Morgunblaðið - 15.05.1969, Blaðsíða 1

32 SÍÐUR
106. tbl. í)6. árg.
FIMMTUDAGUR 15. MAI 1969
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Bjarni Benediktsson, forsœtisráðherra, í útvarpsumrœðunum í gœrkvöldi:
Vertíðinni bjargað og mikil verðmæti
komin á land
— þrátt fyrir takmörkuð verkföll
og verkbönn
— Endurskoðun vinnulöggjafarinnar
óhjákvœmileg
I RÆÐU sinni í útvarpsum-
ræðunum í gærkvöldi sagði
Bjarni Benediktsson, forsæt-
isráðherra, að ríkisstjórnin
hefði lagt áherzlu á að bjarga
raunverulegum verðmætum
en lagt minna upp úr því að
hafa í frammi hetjuskap í
orðum. Forsætisráðherra
sagði, að sér væri vel ljóst, að
ríkisstjórnin væri sökuð um
afskiptaleysi í sambandi við
yfirstandandi kjaradeilu. Við
höfum látlaust unnið að sátt-
um, sagði Bjarni Benedikts-
son, en ótímabær lagaboð eru
til þess löguð að hafa þver-
öfug áhrif, eins og reynslan
hefur nógsamlega sýnt. Enda
hefur með varúð og lempni
tekizt það, sem fáir trúðu fyr
irfram að ná á þessari vertíð
meiri verðmætum á land en
oft ella.
Bjarni Benediktsson sagði,
að hvernig sem þessari deilu
lyktaði væri óhjákvæmilegt
að endurskoða vinnulöggjöf-
ina. í því sambandi nefndi
Stjórnarkreppa
ó Ítalíu?
Róim, 1'4. imiaí. AP.
AÐALRITARI Sósíalrstaflokks-
ins á ítaliu, Maure Ferri, sagði af
sér í kvöld, og er talið að ágrein-
ingur sem risið hefur innan
flokksins, geti haft stjórnar-
kreppu í för með sér. Hörð
valdabarátta á sér nú stað að
tjaldabaki í flokknum, og koma
þar einkum við sögu Pietro
Nenni utanríkisráðherra og
Francesco de Martino varafor-
sætisráðherra. Ferri er einn
helzti aðstoðarmaður Nennis.
Kosygin ræðir
við Kekkonen
Moskva 14. maí NTB. AP.
ALEXEI Kosygin, forsætisráð-
herra Sovétríkjanna, og Urho
Keiklkónen, forseti Finnlands
munu eiga með sér óformlegar
viðræður í Leningrad á mámu-
idaginn, að því er tillkynnt viar í
Moskvu í diag.
í Finnlandi er haft Æyrir satt,
að efnalhagsmál verði ofarlega á
Ibaugi í viðræðunumi, og einnig
verði rætt boð Finna um að
halda 'í landinu ráðstefnu Ev-
róipuríkja um öryggismál álfunn
ar, en 'þá hugmynd hafa sjö
kommiú.ni&taríki borið fram.
hann allsherjaratkvæða-
greiðslu um boðun verkfalla
og verkbanna og lengri fyrir-
vara til boðunar slíkra að-
gerða en eina viku. Ennfrem-
ur benti forsætisráðherra á
nauðsyn þess, að kröfur aðila
væru settar fram áður en
ákvarðanir um verkföll og
verkbönn væru teknar. Loks
vakti Bjarni Benediktsson at-
hygli á því, að finna yrði
hæfilegar reglur til þess að
tryggja að lítill hópur eða
félag fárra starfsman.na geti
ekki stöðvað víðtæka starf-
rækslu og þar með svift
fjölda manna atvinnu, og
einnig væri nú ljós hættan
af því að einstök lykilfyrir-
tæki væru stöðvuð þar sem
slík stöðvun gæti leitt til
Bjarni Benediktsson.
forsætisráðherra.
raunverulegrar allsherjar-
stöðvunar.
Bjarni Benediktsson sagði,
að einnig væri mjög til athug
unar að lögfesta heimild til
handa sáttasemjara eða rík-
isstjórn til að fresta vinnu-
stöðvun tiltekinn tíma, svo
að öllum aðilum gæfist tími
til að íhuga alla málavexti.
Hér fer á eftir í heild ræða
Bjarna Benediktssonar, for-
sætisráðherra í eldhúsdags-
umræðunum í gærkvöldi.
Ég hygg, að það hafi verið
fyrir einuim sex-sjö árum, að ég
heiimsót'ti ©rlendan ikunnimgja
minn. Hanin spurði þá um ástand
og horfur á íslandi og tók upp
bréf, sem ég hafði skrifað hon-
um nokkrum mánuðum áður og
þar sagt, <að þá um sinn gengi
sæimiliaga, en veligiengmin væri
völt á meðam hún byggðist á
óveiddri síld í sjó og stöðugleika
Hannibals Valdimarssanar. Þetta
rifja ég upp nú vegna þess, að
þama var vikið að tveim við-
fangsefmuim, sem öðrum fremur
hefur langa hríð verið við að
etja í atvinnu- og stjórnmál-
um okkar, þ.e.a.s. óvissu atvinnu
veganna og risjótta sambúð verka
iýðsfélaga við önnur almanina-
samtök og ríkisvald.
Um margt er deilt en þó ekki
það, að síðustu tvö — þrjú ár-
in hafa miklir örðugleikar að
okkur steðjað. Mönnum kemur
hinsvegar ekki sarnan um af
Ihverju þessir örðugleikar stafi.
Fyrir því verða menn samt að
gera sér grein, ef ekki á illa að
fara, því að enn er það sann-
mæli að
varðar mest tifl. aflra oirða
undirstaðan sé réttleg fluindin.
ORSAKIR ERFIÐLEIKANNA.
Stjómarandstæðingar halda því
staðfastlega fram í áróðri sínum,
að orsakanna sé að leita í rangri
stjórnarstefnu síðustu tíu árin,
Mestur hluti þessa áratugs er
hinsvegar hið örasta framfara-
tímabil, sem við höfum notið hér
á landi. Auðvitað hefur ýmislegt
farið öðmvísi á þessu ánabili en
merm eftir á óska, að gert hefði
en orsakanna er annarsstaðar og
lengra að leita en í rangri stefnu
sem valin hafi verið fyrir nær
10 árum.
Beinar úitfliultningstekjiur á ár-
inu 1068 námiu h. iu. b. 45%
minna að verðmæti en 1966, og
þegar litið er til aukins kostn-
aðar við öflun þeirra vegna f jar
lægðar á mið og veiðarfæraslits
er óhætt að segja, að verðmæt-
ið sé a.m.ik. 50% rninna 196S en
‘66. Ástæður þessa eru augljós-
ar: Minni afli, einkum á síld-
Framhald á tols. 14
Viðræður í Saigon
og Washington
Saigon og Washington, 14. maí
AP-NTB
UTANRlKISRAÐHERRA Banda-
rikjanna, William P. Rogers, kom
í dag til Saigon í fjögurra daga
Nýjar hreinsanir í Tékkóslóvakíu
Miðstjórnin kölluð saman
Prag og Belgrad, 14. maí
— AP-NTB —
JÚGÓSLAVNESKA fréttastofan
Tanjug skýrði í dag frá nýjum
hreinsunum í Tékkóslóvakíu. Að
því er fréttaritari fréttastofunn-
ar skýrir frá, hefur yfirnefnd
flokksins í innanríkisráðuneytinu
verið vikið frá og ný nefnd skip-
uð í hennar stað.
Fréttastofan hermir, að nefnd-
in 'hali verið gagnrýnd á fundi
kiommúnista er starfa í innan-
ríkisráðuneyti Tékkóslóivaikíu og
innanríkisráðuneyti tékknesiku
héraðancna. Skýrslu sem nefnd-
in lagði fram var vísað frá á
þeirri flarsendu, að hún bæri vott
um skort á 'hlutlægni og sjálfs-
rýni. Meðal þeirra sem sátu
fundinn var Oldrich Cernik for-
sætisrá'ðlherra,
Nýja nefndin, sem skipuð hef-
ur verið, mun fyligja „stefn-u
marxisma og lenínisma, allþjóða-
hyggju öreiiganna og bróðurlegra
samskipta við Sovétríkin", að iþví
er segir í frétt Tanjuig. Frétta-
stofan segir ennifremur, að á fund
inum hafi fráfarandi mefnd ver-
ið fordœimd fyrir „andstovézka
þjóðerni.sihygigju og 'þjóðernis-
hro'ka, sem í sumum tillvikuim sé
enn við lýði í innanríkisráðuneyt
MIÐSTJÓRNARFUNDUR
Að sögn útvarpsins í Prag hef-
ur miðstjórn tékkóslóvakíska
koimmúnistaflokksins veri’ð
kvödd saman til íundar 29. mai.
Forsætisnefndin áikvað þetta á
fundi í gærkvöldi. I frétt útvarps
ins sagði ennifremur, að vissar
breytimgar 'hefðu verið gerðar á
skipulagi flökksins og ráðstafan-
ir gerðair til þess að bæta efna-
hag landsins.
Þá skýrði Prag-útvarpið frá
'því, að florsætisnefndin hefði skip
að fulltrúa til að sitja fund í
Moskvu sifðar í mánuðinum. Þessi
fundur er haildinn til þess að
undirbúa heimsnáðstefnu komm-
únistafllokka.
VERKAMENN MÓTMÆLA
Stjórn tékkmesika verkalýðs-
sambandsins hefur gagnrýnt að
hún var e'kfci höfð mieð í ráðium
í sambaindi við spamaðanráðstaf-
anir, sem sambaindsstjómiin hef-
ur gripið til. Stjóm sambands-
inis kiveðst hafa miagnuBtu vantrú
á þessum r'áðstöfumum.
heimsókn að ræða við stjórn-
málaleiðtoga og herforingja í
Suður-Víetnam.
Rogers sag’ði við komuna, að
ihann mundi nota tækifærið til
þess að skýra stefnu nýju stjórn-
arinnar í Wadhington fyrir suð-
uir-víetnömskum leiðtogum og
um leið mundi hann kynna sér
sjónarmið þeirra. „Ríikisstjórnir
okkar eru sammála uim tilgang
þess friðar, sem við leitum eftir.
Við föllumst ekki á máilamiðlun,
þar sem vikið verður frá grund-
vallarskioðun okkar: að þjóð Súð-
ur-Víetnam fái sjáOi að ráða
framtíð sinni“, sagði Rogers.
Væntanle-ga verða aðalefni
viðræðna Rogers og Nguyen Van
Thieu fórseta, enn ein stiigmötgn-
un stríðsins af hál,fu Víet-Cong
og friðaráœtlun í tiu liðum eT
fulltrúar Þjóðfrelsishreyfingar-
Frarohald á tols. 31
Nýlega efndi hcrlið Rússa í Tékkóslóvakíu til heræfinga. Ludvik Svoboda forseti og dr. Gust-
av Husak, hinn nýi flokksritari, fylgdust með æfingunum. Þeir sjást hér ásamt yfirmanni sov-
ézka herliðsins, A. M. Mayorov, hershöfðingja.