Morgunblaðið - 07.11.1967, Side 19

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. NÓV. 1967
19
75 úra:
Jens Andrés
Guðmundsson
frú Brekku
JENS Andrés Guðimundsson
frá Brekku er sjötíu og fimm
ára í dag. Andrés faeddist að
Brekku í Dýrafirði 7. nóvember
1892. Foreldrar hans voru þau
hjónin Jónína Jónsdóttir og
Guðmundur Jensson bóndi að
Brekku. Andrés vandist snemma
öllum algengum störfum í sveit
þá til dags, og var hann aðeins
Árið 1939 fór Andrés á dýra-
lækninganámiskeið hjá Braga
Steingrímss. dýralækni. Upp frá
því var Andrés sí og æ að
hjálpa fóiki við skepnur þess.
Má geta nærri hversu tíma-
frekt það hefur verið. Man hér
enginn annað en Andrés hafi
kornið hvernig sem á stóð á hans
heimili hafi veikzt kýr eða
þrettán ára gamall er hann fór kind, og veit ég að þær eru orðn
fyrst á sjó til veru við þann
atvinnuveg, var það á skak á
skútu frá Þingeyri með föður
sínum er var formaður á skút-
ar margar kýrnar, sem hann hef
ur bjargað um dagana. Fyrir I
öll þau störf skulu honum hér i
með færðar beztu þakkir og
veit sá ér þetta ritar ekki til að
Andrés hafi tekið eyri fyrir
alla hans hjalp i þeim málum.
Það er augljóst mál að íallri
fjarveru Andrésar frá búskap
sínum, að heima fyrir var sá
haukur i horni, sem aldrei
brást, er kona hans var og veit
ég að hún á miklar þakkir skil-
ið fyrir sín miklu störf • í þágu
heimilis þeirra, enda hefur
Andés verið umhyggjusamur
um hana svo að af ber eftir
að hún missti heilsuna fyrir tíu
árum. Andrés var um langt ára-
bil gjaldkeri í Búnaðarfélagi
Þingeyrarhrepps og í því starfi
sem öðrum reyndist hann hinn
mætasti maður. Ég vil svo að
lokum færa Andrési beztu af-
mæliskveðjur.
Þórður Jónsson.
Jón M. Bjarnason
á Skarði, sextugur
unni Fortúnu. Það varð hlut-
■skipti Andrésar að stunda sjó
fyrst á sumrum. en síðar allt
árið og var Andrés á ýmsum
veiðiskipum bæði við skak svo
og við síldveiðar línuveiðar og
á togurum allt til ársins 1938
og mun Andrés hafa þótt vera
afbragðs sjómaður og eftirsótt-
ur í skipsrúm. Árið 1916, þann
28. des. gekk Andrés að eiga
konu sína Soffíu Ásgeirsdóttur
frá Bolungarvík. Hjónaband
þeirra varð hið bezta og eign-
uðust þau hjón sjö börn, þau
Bjarna kennara i Reykjavík, Sig
riði búsetta í Bandaríkjunum,
Ásgerði í Reykjavík, Axel skipa |
smið í Stykkishólmi, Guðmund
rafvirkjameistara í Reykjavík,
Gíslínu búsetta í Bandaríkjun-
um og Jón skipstjóra á Þing-
eyri. Þau Andrés og Soffía hófu
búskap á 14 af Brekku árið 1918
og höfðu þau mann er sinnti
með Sofifíu um búskapinn er
Andrés var á sjónum, og
hefur hlutur Sofifíu þá ekki
verið smár með hóp af smá-
börnum, en bóndinn á sjón-
uim. En árið 1938 hætti
Andrés sjómennsku og sneri sér
alveg að búskapnum. Andrés
var fyrirmyndar bóndi um flest, I
enda alltaf vanur að vinna. Var
hann manna fyrstur að tileinka
sér tækni hins nýja tíma og
keypti fyrstu heimilisdráttarvél-
ina hér í Dýrafirði ásamt öðrum
manni svo og tæki er til henn-
ar þunfti til búrekstrar. Andrés
endurbætti öll hús og byggði á
jörðinni í sinni búskapartíð.
Andrés var hér forustumaður í
framkvæmduim er til heilla
máttu vera í búskapnum öll sín
búskaparár. Árið 1957 varð
Andrés fyrir þvi áfalli að Soffia
missti heilsuna og varð hann þá
að leggja niður búskap. Réðist
hann þá í að byggja myndar-
legt íbúðarhús á Þingeyi í fé-
lagi við son sinn Guðmund og
dvöldust þau Soffía á heimiii
Guðmundar í nokkur ár unz þau
fluttu til Jóns sonar síns og
dlveljast þau þar nú. Er Andrés
hætti búskap 1957 lagði hann
ekki árar í bát, heldur hóf þá
sjómennsku að nýju og var á
Vertíð á vetrum og skaki á sumr
um yfir sjötugt, og sýnir það svo
ekki verður um villst, að tögg-
ur var í honum. Enn stundar
hann fullan vinnudag hér á
Þingeyri við fiskiðnað og hefur
nokkrar kindur sér til gamans.
ÞAÐ var glatt á hjalla á heim-
ili þeirra hjóna Jóns M. Bjarna-
sonar og frú Huldu Elíasdótt-
ur á Álíhólsveg 95 í Kópavogi,
er ég kom þar s.l. laugardag,
þann 28. október. Þar var minnst
á einu bnetti 60 ára afmælis hús-
bóndans, 50 ára afmæli frúar-
innar og 25 ára hjúskaparaf-
mæli, silfurbrúðkaup.
Þarna ríkti mikil gleði,
drykkja og dans. íbúðarhúsnæði
þeirra hjóna er mjög rúmgott
og vistlegt, og víður fjallahring-
ur blaisir við út um stofuglugga.
Augljóst var að vel var undir-
búið, veitingar nægar og hús-
móður höndin, sem vel sá fyrir
öflu, var til taks, svo öllum hði
vel, Það þurfti líka með, þar
sem ég held að meir en 70
manns hafi þar verið saman
komið í einu, kunningjar og
vinir úr ýmsum áttum.
Ég undraðist þetta ekki. Jón
og Hufidu þekkja margir og
störf þeirra óeigirfgjörn. Þeirra
fallega heimili er byggt upp
fyrir atorku þeirra beggja, og
ekki kastað til hendinni. Ég hef
ofit orðið þess var að í litum
eða stórum hópi, er Jón alltaf
mikill gleðigjafi, og þarna var
Jón glaður. á guðastóli. Lifa-
skoðanir hans eru bjartar og
sjóndeildarhringurinn víður sem
Jónsmessunótt á Ströndum, þar
seim sólin leysir upp hvert
hamragljúfur, og klæðir land
og haf geislaflóði um nætur og
daga.
Jón á Skarði kynntist ég
fyrst á fundurn Kaupfélags Stein
grímistfjarðar og héraðsþingum
Strandasýslu, er haldnir voru á
Hólmavík. Mætti þar Jón og
ýmsir fleiri ungir hugsjóna-
menn er fylgja fast fram skioð-
unum sínum. Þfeir voru ræðu-
m-enn góðir, en þó áleit ég Jón
þeirra slyngastan í orðsins
fyllstu merkingu, og var þá af
allur skriðiur mála Jón þok-
aði ekki sínum málum fram.
Jón er fæddur á Skarði í
Bjarnarfirði 28. október 1907.
Foreldrar hans voru Bjarni
Jónsson bóndi þar, Elíassonar á
Klúku.
Jón Elíasson var af Geitey-
ingaætt, frá Sigurði stúdent í
Geitarey á Breiðafirði, sem er
fjölimienn ætt við Breiðafjörð og
á Snæfiellsn'esi. Kona Jóns Elías
sonar var Guðrún Eyjólfsdóttir
frá Gilsistöðum. Kona Bjarna,
föður Jóns, var Valgerður Ein-
arsdótitir bónda á Sandnesi, Ein-
arssonar, og kona hans var
Soffía Torfadóttir alþm. frá
Klei'fum á Selströnd. Bróðir
Torfa var Ásgeir á Þingeyrum.
Runnu þarna saman sterkar ætt
ir, og í orði hafit, að í þessu
fólki rýkti framsýni, hyg.gindi
og fjölhæfni. Jón ólst upp á
Skarði ásamt systkinum sínuim.
Efnin voru lítil og búskapar-
hættir á annan veg en nú eru.
Varð því fljótt, er kraftar leyfðu
að taka virkan þátt í öllurn störf
um heimilisins. Faðir hans var
árum saman heilsulítill og kom
því tiil kasta húsmóður og barna
að sjá sér farborða. Það fiór
því svo að Jón naut lítillar
skólagömgu. En and'legir hætfi-
leikar hans voru fjölþættir, og
næmir fyrir því sem mætti
verða bonum og öðrum til hag-
nýtingar. Hann vildi breytingar
hratt og fljótt. Hugurinn hljóp
stundum, en það dugði ekki allt"
af, það kom svo oft fjötur um
fót. Sarot hefur honuim margt
vel gengið, og tekist að leysa
mörg viðtfangsefni, o.g hjálpsemi
er honum í blóð borin. Það
munu margir þakka atf eigin
raun. Jón gekk inn í búskap for-
eldra sinna er ár og aldur
færðust yfir þau. Þegar hin nýju
tæki komu til jarðvinnslu og
sé vandamálin auðveldast að
leysa, til hagsmuna fyrir fjöld-
ann.
Hjónin á Skarði, Hulda og
Jón, héMu í heiðri hinum
fornu dyg'gðum bænda, að hafa
alltaf nægan heyforða, mat og
eldivið, þótt vetur séu þar ótrú- '
lega l'angir. Kannski 26 vikna
innistaða fyrir sauðfé. Þau
unnu saman að öllurn heimiilis-
störfum. Samstarf þeirra og
duignaður var öllum augljós. Oft
mun það hafa komið fyrir að
húsimóðirin varð að vinna
heimilisstörfin þegar húsbónd- ^
inn var í erindum utan heim-
ilisins. Á fyrstu búskaparárum I
sínum á Skarði, urðu þau fyrir
því mikla óhappi, að íbúðarhús I
hlaða og fjós brann til kaldra
kola í norðan hríð á haustdlegi. j
Varð það mikið eignatjón og
naum var björgun eigin lífs.
Árið 1952 flytja þau hjónin ,
alfarin frá Skarði. Það mun!
i Jón aldrei hafa hugsað sér að !
það mundi gerast. Mennirnir á- j
lykta en guð ræður, stendur
einh'versstaðar. Þau filuttu að
Svarfihóli í Stafiholtstiungum í'
Mýrasýslu, á skemimtiLegri kosta
jörð. En metnaður Jóns og mann
dómur samrýmdist ekki lei-gu-
liðastarfinu. 1954 flytur fjöl-
skylidan frá Svarfhóli í Ytri-
Njarðvík. Þar var fyrir systir
hans Sofifía og hinn vel þekkti
maður Borgar Sveinsson frá
Drangsmesi. Með þeirra ráðum
kaupa þau þar húsnæði og setj-
ast að. Þar dvejast þau hjón-
in i 9 ár. Enn kemur Jón við
félagsmálin, ókunnugur og vina-
fár. Hann er kosinn í hrepps-
nefnd Njarð'víkurhrepps tvíveg-
is þessi ár. Hann sameinar fé-
lagsskap um byggingu á mat-
vöruveríTun, sem er nú gott og
vandað fyrirtæki, og þorpsibú-
um til sóroa. Hann gerðist for-
maður Byggingiafólags Varka-
manna, og félagið byggir íbúð-
ir fyrir efnalítið fólk. Hann
vinnur að framkvæmd hafnar-
mála í Njarðvíkum, ásamt öðr-
um góðum mönnum. Hann var
vel liðinn og vitur. 1963 flytja
þau hjónin úr Njarðvíkum að
Álflhólsveg 95 í Kópavogi, sem
þau eru nú. Jón gitftist árið
1942 Huldu Svölu Elíasdóttur
frá Lágafelli í Staðarsveit á
Snæfellsnesi, sérstakega vei
gerðri konu. Þau eru þremenn-
ingar að frændsemi. Það mun
Jóni minum hafa reynst bappa-
fengur, það sé ég á öllu. Þegar
komið er á heimili þeirra er
augljóst að þar hafa sameinast
góðir eiginLeikar, beggja ætta.
Húsibóndinn, eiginkonan, móðir-
in, húsfreyjan og börnin. öll
hafa þau gert heimilið að harn-
ingijureit. Nú hefur Jón í rúm
fjögur ár unnið hjá Alþýðu-
saimbandi íslands, á skrifstofu.
Frá þeim sjónar'hól, á hann þar
kost, að fá innsýn í félagssam-
tök hinna vinnandi stétta, og
ég veit að hann leggur þar eitt
gott til mála. Þau hjónin eiga
3 uppkomna syni og eina dótt-
ir. Börnin bera þess merki að
þau eiga góða foreldra.
Jón minn, þakka þér hand-
tök þín, fræðandi og skemmti-
legar viðræður, bið þér og fjöl-
skyMu þinni blessunar guðs.
Guðbr. Benediktsson.
Bókhald - skrifstofustarf
Reglusamur ungur maður með verzlunarmenntun,
starfsreynslu og góð meðmæli, óskar eftir vel laun-
uðu starfi. — Vanur að vinna sjálfstætt að bók-
haldi og öðrum skrifstofustörfum. Til greina kem-
ur starf % daginn. Vinsamlega sendið fyrirspurn-
ir, sem svarað verður um hæl, á afgr. Mbl. fyrir
10. nóv. merkt: „Desember 487.“
heimiliisnota sá ha-nn filjótt að
þarna voru á ferð hlutir s-em
vert var að hygigja að, og var
hann fyrstur sinna sveitunga
ti-1 að eignast Farmal dráttavél
og tæki henni tilheyrandi. Auk
þess gekkst hann fyrir kaupum
á stórvirkri dráttavél á vegum
Ræktunarsambandsins, sem
mjög reyndist hreppsbúum
hjálpLeg bæði við ræktun, og
þó sérstaklfega vegagerða, og
eru nú allir sammála að þar
hafi verið vel ráðið. í félags-
málum Sundféla-gsins Grettis
vann hann á þriðja ánatug. Sund-
laugin á Klúku var honum á-
hugamál og reist fyrir for-
göng-u Sundféliagsins Grettis.
Jörðina Klúku á Kaldrananes-
hreppur, og nú eru gamlir fé-
lagar hans að by-ggja barna-
skóla þar, sem hann ásmt fé-
flögurn sínum undirbjó, þó ekiki
hafi verið fyrr að framkivæmd-
um. Auk þess tók Jón mikinn
þátt í félagsmálum hrep-ps og
héraðs, og var í fremstu víg-
línu. Því stærstu og feg-urstu
æskuhugsjónir hans voru á vett
vangi félagsmála. Hann metur
fólkið míkils og féliagsmál þess,
og trúir að innan þess ramima
AUGLYSING
varðandi gin- og klaufaveiki
Vegna þess að gin- og klaufaveikifaraldur
gengur nú á Bretlandseyjum, vill. land-
búnaðarráðuneytið vekja athygli yfir-
valda og almennings á því, að stranglega
ber að fylgja reglum laga nr. 11/1928, um
varnir gegn gin- og klaufaveiki.
Tekið skal fram, að samkvæmt téðum lög-
um og auglýsingu þessari er:
Bannaður með öllu innflutningur á heyi,
hálmi, alidýraáburði, sláturafurðum
hvers konar, húðum, mjólk og mjólkur-
afurðum sem og eggjum.
Stórgripahúðir, sem nota þarf við togveið-
ar hér við land, má þó flytja inn, enda séu
þær sótthreinsaðar erlendis og einnig
þegar þær koma hingað til lands.
Frá Bretlandseyjum er ennfremur bann-
aður innflutningur á lifandi jurtum,
trjám, trjágreinum og könglum, .græn-
meti og hvers konar garðávöxtum.
Farþegar og áhafnir farartækja skulu
gefa yfirlýsingu samkvæmt 4. gr. laganna
um dvöl sína á Bretlandseyjum, stráx og
þau koma til íslands.
Brot á lögum nr. 11/1928 og auglýsingum,
sem settar eru samkvæmt þeim, varða
sektum.
Landbúnaðarráðuneytið 4. nóvember 1967
Ingólfur Jónsson.
Gunnlaugur E. Briem.