Morgunblaðið - 08.03.1969, Qupperneq 31

MORGUNB'LAÐIÐ, LAUGARDAGUR 8. MARZ 1960.
31
- KINVERJAR
Framhald af bls. 2
lega liðsauka og Kinverjarnir
voru hraktir til síns heima. I>eg-
ar þeir skouðu lík rússnesku
hermannanna sem eftir lágu,
kom í ljós að hinir særðu höfðu
annað hvort verið reknir í gegn
með byssustingjum, eða skotnir.
Púðurbrunar voru á yfirhöfnum
þeirra, svo augljóst var að byssu
hlaupunum hafði verið svo til
alveg upp við þá.
Rússneska stjórnin hefur borið
fram harðorð mótmæli vegna
þes’sa, og eins vegna meðferðar-
innar á rússneskum 3endiráðs-
starfsmönnum í Peking, sem hún
segir í hættu vegna ögrana og
óeirða. Hóta Rússar hefndum ef
svona atburðir endurtaki sig.
Um 200 rússneskir lögreglu-
þjónar voru á verði fyrir framan
kínverska sendiráðið. þegar mót-
mælagangan fór fram'hjá. f hlið-
argötu skammt frá voru einnig
tuttugu rússneskir herflutninga-
bílar, fullir hermönnum. Ekki
kom þó til átaka, verkamennirn-
ir létu sér nægja að kasta blek-
byttum að byggingunni og brjóta
þar hátt að annað hundruð rúð-
ur. Lögreglan færði fjóra menn
á brott, og voru tveir þeirra auð-
sjáanlega vel hífaðir. Mótmæla-
gangan var greinilega mjög vel
skipulögð, fólkið kom í flutn-
ingabílum að sendiráðinu og
gekk í skipulegum TÖðum fram-
hjá því, hrópandi skammaryrði
um Mao Tse Tung og ýmsir voru
með miður fallegar tilgátur um
uppruna hans og foreldri.
Kínversku sendiráðsmennirnir
tóku þessu öllu með hinni mestu
ró, enda var lögregluvörðurinn
það öflugur að þeim var engin
hætta búin. Einn þeirra stóð á
svölum og tók myndir, en leitaði
fljótlega skjólg þegar einhver
hittinn náungi lét blekbyttur
með rauðu bleki dynja á gulum
skalla hans.
- RÚSSAR
Frnrnhald af bls. 19
er og vitað, að Sovétmenn
hafa búið gæzlusveitir sínar
betur að vopnum og herbúnað
ur þeirra endumýja'ður.
Damansky-eyjan, þar sem
bardagarnir stóðu um helgina
er í grennd við Iman í sovézka
strandhéraðinu lengst í austri,
miðja vegu milli Vladivostok
og Khabrovosk, sem fyrr
segir. Kínverjar hafa hvað
eftir annað sett fram kröfur
um að fá yfirráð yfir þessum
svæðum. Rússar fengu þessi
lönd með samningum, sem
voru gerðir í Peking á síðustu
öld, en alls mun landsvæðið
sem um er deilt vera um 600
r
Arsþiog
IBH í dng
ÁRSÞING íþróttabandalags Hafn
arfjarðar hefst í dag kl. 1.30 í
Alþýðuhúsinu. Síðari hluti þings
ins verður á sama stað og tíma
15. marz.
Aðalmál þessa þings verður án
eia bygging íþróttáhúss í Hafn-
arfirði, en bæjarstjórnin hefur
nú nýlega kjörið byggingarnefnd
sem falið er það verkefni að
ljú’ka við húsið. Nefndarmenn
munu skýra frá gangi mála á
ársbinginu.
þúsund fermílur. Kínverjar
hafa alltaf öðru hverju láti’ð
á sér skiljast að þeim beri
þessi svæði með réttu. En með
an sambúð og vinátta Kín-
verja og Sovétmanna var hvað
innilegust, féllust Kínverjar
þó á að reisa vatnsorkuver
og kanna náttúruauðlindir
þarna í samvinnu við Sovét-
menn. Þannig gáfu þeir til
kynna, að þeir viðurkenndu
gildandi landamæri. Að
minnsta kosti tveir samningar
hafa verið gerðir milli Kína
og Sovétríkjanna eftir sfðari
heimsstyrjöldina um umferð
og siglingar á þessum svæð-
um.
Á Amur-Ussuri sléttunni er
víða mikið skóglendi, þar sem
vaxa dýrar og eftirsóttar trjá
tegund, svo sem fura, eik og
hlynur og Kínverjar ágirnast
mjög þessi skógarhéruð, enda
hafa Sovétmenn góðan hagnað
af skógarhöggi á þessum svæð
um.
Fréttamaður Observer, Dev
Murarka, sem hefur skrifað
um átökin síðustu segir að
þau verði aðeins túlkuð á
þann veg, a'ð afstaða Kínverja
til Sovétmanna fari enn harðn
andi, þar sem naumast verði
átburðurinn talinn til tilvilj-
unar eða einkaframtaks fá-
menns hóps. Þá liggi beinast
við að álíta að þetta standi að
einhverju leyti í sambandi við
væntanlega alþjóðaráðstefnu
kommúnista, sem verður hald
in í Moskvu á vori komanda.
Kínverjar telji, að þeim sé
nauðsyn að sýna Rússum í tvo
heimana, ella kunni svo að
fara að Kínverjar verði áhrifa
lausir með öllu á ráðstefn-
unni.
Rússum hefur lengi'ð boðið í
grun, að Mao kynni að hvetja
til slíkra aðgerða til að kynda
undir óttann heima fyrir á so-
vézkri árás og auka þannig á
sam'heldni kínversku þjóðar-
innar. Þar sem harðvítugur
and-sovézkur áróður hefur
veri'ð rekinn í Kína um langa
hríð má gera ráð fyrir, að
Kínverjar séu til alls búnir,
ef þeim finnst Sovétmenn
ógna sér að marki.
Rússar hafa hins vegar val
ið þá leið að láta sovézka
borgara vita sem minnzt um
deilurnar við Kínverja, hvort
sem hafa orðið landamæra-
skærur eða hugsjónaaeilur.
Því kemur þessi síðasti atburð
ur væntanlega eins og þruma
úr heiðskíru lofti yfir hinn al-
menna sovézka borgara, þó
að látið hafi verið að því
liggja síðustu mánuði, að So-
vétríkjunum kynni að standa
ógn af Kínverjum.
Tvímælalaust eru bardagarn
ir við Nizhni-Mikhailov á
Damansky- eyju um helgina
þeir alvarlegustu, sem dregið
hefur til, og afleiðingarnar
geta orðið örlagaríkar brösug
legum samskiptum þessara
tveggja voldugu ríkja.
— 4 danskir
Framhald af bls. 17
segja nei tatók. Ég myndi
segja mei. Hreint út sagt. Ein-
faldlega vegna þess að þetta
eru penin-gar, sem vitað er,
að lcomnir ieru frá íbúða-
brasiki. Það sem Laxniess seg-
ir uim stúden!tana oig aðra
Dani hljómar heiimsikiulega.
Það eru gróf orð í marz. Ég
skil alls etoki þennan íslenzka
rithöfu-nd. Hann hefiur jú
enga þörf fyrir þessa pen-
inga.
VILL STOFNA SJÓÐ
Rilhöfiunidurinn Hi'lmar
Wullf: — Persómulaga álít ég,
að það sé viðbjóðsiegur máti,
h'vernig fé Sonning-verðilaun-
anna verður til. Auðvitað
hljómar það spjátrungslega,
þegar ég segi, að ég myndi
segja nei — þegar ég veit
allan tímann, að ég myndi
eklki koma til greina. En eif
við geruim ráð fyrir, að ég
kæmi til greina, þá vil ég
segja, að ég vona, að ég hefði
man-ndóm til þess að segja
nei. Ef ég myndi samt sem
áður talka upp á því að segja
já, myndí ég strax sitofna
sjóð, þaðan sem fé ætti að
renna til þess að endurbæta
húseign-ir frú Sonning.. Með
ti'l-liti til þeirra uimmiæla, sem
Laxness á að hafa við'haft,
þá von-a ég, að þau hafi eklki
verið 'höfð rétt eftir honum.
Ég hitti Laxiness í fyrsta sinm
rétt eftir stríðið og hef hitt
hann ótal sinnum síðan. Sem
persóna heflur hann fallið mér
mjög vel í geð. Ég hef all-taf
litið á -hann sem heiðurs-
mann.
RitJhöflundurinn Leif Pand-
uro: — Það veit ég fjandann
ekiki niákvæmlega. Leyfið
mér aðeins að hiuigsa mig um.
Jú, ég held ég myndi segja
já talkk, þegar um er að ræða
peninga, eem úthlutað er a-f
hásikólamum og fengið hafa
„bláa stimpilinn" hams. U-m-
mæli Laxness um Dani? Ja,
ég get aðeins sagt, að senmi-
lega er ekki unnt að finn-a á
heimsikortinu land, þar sem
öfumdin er jafn s-terk hvöt
hjá fól'kinu eins og einmitt
í Danmörku.
Rithöfundurinm Anders
Bod-elsen: — Það er jú tiil-
gáta, að ég geti fengið Sonn-
in-gs-iverðlauinin. Þau eru
veitt heims-frægum og viður-
kenndum rithöfundum. Það
myndi vera of auðvelt og litil
mótlegt af mér að lýsa þvl
yfir, að ég myn-di segja nei.
Maðu-r þarf nefnilega að vera
býsna ríkman-nlegur, ef mað-
ur s-agir niei við 150.600 kr.
Að þvú er snertir ummæli
Laxness uipi Dani, tel ég að-
eins, að hægt sé að halda því
fram, að við séum efcki á
neinn h-átt verulega frá-
brugðnir öðrum þjóðum Vest-
ur-Evrópu, þaga-r um peninga
er að ræða.
- APOLLO 9.
Framhald af hls. 1
hæl að hún hefði ekki efni á
að borga 340 milljónir dollara
undir hreingerningardömur.
McDivitt kvaðst fús til að
semja og spurði hvort þeir mættu
þá ekki losa sig við ruslið í tungi
ferjuna, þegar þeir væru búnir
að nota hana. Stjórnstöðin var
nú ekki alveg á þeim buxunum
og kvaðst þurfa að fá allt drasl-
ið ti'l rannsóknar.
McDivitt setti þeim þá úrslita
kosti, annað hvort fengju þeir
geimfarana þrjá til baka, eða þá
bara stóran ruslahaug. Þá gafst
Houston upp, og þar með varð
til fyrsti ruslaihaugurinn á braut
umhverfis jörðu.
Næstkomandi fimmtudag á svo
Apollo 9 að lenda aftur, en
skömmu áður verður ferjan los-
uð frá, svo og þjónustufarið.
Athugasemd
VEGNA fréttar, sem birti'st í
Mbl. í gær er skipverjanna a-f
Hallveigu Fióðadóttur var
minnzt í borgarstjórn Reykjavík-
ur, hefur ritari borgarstjórnar
óskað að koma á framfæri þeirri
athugasem-d, að þegar látinna
manna er minnzt í borgarstjórn
Reykjavíkur, er ekki venja ið
titla þá með öðru en starfslheiti
og hefði ekki verið brugðið út af
þeirri venju í þessu tilviki.
Framhald af bls. 32
í öðru lagi það tjón, sem varð
af völdum reyks í vistarverum
skipverja og táekjaklefum. Kvað
Pétur tjónið af völd-um reyks
vera geysimikið og erfi-tt við það
að eiga nema með gagngerri
hreinsun.
f gær var strax byrjað að
vinna við að hreinsa ti-1 eftir
brunann og undirbúa viðgerð á
skipinu, en lögð verður áherzla
á að ljúka viðgerð eins fljótt og
auðið er. Pétur kivað orsök brun
ans að öllum líkindum hafa ver-
ið tæki í eld'húsinu, sem hafi ver
ið skilið eftir í sambandi og of-
-hitnað svo að eldur hafi komist
í þil, sem tækið stóð við.
M.a. brunnu allar rafmagns-
leiðslur, þar sem eldurinn var
la-us og var í gær unnið að því
að setja upp raflagnir til bráða-
birgða.
Fundur í
Stapa
KJoRDÆMISRAÐ Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjaneskjördæmi
heldur almennan fund um at-
vinnu- og þjóðfélagrsmál að
Stapa í Njarðvíkum, miðviku-
daginn 12. marz kl. 9 stundvís-
lega.
Erindi flytja Árni Grétar
Finnsson hrl.: Virk þátttaka al-
mennin|gs í atvinnurekstri er
þjóðarnauðsyn. Opna þarf leið
fyrir fjármagn fólksins til at-
vinnulífsins. Dr. Gunnar Sigurðs
son: Stóriðja á íslandi. Frummæl
endur munu síðan svara fyrir-
spurnum. Allir eru velkomnir á
fundinn meðan húsrúm leyfir.
- HRÆÐILEG
Frpvihald af bls. 3
ið nein-s varir. — Við vöknuð
um og ös-kruðum á hina. Það
var kominn geysimikill reyk-
ur og farið að loga í stiganum
er við komum fram, sagði
Ágúst. En þeir hafa ekki kom
ist upp á eftir okkur.
— Það er hræ'ðileg lífs-
reynsla fyrir ungan pilt, að
lenda í þessu, sagði móðir
í kvöld mun flautuleikarinn
Charles Joseph Bopp og kona
hans, sem er píanóleikari halda
tónleika í Aðventistakirkjunni,
en tónleikarnir hefjast kl. 9 e.h.
Hjón-in eru bæði tónlistarkenn-
arar við tónlistarskólann í Basel
í Sviss, en þau koma hér við á
hans. Ágúst ætlaði ekki í þenn
an túr. Það er ekkert sjó-
mannsblóð í honum. Hann
var búinn að vera á Hallveigu
síðan í september og ætlaði
að hætta, en þar sem hann
hafði ekki annað að gera og
var ráðinn fannst okkur hann
ekki geta hætt svon-a og hvött
um hann til a’ð fara. Hann
gerði það fyrir okkar orð. Og
við hefðum vafalaust kennt
okkur um, hefði maður ekki
fengið að sjá hanna ftur. En
hætturnar eru svosem alls
staðar, bætti hún við.
Ágúst segir, að það hafi
bjargað honum, að hann svaf
í gallabuxunum og sokkum og
þannig hljóp han-n umsvifa-
laust upp, um lei'ð og hann
hrópaði til hinna, eins og
hann gat. Þegar upp kom lán
aði einhver honum peysu og
skó. — Á leiðinni upp sást
ekki glóra fyrir reyk, sagði
hann. Og ekki var nokkur
möguleiki að koirfhst niðu-r
aftur.
— Ertu þá alveg kominn í
land? spyrjum við.
— Já, nú læt ég verða af
því, svaraði Ágúst ákveðinn.
Ég fer ekki á sjóinn aftur.
— Það er mikil sjómanns-
ætt, sem að þér stendur, er
það ekki? segjum við. Og móð
ir hans vedður fyrir svörum:
— Já, pabbi, Jens Hallgríms
son var sjómaður og afi var
sjómaður, og Guðbjörn bróðir
minn er skipstjóri á Hallveigu.
Ágúst sjálfur er fámáll um
það sem gerðist daginn áður.
Hann kveðst ekki vita sjálfur
hvað olli slysinu, en verið
sagt að kviknað hafi í út frá
olíukyndingunni.
Faðir hans frétti á skot-
spónum niðri í bæ um há-
degisbilið a’ð slys hefði orðið
um borð í Hallveigu Fróða-
dóttur og menn farizt, en til
tölulega fljótlega fengu for-
eldrarnir það staðfest að hann
hefði ekki orðið fyrir slysi. —
En það var samt ógurlegur
tími þangað til, segir móðir
hans. Og það er ekki hægt að
lýsa 'því hve fegin við vorum',
þegar vfð vissum að hann var
á lífi.
ferðalagi sínu til Kanada. Þar
munu þau ferðast um og halda
tónleika.
Þau hjón komu til Islands i
fyrra og léku þá m.a. í Tónlistar
skólanum. Allir eru velkomnir á
þessa tónleika í Aðventistakorkj
unni, en aðeins er um eina tón-
leika að ræ'ða.
VIÐTALSTIMI
BORGARFULLTRÚA
SJÁLFSTÆDISFLOKKSINS
í viðtalstíma borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokks-
ins laugardaginn 8. marz taka á móti að þessu
sinni frú Auður Auðuns og Kristján J. Gunnars-
son. Viðtalstíminn er milli kl. 2—i í Valhöll
v/Suðurgötu og ér þar tekið á móti hverskyns
ábendingum og fyrirspurnum er snerta málefni
Reykjavíkurhorgar.
Fluutu- og píunótónleikur í kvöld