Morgunblaðið - 24.10.1967, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. OKT. 1967
13
Um skólaheimilið Bjarg
DAGBLÖÐIN Þjóðviljinn og
Tíminn birtu sl. föstudag grein-
ar um skólaheimilið Bjarg, sem
Hjálpræðisherinn rekur fyrir
ungar stúlkur. Megrnbluti grein-
anna er hafður eftir 16 ára gam-
alli færeyskri stúlku, sem hvarf
frá heimilinu sl. miðvilkudag. í
greinum þessum koma fram
mjög alvarlegar ásakanir á
"hendur þeim, sem ráða málum
Bjargs. Önnur blöð hafa getið
máls þessa að nokkru.
Sakir þær, sem bornar hafa
verið á þá, sem að skólaheimil-
inu standa, eru byggðar á röng-
um og mjög villandi staðhæfing-
um. Hjálpræðisherinn taldi hér
vera um harla alvarleg atriði að
ræða, og einnig þóttu líkur
benda til þess, að utanaðkomandi
fólk hefði átt hlut að hvarfi
hinnar færeysku stúlku, og verð-
ur slíku ekki unað. Þess vegna
rituðu forráðamenn skólaheim-
ilisins sýslumanni Gullbringu-
og Kjósarsýslu sama dag og
fyrstu greinarnar birtust um
málið. Stendur nú yfir rannsókn
þess.
Við, sem að skólaheimilinu
stöndum, teljum dagblöðin ekki
heppilegan vettvang til að ræða
hin viðkvæmu mái' nemenda
Bjargs, en nú hafa aðrir aðilar
hafið^blaðaskrif með þeim hætti
að við teljum sanngjarnt vegna
starfsfólks, nemenda þess fyrr
og nú og ættingja þeirra, að al-
menningur fái að vita hið rétta
í þessu máli. Hjálpræðisherinn
telur, að fram hafi verið bornar
sakir, sem ekki fái staðizt en
gætu orðið til að spilla starfi,
sem ekki má lama. Þar sem blaða
skrif 'hafa orðið um málið þrjá
daga samfleytt, vil ég mega biðja
Morgunblaðið fyrir nokkur orð,
sem lýsa sjónarmiðum okkar.
Fyrstu eru það fullyrðingarnar
um starfsemina á Bjargi. í sam-
bandi við þær, vildi ég að eftir-
farandi mætti koma fram nú:
1. Læknisþjónustu njóta nem-
endur eftir því sem þörf hefur
verið talin á. Læknisskoðun fer
fram, áður en nemendur koma á
heimilið, og síðan árlega. Auk
þess er leitað til lækna, þar á
meðal sérfræðinga; þegar nokk-
ur ástæða virðist vera til þess.
2. Við heimilið" starfa þrjár
norskar starfskonur með langa
reynslu í þjóðfélagslegu starfi.
Ein þeirra er hjúkrunarkona og
önnur hefur hlotið sérstaka
menntun til félagslegra starfa. í
stjórn heimilisins eru tvær ís-
lenzkar konur. Kennarar eru Is-
lendingar.
3. Allir nemendur koma á
heimilið eftir beiðni viðkom-
andi barnaverndarnefndar.
4. Nemendum hefur ekki verið
refsað með barsmið eða ein-
angrun á Bjargi. Alvarleg aga-
vandamál hafa komið upp á
Bjargi eins og víðar. Þegar stúlk-
ur hafa horfið af heimilinu, hafa
þær verið sóttar og þeim komið
fyrir á upptökuheimili ríkisins í
Kópavogi. Þá hefur komið fyrir,
að stúlkur hafa verið sendar
þangað vegna líkamlegra árása
á starfskonur heimilisins eða
vegna þess að stúlka hefur verið
algjörlega óviðráðanleg. Þegar
atvik eins og þessi hafa gerzt,
er með öllu ógerlegt að halda
uppi starfsemi eins og fram fer
á Bjargi, nema gripið sé til sér-
stakra ráðstafana, eins og þeir
munu skilja, sem mannþekkingu
og reynslu hafa af umgengni við
erfiða unglinga.
Marjun Gray frá Færeyjum
kom á Bjarg að ósk f-oreldra
sinna og eftir umsókn barna-
verndarnefndarinnar i Þórshöfn.
Hún kom á heimilið 6. febrúar
1966, þá 14 ára gömul, með nýtt
læknisvottorð frá Færeyju>m, var
það þess vegna ekki talið rétt,
er hún sagðist vera barnshafandi.
Farið var með hana til iæknis
7. júlí og barn henpar fæddist
6. október 1966. Barnið er i Fær-
eyjum eftir ákvörðun barna-
verndarnefndar Þórshafnar.
Þangað fór barnið með sam-
þykki Marjunar og það var sent
þangað af ættingjum hennar hér
á landi.
Félagsleg hjálparstörf hafá-
löngum átt erfitt uppdráttar á
íslandi. Störf fólks, sem þessum
málum sinna, mæta tíðum sinnu-
ieysi og jafnvel ofsakenndum
mótbárum, eins og ofangreind
skrif í Þjóðviljanum og Tíman-
um vitna um.
Um margra ára skeið var oft
og mikið um það rætt meðal
fóiks, sem vann að félagsmálum,
og áhugamanna að brýn nausðyn
væri að koma upp stúlknaheim-
ili hér á landi. Þegar engar úr-
lausnir fundust fyrir stúlkur,
sem hjálpa þurfti, var það oft
afsakað með því, að ekkert skóla
heimili væri til.
í maí 1965 opnaði Hjálpræðis-
herinn á íslandi Skólaheimilið
Bjarg eftir umfangsmikið undir-
búningsstarf. Ljóst var, að hér
var ráðizt í verkefni, sem mjög
yrði erfitt. Erfiðum stúlkum á
gelgjuskeiði er ekki auðvelt að
hjálpa, eins og allir vita, sem
starfað hafa að málum þeirra.
Ég vil benda á, að a.m.k. þrjú
stúlknaheimili hafa verið starf-
rækt hér á landi, áður en Bjarg
tók til starfa, raunar ekki í eins
náinni samvinnu við barna-
verndaryfirvöid. Öll þessi heim-
ili varð að leggja niður, þótt
undir'búningur þeirra og starf-
ræksla hafi án efa kostað mikla
vinnu og baráttu. Er þetta glöggt
dæmi um, hve erfitt starfsemi
þessi á uppdráttar hér á landi.
Ég vil lí-ka minna á, að hinar
merku kónur Ólafía Jóhannes-
dóttir og Ingibjörg Ólafsson
fóru þáðar úr landi. Þær vildu
vinna að hjálparstarfi en fundu
ekki starfsgrundvöll nema er-
lendis.
í skrifum um stúlknaheimilið
Bjarg hefur bæði nú og fyrr ver-
ið vikið að því, að varasamt sé
að þiggja starf af Hjálpræðis-
hernum eins og gert er í sam-
bandi við Bjarg. Sagt er, að við,
sem á vegum Hjálpræðishersins
vinnum, séum ómenntað fólk,
sem látum trúarofstæki ráða
starfsaðferðum okkar. Hjálpræð-
herinn er alheimshreyfing, sem
víða hefur þurft að berjast til að
fá aðstöðu til starfa'. f fjölda
landa nýfcur hann nú og hefur
lengi notið Skilnings og viður-
kenningar fyrir að tengja saman
fálagsleg hjálparstörf og boðun
fagnaðarerindisins. Við, sem að
Bjargi stöndum, vissum fyrir,
að þar yrði við erfiðleika að
etja, en okkur þykir of langt
gengið með því að bera fram
ásakanir eins og þær, sem komið
hafa fram að undanförnu. Við
teljuih þær byggjast á röngum
forsendum og vera ómaklegar.
Við vitum ekki, hvort unnt reyn-
ist að halda áfram starfseminni
á Bjargi. Við óskum að það reyn-
is>t kleift, enda væri það stórt
spor aftur á bak, éf svo yrði aft-
ur komið hér á landi, að ekkert
skólaheimili væri til fyrir ung-
ar stúlkur. Við biðjum velviljað
fólk að standa vörð, hvern eftir
sínum aðstæðum, um Bjarg, og
þökk’um þeim, sem þegar hafa
sýnt hlýhug í garð starfsins þar.
22. október 1967,
Auður Eir Vilhjálmsdóttir.
Vegoa þren»;sla
Teiknari
Stúlka óskast til starfa sem teiknarí á verkfræði-
skrifst.ofu. Vélritunarkunnátta æskileg. Tilboð
merkt: „242“ sendist á skrifstofu blaðsins.
LITAVER
Vinyl — Plast — Linoleum
GÓLFDÚKUR
Verð frá kr. 100 per. ferm.
LITAVER
Grensásvegi 22—24.
Símar 30280 og 32262.
seijum við enskar skólatöskur og pennaveski með
lækkuðu verði.
Bókaverzlunin HLÍÐAR,
Miklubraut 68.
Atvinna óskast
Reglusaman miðaldra mann vantar atvinnu. Van-
ur skrifstofu- og verzlunarstörfum. Upplýsingar
veittar í síma 17880 milli kl. 7 og 8 í kvöld og
næstu kvöld.
ELECTRIC
GENERAL
Ferða-
útvarpstæki
8 transistora
I fallegri giafapakkningu.
Falleg taska og heyrnartæki fylgja með.
Tilvalin tækifærisgjöf.
VERÐ AÐEIIMS
KR. 785.-
Útsölustaðir:
Radiover S/F., Skólavörðustíg 8.
Rafiðjan H/F., Vesturgötu 11.
Dráttarvélar H/F., Hafnarstræti 23.
Vélar og Viðtæki, Laugavegi 92.
Rafhabúðin v/Óðinstorg.
Rafbúð, Domus Mediea.
Kaupfél. Hafnfirðinga.
Verzl. Vald Long, Hafnarfirði.
Radíóviðgerðarstofa
Stefáns Ha'igrímssonar, Akureyri.
Grímur og Árni, Húsavík.
Júlíus Gestsson, Grundarfirði
Valfeli, Akranesi.
Jóhann Jóhannesson, Siglufirði.
Kaupfélag Rangæinga, Hvolsvelli.
og hjá umboðinu
Electric hf.
Túngötu 6.
GENERAL ® ELECTRIC
Skartið yðar fegursta
LANCÖME

fegrunarvörurnar gera fagrar konur fegurri.
Fást eingöngu hjá:
SÁPUHÚSIÐ, Vesturgötu 4.
ÓCÚLUS, Austurstræti 7.
TÍZKUSKÓLA ANDREU, Miðstræti 7.
HAFNARFJARÐAR APÓTEKI.