Morgunblaðið - 06.07.1967, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. JULI 1967.
EFTIR
KRISTMANN
GUÐMUNDSSON

28
arblíðan minntu á indæla frí-
daga hjá frænku hans á Kyrra-
hafsströndinni. Hann kunni líka
vel við þetta silfurhærða, bjarta
fólk, sem aldrei þurfti að flýta
sér, en var gestrisið og gott
heim að sækja. Hann hafði þeg-
ar tekið námskeið í tungu þess,
sem var mjög einföld og orðfá.
í>að hafði engar bókmenntir, en
gott litaskyn og óf úr marglitu
sefi tjöld og voðir, er það skreytti
með hús sín að innan. Því var
heldur ekki að neita að Lahára
konungsdóttir var ákaflega
indæll félagi, blíð og brosmild,
ekki ólík hálfvaxinni telpu í
fasi og hugsunarhætti. En
þroskuð kona var hún eigi að
síður, og það í bezta lagi, bústin
og barmfögur, handsmá og hír-
eyg, eins og eitthvert skáld hafði
sagt. Þegar hún leit á hann hin-
um stóru ljósbláu augum sínum,
er voru hrein eins og himinblám
inn yfir landi hans, og sagði í
barnslegri einlægni: „Mikið er
ég fegin að þú skildir koma til
okkar“, þá langaði hann til að
taka hana í faðm sér og kyssa
hana. Og eitt sinn er þau voru
ein úti í skóginum, innan um
blómrík tré og runna, lét hann
eftir þeirri löngun sinni. Henni
varð undarlega við, og það kom
í ljós að kossar voru óþekkt fyr-
irbæri á Góma Rana. En ekki
leið á löngu áður en hann hafði
kennt henni listina að kyssa, og
varð hún þá engu síður sólgin í
þau atlot en hann. Eftir það fóru
þau oft ein saman um blómgaða
mörkina, og nutu þess að vera til
og nálægt hvort öðru. Hún var
fjarska töfrandi í einfeldni
sinni og sakleysi, fersk eins og
döggvaður morgun. Fegrunar-
meðul þekkti hún engin, nema
safa úr ilmjurtum, er minntu á
lavendla; það var alltaf mjög
þægileg angan af líkama henn-
ar.
Hann fræddist af henni um
fólkið og líf þess, er leit út fyrir
að vera mjög frumstætt, en jafn
framt hamingjusamt. Háramir
lifðu venjulega fjögur — fimm
hundruð ár. Þeir nærðust ein-
göngu á ávöxtum, en drukku vín,
sem var dálítið áfengt. Sjúkdóm-
ar voru óþekktir þeirra á meðal,
og áhyggjur höfðu þeir nélega
engar. Einkvæni var algengast,
en konur áttu sjaldan nema tvö
börn á allri ævi sinni.
Þarna var eilíft sumar, sól-
bjartir dagar, en dimrnar nætur,
því að ekkert tungl fylgdi jarð-
stjörnunni. Dægrin voru lítið eitt
lengri en á Jörðinni, eða rúmar
fjórtán klukkustundir. Fólk flest
hafði lítið tímaskyn. Trúarbrögð
in voru jafneinföld og annað
þarna: menn tilbáðu sólina og
óttuðust myrkrið, því að þeit
sögðu að þá kæmu verur á kreik,
er byggju í undirdjúpunum.
Skemmtanir voru fábreyttar, en
ekki laust við að fólk hefði gam-
an af smáhrekkjum, og oft var
rígur á milli þorpa. Lahára gerði
þó lítið úr þessu, og virtist bað
hafaa tfarið framhjá henni að
mestu.
Verurnar sem bjuggu í undir-
djúpunum — hverjar voru þær?
Allir geimfararnir höfðu þá
sögu að segja, að stúlkurnar sem
þeir kynntust hefðu beig af
þessu „Næturfólki", er það
nefndi svo. Raunar virtist það
ekki gera neinum mein, en það
kom upp úr jörðinni þegar
dimma tók, til að sækja sér
ávexti í skógana, og þá var ekki
vert að verða á leið þess. Inn í
þorpin kom það aldrei, og enn
síður í hús manna, var því öli-
um óhætt innan dyra. En Hár-
arnir gengu jafnan til svefns
þegar rökkva tók og risu með
morgunsárinu. Þeir gátu kveikt
eld, að hætti frumstæðra manna,
og í bústöðum höfðingjanna voru
til ljósalampar, er brenndu jurta
olíu, en það voru miklir dýr-
gripir, sem alþýðan átti ekki
kost á að eignast. Lahára sagði
Ómari að Næturfólkið byggi þá
til, því að það hefði málma og
kynni að smíða úr þeim, en að
eikki hefðu aðrir leyfi til að
verzla við það en konungarnir.
„Faðir minn keypti af því silfur-
sveiginn, er hann ber á höfði
sér“, sagði hún eitt sinn. „Hann
COSPÍf

þekkir höfðingja þess, er býr í
klettahæðinni, sem þú sérð þarna
austurfrá“.
Ómar sagði Danó frá þeissum
upplýsingum hennar, og árásar-
svei'anforinginn varð mjög
hugsi. „Ég hef líka heyrt um
þetla undirheimafólk-1, sagði
hann. „En þegar ég spurði íháru
prinsessu um það, hristi hún höf-
uðið og eyddi talinu. Nú á ég
von á konungssyninum innan
stundar og það er bezt að vita
hrvað hann segir um þetta. Háror
er góður og hreinskilinn maður,
að því er ég bezt fæ séð, og ég
hef ekki reynt hann að neinni
lýgi. Dokaðu við þangað til hann
kemur“.
Prinsinn var sviphreinn og
drengilegur, en spurningar Danós
komu honum auðsjáanlega úr
jafnvægi. Hann laut höfði og
hugsaði sig len.gi um, en að síð-
ustu mælti hann: , Það er ekki
vilji iföður míns að um þetta sé
rætt. En ég tel mér ekki samboð
:ð að segja annað en sannleik-
ann í málinu, úr því að þú spyrð
mig. Næturfóikið býr í hellum og
hvelfingum neðanjarðar, en þó
aðallega í klettahæðum þeim,
sem hér eru víða um landið.
Það þolir illa sólskin, og kemur
því út á nóttini, tii að afla sér
fæðu, ?n ljós loga þó jafnan í bú-
siöðum þess. Heyrt hef ég sagt,
að þetta sé elsta man.nkyn á
hnetti okkar, og hafi vanizt liifn-
aðarháttum sínum þegar hér var
miklu heitara en nú er. Frið-
samt er fólk þetta og hefur
aldreí á okkur leitað, en enginn
samgangur hefur verið á milli
þess og alþýðu manna, hér í
landi að minnsta kosti. Djarfir
Alan Williams:
PLATSKEGGUR
Hann hafði sextíu pund til
ferðarinnar, og það var aleiga
hans sem hann hafði sparað sam
an í Finnlandi um sumarið. í
fjögur ár hafði hann verið ást-
fanginn af norskri stúlku, sem
vann í skrifstofu í Amsterdam.
(„Lítil svarthærð stúlka, alls
ekki neitt lík þeim norsku, með
kattaraugu og grannan hvítan
skrokk, eins og kínversk stelpa“,
hafði hann sagt Neil). Þau voru
með sífelldar ráðagerðir um að
gifta sig, en þá greip óróinn van
Loon, svo að hann varð að leggja
af stað í ferðalag aftur. Síðasta
ferðin hafði verið til skóga Finn
lands, þar sem hann hafði kurlað
við, tíu tíma á dag og drukkið
tréspírítus á nóttinni, og sofið
hann úr sér í snjónum. Þegar
hann kom aftur til Amsterdam,
frétti hann sér að óvörum, að
stúlkan hans var gift Hollend-
ingi í opinberri þjónustu, og þau
voru þegar farin til Borneo.
Fyrst hafði alveg dottið yfir
hann, og hann gat ekki trúað
þessu en svo varð hann bara
vondur og fór að drekka. („Hún
hleypur burt með þessum stjórn-
arblesa, sköllóttoim og með gler-
augu!“, hafði hann öskrað til
Neils. „Ég hefði getað kálað
þeim báðum!“). En þar eð þau
voru bæði svona rækilega utan
seilingar, hafði hann náð sér
niðri á föður brúðgumans með
því að fleygja honum í einn
skurðinn, og lögreglumanni, sem
geikk á eftir honum. Tveir lög-
reglumenn í viðbót höfðu reynt
að ná í hann, en þeir hofðu líka
lent í skurðinum, og drógu hann
með sér, er honum hafði tekizt
að bjarga sér í land og hverfa
bak við vöruskemmu, þar sem
hann hafði hrasað og lent í syk-
urtunnu. („Ég kom hlaupandi út
á torgið, hivítur eins og snjókall!“
sagði hann við Neil og glotti)..
Svona sykraður hafði hann ver-
ið eltur gegn um hálfa Amster-
damborg og svo hafði hann feng-
ið æðiskast á lögreglustöðinni, og
komið þremur mönnum á spítala
áður en honum varð komið inn
í fangaklefa.
Hann hafði haft upp úr þessu
fjögurra mánaða fangelsi. Svo
þegar hann kom út, fyrir eift-
hvað mánuði, hafði hann lagt af
stað í þessa hnattreisu sína. Með
þrautseigju og ýmsum brögðum,
hafði honum tekizt að lifa á sjö
pundum, síðan hann fór frá Am-
sterdam, rekinn áfram af ein-
hverri heimskulegri von um að
5
geta áður en lyki komizt til
Borneo og náð í stúlkuna sína
aftur. („Hún kynni að vilja koma
með mér — kannski er maður-
inn hennar þegar orðinn drykkju
maður, svo að hún mundi skilja
við hann. Allir hollenzkir em-
bætitismeinn þarna austurfriá eru
fyllibyttur. Eintóm rigning
og höggormar og ekikert að gera
nema drekka. Og svo kynni
hann að taka sér svarta stelpu").
Hann sat á rúminu sínu, þög-
ull, og saug pípuna sína og
hlustaði á sönglið í munkunum
úti fyrir. Bjalla hringdi eymdar-
lega — snöggt, falskt hljóð, sem
Neil hryllti við. Það var farið að
verða kalt þarna í klefanum og
hann vafði sig í strigaábreiðuna,
o.g fann hálminn stingast gegn
um vinnubuxurnar sínar.
— Þetta er hálÆgerður eymdar
staður, sagði van Loon og starði
í ljósið á olíulampanum, — það
getur varla verið, að þessir
munkar hérna hafi almennilega
víngarða .... eða þá drekka þeir
allt vínið sjálfir. Skyldum við fá
noklkuð að éta í kvöld?
— Við skulum fá okkur lögg af
ouzo, sagði Neil. Okkur er eins
gott að hafa eitthivað að gæða
okkur á. Það er hvont sem er of
dimmt til að lesa.
Um leið og van Loon tók flösk
una upp úr töskunni sinni, heyrð
ist eitthvert fótatak utan af svöl
unum og munkurinn fcom inn
með bakka hlaðinn fiski, ólív-
um, könnu af víni og tvö vatns-
glös full af arak. Hann setti þetta
á gólfið og van Loon bauð hon-
um að smakka á ouzo. Hann
glotti íbyggnilslega og setti flösk
una á munn sér og drakk að
minnsta kosti þumlungs borð í
einum teyg, straulk svo skeggið
og glotti og eina augað ljómaði
grimmdarlega. Van Loon klapp-
aði honum á öxlina. „Þetta er
góður öldungur“. sagði hann við
Neil, þegar munkurinn var far-
inn.
Neil var farinn að smakka á
fi,ski.num. Hann var svo harður,
að hann molnaði undir tönn-
inni, eins og kex. — Hann hefði
getað gefdð okkur eitthvað
skárra en þetta, sagði hann.
Van Loon var að prófa arakið.
— Það er galli á þér, kunningi,
sagði hann með glöggskyggni,
sem fór í taugarnar á Neil, —
að þú ert ofgóðu vanur. Hugs-
aðu þér þennan gamla mann.
Hann verður kannski hundrað
ára. Hann les bænirnar sínar,
étur maiinn sinn, drekkur eitt-
hivert feikna fár og er ánægður.
Hann tók annan sopa af arakinu
og bætti við: — Þetta, sem hann
gefur okkur, er m.iklu sterkara
en þetta ouzo, sem ég hef. Eftir
að hafa smakkað á því, er hægt
að éta hvað sem er!
Neil tók upp glasið sitt og
sötraði hið gagnsæja áfengi. Það
barkaði í kokinu á honum og
hann hitaði í fingurgómana.
Hann beit í fiskbita, tuggði
tvær skorpnar ólívur, lagðist
aftur á bak á rúmið og hugsaði
um London og hina háfættu,
smábrjóstuðu ungfrú Caroline
Tucker, sem var að ganga í bréfa
skóla í rússnesku og iþeysti í
leigubílum gegn um dimma
ganga til þess að éta snigla og
hlusta á Hutch.
Hann lauk við arakið og van
Loon rétti honurn vínkönnuna.
Vínið var sætt og sterkt og skol-
aði burtu saltbragðinu af fisk-
inum, og svo drukku þeir báðir
í ró og næði, og van Loon talaði
um, hvernig hann ætlaði að
ganga í endumýjungu lífdag-
anna, þegar hann kæmi til Am-
sterdam — þá skyldi hann gifta
sig og kaupa sér vespu og ekki
drekka annað en bjór á kvöldin
áður en hann færi heim til kon-
unnar sinnar.
Þeir luku við vínið og sneru
sér aftur að ouzoinu. Hollend-
ingurinn lét dæluna ganga, en
Nei lá kyrr, hugsi. f samanburði
við ástandið hjá van Loon var
vandamál hans meira á pappirn-
um. Hann vann hjá einu virtasta
miðlungsblaði Bretlands, sem
kom út á sunnudögum. Þessi tólf
ár, sem hann hafði verið viö
blaðamennsku eftix að hann kom
frá Cambriidge með prótf í sögu,
Fuld lœngde som speedbád 320 cm
Fuld lœngde som traller m/trœk 210 cm
íSEKURA
garœr Jt
^ogland.,11
TIL FISKERI
OG TIL HELE FAM I LI E N S.;F-ERTE'
•e8|ap|oq96||peA ua6u| jeqyse|6 þie>j>||8pnjq ‘jqeisieq i lenqsuiejj jpunj eddq e>|>j! ub>| Q33dS £
INGÞÓR HARALDSSON H.F.
Snorrabraut 22 — Sími 14245 — Reykjavík
Verktakar — einstaklingar
Massey Ferguson
Höfum ávallt hinar fjölhæfu Massey Ferguson
gröfur og litlar ýtur til leigu, í minni eða stærri
verk. Tíma- eða ákvæðisvinna. Vanir menn vinna
verkin.
Upplýsingar í síma 31433. Heimasími 32160.