Morgunblaðið - 25.10.1969, Qupperneq 5

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. OKTÓBER 196®
Síðan uim Höfuðdag hefur
ekiki þornað af strái í Hrepp-
unutm, sagði Jón Ólafsson í
Geldingaholti, þegax Morgun
blaðið spurði hann frétta úr
'heimabyggð hans.
tölur liggja fyrir um það enn.
f annarri leit lentu. ganigna-
menniirnir í miklum snjó og
ófærð og lá við slysum á hest
um vegna ófærðarinmar.
— Hvemig er félagsmáium
yklkar hátbað?
Félagslíf hefur lengi verið
gott í Hreppum. Starfandi eru
ungmennafélög, kvenfélög,
búnaðarfélög auk margra
annarra smœrri félaga.
Gnúpverjar eru að byggja
félagsheimili. Hófust fram-
kvæmdir fyrir 2 árum síðan
og vonir standa tii að húsið
komist langt á þessu ári. Mun
félagsheimili vera um 5000
teningsmetrar að stærð og eru
miklar vonir bundnar við
þetta hiúis, en hingað til hefur
bairmiaslkióllinin verið niotialðiuir
sem samlkamuihús. Er ætlunin
að í féiagSheimilinu verði rek
in greiðasala á sumrin, en það
er byggt við þjóðveginn, sem
liggur inn í Þjórsárdal og að
hinum nýju virkjunarfram-
Ikivæmidium við Búrfeli. Aulk
þess má gera ráð fyrir að
þarna verði aðalæð umiferðar
innar að Veiðivötnum, Land-
mannalaugum og á Sprengi-
sanidi.
Af skólamálum er það að
segja, að á Brautarholti á

Jón Ólafsson, fréttaxitari
Morgunblaðsins í Árnessýslu
Skeiðum er barnaskóli fyrir
Skeið og unglingaskóli fyrir
Skeið og Gmjúpverjasveit.
Barnaskáli fyrir Gnúpverja-
sveit er að Ásum. Sá skóli
var gerður að heimkeyrslu-
skóla fyrir tveimur árum, en
þá var hann elzti heimavistar
skóli í landinu, byggður árið
1923. Á Flúðum í Hruna-
mannahreppi er bæði barna-
og unglingaskóli. Er það nýr
skóli, sem síðar verður notað
ur sem heimavistarskóli. En á
meðan svo er ekki, eru all-
langar vegalengdir sem börn-
in þurfa að fara til þess að
sækja skólann.
— Ótíðin er að vísu ekki
fréttnæm lengur, og það er
lömgu ljóst orðið að bændur í
Hreppum kJjúfa ekki vetur-
inn á aðstoðar. Fyrir skömmu
var gerð athuigun, sem leiddi
í ljós að bændur vantar 30—
40 prs af venjulegu heymagni.
Eru bændur því kvíðnir og
sjálfsagt verðúr skorið tölu-
vert mikið niðu.r og fóðurbæt
isnotkun m.iklu meiri en venju
lega.
— Sunn'udaginn 19. október
komu bændur úr síðuistu leit.
Virðist fé heldur rýrara en í
fyrra, en engar endanlegar
Flúðir.

Samtal við
fréttaritara
Morgunblaðsins
*
Jón Olafsson
1 Geldingaholti
Hákon Bjarnason, skógrœktarstjóri:
Enn um haust-
verk í görium
í framhaldi af því, sem sagt
var um haustveæk í görðum í
fyrri viku, skal hér bætt við
þnem/ur þýðinganmiiiblum atrið
um. Að einu þeirra þarf að
hyggja sem fyrst, hin tvö
mega bíða hentugleika.
SKJÓL FYRIR
NÝGRÆÐINGA
Menn skyldu ávallt minn-
ast þess, að ungviði allt er
viðkvæmara fyrir utanaðkom
andi áhrifum en tré, sem kom
in eru á legg. Þetta er lögmál,
sem gildár við allar lifandi ver
ur. Trén eru engin undan-
tekning. Barrtré eru sízt lin-
gerðari en lauftré, en af því
að þau standa með grænu
barri allan ársins hring verða
fyrstu veturnir þeim oft þung
ir í skauti, nema því aðeins
að þau njóti skjóls á meðan
þau eru að búa um sig í nýju
umhverfi. Þau koma úr frjórri
mold í gróðrarstöð og þurfa
að aðlaga sig öðrum og oftast
verri jarðvegi.
Til þess að skýla ungum
banrtrj'ám er tvímælalaust
bezt að niota rimlagrindur.
Þær þurfa ekki að vera nema
örlítið hærri en það, sem
skýla á, og hentugast er að
bil milli rimla sé aðeins minna
en rimlabreiddin, en hún á að
vera um 5—7 sentimetrar.
Beztu grindumar eru þannig
gerðar, að bilin séu 45 prs.
af fleti allrar grindarinnar.
Slíkar grindur gefa fullkom
ið skjól í nokkurra metra fjar
lægð frá grindinni, og það
myndasit engkun siúgur eða
vindsveipar við jaðra þeirra
eins og ávallt verður við
heila veggi eða fleti. Öllum
lagtækum mönnum er innan
handar að búa til svona rimla
grindur úr kassafjölum eða
öðru fyrir sama og ekki neitt.
Þessar grindur á að setja
skammt frá trjánum og hæla
þær ofan í jörðina. Þær eiga
að standa þannig að þær hlífi
þeim frá hörðustu vindáttinni,
sem yfirleitt er norðaustan.
Hákon Bjarnason
Séu tvær litlar grindur reist-
ar við hvert tré er bezt að
þær standi nomrétt á hvora
aðra, en þá er öruggt að trén
standi í algtru skjóli allan
veturinn.
GRISJUN í GÖRÐUM
Því er miður, að yfirleitt
eru tré í görðum of sjaldan
grisjuð. Vilji menn að garð-
tré verði falleg, laufprúð og
stór er nauðsvnlegt að fylgj-
ast rrueð vexti þeiima og felía
þau tré, sem leggja krónur
sínar að þeim, sem eiga að
vera framtíðartrén. Auðveld-
ast er að gera þetta smátt og
smátt, eftir því sem trén
stækka. Bezt er því að huga
að trjánum úr því að þau eru
komin í mannhæð.
Grisjun er ekkert vanda-
verk, allra, sízt ef byrjað er
að grisja nógu snemma. Hins
vegar er erfiðara að lýsa því
skilmerkilega í fáum orðum,
hvemág haga stouili grisjun-
inrni. Þeisis sikal þó frteistaið.
Þegar trén vaxa upp sam-
an, annaðhvort í röðum eða í
þyrpingum, fara þau að
þrengja hverí að öðru er þau
stækka. Þá er um að gera að
láta efnilegustu og fegurstu
trén fá meira vaxtarrými með
því að fella eða flytja burt
þau tré, sem næst þeim
standa. Ef tvö eða þrjú jafn-
falleg tré standa saman, sem
oft kemur fyrir, mega menn
ekki skirrast við að fella eitt-
hvert þeirra. Trén, sem eftir
standa, eru furðu fljót að
breiða lim sitt í skörðin.
Aðalatriðið er að velja fram
tíðartrén sem allra fyrst og
láta þau aldrei vanta vaxtar-
rými. Sé þess gætt er grisjun
auðveld.
Nú er svo ástatt, bæði hér
í borg og um allt land, að í
gömlum gör'ðium standa trén
alltof þétt. Ætla margir, að of
seint sé að grisja, en slíkt er
fjarstæða. Þá eiga menn að
fella fáein tré í fyrsta sinn,
en halda grisjun áfram vægi-
lega á næstu árum. Með því
er oftast unnt að bæta skil-
yrði trjánna svo mjög að þau
taka til að vaxa á ný.
Grisja má í görðum á hvaða
tíma árs sem er, en bezt er að
gera það að vetrarlagi, því að
þá er auðveldast að sjá hvern
ig krónurnar vaxa hver inn
í aðra og hv^r mest að þreng
ir.
SNYRTING TRJÁA
í oklkax stotrmaisamia landi
hættir mörgum trjám til að
kræklast, ekki sízt okkar eig
in birki. Sé fylgst með vexti
þeirra frá upphafi er auðvelt
að sníða stórar hliðargreinar
af eða koma í veg fyrir að
stofninn greinist of snemma.
Því miður er ailtof lítið að
þessu gert, enda er árangur-
inin af trjáræktinni oft eftir
því. í norðuihéruðum Skandi
navíu og hátt til fjalla hef
ég hvergi séð birki í görð-
um manna, sem ekki hafði ver
ið klippt og lagað til í upp-
vextinum. Enda er árangur-
inn sá, að með þessu móti verð
ur birkið eitt fegursta garð-
tré.
Því má heidur ekki gleyma,
að trén kræklast miklu frek-
ar en ella, ei þau skiortir nœr
ingu.
Snyrting trjáa þarf helzt
að fara fram að vetrarlagi og
ekki síðar en fyrir miðjan
april. Það er ávallt tjón að
vor- og sumarsnyrtingu.
Suðurvers, Stigahlí

Opið alla laugardaga til
klukkan 18 simi 3