Morgunblaðið - 07.01.1969, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. JANÚAR 1969.
"CTtgiefiandi H.f. Arvafcuir, iReykjaivik.
Framfcvaemda&tj óri Haraldur Sveinsaon.
‘Ritefcjórar Sigurður Bjarnason frá VigW.
Mafcfchías Jdhannesslen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
EitstjómarfuMfcnii Þorbjöm Guðmundsson,
Fréttastjóii Björn Jólhannssoni,
Auglýsingastjóii Arni Garðar Kristmsson.
Eitstjórn og afgreiðsla Aðalsfcræti 6. Sími 19-100.
Auiglýsingai? Aðalstræ'ti 0. Simi 22-4-99.
Agfcrtftargjald fcr. 150.09 á mánuði innanlands.
t lausasölu kr. 10.00 eintakið.
ÖFLUGAR ELDVARNIR
Druninn mikli á Akureyri
** og það gífurlega tjón í
verðmætum og vinnutapi,
sem af honum hefur hlotizt,
verður óhjákvæmilega til
þess að vekja athygli á nauð-
syn svo öflugra eldvarna sem
kostur er. Á þessu stigi máls-
ins skal enginn dómur lagður
á orsakir brunans en aðeins
bent á, að forstjóri Bruna-
bótafélagsins telur, að eld-
varnir hafi ekki verið nógu
góðar. Verksmiðjurnar á Ak-
ureyri eru ekki einar um það,
heldur mun það mála sann-
ast að eldvörnum sé víða
mjög áfát.t.
Eldvamir kosta að sjálf-
sögðu töluvert fé í byrjun og
sjálfsagt eru forráðamenn
verðmæta, hvort sem um
fasteignir' er að ræða eða
önnur verðmæti, þess lítt fýs-
andi að verja miklum fjár-
munum til varúðarráðstaf-
ana, sem vonandi verður
aldrei þörf- Engu að síður
hafa svo margir stórbrunar
orðið á síðari árum, að þeir
hljóta að leiða til þess að
strangari kröfur verði gerðar
til þess að settum reglum um
eldvarnir verði fylgt í fram-
tíðinni.
Hið mikla tjón á Akureyri
er tilfinnanlegt fyrir alla
aðila, ekki sízt þaran fjölda,
sem nú verður atvinnnulaus
um skeið. Vonandi er því að
þegar verði hafizt handa um
endurbyggingu þess, sem
eyðilagðist í eldinum og skap
ast þá nokkur atvinna við
það svo og að verksmiðjurn-
ar geti hafið starfrækslu sem
allra fyrst. Þegar fjölmargir
menn og konur verða skyndi-
lega atyinnulaus hlýtur það
að hafa tilfinnanleg áhrif í
bæjarfélagi sem Akureyri.
SMRKOVSKY
BOLAÐ FRÁ
CJíðustu vikur hefur barátt-
an fyrir endurkjöri Jos-
efs Smrkovskys, sem forseta
sambandsþings Tékkósló-
Vakíu vakið vaxandi athygli
og jafnframt ugg um það, að
Sovétríkin telji sig nú hafa
komið ár sinni nægilega vel
fyrir borð í Tékkóslóvakíu til
þess að hefiast handa um að
víkja úr embættum hinum
frjálslyndu leiðtogum, sem
forustu höfðu um þær um-
bætur er leiddu til innrásar-
innar í ágúst sl.
Nú hefur Smrkovsky sjálf-
ur lýst því yfir, að óhugsandi
sé, að hann verði endurkjör-
inn þingforseti og leikur því
enginn vafi á því að Rússar
hafa komið sínu fram. Jafn-
vel þótt Smrkovsky hljóti
annað valdamikið embætti er
ljóst að Sovétríkin hafa unnið
verulegan sigur. Röksemdir
Gustavs Husaks leiðtoga
kommúnista í Slóvakíu þess
efnis, að þingforsetinn verði
að vera Slóvaki, svo að jafn-
ræði sé í æðstu embættum
landsins eru léttvægar.
Með því að bola hinum
vinsæla Smrkovsky úr em-
bætti þingforseta hefur Sov-
étríkjunum loks tekizt að
höggva skarð í raðir leiðtoga
Tékkóslóvakíu og má nú bú-
ast við að eftirleikurinn verði
þeim auðveldari. Engan þarf
að undra þótt á næstu mán-
uðum berist fregnir um, að
fleiri hinna frjálslyndu leið-
toga hafi orðið að víkja úr
sæti.
BÖRNIN í
BIAFRA
mfyndir þær, sem sjónvarp-
** ið sýndu um áramótin
af sveltandi börnum í Biafra
hafa en aukið á þann óhug,
sem þessi stríðsrekstur vek-
ur hjá almenningi um heim
allan. Þrátt fyrir mikið átak
mannúðarsamtaka á borð við
Rauða krossinn hefur engan
veginn tekizt að bæta úr
þeirri óskaplegu neyð, sem
ríkir í Biafra.
Vert er að hafa í huga, að
hvorki Nígeríumenn né Biaf-
ramenn gætu haldið átökun-
um áfram nema vegna þess
að þrjú eða fjögur stórveldi
sjá þeim fyrir vopnum. Bret-
land og Sovétríkin hafa tekið
að sér það hlutverk að sjá
Nígeríu fyrir þeim vopnum,
sem valdið hafa svo mikilli
neyð í Biafra og Frakkar hafa
að tjaldabaki séð Biaframönn
um fyrir þeim vopnabirgðum,
sem nægt hafa til þess að
stöðva framsókn Nígeríu-
manna.
Þessa styrjöld væri hægt að
stöðva á fáum vikum af
beggja hálfu einfaldlega með
því að skrúfa fyrir vopnasend
ingar til aðila. Meðan það er
ekki gert halda bömin í
Biafra áfram að svelta og
deyja.
Hversvegna vinum
Lady Bird fœkkaði
Eftir Nam Robertson
Washington, 26.12.
Frú Lyndon Johnson leit
um öxl í dag yfir farinn veg
síðustu fimm árin í Hvíta Hús
inu. Hún aagði að dapurleg-
ast væri að lokum, að vin-
um sínum hefði fækkað, vegna
ákvarðana, sem forsetinn og
hún hefðu neyðst til að taka.
Hún sagði einnig, að hver
kona væri kjáni, sem ekki
hefði notfært sér þau stór-
kostlegu tækifæri, sem væru
á vegi forsetafrúar.
Æðsta eiginkona landsins
upplýsti, að sársaukafullur at
burðu er Kennedý forseti var
myrtur, svo að segja fyrir
augunum á þeim Johnsons
hjónunum í heimaríki þeirra
í Texas, hefði sett blett á
alla tilveru þeirra í forseta-
bústaðnum, og skerpt ábyrgð
artilfinningu hennar í hlut-
verki forsetafrúar.
Frú Johnson ræddi um for
tíð, nútíð, framtíð í 80 mín-
útna viðtali í Lincoln stof-
unni, þokaklegri fremri stofu
á annarri hæð austur álmu
Hvíta Hússins.
Hún sagðist þess fullviss,
áð hún hefði yfirunnið feimni
sína, þar seim hún hefði neyðzt
til þess að kynna sér og læra
jafnframt því að temja sér
þekkingu í töluverðum mæli
á ýmsum málefnum, sem hún
hafði áhuga á. Áhugasemi
annarra sagði hún einnig hafa
hjálpað sér áleiðis.
En hún sagði, að sér hefði
fundizt hún verða æ einangr-
aðri, þar sem þeim vinum
hefði farið dagfækkandi, sem
skruppu til hennar í augna-
bliksheimsóknir, svo sem eins
og til þess að bjóða Johnson
hjónunum í garðinn hjá sér að
sumarlagi í „hamborgara-
partí“.
Þegar frú Johnson var
spurð þess, hvort hún hefði
misst nokkra vini strax, er
hún flutti í Hvíta Húsið, var
eins og skyggði á gleðina í
svip hennar, og hún svaraði
eftir smáþögn: „Ó ég er viss
um það. Eg undanskil mig ekki
frá manni mínum í þeim efn-
um. Og það er það dapurleg-
asta. Það sem ég meina, er
það, að þetta er staða, sem
krefst þess af okkur, að við
séum ávallt að taka ákvarð-
anir og ekki er til neitt, sem
er áreiðanlega gott og rétt,
og ekkert, sem er áreiðanlega
illt og rangt.
Frú Lyndon Johnson
„Mjög sársaukafull lífs-
reynsla".
Hún kallaði þessa lífs-
ireynsl'u mjög sársaukafulla.
En hún sagðist hafa eign-
azt marga vini, þar sem hún
hefði hlotið það hnoss að
hitta margar gáfaðar, athygl-
isverðar og ánægjulegar mann
eskjur, og fcaldi hún það hafa
víkkað sjóndeildarhring sinn
að kynnast áhugasviðum
þeirra.
Frú Johnson sagðist með
ánægju skilja við eina hilð
lífsins í Hvíta Húsinu, og
og hún væri sú, að þurfa allt
af að leggja alla sína krafta
til ,líkamlega, andlega og trú
arlega. „Ég ætla mér aðeins
að liggja í hengirúmi og horfa
upp í himininn áhyggjulaus
eins og dýr merkurinnar. Lesa
hægt og rólega þegar mér
dettur það í hug“.
Frúin talaði ákveðið um
stríðið í Víetnam. Báðir
tengdasynir hennar, Major
Charles S. Robb, í landgöngu-
liðinu og Patrick J. Nugent
flugliði eru þar í hernum og
er þeirra von heim í apríl.
Hún var spurð þess, hvort til
finningar hennar um stríðið
hefðu breyzt og orðið per-
sónulegri, vegna þeirra. Hún
svaraði: — Vissulega, og eins
og allir aðrir, sem eiga ein-
hverja ástvini þar, tel ég dag
ana þangað til þeir koma
heim heilu og höldnu. Til-
finningar fólks skerpast. Þær
dofna ekki. Fólk er kvíðið,
minnsita kosti er ég þannig —
óróleg — fram í apríl. En ég
er nú svo gamaldags, að ef
landið mitt tekur þátt í því,
vil ég að fólkið mitt taki líka
þátt í því.
Er hún var spurð þess,
hvort henni fyndist stríðið
hafi hamlað eða stöðvað ein-
hver hagsmunamál heima fyr-
ir, svo sem félagslegar endur
bætur, var forsetafrúin jafn
ákveðin og sagði: „Ég lýsi
ósigri, þegar Medicare verð-
ur þurrkað út, og svo um
fleiri framfara og þjóðþrifa-
félög. Með öðrum orðum, þá
álít ég, að ávinningar okkar
merka þjóðfélags séu orðnir
til langframa, og frekari um
bófca.“
New York Times Fréttaþjón-
ustan.
S5°Jo hœkkun á
burðargjöldum
— fyrir póst til útlanda
NÝ gjaldskrá fyrir póst og síma
tók gildi um áramótin eins og
sagt var frá í Morgunblaðinu í
fyrri viku. Morgunblaðið sneri
sér til Gunnlaugs Briem, póst- og
símamálastjóra, og gaf hann blað
inu eftirfarandi upplýsingar til
viðbótar við frétt föstudagsins.
Burðargjld fyrir póst til út-
landa hækka um 55% til jafnað-
ar en einingarverð er látið
standa á 50 aurum. Ábyrgðar-
gjaldið fyrir ábyrgðarbréf hækk-
ar úr 6 í 12 krónur en jafnframt
hækkar ábyrgðarupphæðin sam-
svarandi. Burðargjald fyrir hrað-
bréf hækkar úr 14 í 20 krónur.
Burðargjald fyrir innrituð
blöð innanlands hækkar um 30%
og burðargjald fyrir „prentað
mál“ um 60%.
Stofngjald síma, þar sem um
sjálfvirkar stöðvar er að ræða,
hækkar um 2500 krónur; úr 5000
í 7500, og þar sem handvirkar
stöðvar eru um 1000 krónur; úr
4000 í 5000. Gjald fyrír flutning
á síma hækkar úr 2500 krónum
í 3750.
Umframsímtöl hækka um 23%
og kostar umframskrefið nú 1,60
krónur en var áður 1,30. Þá
'hækka handvirk langlínusamtöl
einni um 23%.
Fréttabréf
úr Holtum
Mykjunesi, 27. des.
HÉR hefur verið hið fegursta
jólaveður, stillt og kyrrt 10-12
stiga frost og lítiLsháttar snjó-
föl á jörðu. Frosit hefur verið síð
an 13. des., og hefur komizt nið-
ur í 16-17 gráður mest, með roki
þannig að kuldi var mifcilL
Árið sem nú er að fcveðja var
allerfitt, harður vebur og vor og
rigningasamt sumar, þannig að
heyskapur gekk illa. Haustið hef-
ur aftur á móti verið afburða
gott og jörð klakalaus fram í
miðjan des. og var uranið að jarða
bótum til þess tíma. Afkoma
sumra bænda er ekki nógu góð
og er það meðal annars fyrir það
að framleiðslan fæst seint borg-
uð og ekki að fullu eins og gert
er ráð fyrir í lögum. Nú dregst
mjólkurframleiðslan mjög sam-
an hér um slóðir og fer þeim
fækkandi sem stunda mj ólkur-
framleiðslu og er margt sem veld
ur því. Heilsufar hefur verið
sæmilega gott nema að hettusótt
hefur verið að stinga sér niður
hér næstum í heilt ár.
Og svo fer dagiran að leragja og
nýtt ár rennur upp og við von-
um að það taiki því ári fram, sem
raú er að kveðja. — M. G.
ÍUGIYSINGAR
SÍMI 22*4*80