Morgunblaðið - 19.05.1968, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. MAÍ 1968.
3
Jón Auðuns, dómprófastur:
Almennur bænadagur
ÞJÓÐKIRKJA ÍSLANDS væntir
þess, að þessi dagur verði al-
mennur bænadagur þjóðarinnair.
Og þess er vænzt, að þá hafi
menn einkum í hnga erfiðleik-
ama, sem yfir þjóðina ganga á
þessu vori, og þjáningar af hern-
aðarböli víðsvegar um heim.
Kristnum manni er eiginlegt
að leigigja vandamál fram fyrir
Guð í bæn. Svo lengi sem við
vitum um miannlíf á jörðu hafa
menn leitað hjálpar æðri mátt-
airvalda, er þeir stóðu andspænis
hamförum náttúrunnar, óárarn og
hverskonar andsitreymi. En hug-
myndir voru og eru margvísleg-
ax um uppruna óláns og erfið-
leika.
Ýmsar hugmyndir frumstæðra
trúairbragða um þau efni eru
framandi kristindómi.
Menn trúðu því áður íyrr, og
sú hugmymd hefir reynzt ótirú-
lega lífseig í kristninni, að óár-
an, eldgos og isár, hernaður og
hallæri væri refsing frá Guði,
vottur reiði hans.
Þessvegna vonu í frumstæð-
um trúarbrögðum tíðkaðar fórnir
til að blíðka guðina, guðdóminn
og fá hann til að létta þjáning-
um af þjökuðum mönnum
stöðva eldgos, gefa regn á sfcræln
aða jörð stilla veður og bægja
hallæri og hörmungum frá.
Jafnvel hinar mifclu menning-
arþjóðir Evrópu til forna,
Grikkir og Rómverjar, voru á
valdi þessara hugmynda þrátt
fyrir háþróaða heimspeki og list.
ir, einfcum Grildtja, sem fcunn-
uigt er. Þegar illt var í efni og
vá sýndist fyrir dyrum, var grip-
ið til þess að færa guðunum
fórnir með hátíðlegum fórnar-
siðum. Jafnvel var fórnað þræl-
um og börnum til að sefa reiði
guðanna.
Þessar fornu hugmyndir eru
þó ekki fjarlægari oss en svo,
að sumar þeirra lifa í trúax-
heimi okkar og trúarathöfnum,
raunar í breyttri mynd, mildara
og menningarlegra formi.
Flestir menn í kristnum heimi
eru vaxnir frá þessum fornu og
frumsitæðu hugmyndum um Guð
og stjórn 'hans. Vestræn vísrndi
hafa sannfært allan- þorra manna
um, að við lifum í lögmáls-
bundnum heimi, heimi sem lýt-
ur lögmálum en ekki duttlung-
um máttarvaldanna.
En er þá ekki farin ástæða
þess að leita hjálpar Guðs og
ákalla hann, þegar ótíðindi verða
og óáran?
Fjarri fer því. En um hvað og
hvernig skal þá biðja?
í eríiði og andstreymi skal
biðja um handleiðslu Guðs til að
standast erfiðleifcana, sigra þá,
og um manndómslund til að bera
þá, og þrek, meðan þess er þörf.
Veitir þjóð okkar aí því að
vera einhuga um þá bæn í dag?
Að biðja Guð um að stöðva
strauma hafs og hrekja hafísinn
til Grænlands, ber meiri svip af
töfratrú en Keima eigi í kristn-
um dómi. Hitt er kristileg bæn
að biðja Guð um leiðsögn, að
við fáum sigrazt á erfiðleikunum
og borið þá eins og menn meðan
þeir standa yfir.
Fjárhagserfiðleikar okfcar stafa
sumpart af verðfalli, sem við
höfum efcki fengið ráðið við.
Þeir eru okfcur í huga í dag.
Hvers ber um þá að biðja?
Ekki þess, að Guð „taki í
taumana“ og hækki veirð á út-
flutningsafurðum okkar, heldur
hins, að hann veiti otekur leið-
sögu til að finna nýjar leiðir og
vit .til að fara þær leiðir, og með-
an þess er þörf manndóm til að
taka erfiðleikunum eins og full-*
orðnir menn en ekki eins Ogt
fcveinandi krakkaT, óðara og
efcki eru til allsnægtir. Af þvi
hefir of mikið heyrzt og of mikiðl
sézt hjá ofcbur síðan fór að berat
á fjárhagserfiðleikum.
---------- \
ALMENNUR BÆNADAGUH*.
— forðumst að líta á hann eima
og töfratæki til að breyta rás
náttúrulagmálanna og stefnat
verðlagsmálum til hagstæðari
áttar fyrir okkur.
Hönd Guðs er framrétt til míit
og þín. Verum einhuga um þáí ^
bæn, að ofckur lærist að þiggjít
hjálp Guðs og handleiðslu hanS
til að verða betri einstaklingar^
betri þjóð, þjóð sem hefir vif
og manndóm til að takast á viðj
stundarerfiðL j|
Þá vex okfcur ekki yfir höfuðt
sá vandi, sem okkur er nú ái
höndum um sinn. í|
Ætlum ekki Guði það, sendt
hanm hefir lagt fyrir okku®
sjálfa að leysa. En gleymum ekk|
því, að „sérhver sá öðlast, senaf
biður, og sá finnur, sem leitar,
og fyrir þeirn mun upp lokið, eií
á knýr“. |j
Aðvörunarkerfið
um ís í Þjórsá
— reyndist vel við tilraunir í vetur
I ÞEIM kuldum sem verið hafa
á landinu í vetur og vor, hefur
að sjálfsögðu verið enn kaldara
á hálendi. Langt inni í Þjórsár-
dal er nú mikil byiggð vegna
framkvæmdanna við Búrfell. —
Þar hefur oft verið kalt í veðri.
Fór frostið þar upp fyrir 20 stig
aðfaranótt 1. apríl, að því er
Halldór Eyjólfsson, sem lengi
var á Rauðalæk, tjáði okkur.
Hann hefur umnið við flutninga
á mönnum og athuganir á rann-
sóknartækjum við árnar síðan
1964 og sagði, að vetur færu
stöðugt harðhandi. Hann sagði
a® í Tungnaárbotnum hefði kuldi
mælzt 26 stig í febrúar.
Ýmsar framkvæmdir eru í
sambandi við kulda og ís vegna
virkjunarinnar, og hefur verið
unnið að tilraunum og uppsetn-
imgum á tækjum í vetur. Eitt
það merkilegasta er aðvörunar-
kerfið ,sem verður í Þjórsá við
Samöfell og mun gefa þeim sem
stjórna í rafstöðimni upplýsing-
ar um ís í ánmi þremur tímum
áður en það vatn kemur að stífl-
unni, þannig að hægt sé að gera
ráðstafanir með hækfcun á vatns-
borði o. fl. Eru tækin að mestu
fullgerð, og hafa verið gerðar
með þau tilraunir í vetur, því
slik tæki hafa ekki verið notuð
annars staðar við samskonar að-
stæðuT.
Mbl. fókk nánari upplýsingar
um þetta hjá Gunnari Sigurðs-
syni, yfirverkfræðingi Lands-
yirkjunar. Hann sagði að þetta
byggðist á viðnámsmælingum
með rafmagni, sem mælir vöfcv-
ann er rennur framhjá stöng
neðan úr nofckurs konar báti í
ánni og breytist svörunin eftir
því hvort þarna er hreint vatn
eða ís í því. Hefur Björn Krist-
insson, verfcfræðinigur, smíðað
þetta tæki og hefur það reynzt
vel. Sjálfur mæíirinn og mæl-
ingakerfið virkar ágætlega, en
talsverðir byrjunarörðugleikar
urðu við framkvæmdir, einfcum
við að koma því örugglega fyrir
i ánni. Þurfti m. a. að stækka
bátinn sem bar tækin, auka hita-
streymið til hans, til að bræða
af honum, og fleira þessháttar.
En við þetta töpuðust bátar, er
ís hlóðst á þá eða þeir slitnuðu
upp. En þetta hefur verið bætt
eftir leiðum reynslunnar, og
sagði Gunnar að þetta yrði mjög
góð tæki, þegar ytri útbúnaður
væri orðinn fullkomnari.
Þarna er í rauninni um að
ræða mæla af þremur mismun-
andi gerðum, með aðskildu hlut-
verki. Einn er ísskriðmælir, er
mælir ísmagnið í ánni við Sanda-
fell. Annar verður við inntaks-
mannvirkin, til að gefa til kynna
þykkt íssins við imntakið. Það
er einniig viðnámsmælir. Sá
þriðji er þrepahlaupavari, sem
gefur aðvörun, þegar flóðalda
kemur niður ána. Verður hann
ofan við stífluna, e.t.v. við
Sandfell og annar við Klofey. Ef
hlaup kemur verður vitað um
það 15—30 mínútum áður en það
kemur að stiflunnL
Skriðmælingin er samfelld
mæling. Niðurstöður verða send-
ar með loftbylgjum til stöðvar-
hússins og lesið af mælum, til að
sjá hve mikið það er. Þarna er
líka vatnshæðamælir, sem Sig-
urjón Rist hefur sett upp fyrir
Landsvir'kjun, og koma upplýs-
ingar um vatnshæðina með
radíóbylgjum. En á aðvörunar-
staðnum við Sandfell er rafstöð,
sem sér þess'um tækjum fyrir
rafmagni, og á efcki að þurfa að
líta eftir henni nema öðru
hverju. Sem kunnugt er, að stífl-
an í ánni þannig gerð, að ef skrið
er í ánni eða ís, má hækka vatns-
borðið og leiða efsta lagið með
ísnum í rennu út í Bjarmalækj-
arskarð, vatnið í miðjunni er
tekið inn í virkjunina, en það
neðsta og þar með skriðið fer
um neðstu hólfin og í burtu.
Fréttamaður Mbl. kom um
daginn að Þjórsá við Sandfell.
Þá var búið að tafca mælinga-
bátana upp, enda enginn ís leng-
ur til að gera tilraunir með.
Þarna hefur verið gerður Skáli
fyrir þá sem eru að vinna, einnig
settur kláfur yfir ána og hinum
megin er verið að setja upp
vatnshæðamælinn.
Hvað harðnandi veðurfar snerí
ir, þá er fylgzt með því. í haust
var komið upp veðurathugunar-
stöð við Tangafoss og upp úit
miðjum vetri við Svartá og
Hrauneyjarfoss, en veðurathug-
anir hafa lengi farið fram þarna
inn frá.
Skipstjórar — Útgerðarmenn
Höfum fyrirliggjandi 1%” trollvíra, merkta
í 300 faðma rúllum.
R. JÓNSSON S/F.,
umboðs- •& heildverzlun
Nýlendugötu 14, sími 10377.
SÍMI 16245 — GRETTISGÖTU 32.
m
NYK0MIÐ:
SMEKKBUXUR, stærðir 0—1.
SUMARPEYSUR TELPNA .stærðir 1—5.
STUTTBUXUR, stærðir 3—8.
SUNDBOLIR, heilir og bikini
stærðir 128—152.
SUNDSKÝLUR, stærðir 2—4.
Heimilisiðnaðarfélag íslands.
TÓVINNA 0G SPUNI
Vegna mikillar eftirspurnar verður haldið eitt nám-
skeið í tóvinnu.
Námskeiðið byrjar 27. maí og stendur yfir
í 10 daga.
Upplýsingar í verzluninni íslenzkur heimilisiðnaður,
sími 15500.
Heiniilisiðnaðarfélag íslands.
W ilton-teppad reglar
trá Englandi
Breiddin er 365 m. svo engin samskeyti myndast
á miðju gólfi.
Það fallegasta og bezta sem þér fáið á gólfið.
Verðlækkun
Við tökum mál og leggjum teppin með stuttum
fyrirvara.
PER8ÍA
Sími 11822 — Laugavegi 31.