Morgunblaðið - 22.02.1968, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. FEBRUAR 1968
IMÁGIMÚSAR
SKIPHOLTI21 SÍMAR 21190
eftir lokun simi 40381'
siM’1-44-44
mm/m
Hverfisgötu 103.
Sími eftir lokun 31160.
LITLA
BÍLALEIGAN
Ingólfsstræti 11.
Hagstætt leigugjald
Sími 14970
Eftir lokun 14970 eða 81748
Sigurour Jónsson.
BÍLALEIGAIM
- VAKUR -
Sundlaugavegi 12. Sími 35135.
Eftir lokun 34936 og 36217.
Nýr sámi
23-222
SENDIBÍLAR H.F.
Einholti 6.
ÞORFINNUR EGILSSON
héraðsdómslögmaður
Málflutningur - skipasala
Austurstræti 14, sími 21920.
Sveinbjörn Dagfinnsson, hrl.
Hafnarstræti 11 - Sími 19406
og Einar Viðar, hrl.
Húseigendafélag Reykjavíkur
Skrifstofa á Bergstaðastr. lla.
Sími 15659. Opið kl. 5—7 alla
virka daga nema laugardaga
Einars B. Guðmundssonar,
Guðlaugs Þorlákssonar
Guðmundar Péturssonar
Aðalstræti 6, III. hæð.
Símar 12002, 13202, 13602
ÓTTAR YNGVASON
héroCsdómslögmaður
MÁLFLUTNINGSSK RIFSTOFA
BLÖNDUHl/Ð 1 • SÍMI 21296
★ Ruglar alla heil-
brigða hugsun
Elliði skrifar:
Ég hafði haldið, að metra-
kerfið væri ennþá í laigalegu
gildi á voru landi ,en þó virð-
ist engan veginn svo varið hin
síðari árin, þar sem fet, pund
og alls konar ensk og amerísk
hugtök eru notuð í ræðu og
riti án nokkurrar afsökunar
eða skýringar.
f byrjun aldarinnar var
metrakertfið tekið upp í skóla-
kerfi landsins og í daglegum
viðskiptum. Var þessari breyt-
ingu vel tekið af flestum sem
einfaldara og nákvæmara kerfi,
hvort sem um var að ræða
þunga, lagarmál eða lengd. Við
höfðum notað merkur, pund,
skippund, vættir o. fL Við
þungamælingar, tommur, fet,
álnir, faðma og mílur í lengd-
armælingum og pela, potta,
skeppur, tonn o .fl. í lagarmáli.
Auk þess, hve þetta voru
erfiðari einingar innbyrðis, var
erfitt að átta sig til fulls á,
hvað átt var við, þar sem þessi
hugtök gátu táknað mismun-
andi lengdir, þunga o. s. frv.
eftir því hvaða „pund“ var um
að ræða (danskt eða enskt) og
hvaða „tonn“ eða „mílu“.
Metrakerfið með sínu óum-
deilanlega gildi útrýmdi hinum
eldri einingarhugtökum svo að
segja strax í velflestum tilíell-
um. í fáeinum tilfellum hefur
gamla kerfið þó verið notað
áfram, sumpart með og sum-
part eingöngu, svo sem við
mælingar á timbri, saumi, síld-
armagni, siglingaleiðum og
hraðamælingar skipa o. s. frv.
að sjálfsögðu til nokkurra
óþæginda og ruglings, en í smá
minnkandi mæli.
Enda þótt sérfræðingar á hin
um ýmsu sviðum þurfi að
sjálfsögðu að kunna skil á er-
lendum hugtökum og nota þau
í sínu starfi að meira eða
minna leyti, virðist jafn frá-
leitt að nota þau hér heima í
ræðu og riti án skýringa, eins
og að segja fréttir á erlendum
málum án þess að þýðingar
fylgi.
Margir ágætir málvöndunar-
menn heyja þrotlausa og lofs-
verða baráttu gegn útlendum
orðum, sem vilja festast í mál-
inu, en allt of fáir virðast hafa
áhyggjur af því hugsana-
brengli, sem myndast, þegar
gerólíkum einingarhugtökum
er blandað saman í graut.
Fet, sentímetrar, mílur, kíló-
metrar, kitt, tonn, síldarmál,
hektólítrar, kaloríur, hitaeín-
ingar o. fl. o. fl. eins og nú er
notað í síauknum mæli fara
ekki aðeins illa saman í máli,
helduT ruglar það alla heil-
brigða hugsun og virðist frá-
leitt, enda alger óþarfi.
Elliði.
Má þetta ekki
heita skyggnir?
Vestri skrifar:
Orðið ratsjá virðist ætla að
vinna sér hefð í málinu, og
skal enginn dómur lagður á
gildi þess orðs. íslenzkir sjó-
menn nefna hluta atf þessu
tæki enska orðinu „scamer.“
Skils mér, að það sé sá hluti
tækisins, sem snýst í hring og
skyggnist um sjóndeildarhring-
inn. Má þetta ekki heita
„skyggnir” á islenzku?
Fljótandi síldar-
söltunarstöðvar
Reykjavík 14. febrúar.
Freymóður Jóhannsson
skrifar:
Vegna erindis hr. Gunnars
Flóvents framkvæmdastjóra
síldarútvegsnefndar í útvarp-
inu í kvöld, langar mig til að
setja fram tillögu, er all lengi
hefur verið að leita á huga
minn, vegna umræðna og skrifa
undanfarna mánuði, og þeirrar
bitru reynslu, er við fengum
af síldveiðum okkar s.l. sumar.
Huigmyndin er í stuttu máli
í því fólgin, að við náum okk-
ur í eða komum okkur upp
t. d. tveimur fljóta-ndi síldar-
söltunarstöðvum, er fylgi veiði
flotanum eftir á síldarmiðun-
um, að svo miklu leyti sem því
yrði við komið yfir sumartím-
ann, ef (eða þegar) þessi mið
eru mjög fjarlæg eins og t. d.
s.l. sumar.
Á þessum fljótandi síldar-.
söltunarstöðvum mxmdi að
staðaldri búa síldarverkunar-
fólk, konur og karlar, eins og
í landi, til þess að salta í tunn-
urnar jatfnóðum og veiðiskipin
Iosuðu þar nýveidda síld sína.
Jafnframt væru við hinar
fljótandi síldveiðistöðvar til-
tæk fhitningaskip, er tækju við
tilslegnum tunnunum, jafnóð-
um og í þær hefði verið saltað,
og flyttu til lands til fullverk-
unar þar. Þegar eitt slíkt skip
væri fullfermt tæki annað við
og svo áfram eftir þörfum.
Vel má vera, að þessi hug-
mynd hafi þegar verið til um-
ræðu hjá útgerðarmönnum og
síldarsaltendum, svo þetta sé
þegar í athugun og er þá vel.
En allir hljóta að sjá, að síld-
veiði, á þann hátt sem hún var
framkvæmd s.l. sumar, er ekki
gæfuvegur, — að ausa upp úr
síldarstofninum efni í fyrsta
flokks mat, sem svo að mestu
leyti er aðeins hægt að gera að
verðlitlum iðnaðarvarningi 1
stað verðmætrar matvöru, eins
og hægt er að gera úr glæ-
nýrri síldinni og sem mann-
kynið í okkar hrjáða heiml
þarfnast svo mjög.
Að minnsta kosti væri ekki
úr vegi, að útvegsmenn og ríkis
stjórn tækju þessa hugmynd til
rækilegrar yfirvegunar.
Freymóður Jóhannsson.
Vinsamlegast
★ Sjúkrahjálp
á vegum úti
Rvík 17. 2. 1968.
Vegfarandi skrifar:
Velvakandi!
Nú líður senn að þeim degi,
að við munum breyta um um-
ferðareglur, og aka á hægri
kanti. Það verður víst svo að
vera, og ekki þýðir að fárast
um orðinn hlut ,en það er eitt
sem mig langar að vita, og það
eru öryggismálin. Hvað verður
gert á H-daiginn til að vernda
öryggi okkar, fyrir þeim sem ef
ti'l vill reyna að hindra H-um-
ferð?
Það má búast við, að einhver
óhöpp hendi á þjóðvegum
landsins, en hvað á að gera
t.il hjálpar. Væri nú ekki hægt
að hafa sjúkra- eða slysavarna
hjálp á vegum úti um þessa
helgi sem við eigum að skipta
yfir í hægri umtferð. Mér dett-
UT einna helst í hug að bjöng-
ímarsveitir landsins gætu sett
sveitir sínar á vegi landsins til
hjálpar ef slys ber að höndum.
Við vitum að það er oft á
tíðum, fyrsta hjálp sem ríður
mest á að rétt sé veitt .
Nú vona ég að sjúkrahjálp
verði veitt á þjóðvegum lands-
ins, á H-dag;nn og raunar um
mestu umferðahelgar sumars-
ins. Hér ættu stjórnir R.K.Í.,
S.V.F.Í., hjálparsveitir skáta og
flugbjörgunarsveita að koma
til móts við landsmenn.
Með vinsemd
Vegfarandi.
Verzlunar- og skrifstofuhúsnæbi
ti’ leigu að Bankastræti 6. Á 2. hæð salur og 2 herb.
Á 3. hæð 4 skrifstofur. Húsið allt nýstandsett
rneð góðum uppgangi. — Uppl. á staðnum.
Fasteignasalan HÚS & EIGNIR
Bankastræti 6 — Símar 16637—18828.
budTbíírðarfolk
í eftirtalin hverfi
Laufásvegur II. Túngata
Talið við afgreiðsluna i sima 10100
Furðulega ódýrt
SÍRÍ er nýtt gullfallegt svefnherbergis-
sett, framúrskarandi vandað og fæst
í eik og tekki.
RÚMIÐ KR. 7610.—
DÝNITR KR. 4970.— (275x190)
ALLT SAMAN KR. 12.580.—
is

ryct
u.
Simi-22900
Laugaveg 26