Morgunblaðið - 10.05.1970, Blaðsíða 14

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. MAÍ 1070
14
Bjarni Þóroddsson:
H j álpr æðisher inn
á Islandi 75 ára
Hinn 11. miaí árið 1895 stigiu
hér á land trveir menn, sem þeg-
ar vðktiu athygli alraénnrnigs. L£k
lega hafa fáir íslendingar þekkt
nokkuð að ráði hina miklu ai-
heimshreyfingu, sem fæddist í
Englandi og bar nafnið Hjálp-
ræðisherinn. En nú vita fjöl-
margir íalendmgar talsvert um
Hj'áilpræðisherinn og starflsemi
hans, sem er í mörgum löndum
og hefir það markmið að bjarga
bæði líkama og sáil úr líkam-
legri og andilegri glötun.
Fáir hafa eflaust lagt á það
trúnað að þessi hreyfinig mundi
breiðast út með þeim hralða, sem
varð, eftir að hún öðlaðist sitt
núverandi nafn, og nú voru
tveir menn úr þessari alheima-
hneyfingu komnir hingað til okk
ar stóra en fámenna lands.
Er því ekki ósennilegt að
marga hafi fýst að heyra hvaða
boðskap þessír menn hefðu að
flytja. Annar þessara manna
var danskur, Christian Ericsen
að nafni, en hinn íslenzkur, Þor
steinn Davíðsson.
Good-Templarar voru svo vin
samlegir að lána þeim samlkomu-
hús sitt, þangað til þeir gætu
fest kaup á húsi til samkomu-
halds.
Æskulýður bæjarins gat ekki
á sér setið að hafa í frammi ærsl
mikil og ólæiti á samkomunum,
unglingunum flannst þettia eins
og hver önnur skemmtun, en
hinir ungu menn létu það ekki
á sig fá og vitnuðu um Drott-
in af mikilli djörfung og sann-
færingu og þegar á fyrstu mán-
uðunum varð árangur af starfi
þeirra, og skömmu seinna komu
fleiri foringjar þeim til hjálpar
íbúð óskasf
Vil taka á leigu í júlí eða ágúst í sumar, íbúð í Reykjavík til
eins árs. Þarf að vera a.m.k. 6 herb. Helzt einbýlis- eða raðhús.
Tilboð merkt: „Einbýli — 5351" sendist fyrir miðvikudaginn
13. þessa mánaðar.
Vantar gröfumann
helzt vanan Broyt x 2.
Upplýsingar í síma 42566.
Kökubazar
er í dag kl. 3.00 í Heilsuverndarstöð Rvík.,
niðri að austanverðu.
Komið og gerið góð kaup, sparið ykkur
Hvítasunnubaksturinn.
Ljósmæðrafélag íslands.
frá Danmörku, en foringjar eru
þeir kaliaðir, sem veita starfsem-
inni forstöðu á hverjum stað, en
hermenn þeir, sem s'kipa liðis-
sveitirnar.
Hjálpræðisherinn víðs vegar um
heim fylgir stranglega þeim regl
um sem stofnandi hans, Wiiliam
Booth, setti í upphafi. ngitnn
getur orðið meðlimur hans nema
hann hafi áður öðlast hjáílpræði
Guðs, og því er heiti hans Hjálp
ræðisher. Algjört afturhvarf
verðiur að eiga sér stað, sönn
iðnun synda sinna frammi fyrir
augliti Guðs andlega talað ag
hugarfarsbreytinig. Það vakti
mikla athygii á fyrstu árum
Hjálpraaðishersins í Enlglandi að
drykkjumenn, þjófar, skækj-
ur, ofbeldismenn og aðrir þræl-
&r lasta og spillingar gjörbreytt
ust, er þeir höfðu kropið við
„bærnabekk" Hjálpræðishersms.
þar sem flaskan hafði verið í
hávegum höfð kom Biblían í
hennar stað, og laun húsbónd-
ans, sem áður höfðu að mestu
farið í áfengi, gemgu nú óskert
til heimilishaldsins. Maður, sem
áður hafði komið heirn ölvaður
og barið konu sína og böm, kom
nú glaður og ánægður og fullur
af þeim friði, sem Drottinn veit-
ir hvierjum þeirn, sem til hans
leitar í trú. Sem sagt, algjör
algjör umskipti hjá þessum fyrr
verandi lastanna- þrælum. Þetta
var nú sá Hjálpræðisher, sem
stofnandiran, William Bootb,
byggði upp, og margir þessara
manna urðu foriragjar og unnu
stórvirki, sem aldrei verða met
in til fulls.
Og einnig var það nýmæ'li að
konur fengu nú í fyrsta sfcipti
tækifæri til þess að gjörast for-
ingjar og herkoraur, og fllytja
þanm boðskap, sem var aðal
verkefni Hjálpræðishersins, og
hvað væri HjálpræðiiSherinn nú
án kvenforingjanna og her-
kvennanna?
Þetta er nú ef til villl of lang-
ur formáli, því ég gjöri ráð fyrir
að flestir hérlendir menn þekki
eitthvað til Hjálpræðishersins
og þess boðiskapar, sem hann
flytur.
Fyrstu ár Hjálpræðishersdns
hér á landi voru að möngu leyti
erfið, þar sem meðlimir hans
voru hæddir og ofsóttir á ýmsa
lund, og hygg ég, að það hafi
að miklu leyti stafað af þekk-
ingarskorti á mankmiðum hans.
Það var álitin góð skemmtun
að koma á samkomu, því að þá
var skemratanalífið fábreytt hér
í Reykjavík. En þetta breyttist
síðar, þegar mönnum varð ljós-
ari tilgangur starfsemiranar. Eft
ir tveggj.a og hálfs áns starf,
fékk fyrsti yfirforiraginn og
frumherjinn, adjutant Ericsen,
skipun um að hverfa héðan til
Danmerkur, en við tók stabs-
kaptein Bojsen, sem ég hygg að
einstaka eldri menn rnuni enn.
Hann var sérkennileigur, mikill
vexti og með mikið s'kegg. Hann
sá að hér var tilfinnanleigur
Sfeortur á gistihúsi þar sem
ferðamenn gætu fengið ódýra
gistingu og fæðL
Hjá 1 præð'isherinn festi skömmu
eftir komu frumherjanna feaup
á húsi, sem stóð fyrir syðri enda
Innflytjendur
Get tekið að mér að leysa inn vörur eða kaupa vöruvíxla.
Þeir er hefðu áhuga, sendi nöfn og símanúmer á afgr. Mbl.
fyrir hádegi á þriðjudag merkt: „Gagnkvæmt — 3994".
Einbýlishúsið Lækjarhvammur
í Blesugróf, er til sölu með mjög góðum kjörum.
Upplýsingar í síma 33062.
Yfirþjónn
Yfirþjónn óskast á Hótel Esju í sumar.
Nánari upplýsingar gefur hótelstjóri mánudaginn 11. maí frá
kl. 15—17 e. h. á skrifstofu hótelsins að Suðurlandsbraut 2.
Aðstoðarmatreiðslumaður
Aðstoðarmatreiðslumaður óskast að Hótel Esju í sumar. Nánari
upplýsingar gefur yfirmatreiðslumaður á hótelinu að Suður-
landsbraut 2, mánudaginn 11. maí fyrir hádegi.
Atvinna
Innflutningsfyrirtæki vantar ungan og röskan mann i sumar
við útkeyrslu, lagerstörf o. fl. Möguleiki á framtíðaratvinnu.
Tilboð merkt: „428'' sendist afgr. Mbl. fyrir 15. maí.
Verð fjarverandi
frá 11. 5. — 11. 6. Staðgengill Árni Guðmundsson, læknir.
AXEL BLÖNDAL, læknir.
MUAII Opiö í d Ð MÆMD ag frú kl. 11 AGIi J—2 e.h.
d3fóm ocj ri/extir

Aðalstrætis og var í daglegu
tali nefnt Herkastalinn. eftir
að Hj álpræðisher sforingj arnir
fluttu þangað, því að það var
ferkantað og leit í flljótu bragði
út eiras og kastali.
Hér kom Bojsen upp gisti-
húsi og kositaðd gisting nokkra
aura og máltíð sömuleiðis
xiokkra aura því að þá var verð-
gildi krónunnar okkar margfalt
medra en nú er.
Um aldamótin má segj a að
starfsemin hafi verið komin. í
fastar skorðiur, talsvert margir
hermenn og herkonur í Reykja-
vík og starfað hafði verið á
nokkrum stöðu.m hér í nágrenn-
inu svo sem Akranesi og Eyrar-
bakka, og fyrir aldamótin hóf
Hjálpræðisherinn starfsemi sína
á ísafirði, þar sem hann starfar
enn.
Frú Bojsen hóf starf sem orð
ið hefir mjög vinsælt, sem nefnd
ist Dorkas félagið, en það var í
því fólgið að nokkrar herkonur
komu saman stöku sinnusm til
þess að endurbæta notaðan fa-tn
að, sem síðar var gefinn fátæku
fólki, en gott fólk hafði áður
gefið Hjálpræðishernum þennan
fatnað. Allir þekkja jólapotta
Hjálpræðishersins. Þeir voru
líka snemma á ferðinni fyrir
hver jól. Það sem kom í pottaraa
var siðar notað til jólagliaðnings
fyrír fátækt og gamalt fólk og
fátæk börn.
Með þessu starfi sdnu hefir
Hjálpræðisheránn unnið sér milkl
ar vinsældir hér á landi, þó að
margir skiilji ekki eða vilji við-
urkenna réttmæti andlega bofð-
skaparins, sem Herinn flytur.
Á síðari árum er faitnaði úst-
hlutað til fátækling'a oft á ári og
befir einn elzti meðlimur Hjálp
ræðishersins og fyrrverandi
deildarstjóri, majór Svava Gísla
dóttisr, veitt því starfi forstöðu
af miklum dugnaði og röggsemi.
Árið 1904 hóf Hjálpræðisher-
inn starfsemi sína í hötfúðstað
Norðurlands, Akureyri, og hafa
margir dugandi menn og konur
skipað sér undir merki hans þar
í bæ og rekur Herinn þar gesta-
og sjómannaheimili eins og
menn vita. Auk þess hefir
Hjálpræðisherinn sbarfað á
Siglusfirði, Norðfirði, SeySisfirði,
Haf narfirðli, Vlestmannaeyj um,
Bolungarvík og Fe.lLs'Strönd og
einnig hafa foringjair úr Hjádp-
ræðishernum ferðast mifcið um
landið, haldið samikomur og selt
rit Hersins, Herópið oflL
Það sem helzt hefir háð starf-
seminni, hefir verdð skortur á
innlendum foringjium. Foringjar
hafa verið auk þeirra íslenzku,
danskir, norskir, sænskisr, fær-
eysfeir, skozkix og enskir. Þrír
yfirforingjar eða deildiarstjórar
hafa verið íslenzfeir, majór
Svava GMadóttir, majór Guð-
finna Jóhannesdóttir, og briga-
dér Árni Jóhannesson.
Nú er þetta orðið aMangt mál
hjá mér svo ég veit ekki hvort
rúm Morgurablaðsins þolirmeiria
máþ en að lokum vil ég segj a,
að Hj'áipræðisherinn starfar
ennþá í saraa anda og á fyrstu
döguun sínum hér á landi og mark
mið hans er ennþá hið sama að
vinraa dýrmætar manrasálir Guðs
rífei til handa.
Kristur sagði: Hvað mundi
það stoða manninn þótt hann
ynni allan heiminn, en biði tjón
á sálu sinni, og það eru þessi
orð, sem hafa ávallt verið kjör-
orð Hj álpræðish'ersin s og eru
það enn hvar sem hann starfar
á meðal hvítna, þeldökkra, gulra
og rauðskinna.
Um þesaar miundir minnist
Hjálpræðisheri'nn 75 ára starfs
síns á íslandi og ættu menn að
fjölmenn.a á saimfcomur þær, sem
haldhar verða af þessu tilefni.
Hjálpræðisherinn stendur í miik
illi þaikkarskuld við ísienzfcu
þjóðina fyrir þann skilndng, sem
þjóðin hefir sýnt stanfseminni
og þann stuðning, sem hún hef-
ir veitt, en íslenzk.a þjóðin stend
ur einnig í mikiilili þakkarskuld
við Hjálpræðisherinn fyrir starf
semi hans hér á Jandi bæði í
líkamllegu og andJlegu tilliti, og
það er von mín, að starfið megi
aukast og efllast í framtíðinni ís-
lenZku þjóðinni tii bl'essunar.
Bjarni Þóroddsson.