Morgunblaðið - 16.09.1967, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. SEPT. 1967

Útgefandi: Hf. Árvakur, R'eykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar; Sigurður Bjamason frá Vigur.
Matthías Jphannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjómarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri: Björn Jóhannsson.
Auglýsingar: Ámi Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsla: Aðaistræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar: Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
í lausasölu: Kr. 7.00 eintakið.
Áskriftargjald kr. 105.00 á mánuði innanlands.
BORGARLEIKHÚS
¥ eikfélag Reykjavíkur er ein
elzta menningarstofnun
borgarinnar. Yfir starfi þess
og húsakynnum hafa jafnan
hvílt sérstæðir töfrar í aug-
um borgarbúa og óhætt mun
að fullyrða, að engin stofnun
í borginni vekur jafn hlýjar
tilfinningar í brjóstum borg-
arbúa og Leikfélagið.
Leikfélagið var stofnað af
áhugamönnum og þeir héldu
starfi þess uppi um áratugi
og lögðu með því fram ómet-
anlegan skerf til auðgunar
menningarlífi í litlum bæ,
sem nú er orðin borg. Þegar
Þjóðleikhúsið tók til starfa
töldu margir, að hlutverki
Leikfélagsins væri lokið. Sú
varð þó ekki raunin. Nokkr-
ir eldri og yngri leikhúsmenn
héldu merki þess á lofti og
sá sess, sem Leikfélagið og
Iðnó skipa nú í menningar-
lífi borgarinnar er ekki síðri
en áður.
Nú er ákveðið, að Iðnó
skuli hverfa. Mörgum mun
eftirsjá af því sögufræga
húsi, en það er raunar fyrir
löngu orðið of lítið fyrir starf
semi Leikfélagsins. Borgar-
leikhús skal rísa í þess stað.
Frá sjónarhóli Leikfélags-
manna á það ekki að verða
nein skrautbygging heldur
lítið og snoturt leikhús, sem
fullnægi þörfum Leikfélags-
ins nú og í framtíðinni en
varðveiti um leið það sér-
stæða og töfrandi andrúms-
loft sem jafnan hefur ríkt í
Iðnó.
Öllum mun ljóst, að bygg-
ing Borgarleikhúss er meira
átak en svo, að Leikfélag
Reykjavíkur geti eitt og ó-
stutt leyst það verkefni af
hendi. Leikfélagið hefur um
áratugsskeið haldið uppi
nokkurri fjáröflun fyrir hús-
byggingarsjóð sinn og Reykja
víkurborg hefur um nokkurt
árabil lagt til hliðar fé til
byggingar Borgarleikhúss.
Staðsetning Borgarleikhúss
skiptir að sjálfsögðu miklu
máli. Leikfélaginu hefur ver-
ið úthlutað lóð í hinum fyrir-
hugaða nýja miðbæ. Borgar-
leikhús mundi sóma sér vel
á þeim stað.
En Leikfélag Reykjavíkur
er nátengt Tjörninni. Þar hóf
það starf sitt og þar starfar
það enn. Það mundi gleðja
hugi margra Reykvíkinga, ef
hægt væri að finna Borgar-
leikhúsi stað við Tjörnina.
Slík staðsetning mundi tengja
nýtt leikhús merkri og stoltri
sögu Leikfélags Reykjavíkur,
— sögu, sem allir Reykvík-
ingar eru hreyknir af.
Sjálfsagt munu margir
telja, að Reykjavíkurborg,
sem slík, eigi að leggja fram
að mestu það fé sem þarf til
að byggja Borgarleikhús en
hér kemur einnig fleira til. í
borginni er starfandi fjöl-
mörg félagssamtök, sem vilja
láta gott af sér leiða. Er það
ekki verðugt verkefni fyrir
þau að stuðla að byggingu
Borgarleikhúss með víðtækri
fjársöfnun meðal borgarbúa
allra? Þá yrði Borgarleikhús
í raun og sannleika leikhús
allra borgarbúa. Það yrði
einnig í mestu samræmi við
þann anda, sem ríkti í þeim
hópi, sem hóf starfsemi Leik-
félags Reykjavíkur.
Undir forustu þess unga
fólks, sem nú leiðir starf Leik
félags Reykjavíkur, í krafti
þess máttar, sem samtök allra
borgarbúa geta verið og með
öflugum stuðningi Reykja-
víkurborgar, eigum við að
hef jast handa. Tími er til kom
inn. Látum nú hendur standa
fram úr ermum.
INNLEND STÁL-
SKIPASMÍÐI
Stærsta stálskip, sem byggt
hefur verið hér á landi,
lagði að bryggju í heimahöfn
sinni, Hafnarfirði, í fyrradag.
Eldborgin, sem smíðuð er í
Slippstöðinni á Akureyri er
415 lestir að stærð og mun
geta borið 550 lestir af afla.
Smíði þess er enn ein vís-
bending um það, að íslenzk
stálskipasmíði hefur slitið
barnsskónum.
Innlend stálskipasmíði hef-
ur verið byggð upp af dugn-
aði og djörfung tiltölulega
fámenns hóps manna og not-
ið öflugs stuðnings ríkisvalds
ins enda hefur iðnaðarmála-
ráðherra, Jóhann Hafstein,
lagt sérstaka áherzlu á að
greiða götu þessarar nýju en
mikilvægu iðngreinar.
Á tímum nokkurra erfið-
leika og samdráttar í efna-
hags- og atvinnulífi þjóðar-
innar má búast við að þessi
unga iðngrein eigi við nokkra
erfiðleika að etja. En það má
ekki verða til þess, að þeir,
sem haft hafa forustu um upp
byggingu hennar missi kjark-
inn. Erfiðleikana verður að
yfirstíga og hið opinbera að
veita þessari iðngrein öflugan
stuðning héðan í frá sem
hingað til. Leitast verður við
að beina sem flestum verk-
efnum sem fyrir hendi eru til
stálskipasmíðastöðvanna. Þær
hafa sýnt að þær eru vandan-
um vaxnar.
Vígbúnaðarkapphlaup
Indverja og Pakistana
4P-grein eftir Joe McGowan |r.
VEGNA gagnkvæms ótta og
vantrausts hafa Indverjar og
Pakistanar fyllt í skörð herja
sinna og endurnýjaS vopna-
birgSir, sem þeir misstu í
Kashmír-styrjöldinni 1965.
BáSir þessir aSilar hyggja á
meiri vopnakaup.
Pakistanar hafa eytt Ihiáum
fjárfhæðum til kaupa á þ-rýsti-
loftsfluigvélum, skriðdrekum
og öðrum hergögnum.. Þeir
hafa undiamfarið átt í samming
um við Bandairílkin um kaup
á varaJhlutum, sem þeir verða
að borga í reiðuifé. Þá ibafa
kínvenskir komm.únis.tar h'laup
ið lundin bagg.a með Ayub for
seta og látið honium í té sfcrið
dreka og MIG-orrustufluigvél-
ar.
Indiverjar hafa styrkt varn
ir sínar verulega og treyista
á herniaðaraðstoð Sovétríkj-
anna hvað snertir land-v flug-
og lofther.
Þetta vígbú n.aðarkappíhla up
hefur verið harðlega gagn-
rýnit erl'endis, og í Bandaríkj-
•unum hefur öldunigardedldar-
þingmaðurinn Stuart Syming
ton fullyrt, að matvælaaðstoð
Bandaríkj'aimamna við Indland
geri því kleift að kaupa sov-
ézka kafbáta. Stjórnmála-
mienn í Indllandi og Piakistan
svara þesisiari gagnrýni með
þeim rökum, að hvor ógni öðlr
um. Indland bendir einnig á
hættuna, sem stafar frá kán-
verska Alþýðuilýðveidinu frá
Himalaja-fjöllumum í norðiri.
Hitt þykir fullvíst, að IndlLiaind
og Palkistan muni ekki fara í
styrjöld í bráð a.m.k.
Bandairískir stjórnmála-
menn hafa bent á, að minnimg
ar um 'hið gíCurlega verð, sem
báðar þessar þjóðir greiddu
í hin-u þriggja vikna Kashmár
stríði, séu enn ferskar í hug-
um þeirra. Bæði löndin
misstu ium 5000 menn, 400
skriðdneka og 50 fiiugvélar.
Bent er á, að sitjórn Pakistans
hafi laert það í styrjöldinmi, að
velja ekki sjálf ornustusvæð-
ið. Ayub forseti Pakiistan hétt
að hann gæti taikmankað stynj
öldina við Kaslhmír-héraiðið
eitt, en Indverjar héldu yfir
alþjóð'leg land'amæri í grennd
við Laihore og hófu almennt
stríð giegn Pakistönum.
Indland hefur enga hald-
góða ástæðu til að ráðast gegn
Pakistan, þar eð það hefur
yfirráð yfir Kashmír.
Á meðan heldur vígbúnað-
arkapphlaupið áfram.
Indland hefur nú á að skipa
einu flugmóðursikipi, tveimiur
beitiskipum, þremur tundur-
spiilum, átta freigátum og
fjölda smærri skipa. Svo
virðisit, sem Indlandsstjónn
hyggist kaupa þrjiá til fjóra
kafbáta af Sovétrikjunum, og
áiitið er að indversikir liðs-
foringjar séu þjálfaðir í sov
ézJkum kafbátaskólum.
Taiið er, að Indverjar muni
innan skamms byggja kaf-
bátahöfn í Vishakapatn am á
,austiurströndinni. Indvensfci
fluglherin.n samanstendur af
fjölmörgum MIG-orrustuþot-
um og indverskum GNAT-
þotum.
Indverjar hafa fjórða
stærsta her heirns á eftir
Kína, Sovétríkj unum og
Bandiamkjunum. Herinn telur
alls um 900.000 manns.
Hernaðarsérfræðinigair á
Vestiurlöndum telja, að Pak-
istanar standi Indverjum
fyllilaga á sporði hvað sraert-
ir vopnabúnað. Þeir hafa bæitt
skaðann, sem Kasmír-stríðið
olli þeim og aukið herstyrik-
inn.
Engin leið virðist vera út úr
víglbúnaðarkapphlaiupi þess-
ara grannþjóða meðan Kash-
mír-idei'lan er ólieyst.
Brezkir fjallgöngugarpar
Átta fjallgöngugarpar úr brezka hernum komu um síðustu he lgi heim til Bretlands að lokn-
um tveggja mánaða fjallgöng uæfingum á Grænlandl. Var fer ðin hin bezta, og klifu hermenn-
irnir m.a. 11 fjallstinda, sem e kki er vitað að hafi verið geng ið á fyrr. Einnig unnu þeir að
jarðfræði- og jöklarannsóknu m. Á myndinni sjást þrir úr hó pnum við fjallvatn á Grænlandi,
sem þeir urðu að ferja faran gur sinn og vistir yfir.