Morgunblaðið - 28.02.1971, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. FEBRÚAR 1971
7
Kuðungakrabbar á niengunarráðstefnii í f jörunni.
, Allt er komið undir þ ví ’
Hugurinn ber mig bálfa
leið, var löngum sagt, þegar
menn munaði tim fjarlaegð-
ir, og þannig fer mér nú,
þegar mig langar að hverfa
frá vetrarþraut, jafnvel þótt
komin sé góa, og bregða mér
í liuganum aftur í timann,
láta hugann reika um yndis-
staði aesku minnar, sem ég
raunar á enn sem mitt Beru-
rjóður.
Það er vor i lofti, og þó
eru tæpast farin að grænka
grös. Einungis vetrarb'lómið
skartar sínu fegursta á hölt-
um og melum, öll önnur blóm
blunda í dvala, bíða betri
tíma, hlýjunnar og sólarinnar.
Og þá tökum við undir með
Jóni Jóhannessyni, þegar
hann kveður:
„Er blaerinn hlýnar og
blómin vaka,
og blómin vaka við
hnjúksins kinn,
um hvita óttu ég kem til
baka,
ég kem til baka í dalinn
þinn.
Og móablómið að mosabingi,
að mosabingi sig hjúfrar þá,
og berin vaxa á brúnu lyngi,
á brúnu lyngi við Galtará."
Hér höfðar hann til feg-
ursta kvæðis á Islandi, Ferða
loka Jónasar, sem greiddi ást
inni sinni lokka við Galtará.
Okkur bar niður snarbratt
an meiinn, á flugferð yfir mó
hellu og sand, alla leið nið-
ur í fjöru, og þar við Langa-
sker, þar sem selirnir sátu í
gamla daga og skeggræddu,
ætluðum við að skyggnast of
urlítið um eftir dýralifinu í
fjörunni. Það var miki'l fjara,
enda stórstreymt, og þá er
nú verandi í f jörunni.
Svartur sandurinn teygði
sig óravegu út á fjörðinn. Of
anvert við Langasker var
snoturt sjávarlón, sem mor-
aði af lífi. Ekki var hægt að
stiga þar niður fæti, án þess
að tugir sandikola færu af
stað, eða nákuðungar létu
loksins til skarar skríða, og
hröðuðu sér á braut undan
þessum tröllum. Jafnvel litlu
meyjardoppurnar höguðu sér
eins og feimmar sýningar-
sitúlkur i fegurðarsamkeppni,
fóru hjá sér og roðnuðu, og
voru þó fyrir alla vega lirtar,
í eins konar ilþróttabúning-
um, og sumar, eins og t.d.
silfurbobbinn, skinu eins
skært og tíeyringur með gati,
nýkominn út frá hinni kon-
unglegu — eða drottningar-
legu myntsláttu í Lundúna-
veldi, og það var rétt eáns
og maður heyrði allan þenn-
an skara af sniglum og kuð-
ungum kýrja ljóðið hans
Jöhannesar úr Kötlum um
Lifhræðsluna, sem svo geng-
ur:
„Sem snigill skríður mitt litla
líf
og léttan kuðunginn ber.
I>að fálmar í allar áttir
með augun á hornum sér.
Svo stór og voðaleg veröldin
er,
sem vakir þar allt í kring,
að lífið mitt litla titrar,
linast og fer í hring.
Og hvenær sem frækorn
fýkur hjá,
þess fálmarar dragast inn
og dálítil hrúga af holdi
hrekkur í kuðung sinn.“
Ég horfi dreymnum augum
út á hafið. Ekki er það bein-
linis i essinu sínu þessa
stundina, því að blæjalogn
er á, það hvítnar ekki á neinni
báru, en fyrir neðan mig
veiti ég athygli alls kyns
rákum eftir svörtum sandin-
um, og fyrr en varir veit ég,
hvað um er að vera. Hér eru
á ferðinni kuðungakrabb-
ar, sem eru einhverjar merki
legustu skepnur, sem í fjöru
finnast.
Sjálfsagt þarf ég ekki að
kynna ykkur algengustu
krabba fjörunnar, bog-
krabba og trjónukrabba,
bæði þann litla og stóra, en
kuðungakrabbinn, eða eremit
krabbinn, eins og danskur-
inn kallar hann, þarfnast
nánari skýringa. Hali hans
er mjúkur og viðkvæmur og
þarfnast því skýlis, og það
mál afgreiðir þessi
góði Húsnæðismálastjórnar-
meðlimur með því að smeygja
þessum viðkvæma hluta
líkama síns inn i næsta kuð-
ung, auðan og yfirgefinn,
sem hann finnur á ströndinni.
Síðan spígsporar hann með
þessa „nótt á herðum sér“
vítt og breitt um allar fjör-
ur, og þegar hann stækkar
leitar hann sér einfald-
lega að stærri ibúð, og fær
enga skatthækkun fyrir það,
þótt ekki séu liðin 5 ár sið-
an hann festi „kaup“ á henni.
Já, þessar íbúðaskiptingar
ganga greiðlega fyrir sig. Ég
hef fundið kuðungakrabb-
ann í nær öllum tegundum
kuðunga, sem finnast við
íslandsstrendur, allt frá hin-
um smæsta til hins stærsta.
Ekki veit ég þó, hvort ein-
hver öfund fydgi einhverri
kuðungategundinni fremur
en annarri, en vel mætti
segja mér það, að þeir krabb
anna, sem næðu sér í haf-
kóng, péturskóng eða beitu-
kóng, ættu alls kostar við þá,
sem aðeihs höfðu getað
krækt sér I nákuðung, að ég

nú ekki tali um litlu meyjar
doppumar.
Og svo spígsporar þá kuð-
ungakrabbinn út á hlið eins
og frændur hans, og lætur
eftir sig djúpa rák i svört-
úm sandinum. Ekki er hon-
um sérlega vel við, að hon-
um sé hampað, þá dreg-
ur hann inn öll sín tól, og
sér þá kannski aðeins á
stærstu klærnar, og sýnast
þær sofa.
En svo stígur sól hærra á
himinhvolfið, krabbinn eign-
ast börn og buru og belgist
út, og þá fer að koma sá timi,
að hann skiptir um íbúð, og sí
fel'lt stækkar hún. Þegar ég
horfi á kuðungakrabba
baksa í fjöru, verður mér
ávallt hugsað til Breiðholts,
Fossvogs og Árbæjarhverfis,
hvernig íbúarnir tækju þvi
að þurfa mörgum sinnum á
ári að gera tímafrekar til-
raunir til að krækja sér í
stærri ibúð. Kuðungakrabb-
inn stingur mannfólkinu
sannarlega ref fyrir rass,
þótt ekki fari hann hratt yf-
ir. Hann er fljótur að skipta
yfir, það er eðli hans, og á
eðlinu vinnur enginn bug.
Þegar við höfðum virt
nægjan'lega fyrir okkur lif
kuðungakrabbanna, héldum
við aftur heim á leið upp úr
fjörunni, og einhver ann-
arlegur keimur var i lofti,
svo að hin Ijúfu stef Jóns
Magnússonar fengu meiri og
dýpri merkingu, sungu í sálu
okkar, enda var tæpast kom-
ið vor, en Jón segir:
„Varpaðu frá þér
vetrarkvíða.
Vorsins finnst þér langt að
bíða.
En það kemur hægt og
hægt.“
Eða þá þetta síðasta er-
indi, sem segir raunar allt:
„Við þ\ú búinn vertu sjálfur:
vorið fer um lönd og áifur.
Klakans þunga bráðnar blý.
Þó að myrkvist himinn
hálfur
hann mun bjartur verða á
ný,
ef þú sjálfur eldinn geymir
engri þinni skyldu gleymir.
Allt er komið undir því.“
Og með það skokkaði ég
heim á leið, himinsæll og glað
ur yfir þessari dásamlegu
f jöruferð. — Fr. S.
ÚTI
*
A
VÍÐAVANGI
KÓPAVOGUR — barnagæzla
Kona óskast til að koma
heim og gæta barna 5 daga
vikunnar. T'nlboð sendist Mbl.
fynir þriðjudag 2/3, merkt
„BarnagæZla — 6939".
VIL KAUPA VW 1967
greitt á borðið. Uppiýsingar
í síma 83149, upplýsingar í
sima sunnudag og mánu-
dag e. h.
Kjarvalsmálverk
Málverk eftir Jóhannes S. Kjarval óskast
til kaups.
Alfreð Guðmundsson, sími 10670.
íbúðorhúsnæði ósknst keypt
Undirritaður óskar eftir að fá keypt minnst 5 herb. íbúðar-
hæð eða hús í Reykjavík eða nágrenni. Há útborgun fyrir
rétta eign.
Upplýsingar í síma 16916.
ARIMAR INGÖLFSSON.
6 vikna námskeið
Snyrtinámskeið
Kennsla hefst 3. marz.
Innritun daglega.
Snyrtivara frá
Lancome ávallt til sölu
í verzlun skólans.
SKOLI ANDREU 5"!
Bíleigendur athugið
Öll viljum viö forða bílnum okkar frá
ryðskemmdum.
Látið Bílaryðvörn h.f. viðhalda verðgildi
bílsins.
Vönduð vinna, vanir menn.
BÍLARYÐVÖRN HF.
Skeifunni 17
símar 81390 og 81397.
JASMIN
Indversk undraveröld
Mikið úrval sérkennilegra muna til tækifærisgjafa.
Nýjar vörur komnar m.a. gólfvasar, altaris-kertastjakar, út-
skorin borð og margt fleira.
Ath. Handheklaðir dúkar á niðursettu verði. Einnig úrval af
reykelsi og reykelsiskerum.
JASMIN, Snorrabraut 22
Hef opnað
lœkningastofu
í Domus Medica, Egilsgötu 3.
Viðtalsbeiðnum veitt móttaka kl. 9—18 alla virka daga nema
laugardaga kl. 9—12 í sima 11626.
Hef einnig opnað lækningastofu að Strandgötu 8—10 í Hafnar-
firði, sími 50275. Viðtalstími sjúkrasamlagssjúkiinga alla virka
daga kl. 10—11 nema miðvikudaga kl. 4—5 og laugardaga
fyrst um sinn kl. 1—2. Simaviðtöl í Hafnarfirði klst. fyrir
stofutíma. Sérfræðingsviðtöl eftir umtali.
Jóhann Gunnar Þorbergsson, læknir
Sérgrein: lyflækningar,
sérstaklega gigtarsjúkdómar.