Morgunblaðið - 09.08.1968, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. ÁGÚST 1»68
27
Fyrrverandi stuöningsmaður
Rockefellers varaforsetaefni
Spiro T. Agnew, grískœttaður ríkisstjóri í Maryland, átti
blökkumönnum að þakka kosningu sína, en afstaða hans
hefur harðnað vegna kynþáttaóeirðanna
Aniniapolis, Maryland,
8. ágúst. AP-NTB.
VARAFORSETAEFNI repú-
blikana, Spiro T. Agnew ríkis
stjóri í Maryland, var einn
ötulasti stuðningsmaður Nel-
son A. Rockefellers áður en
hann ákvað að styðja Richard
M. Nixon. Agnew er 49 ára að
aldri og einn af yngstu ríkis-
stjórunum í sögu Marylands.
Hann er fyrrverandi demó-
krati og sonur innflytjanda frá
Grikklandi.
Faðir hans rak veitingahús
í Baltimore í Maryland, en
varð að hætta við rekstur þess
í kreppunni og fjölskyldan
bjó við kröpp kjör. Árið 1937
hóf Agnew násn við John
Hopkins-háskóla og lagði
stund á efnafræði en hætti
því íiámi að þremur árum
liðnum, og hóf lögfræðinám í
kvöldskóla Baltimore-háskóla.
Hann fékk starf hjá tryggiinga
fyrirtæki og trúlofaðist Elin-
ore Isobel (Judy! Judenfind,
ritaira hjá fyrirtækinu, en þau
giftust ekki fyrr en 1942
vegna heimsstyrjaldarinnar.
Þá hafði Agnew brautskráðst
frá liðsforingj'askólanum í
Fort Knox í Kentucky.
Tveimur árum síðar var
Agmew sendur til vígstöðv-
anna og barðist hann í Frakk
landi og Þýzkalandi, meðal
annars í orrustunni í Ardenna
fjöllum. Hann var sæmdur
fjölda heiðursmerkjn fyrir
vasklega framgöngu. Þegar
hann sneri aftur til Bandaríkj
anna 1946 sagði hann sig úr
Demókrataflokknum og gerð-
ist repúblikani, en faðir hans
hélt tryggð við Demókrata-
flokkinn til ársins 1962. Það
ár var sonur hains kosinn hér
aðsstjóri Baltimore-héraðs
fyrir repúblikana. Eftir 'heims
styrjöldina sineri Agnew sér
aftur að lögfræðinni og lauk
prófi 1947.
Skjótur frami
Á árumum 1957 til 1961 átti
Agnew sæti í áfrýjunarrétti
í Baltimore og var um tíma
forseti hans, en var vikið frá
störfum þegar demókratar
fengu meirihluta í héraðskosn
ingum. Sigur hans í kosning-
unni um embætti héraðs-
stjóra 1962 var eftirtektar-
verður vegna þess að í kjör-
dæminu voru skráðir meðlim
ir demðkrataflokksins fjóirum
sinnum fleiri en meðlimir
repúblikanaflokksins. Hann
vann mikið að húsnæðismál-
um í embættistíð sinni og
átti það mikinn þátt í sigri
hans í ríkisstjórakosningun-
um 1966. Blökkumemn fylgdu
Agnew að málum en andstæð
ingur hans, George P. Mahon-
ey, reyndi að afla sér fylgis
hvítra manna, sem óttuðust
að stefna Agnews í húsnæðis
málum mundi lækka hús
þeirra í verði.
Á undamförnum tveimur
árum hefur aðstaða Agnews
til réttindabaráttu blökku-
manna breytzt vegna kynþátta
óeirðanna í Bandaríkjunum,
þótt hann neiti því sjálfur.
Hann sagði nýlega við blaða
mernn, að stefna sím hefði
ekki breytzt í þessum mál-
um — það væru aðriir sem
breytt hefðu um stefnu og
færzt lengra til vinstri. En
eftir gifuirlegar óeirðir sem
brutust út í Balitimore eins
og í fleiri borgum Bandaríkj-
anna í kjölfar morðsins á dr.
Martin Lutiher King, fór ekki
á milli mála að afstaða hans
hafði harðnað. Þá kallaði
hamn leiðtoga blökkumanma í
borginni á sinn fund og sak-
aði þá um að þora ekki að for
dæma þeldökka kynþáttahat
ara. Hanm sagði að baráttan
fyrir jafnrétti hefði horfið í
skugga nýrra baráttu fyrir
tafarlausum kjarabótum.
Helmingur blökkumannaleið-
toganna gekk af fundinum,
en afstaða ríkisstjórans hélt
áfram að harðna.
Aðeins einni viku áður
þvertók Agnew fyrir að hitta
að máli leiðtoga um 260 stúd-
enta frá Bowie State College,
þar sem blökkumemn eru í
meirihluta. Stúdentarnir
efndu til setuverkfalls við
ríkisþinghúsið til þess að
leggja áherzlu á kröfur sínar
um bættan aðbúnað stúdenta.
í stað þess að hlýða á kröfur
stúdentanna lét Agnew hand-
taka þá alla.
Fyrir aðeins einni viku, á
síðasta blaðamannafundinum
sem Agnew hélt áður en hann
fór til Miami að sitja flokks-
þinig repúblikana, sagði hann
afdráttarlaust, að lögreglufor
ingjar ættu ekki að hika við
að skjóta á fólk, sem léti
greipar sópa um verzlamir í
óeirðu/m, ef það neitaði að
'hlýðnast fyrirskipumum um
að nema staðar. Hann sagði,
að ef almenningur femgi þá
hugmynd, að hægðarleikur
væri að komast upp með rán
og gripdeildir ef lögreglan
gæti ekki elt menn uppi, þá
mundu lög og réttur fara veg
allrár veraldar.
Sneri baki við Rocky
Um síðustu áramót lýsti
Agnew opinberlega yfir því,
að hann mundi styðja Nelson
A. Rockefeller, rikmtjóra í
New York, í forsetaframboð
fyrir repúblikana, þar sem
hann væri sigurstranglegasti
frambjóðandi flokksins. Hann
kom á fót samtökum, sem
áttu að berjast fyrir útnefn-
ingu Rockefellers. 21. marz
bauð hann nokkrum vinum
heim til sín til að hlusta á
Rockefeller lýsa því yfix í
sjónvarpi, að han-n gæfi kost
á sér I baráttunni um tilnefn
Spíró T. Agnew, varaforsetaefni Repúblíkanaflokksins á fundi
með fréttamönnum í morgun, eftir að tilkynnt hafði verið um
útnefningu hans.
inguna í forsetaframboðið. En
flestum á óvart lýsti Rocke-
feller því yfir, að hann gæfi
ekki kost á sér, og Agnew
varð fyrir sárum vonbrigð-
um.
Tveimur vikum síðar sagði
Agnew á blaðamannafundi:
„Ég er enn þeirrar skoðunar,
að Nelson Rockefeller ríkis-
stjóri sé bezti frambjóðand-
inn, sem Repúblikanaflokkur-
inn getur boðið kjósendum í
nóvember, en ef bezti fram-
bjóðandinn vill ekki verða
frambjóðandi er engan hægt
að kjósa.“ Greinilegt var að
Agnew hafði snúið baki vfð
Rockefeller. Þegar Rockefell-
er skipti um skoðun einum
mánuði seinna og gaf kost á
sér gerði hann ítrekaðar til-
raunir til þess að tryggja sér
stuðning Agnews á ný, en allt
kom fyrir ekki.
Agnew lýsti ekki opinber-
lega yfir stuðningi við Nixon
fyrr en á mánudaginn, en
þótt hann héldi því alltaf
fram að hann hefði ekki tekið
afstöðu til baráttunnar um
forsetaframboðið, var vita'ð
að Nixon bað hann að halda
tilnefningarræðuna þegar þeir
ræddust við í Maryland Ævrir
þremur vikum. Og á fundin-
um í gær hélt hann ræðuna
þótt samstarfsmenn Rockefell
ers legðu hart að honura að
styðja Rockefeller. Fyrir fimd
inn í gær sagði Agnew, að
hann hefði mikið álit á Rocke
feUer en hefði einnig fengið
samúð með Nixon.
Árið 1964 studdi Agnew
William Scranton, ríkisstjóra
í Pennsylvaníu, þegar hann
keppti við Barry Goldwater
um útnefningu í forsetafram-
boðið á flokksþingi repúblik-
ana þá, en í kosningunum um
haustið studdi hann Goldwat-
er á móti Johnson forseta.
Spiro T. Agnew er fyrsti
ríkisstjóri Marylands sem er
af grískum ættum. Faðir hans
hét Anagnostopoulos en
breytti nafni sínu.
Þessi var á leið til Reykjavíkur með ýmsan varning, aðallega
kjöt og landbúnaðarvörur.
— Umferðakönnun
Framhald af bls. 28
Við hittum að máli nokkra
athugunarmennina, sem voru við
vegamótin til Þingvalla og spurð
um þá um önnunina, og var
klukkan þá langt gengin í sex.
Þeir sögðu okkur, að u.þ.b.
550 bílar hefðu farið í átt til
Reykjavíkur um daginn.
„Og hvers konar bílar voru
það aðallega?
„Það eru lang mest malarbílar
og vöruflutninigabílar. Svo er líka
nokkuð af fólki sem er á leið
úr sumarfríum."
„Hvernig hefur þetta gengið?"
„Þáð hefur gengið nokkuð vel,
að vísu verið leiðindaveður og
eins og þú sérð, er allt vaðandi í
for. Við stöðvum fimmta hvern
bíl, og þeir hafa allir stoppað
nema tveir, já — og svo hafði
sendiráðsbíll ekki tíma til að
svara okkur, hann var eitthvað
að flýta sér. Annars hefur enginn
neitað að svara okkur.“
Vfð ræddum líka við þá, sem
fylgdust með bílunum sem fóru
ur bænum. Þeir sögðu okkur, að
það hefðu eitthvað um 790 bílar
komið úr bænum.
„Þeir eru að lang mestu leyti
vöruflutningabílar, en eitthvað
af fólki sem er að fara í sumar-
frí.“
„Og hvert fer fólkið?“
„Af þeim, sem við töluðum við
og ætla í sumarfrí, eru flestir á
leið norður í land, en sumt fer
styttra, t.d. í Borgarfjör’ðinn eða
Snæfellsnes."
„Og um hvað spyrjið þið “
„Við spyrjum hvert fólkið sé
að fara, hvað margir séu í bíln-
um, hvaða tegubd bíllinn sé og
hvað þungur. Þá viljum við líka
vita, hvað hann flytji, ef það er
vöruflutningabíll.“
------4
- SALTFISKUR
Framhald af hls. 28
saltfiski gæti stafað af kopar-
mengun, sem getur verið hættu
leg. Sag'ðist Finnbogi ekki vita,
af hverju gulan stafaði.
Þá sagði Finnbogi, að SÍF
hefði annazt gerð samninga um
sölu aflans eins og alls annars
saltaðs fisks, sem út úr landinu
færi og hefði hann því leitað til
samtakanna um að þeir létu
rannsaka aflann úti í Esbjerg og
selja þann hluta aflans, sem
óskemmdur væri, en síðan yrði
afgangurinn fluttur hingað til
lands og verkaður á hugsanleg-
an Brasilíumarkað. Nú hefði loks
tekizt, að fá samþykkt, að menn
færu til Esbjerg og yrði lagt af
stað í dag.
Þá gat Finnbogi þess einnig, að
trúlega yrði mjög erfitt að selja
hluta af aflanum úr því að ítal-
ir hefðu á annað borð neitað hon
um í fyrstu og væri mjög alvar-
legt, ef koma þyrfti með allan
aflann til baka. Hér á landi lægju
fyrir mörg þúsund lestir af salt-
fiski af vertíðinni, svo ekki væri
á það bætandi. Sagði Finnbogi
að hætta væri á, að fiskurinn um
- ROCKEFELLER
Framhald af bls. 1
ferðar, ráðninga fjölmenns
starfsliðs og leigu á flota far
þegaþota til að endasendast í
fram og aftur um Bandarík-
in.
Rockefeller reyndi að
safna fylgi með sjónvarpsaug
lýsingum og röðum af heil-
síðuauglýsingum í helztu dag
blöðum Bandaríkjanina. Hann
vildi láta skoðanakannanir
sýna fram á hve miklu fylgi
hann átti að fagna meðal
þjóðarinnar og sannfæra
þannig flokksfor.ustuna um að
hann væri frambjóðand-
inn, sem þeir þyrftu til að
tryggja yfirburðarsigur í kosn
ingunum í nóvember. Að vissu
leyti tókst þessi herferð. Eft
ir lítt áberandi byrjun tóku
niðurstöður skoðanakannan
anna smám saman að snúast
honum í hag.
Helztu erfiðleikarnir vegna
of seins framboðs komu í ljós
þegar Rockefeller tókst ekki
að ná aftur fylgi fyrri stuðn-
ingismanna sinna. Spiro T. Ag
new ríkisstjóra í Maryland,
sem áður stóð fremstur í
flokki þeirra republikana, er
borð í Helgu Guðmundsdóttur
hefði skemmzt eittihvað þennan
tíma, sem skipið hefði beðið I
Esbj-erg, því miklir hitar hefðu
verið 'þar undanfarna daga.
reyndu að fá Rockefeller til
að gefa kost á sér til for-
setaframboðs, er gott dæmi.
Sagt er að honum hafi
mjög gramist yfirlýsing Rocke
fellers hinn 21. marz. Á þing-
inu virti hann ekki viðlits
óskir Rockefellers um að
hann reyndi að halda fulltrúa-
nefnd Maryland-ríkis óháðri
og það var hann sem fyrstur
tilnefndi Nixon forsetaefni á
fundinum á miðvikudag. Ann
ar, sem áður var eindreginn
stuðningsmaður Rockefell-
ers, var John A. Volpe rík-
isstjóri í Massachusetts. Varð
hann fyrstur til að styðja til-
lögu Agnews um tilnefningu
Nixons.
Rockefeller ræddi stutt-
lega við fréttamenn í gær-
morgun, eftir að úrslit voru
kunn varðandi forsetaefni
flokksins. „Mér sýnist flokks
þingið hreinlega hafa talið
Dick Nixon æskilegri, og
sama er að segja um flokks-
leiðtogana. Svo einfalt er
það,“ sagði hann. Aðspurður
hvort hann teldi ósigurinn
stafa af mistökum í rekstri
kosningabaráttunnar, svaraði
Rockefeller: „Ég vildi engu
þar um breyta."