Morgunblaðið - 19.02.1967, Blaðsíða 15

MORGTJNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. FEBRÚAR 1967.
15
S\. J:y
EINS og ég sagði ykkur í síð-
asta bráfi er flug með „0-1
Bird Dog“ úr Framvarðaflug-
sveitumun mjög náið m4L
Eftirlit með svæðunum er
svipað og hjá burstasölu-
manni sem knýr allsstaðar
að dyrum. Erindi Mastensons
majórs síðari hluta dagsins
var að leiðbeina loftárás á
handsprengjuverksmiðju.
Ég hef alltaf álhuga á þvi,
hvernig upplýsingar þróast.
I þessu tilviki barst fyrsta
vitneskjan um tilveru hinnar
földu verksmiðju frá sögu-
smettu og það er allt sem ég
veit eða vil um hann vita.
Hann lýsti nákrvaemlega stað-
setningu skotmarksins. Sam-
kvæmt upplýsingum hans var
gerð nákvæm rannsókn með
ljósmyndum úr lofti.
Sérfræðingur fer yfir stöð-
una með stækkunargleri. Stað
urinn er i þykkni pálmatrjáa.
Flutningaleiðir til hans eru
Bréf úr Vietnamferð
Eftir John Steinbeck
aðeins eftir þröngum skurði,
sem tengir síðan við stærri
skurð. Nærliggjandi tré hafa
verið gróðursett í röðum en
hrísgrjónaekrurnar á svæðinu
hafa verið vanræktar um
tíma. Trjátopparnir yfir sjálfu
skotmarkinu virðast hafa ver-
ið dregnir inn á við, ef til vill
með reipum til að hylja
mannvirkin fyrir neðan gegn
loftrannsóknum. Maður, sem
hefur gott auga fyrir ljós-
myndum, getur greint það,
sem hefur gott auga fyrir
ljósmyndun, getur greint það,
aem er á jörðunni með tölu-
verðri nákvæmni. Víetnamski
flugherinn búinn „Al-E Sky-
raider-vélum“ á að gera ár-
ásina á þetta skotmark. Þeim
hefur verið sett stefnumót i
vissri hæð ekki langt frá
marksvæðinu.
Við drukkum síðasta kaffi-
bollann og á ný klöngraðist
ég í aftursæti hinnar smáu
„0-1 Bird Dog“ flugvélar og
að þessu sinni spennti ég ör-
yggisbeltin þétt, því að frá
jörðu hafði ég séð þessa litlu
fugla koma þjótandi og stinga
sér. öryggispinnarnir voru
aftur teknir úr eldflaugum
okkar óg við hófum okkur á
loft á ný og flugum í um það
bil 80 feta hæð. Ég hafði
myndina í keltu minni og
heyrnartækin vandlega fest á
mig. Innan skamms gat ég séð
af afmörkuðum ökrum og
hinni hávöxnu trjálbverfingu
staðinn, sem átti að verða
skotmark okkar.
„Bat“ Masterson ræddi við
flugmennina, sem söfnuðust
saman hátt yfir okkur og er
þeir voru samankomnir sagði
hann: „Ég ætla að skjóta eld-
flaug á markið. Skjótið á
reykinn — fyrst napalm-
sprengjur og síðan venjulegar
sprengjur."
Flugvél okkar lækkaði flug-
ið í 500 fet, hnitaði hringa og
stakk sér síðan og beindi nef-
inu að skotmarkinu, ag eld-
flaug hvein frá vængbrodd-
inum, sprakk og sendi upp
reykjarsúlu til vinstri við
skotmarkið. „Klaufaskot“, —
hrópaði majórinn. „Kornið inn
sex metrum til hægri við
reykinn.“ Hann hallaði vél--
inni og sveigði frá svæðinu.
Þegar ég leit skáhallt úr
glugga mínum, sem reyndar
sneri beint upp, gat ég séð
flugvélarnar eina á fætur
annarri taka sig út úr flug-
sveitinni og steypa sér að
markinu. Fyrsti napalm-mökk
urinn huldi lundinn glórauð-
um loga, sem afhjúpaði nokkr
ar stórbyggingar undir skýl-
inu, meðan við fylgdumst
með. Flugmennirnir hækkuðu
flugið þegar í stað og flugu
aftur á sinn stað.
„Nú — komið með sprengj-
urnar.“
Og þeir . tóku sig út úr og
steyptu sér aftur. Fyrstu
sprengjurnar sprungu með
dimmum hvellum, en næsta
flugvél hitti markið. Þegar
hún þaut upp aftur, varð
geysileg sprenging á jörðunni
og hvítan reyk lagði til him-
ins, og litli farkosturinn okkar
tók hliðarstökk eins og blásið
væri á fjöður. Eftir næstu ár-
ás varð önnur sprenging, en
í þetta sinn var reykurinn
brúngulur, þykkur og voð-
felldur. „Góð hæfni,“ hrópaði
Masterson majór til sprengju-
flugmannanna. Ég veit, að
stærð, lögun og litur reyks
frá öðru stigi sprengingar
segir mikið um eðli þess, sem
sprengt er — hverskonar
sprengiefni hann notar og í
hvaða tilgangi. Nú hafði hinn
þykki, litli trjálundur horfið
og svart reykjasvæði var
komið í staðinn. Við flugum
lágt yfir. Eftir stærð giganna
að dæma hla-ut þarna að hafa
verið framleiðsla í allstórum
stíl. Jafnvel úr þessari hæð
greindum við ernga hreyfingu
á jörðu niðri. Engir bátar
voru á ferli á skurðinum,
ekkert fólk var dreyft um
akrana, hið flata votlendi,
sem teygði sig að ávöl-
um sjóndeildarhringnum gæti
hafa verið pláneta yfirgefin
af íbúúm sínum. Það var eins
og þögnin í graslendinu, þeg-
aT veiðifálki flýgur yfir.
Mat fylgir ávallt eftir, og í
styrjöld er mat dapurlegt. Ef
til vill fórust 20 til 30 manns
í síðari sprengingunum, en
þeir fórust við að gera vopn
til að granda okkur. En fólk-
ið, sem var að gera hand-
sprengjur þar á jörðinni
þar, sem nú er svört, rjúk-
andi hola, átti það þátt í
notkun þessara ljótu, litlu
morðvopna? Hver er sýkn og
hver er sekur? Ég hef séð
árangurinn af þessum hand-
sprengjum á þorpsmörkuðum,
á litlum matsölustöðum, jafn-
vel á þéttskipuðum bátum.
I mínum augum er allt
stríð illt. Engin góð stríð eru
til, og ég hef engan hermann
hitt, sem er mér ósammála.
En ég skil ekki þá, sem halda,
að með því að snúa sér undan
og líta í aðra átt séu þeir
orðnir saklausir því að þeir,
sem undan líta, telja eina teg-
und stríðs illa og aðra góða.
Masterson majór, og hinn
óbreytti sjóliði, sem öslar
fenjalönd morandi í blóðigl-
um, fjölskylda hrísgrjóna-
bónda, kúrandi hrædd í kofa-
rústum við enda stígs, þar
sem eru jarðsprengjur, og ég,
sem höfum séð þetta stríð úr
nánd — öll værum við sam-
mála — allt er það illt, en
það verður allt að aínema á
sömu andrá, annars mun það
halda áfraim eins og það hef-
ur ávallt gert.
Ykkar John
Sovétríkin höfðu áður sent
tvo menn út í geiminn, Yuri
Gagarin fór einn hring í april
1961 og Gherman Titov fór 17
hringi í ágúst 1961. Mjög litlar
npp lýsingar voru þó fyrir hendi
nm þessi flug. Raunar var ekki
npplýst að neitt flug væri á
ferðinni, fyrr en eftir að þeir
voru komnir á loft og mjög
liltar upplýsingar voru veittar
u»' framkvæmd ferðanna.
íohn Glenn var aftur á móti
kvnntur fyrir blaðamönnum
nokkrum mánuðum fyrir geim-
flterðina, og veittar voru upplýs-
ingar um byggingu og útbúnað
geimfarsins og eldflaugarnar.
Einnig hafði flugáætlun hans
▼erið birt í blöðum og tíma-
ritum um allan heim, löngu fyr-
ir flugið.
Allt frá þessu hefur öll fram-
kvæmd geimferða Bandaríkj-
anna verið mjög opinber. Menn
hafa getað fylgzt náið með þrem
flugum í Mercury-geimförum,
sem á eftir fóru, og síðan tíu
ferðum í tveggja manna Gem-
Tegundir 631.
Stærðir 62—86.
Litir skintone.
Ath. Rennilás á hlið.
KJÖRGARÐUR
i5 fórum eftir óskum yðarl
R 0 - lakk harðnar ekki,
n heldu; hárinu vel. ,
Aco
EROSOL
HALLDÓR 3ÓNSSON HF.
HEILDVERZLUN
hafnarstrœtí 18, box 19
símar 23028, 23031
- GLENN
Framhald af bls. 16.
og tæknilegum sjónarmiðum.
Fram að þessu höfðu verið
miklar efasemdir og gagnrýni á
geimferðaáætlunina. Men efuð-
ust um hvort kostnaðurinn væri
réttlætanlegur og hvort tæknin
væri nógu fullkomin til að ferð-
in gæti tekist. Gagnrýnin varð
æ háværari, þegar tæknilegir
erfiðleikar og óhagstætt veður
lögðust á eit um að tefja ferð-
ma. í janúar 1962 biðu frétta-
menn í nærri viku á Cape Cana-
veral og einu sinni sat Glenn
í fimm tíma lokaður inni í geim-
farinu, meðan beðið var eftir að
veður batnaði, og enn varð hann
hann að hætta við skotið.
Þessi ferð John Glenns var
hvorki fyrsta né lengsta ferð
mannaðs geimfars umhverfis
jörðu og geimferðaáætlun Banda
ríkjanna var greinilega skemmra
á veg komin en áætlun Rússa.
Tveir Ameríkanar höfðu að
vísu farið út í geiminn á undan
Glenn. Alan Shephard 5. maí
1961 og Virgil Grissom 21. júH
1961. En báðir þeirra höfðu far-
Ið út í geiminn og beint niður
aftur, án þess að reyna að kom-
•st á braut.
ini-geimförum, sem nú hafa sleg'fe
ið nærri öll, met í mönnuðu
geimflugi.
Nú er aftur mikið rætt um
geimferðaáætlun Bandaríkjanna,
sér í lagi heima fyrir, eftir dauða
geimfaranna þriggja, sem létu
lífið í eldsvoðanum á Cape Kenn
edy þann 27. janúar sl. Þeir létu
lífið í fyrsta Apollo-geimfarinu,
sem byggt er til að fara til tungls
ins.
BEZTA
HÁRSPRAYIÐ
FELAGSLIF
KR-ingar — skíðafólk
Farið verður í skálann
laugard. 18. febrúar kl. 13, 14
og 18 og á sunnudag kl. 10 f.h.
Gott skíðafri er í skíðafelli.
Lyfta í gangi. Keppendur að
Reykj avíkurmóti eru minntir
á að taka ferð kl. 1 frá Um-
ferðarmiðstöðinni. M u n i S
Reykj avíkurmótið.
Stjórnin.
Kanter’s
Stretchbimir
Ullarbuxur
Tækifærisbuxur
KJÖRGARÐUR
Konter’s
Tegund 65l5.
Litir hvítt-svart og skintone.
Stærðir S - M - L XL
og XXL. — B og C skálar.
KJÖRGARDUR
^-elfur
Skólavörðustíg 13.
Snorrabraut 38.
ÚTSÖLUNNI
lýkur eftir nokkra daga. Enn-
þá er hægt að gera mjög góð
kaup á margs konar fatnaði.
Mjög mikill afsláttur.
Komið strax eftir helgina og
sannfærizt af eigin raun.