Morgunblaðið - 06.07.1967, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. JÚLÍ 1%7.
17
- STUTT SPJALL
Framhald aif bls. 15.
lagsmaður“. Af þessu var gerð-
ur góður róirmir, og hinir yngri
menn 'hlóu dlátt aif fyndni karl-
anna.“
Rannsóknirnar í Hvítárholti
Svo að við snúum Okíkiur aift-
ur að Árbók Fornleifafélagisins
þá er þetss getið í henni, að I>ór
Magnúsison, safnivörður hafi
haldið áfram rannsókinium sín-
um í Hvítárholti. Ætlunin var
að þeittn yrði lokið, en það fór
á annan veg. Kristjián Eldjárn
þjóðmiinjavörður segir ofckur þó
að búizt sé við því að fremuir
lítið verfc sé þar eftir. Er ætl-
unnin að reyna að ijúka því
veriki í naesta mániuði.
Mifclu verki var þó aifkastað
í Hvítárlhiolti að sögn dr. Kristj-
ánis og er. þesis að vænta, að allt
hið merkilegasta sé fcomið þar
fram, sem sé sikáli, fjögur jarð-
húis og fjós og h'laða, öftir því
sem næst verður fcomizt. Eng-
inn vafi virðis.t leika á því að
bærinn sé friá söguöld, etf til vill
fná lanidnómsolid og verða þess-
ar r.annsðknir að teljast meðal
hinan merikustu, sem gerðar
hafa verið hér á landi.
Þ»á má geta þess að við upp-
grötftinn í Hvítórholti fccwn í
ljós peninigur, sam sleginn var
árið 275 etftir Kriist. Fannst pen
ingur þesisi í moldarblanidkini
fyll.ingu og er hann sleginn í
kieisaratíð Marousar Claudiusar
Tacituisar (275—276) og því
tæplega 1700 ára gamall. Hvern
ig hann er svo þang.að fcominn
gæti verið forvitnilegt að vita.
— Um Viðey er það að segja,
sagði dr. Kristján, að það mál
er eins og kun,nugt er í deigl-
unni, en svo hefur samizt milli
rSkisins cng eiganida eyjiarinnar,
að Viðeyjarstafa og hlutj eyjar-
innar verði seld rikinu og mun
ætlunnini að Viðeyjarstofa verði
falin þj'óðmifnjasatfniniu til varð-
veizlu. Er ekki búið að ganga
frá kaupunum. Bíður þv'í Þjóð-
minjaisafnið, meðan málið er enn
í höndium ríkisstjórnarinnar.
Forlegur girðingarstaur
í Árbókinni eru margir
skemimtilegir „smáþættir um
„hluti siem verða á vegi manns“
— einis og dr. Kristján komst að
orði. Einn er um girðingarstaiur
í Miðhópi, en um 'hann segir
dr. Kristján:
„Sunnudaigimn 11. ágúst 1963
kiomu til mín í safnið tveir
stanfsmenn Landssimans í
Jteykjaivík, þeir Björn Halldórs
son og Jólhannes Jónisson og
sögðu mér, að þeir hetfðu r,ek-
izt á kynlegan girðingarstaur
norður í Húnavatnissýslu, er þeir
voru þar fyrir istoemmistu í sum-
'anferðala'gi. Rétt veestan við
Gljúfuriá, sem er á mörfcum
Austur- og Vestur-Húnaivatns,-
sýslu, istigu þeir út úr bíl sín-
uim og gengu niorður mela, er
þar verða. Skammt fyrir neð-
an veginn liggur igirðinig þvert
yfir melana og íram atf þeim
niður í liárétta móa milli mel-
anna og árininar. Girðing þessi
var fremur lasleg og gamalleg
og staurarnir sýnilega 'efciki allir
nýir atf nólinni. Og þarna í mó-
anuim var þeirna á meðal hinn
eimkennilegi staur, sem þeir fé-
lagar ©öigðust efelki sjá betur en
v'æri rifur úr gamla vefstaðn-
.um, kljláisteinsvefstaðntiim. Þetta
voru tíðimdi, því að lan.gt er niú
síðan noikkuð hef.ur rekið á tfjör-
ur aif þessu igairhla og virðulega
taéki amnað en kljáisteina, sem
finnast í jörðu.“
Dr. Kristján fór síðan morð-
ur til 'þasis að Mta á staurinn og
reyndist þetta rétt. Síðar í grein
um riifinn segir dr. Kristjón:
„Bjiörn Bjömsson, sem bjó í
Miðhópi á undan Benedifct (Ax-
elssyni), hefur skýrt svo tfré, að
h.ánn miuni vel eftir ritfnium, og
'kann. sögu hans að nofclkru.
Lengi var hann garðastoð í fjár-
húsi, sem kallað var KvígUidis-
hús. Það var síðan notað sem
bes'tihús, en rifið 1953, og þá
var riifuriinn, gamli settur í igirð
inguna. Hann, má þannig muna
tímana bæði tvenna og þrenna,
Riifurinn frá Miðhópi er úr
harðri og að því er virðist rauð-
leitri tfuru. Hann er nú 137 sm
að lemgd, en eittihvað mun að
lílkindum vanta á hann, varla þó
mikið. Hitt er augljóst, að 50
sm bútur aif hauslausa endanum
er nú eyddur og fúinn alknjög
siölkum þess að hann hefur lengi
verið í jörðu. Á þekn featfla eru
hortfin öll göt til að festa voð-
ina í, en sjáanleg eru nú 15 glöt
og brotið um hið sextánda. Upp
runalega hatfa þau verið ihelm-
ingi tfleiri og þó líklega vel það.
Sívali kaflinn, þar sem rifur-
inn hetfur leikið á ■hleinar-
krðknuim, er 12,5 sim, en rilf-
hausiinn er 25 sim langur og 12
sotn breiður á kant. Augún fyrir
handvinidiurnar eru röslklega, 4
sm í þver.mál, Slitmerki eru .lit-
il í augum, svo og sívala kafl-
anum og í litlu götunuim, sem
fést var upp í. áendir þetta til
þess, að rifuriin,n hafi verið lít-
ið notaður.“
Starfsemi Fornleifafélagsins
Að lofc'um spuirðum við dr.
Knistján Eldjárn, þjóðminjavörð
um startfsemi Fornleitfaifélagslns
og ha-nn svaraði:
— Starfsemi félagsins er í
sikorðum, sem hún hefur verið
lenigi. Félagið gefur út Árbók-
ina, sem er sæmilega fræðileg
og er hún málgagn íslenz/krar
fornlieifatfræði. Takmark félags-
ins er að gera bókina eins veg-
lega og frekast er unnt og hef-
ur 'hún komið út síðan 1880.
í félaginu eru nú um 600 fé-
lagar, sem allir tfá Árbókina.
Einnig sendum við bókina utan
til ýmissa fornleifafélaga og fá-
uim þá í skiptum bækur, sem
geifnar eru út erlendis.
— Að lofcum vildi ég g-eta
þess, að búast má við mjög
auknum ferðamannastraumi að
Stöng í Þjórsórdal í suimar, þeg
ar árnar hafa verið brúaðar.
Húsnæði fyrir
é
þekkta matvöruverzun óskast. Tilboð sendist afgr.
blaðsins merkt: „Verzlún 794“ fyrir 15. júlí 1967.
Leiklistarskóli
Þjóðleikhússins
tekur til starfa 1. október 1967.
Inntökupróf fara fram í síðustu viku í september.
Prófað er í framsögn og leik.
Nemendur skulu vera á aldrinum 16—25 ára og
Miiklar byggingafraimfeviæmdir
hafa eins og kunnugt er verið
í Þjórsárdal í sambandi við Búr
fell. Á aðálafihafnasvæðinu eru
tvær bæjartóftir, aem verið
hafa friðlýstar. Er það sjáltfur
Sám sst aðabæ rinn, sem befur
verið girtur, svo og Skeljastað-
ir. Verður þesis gætt að hinar
miklu íraimkvæmdir geri þess-
um fornleitfum ekki neinn m,iiska
— enda hatfa forystumenn tfram
kvæmdanna sýnt góðan sam-
startfsvilja, — s-agði dr. Kristján
Eldjárn að lbkum.
— mf.
Odýr ferð til Noregs
Fyrir forgöngu félagsins ísland—Noregur geta
nokkrir menn komizt í ódýra Noregsferð 7. ágúst.
Flogið verður frá Reykjavík til Bergen og Osló.
Komið til Reykjavíkur 21. ágúst.
Upplýsingar á skrifstofu Skógræktarfélags íslands,
Ránargötu 18. Sími 18150.
Reynslan á pólsku tjöld-
unum s.l. sumar hefur
sannað gæði þeirra
hafa lokið gagnfræða- eða landsprófi.
Umsóknir, ásamt fæðingarvottorði, prófskírteini
og meðmælum frá kennara í framsögn og leik,
sendist þjóðleikhússtjóra fyrir 1. september næst-
komandi.
Vanan og góðan síldarskipstjóra vantar á
260 tonna síldarbát. Umsóknir sendist.
Mbl. merkt „Skip 2578“ fyrir 10. júlí.
Þjóðleikhússtjóri.
Loftdælur
Verkfæri
Framdrifslokur
WILLYS-JEPP
LAND-ROVER
GAZ-69
BONCO og
DODGE WEAPON.
*
ALLT A SAMA STAÐ
Þvottakústar
Gólfmottur
Sendum í póstkröfu
um iond ullt
H j ólbar ðahringir
Hjólbarðar
Farangursgrindur á
fólksbíla og jeppa.
egíll mímm h.f.
Laugavegi 118. — Sími 22240.
Stýrisendar, spindilboltar, slitboltar,
höfuðdælur og hjóladælur fyrir skoðun
Benzínbrúsar, dráttartóg, lím og bætur.
Aurhlífar (merktar), loftnetsstengur,
rúðusprautur, olíusíur og viftureimar.
Höggdeyfar, blöndungar, benzíndælur
og vatnsdælur.
Rofar, platínur, kveikjuhamrar,
háspennukefli, ljósasamlokur,
straumbreytar o.fl. o.fl.
Loftpúðar (Air lift)
ALDREI MílfíA
VÍÍRUÚRVAL
DAGLEGA iJAR VÖRUR