Morgunblaðið - 18.11.1967, Qupperneq 15

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. NÓV. 1967
15
Leikfélag Kópavogs:
„Sexurnar
Höfundur: Marc Camoletti
Leikstjóri: Klemenz Jónsson
Þýðandi: Loftur Guðmundsson
Leikmynd: Steinþór Sigurðsson
MEÐ fullri virðingu fyrir hæfi
leikuim stanfskrafta atvinnu-
leikhúsanna tveggja £ Reykja-
Vík, er það talsverður léttir,
eða að minnsta kosti tiibreyt-
mg hverjuim þeim, sem sér all-
ar sýningar á suðvesturkrjálka
landisins, að hiorfa á mörg óþekkt
andilit sarnan komin á leibsviði.
Við venjumst því að fylgjasf
með sömu leikurunum hvernig
þeir skipta um ham nokkrum
sinnum á vetri, spreyta sig á
hlutverkum af ýrnsu tagi. Stat-
istarnir eru líka yfirleitt gamaíl-
kunnar persónur, hvort sem þeir
bera böðulsöxi eða prestkraga,
jiaifnvel einnig alþekktir úr borg-
arlifinu, svo að fyrstu áhrifin,
sem þeir hafa á áhorfendur eru
oft þau, að menn velta fyrir
sér, h'vemig „Jóni í fiskbúð-
inni“ fari grímuíbúningurlnn.
Leikfélag Kópavogs frum-
sýndi síðastliðinn þriðjudag
gamanleikinn „Sexurnar“ eftir
Frakkann Marc Camoletti, sem
notið hefur mikilla vinsælda í
London og víðar (undir nafn-
inu „Boeing Boeing“) í stað-
færslu Lofts Guðmundlssonar.
Ég er ekki viss um að sýning
þess eigi mikið skylt við leik-
-st, en hún var fersk og hröð
og skemmtileg, og þykir mér
ekki ólí'klegt, að hún eigi eft-
ir að njóta talsverðra vin-
sælda, jafmvel þótt einhverjir
álhorfendur verði ekki fyrir-
fram eins jákvæðir að hugarfari
og hópurinn í Kópavogsbíói á
þriðjudagskvöldið virtist vera.
Leikritið „Sexurnar" er ger-
samlega „inntakslaus“ en
skemmtileg dægrastytting. Það
fjallar um ungan arkitekt, sem
hefur þrjár flugfreyjur í tak-
inu og ferst það erfiða verk
vel úr hendi á meðan flug-
áiætlanir sjá svo um, að aldrei
séu tvær þeirra staddar á fs-
landi í einu. Hins vegar riðl-
ast skipulagið, og af því spinnst
spennandi og fyndin atburða-
rás. Til hjálpar arkitektinum
er vinur hans frá Egilsstöðum,
og til hjiálpar leikritinu er
ráðskona arkifcektsins. Allur
misskilningur leikritsins og
sviptingar eru af auðskildasta
og yfirborðslegasta tagi, per-
sónurnar einfaldar og hvers-
dagsiegar. Þessi gamanleifcur
er því tilvalinn fyrir álhuga-
mannaleikíhús. Leikendurnir
þurfa fyrst og fremsf að hafa
hæfandi útlit, eðlilegt fas og
skýran talamda, leikstjórinn að
ná í samvinnu við þá góðan
hraða og sæmilega nákvæmum
tím'asetningum til að sýningin
takist nokkuð vél. Leikstjór-
inn, Klemenz Jónsson, hefur
umnið verk sitt ágætlega. Leik
ritið er prýðilega æft, skipting
ar allar gengu vel og snurðu-
laust fyrir sig, enda þótt leik-
ur í Mutverkunum væri ekki
al'lur rismikill, frernur en efni
standa til.
Það var skynsamlega ráðið
af Leikfðlagi Kópavogs að fá
hinn bæfileikafulla og reynda
ieiktjaldam'álara Steinþór Sig-
Hrafnhildur Guðmundsdóttir, Sigurðuir Grétar Guðmundsjson og Auður Jónsdóttir í hlut-
verkum sinum.
urðsson til að gera leikmynd-
ina. Sviðsmynd hans er ekki
einungis aflburðafalleg og
smekkleg, heldur nýtir hún
hverja fertommu sviðsins, svo
að skortur á l'eikrými kreppir
hvergi að sýningunni.
Sigurður Grétar Guðmunds-
son leikur aða'lMutverkið,
Benedikt, arkitekt í Kópavogi,
og sker sig talsvert úr hópn-
uim. Ég hef ekki áður séð Sig-
urð á sviði, en hann mun hafa
leikið nokkur hlutverk áður
hjá félaginu. Sigurður hefur ó-
venjugóðar hreyfingar og eðli-
lega framsögn. Helzti ann-
marki hans er næsturn eins-
dæmi af ólærðum leikara í að
alihlufcverki, — hann undirleik
ur, þ.e. hann kýs að leggja of
lifcla áherzlu á orð sitt og æði,
senniiega er hann þykist ekki
nógu öruggur um leik sinn. Ég
hefði gaman af því að flá að
sjá Sigurð beita sér hæfilega,
því að frammistaða hans lofar
góðu. Undirleikur Sigurðar
og eðlilegt fas stakk mjög í
stúf við leik Björns Magnús-
sionar í hlutverki vinarins,
Láka frá Egilsstöðum, sem var
Guðm. G. Hagalín
skiifar um
BÓKMENNTIR
Ekki er allt sem sýnist
Gunnar M. Magnúss: EIRtK-
UR SKIPHERRA. Frásögn
hans af draumum, dulskynj-
unum og síðustu starfsárum í
þjónustu landhelgisgæzlunn-
ar. Skuggsjá. Hafnarfirði 1967.
FYRIR átta árum kom út ævi-
saga hins fræga skipherra og
raunar eina flotaforingja okkar
íslendinga, Eiríks Kristófersson-
ar. Söguna skrifaði Ingólfur
Kristjánsson, rithöfundur og rit-
stjóri. Er hún skemmtileg og
fróðleg og hlaut marga lesendur.
Nú er komin ný bók um þennan
merkismann. Hana hefur skráð
Gunnar M. Magnúss, rithöfund-
ur, eftir frásögn Eiríks. Megin-
hluti bókarinnar fjallar um hin-
ar mörgu dulskynjanir hans í
svefni og vöku, en síðan er
sagt frá seinustu árum hans í
þjónustu landhelgisgæzlunnar,
þorskastríðinu víðkunna — og
viðskiptum hans við fram-
kvæmdastjóra landhelgisgæzl-
unnar. Þá er þar skráð, hve
mörgum björgunaraðgerðum
þessi merki og sérstæði maður
hefur stjórnað, þar sem bæ’ði var
bjargað skipum og mönnum, —
talin öll hin 33 skip, sem hann
hefur verið á í þau 60 ár, sem
hann hefur sjóinn stundað, skýrt
frá gjöfum, sem honum hafa
verið gefnar í virðingar- og þakk
lætisskyni og heiðursmerkjum,
sem hann hefur verið sæmdur
hér og erlendis. Loks er stutt
frásögn, en fögur og hrífandi af
litlum fugli, sem flaug um borð
í Þór 1959 og leitaði þar skjóls,
og af samskiptum og gagn-
kvæmri vináttu þeirra Eiríks.
Það er fljótsagt, að þessi bók
er engu síður skemmtileg en vel
gerður reyfari, enda vel og skýrt
frá sagt og villur fáar og smáar.
Þá er og bókin vel að heiman
búin frá hendi útgefandans.
Prentúð er hún í prentsmiðju
Akraness. Hún hefst á formála
höfundar — og henni lýkur með
stuttum eftirmála sögumannsins.
Hún er 183 blaðsíður.
Hinar dulrænu frásagnir í
bókinni ná allt aftur á blaðsíðu
118. Þær eru bæði margar og
með ýmsu móti, en allar eru þær
vel sagðar og sitthvað í kring-
um þær forvitnilegt. Þá hygg ég,
að sumar þeirra þyki ærið fróð-
legar og eftirminnilegar heim-
ildir um dulræna hæfileika og
reynslu, þó að þær muni verða
taldar misjafnar frá þeim sjón-
arhóli, enda misjöfn aðstáða til
að tryggja gildi þeirra sem
slíkra. Sumar þeirra geta aðrir
en sögumaðurinn staðfest, og
um hinar mundi það að segja,
að undarlegt mætti heita, ef
þar væri ekki öðru eða betra til
að dreifa en ýmist ímyndun, hel-
berri skynvillu eða jafnvel hrein
um og beinum meðvituðum upp-
spuna, einkum þar sem sögu-
maðurinn er einhver hinn al-
merkasti maður sinnar stéttar,
lundfastur, reglusamur, einarð-
talsivert stirðlegur og ýktur í
látbragði, einkum í byrjun, en
nokkuð rættist úr, þegar líða
tók á sýningu.
Flugfreyjumar þrjiár voru
leiknar röggisamfcega og hispurs
laust af Hratfnlhildi Guðmunds
dóttur og Svönu Einarsdóttur,
sem báðar áttu hvor á sinn hátt
snotra spretti, og Helgu Harð-
ardóttur, sem bætti upp með
geðlþekkri framkomu það, sem
a vantaði öryggið. Textameð-
ferð þeirra allra var skýr og
forsendum sínum isamkvæm,
þótt hún væri kannski ekki
blæbrigðarík.
Það hlutverk, sem mest til-
efni getfur til kímni í persónu-
sköpun, var í höndum Auðar
Jónsdóttur. Hún lék Tótu, ráðs
konu Benedikts, atf þó nokkr-
um tilþriflum og vakti geysi-
lega kátínu leikhúsgesta, en
mér þótti persónan verða ó-
þarfllega einhætf í meðflörum
Auðar og leikstjórans, þvi að
ekki var a.m.k. að sjá neinar
sHíkar takmarkanir á getu Auð
ar, að henni ætti að sníða svo
þröngan stakk.
Þýðing og staðfærsla Lotfts
Guðmundssonar er víða hnytt-
in og á góðu, þjálu íslenzku
máli, en setningarnar margar
alltof vandaðar að orðavali og
uppbyggingu til að leggja í
munn þessum persónum við
þessi tækifæri. Slík otfvöndun á
leikritaþýðingum er reyndar al
siða hér á ■ landi og hetfur otft
komið meira að sök en á um-
ræddri sýningu.
Helzta prýði þessarar sýning
ar var vandvirkni og látíleysi,
sem er sjaldséð í vinnubrögð-
um ábugamannaleikhúsa, því
að þeim hættir otft tii að kætfa
fyndni verkefna sinna í ýktum
tilburðum hróðugra leikenda.
Örnólfur Árnason.
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
ur og djarfmæltur, en þó maður
kurteis og drengur hinn bezti —
og auk þessa alls svo raunsær,
úrræðagóður, já, beinlínis ráð-
snjallur sem sjómaður, skipherra
og bjargvættur í raun, að slíks
mundu vandfundin dæmi, þó að
margan merkan mann höfum
við átt í íslenzkri sjómannastétt
bæði fyrr og síðar.
Þátturinn um viðureign Eiríks
við hina brezku togaraskipstjóra
og flotaforingja í þorskastríðinu
er fágætlega skemmtilegur, og
sýnir hann, að jafnvel kotþjó'ð
má sín nokkurs í átökum við
ofurefli, ef því ofurefli er ekki
stjórnað af algerum siðleysingj-
um og hinni litlu þjóð tekst að
velja „réttan mann og réttan
stað.“
Um viðskipti þeirra, Eiríks og
framkvæmdastjóra Landhelgis-
gæzlunnar þykir mér ekki þurfa
að hafa nein orð, en ekki get ég
látið hjá líða að minnast aftur
á frásögnina um Eirík og fugl-
inn, sem leitaði á hans náðir.
Mér þykir ekki minnst um hana
vert, enda felur hún í sér mann-
lýsingu, sem mér virðist drjúg
viðbót vfð þann hróður, sem
sögumaðurinn hefur hlotið með
þjóð sinni.
Ég leyfi mér svo að lokúm að
vekja athygli á því, sem höf-
undur drepur á í bókinni: Ei-
ríkur Kristófersson væri þess
sannarlega verður, að ríkisstjórn
og Alþingi samþykktu, að hon-
um væru greidd full skipherra-
laun til æviloka sem vottur
þakklætis og virðingar.
Guðmundur Gíslason Hagalín
SVAR MITT eftir Billy Graham
Hvernig stendur á því, að unga fólkið neytir
eiturlyfja, gengur með bitvopn, svallar á nótt-
unni og heldur saurlífisveizlur? Eg botna ekk-
ert í unga fólkinu nú á dögum?
Sumt ungt fólk, ekki allt! Það er svo auðvelt að
setja alla undir sama hatt. Flestir æskumenn, sem
ég þekki, ganga í kirkju, drekka óskaðlega drykki,
neyta venjulegrar fæðu, vinna að heimaverkefnum
heima hjá sér á kvöldin og bera virðingu fyrir for-
eldrum sínum.
Fyrir nokkru var gerð skoðanakönnun meðal mörg
hundruð ólíkra æskumanna. Þeir voru beðnir að
nefna tíu atriði, sem þeir vildu helzt finna í fari
ungra manna. Ég býst við, að yður þyki fróðlegt að
heyra, að þessi tíu atriði voru heiðarleiki, vinsemd,
aðlaðandi viðmót, einlægni, hugprýði, góð hegðun,
tillitssemi, gáfur, gamansemi og hjálpsemi. Þetta er
ekki slæm niðurstaða meðal kynslóðar, sem öðrum
fremur hefur kynnzt ofbeldi og búið við spennu í
heimsmálum — og lifir í mesta kyndýrkunarlandi
veraldar.
Já, ég veit, að sumir æskumenn gera þetta, sem
þér nefnið. Milljónir æskumanna hafa gert upp-
reisn. En það er minnihlutinn meðal unga fólksins,
sem hér á hlut að máli, og blöð og sjónvarp sjá svo
um, að þeirra sé rækilega getið. Það er reynslan á
samkomum okkar, að þeir, sem fúsastir eru að taka
við boðskapnum, eru æskumenn á aldrinum 16—20
ára. Æskan leitar fótfestu, kærleika, leiðsagnar og
markmiðs. Við skulum örva hana á alla lund.