Morgunblaðið - 10.03.1971, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. MARZ 1971
13

Umræður á Alþingi:
Skiptar skoðanir um framtíðar-
skipan flugvallarmála
höfuðborgarsvæðisins
Samgöngumálaráðuneytið vill
lítinn flugvöll á Álftanesi
fyrir innanlandsflug
MIKLAR umræður urðu í
Sameinuðu þingi í gær um
llugvallarmál höfuðborgar-
svæðisins og er bersýnilegt,
að skoðanir manna eru mjög
skiptar um framtíðarskipan
þeirra mála. Ingólfur Jóns-
son, samgöngumálaráðherra,
skýrði frá því, að ráðuneyti
sitt hefði komizt að þeirri
niðurstöðu, að hagkvæmast
væri að gera ráð fyrir því,
að Keflavíkurflugvöllur yrði
notaður áfram, sem völlur
fyrir millilandaflug en byggð
nr yrði á Álftanesi lítill flug-
völlur fyrir innanlandsflug.
Geir Hallgrímsson lét í ljós
þá skoðun, að skoða bæri bet-
ur álit minnihluta flugvallar-
nefndar, sem skilaði nefndar-
áliti 1967 en minnihlutinn
lagði til, að byggður yrði full-
kominn millilandaflugvöllur
á Álftanesi.
Loks var Matthías Á. Mat-
hiesen, 1. þingmaður Reykja-
meskjördæmis á þeirri skoð-
un, að nota ætti Keflavíkur-
flugvöll, bæði fyrir milli-
landaflug og innanlandsflug
og minnti hann jafnframt á
tillögu sína frá síðasta þingi
um fólkvang á Álftanesi. Um-
ræður um þetta mál spunn-
ust vegna fyrirspurna frá
Jóni Skaftasyni.
Ingólfur Jónsson, samgöngu-
málaráðherra, sagði það sam-
hljóða álit sérfræðinga, að skil-
yrði tn flugvallargerðar i ná-
grenni Reykjavíkur væru bezt á
Álftanessvæðinu. Hins vegar
hefði farið fram athugun á Kap-
eiluhrauni, sem flugvallarsvæði,
en þar yrði flugvallargerð ódýr-
ust. Þetta væri hins vegar lak-
asta svæðið frá flugtæknilegu
sjónarmiði séð. Hafa farið fram
itarlegar athuganir á Kapellu-
hrauni óg lauk þeim s.l. haust.
Voru niðurstöður þeirra athug-
ana neikvæðar.
Ráðherra sagði, að ekki hefði
náðst samstaða milli þeirra, sem
um þetta mál
hafa fjallað fyr
ir ráðuneytið.
Flugvallarnefnd
in sem skilaði
áliti í maí 1967
var klofin í mál
inu. Meirihluti
nefndarinnar
lagði til, að
framtíðarmið-
stöð millilanda-
fiugs fyrir höfuðborgarsvæðið
yrði á Keflavíkurflugvelli en á
Álftanesi yrði tekið frá svæði
fyrir innanlandsflug. Minnihluti
nefndarinnar taldi rétt að gera
ráð fyrir slíkri framtíðarmið-
stöð fyrir allt innanlands- og
millilandaflug á Álftanesi.
Reykjavikurflugvöllur og inn-
lend starfsemi á Keflavikurflug-
velli yrði lögð niður.
Ingólfur Jónsson sagði, að i
meginatriðum yrði fallizt á sjón
armið meirihluta nefndarinnar.
Ekki væri raunhæft að gera ráð
fyrir því, að Keflavikurflugvöll-
ur yrði lagður niður. Látill inn-
anlandsflugvöllur á Álftanesi
mundi nægja minni gerð af þot-
um. Þessi skipan mála hefði
þrjá kosti. í fyrsta lagi yrði til-
tölulega útgjaldalítið að tryggja
land, í öðru lagi yrði forseta-
setrið á Bessastöðum utan marka
flugvallarins og í þriðja lagi
liggja byggð svæði eða byggileg
í nokkurri fjarlægð frá flug-
brautum og brautarendum.
Ráðherra sagði, að yrði stefnt
að framkvæmd þessarar tillögu
þyrfti að tryggja rikinu til ráð
stöfunar eftir 1985 nokkurt land,
sem nú er í einkaeign, þ.e. iand
jarðanna Breiðabólsstaðar, Akra
kots og Landakots á Álftanesi.
Ingólfur Jónsson sagði, að ráðu-
neyti sitt mundi fljótlega óska
viðræðna, án allra skuldbindinga
við eigendur þessara þriggja
jarða um kaup jarðanna miðað
við afhendingu eftir 1985, tak-
mörkun venjulegrar mannvirkja
gerðar en venjulega ábúð að
öðru leyti.
Jón Skaftason, sagði, að ber-
sýnilega hefði orðið verulegur
dráttur á að ákvörðun yrði tek-
in í þessu máli. Flugvallanefnd-
in hefði skilað
I áliti 1967. Þessi
Iráttur kostaði
þjóðfélagið mik-
ið fé. Hann
sagði að Bessa-
staðahreppur
yrði nú fámenn
ari með hverju
ári vegna tafa í
skipulagsmál-
um, sem stöf-
uðu af hugmyndum um flug-
völl á Álftanesi og spurði hversu
lengi ætti að hindra eðlilega þró
un þessa hreppsfélags. Ég vil
leggja áherzlu á það, að ákvörð-
un verði ekki dregin lengur um
það, hvort flugvöllur verði byggð
ur í næsta nágrenni Reykjavík-
ur, sagði Jón Skaftason. Ef ekki
verður byggður flugvöllur á
Álftanesi, verður íbúunum vænt
anlega ekki lengur meinað að
ganga frá skipulagi.
Matthías Á. Mathiesen, sagði
að eftir að Reykjanesbrautin
væri fulllögð yrði sá tími sem
í það færi að
aka til Keflavik
urflugvállar
hverfandi lítill
og skemmri en
annars staðar
tíðkaðist til flug
valla. Það er út
af fyrir sig ekk
ert við það að
athuga að jarð-
ir verði keyptar,
en ég tel það ekki vera á valdi
ráðherra og flugmálastjóra, hvar
og hvenaer nýr flugvölluir verður
byggður. Þá minnti þingmaður-
inn á tillögu þá er hann fiutti
ásamt öðrum á siðasta þingi um
fólkvang á Álftanesi, þar sem
ibúar höfuðborgarsvæðisins
gætu notið útivistar. Matthias
Á. Mathiesen kvaðst vera þeirr-
ar skoðunar, að Alþingi ætti hið
fyrsta að taka ákvörðun um, að
flugvöllur yrði ekki byggður á
Álftanesi.
Geir Gunnarsson, sagði, að fyr
ir skömmu hefði hreppsnefnd
Bessastaðahrepps fengið heildar-
skipulag utan þriggja jarða,
sem teknar
hefðu verið frá
vegna hugsan-
legs flugvallar.
tlann beindi
þeirri fyrirspurn
tiF ráðherrans,
hvort sú ákvörð
un að taka frá
þetta land, hefði
þegar bundið
hendur Alþing-
is svo, að ríkinu væri beinlínis
skylt að kaupa þessar jarðir, og
ef svo væri, hvers vegna var A1
þingi ekki spurt áður?
Ingólfur Jónsson vék fyrst að
orðum fyrirspyrjanda um lang-
an drátt á ákvörðun í málinu og
sagði það mikinn misskilning.
Athugunum i Kapelluhrauni
hefði ekki lokið fyrr en s.l.
haust og það gæti verið dýrara
að flýta sér um of. Gert væri ráð
fyrir, að Reykjavíkurflugvöllur
yrði notaður til 1985 og það vildi
svo til, að ríkið ætti mest allt
landið undir flugvellinum. Gæti
það ekki verið, að þetta land
hækki i verði og ríkið hagnaðist
á drættinum? Það væri því mis-
mæli hjá Jóni Skaftasyni, að
þjóðin hefði skaðast.
Hann kvað ummæli fyrirspyrj
anda um skipulagsmál Bessa-
staðahrepps algjörlega út i hött.
Langt væri síðan hreppsnefnd-
inni hefði verið skrifað og til-
kynnt að ekkert væri því til fyr-
irstöðu að skipuleggja bygging
arlóðir utan þessara þriggja
jarða. Talið væri auk þess, að
a.m.k. hliU'ti þessara jairða væri
ekki heppilegar byggingalóðir.
Ingólfur Jónsson kvaðst telja
fráleitt, að Keflavíkurflugvöllur
yrði notaður fyrir innanlands-
flug. Það mundi skapa ótrúlega
mikil óþægindi fyrir fólk, sem
ætti að fljúga út á land, og væri
kannski komið til Keflavíkur,
þegar tilkynnt væri, að ófært
væri á staðinn.
Hinis vegar sagði ráðherra, að
svo gæti farið að Reykj avíkur-
ftogvölilur yrði notaður mikliu
lengur en til ársinis 1983, eins og
geirt væri ráð fyrir í skipulagi,
og það sexn væri niú uim að ræða,
væri aðeins að tryggja það land,
sem tekið væri frá á Álftamesi,
ef eða til þess kæmi að flytja
þyrfti fJiuigvöiEinn frá Reykjavík.
Ráðherranm sagði, að ráðuneyti
sitt hefði aldrei efazt um, að ef
samningar tækjust við eigendur
jarðanma þriggja yrði að þera þá
sammintga undir Aliþingi. En ráðu
neytið teldi það skyldu sína að
gera tillögur til AJþingis.
Ingvar Gísla-
son minmti á
bréf atvinmuflug
manna um ör-
yggismál flug-
valla og spurð-
ist fyrir um það
mál.
Jón Skaftason sagði það mis
skilming, að hann hetfði haldið
því fnam, að skipúlagsimiál Bessa-
staðahrepps alis væru í klemmiu
út af þessu máli. Hanin hefði teik-
ið það fram, að átt væri við jarð
irnar þrjár. Senniliegt væri, að
laradið undir ReykjavíkurdiLug-
vel'li hækkaði í verðd, en harun
kvaðst draga í efa, að allar fram
kvæmdir á Reykj avíkuirf 1 ugvei'ii
fengjust greiddar, þótt landið
yrði tökið undir húsabyggingar.
Geir Hallgrímsson kvaðst vera
þeirrar skoðunar, að nauðsyntegt
væri að skoða
betur álit minmi
hluta fluigvallar-
nefndar um
byggiragu mili-
landaflugvallar
á Álftaraesi áð-
ur en flugvölilur
þar yrði tak-
markaður við
innanlandsflug.
Ég á ekki við að
hægt sé eða nauðsynilegt að ráð-
ast strax í framkvæmdir, sagði
þingmaðurinn, en þróunin er svo
ör og miklir hagsmun ij- varð-
andi flugsamigöraguir, að ekki eir
tiltökuimál að taka frá nokkurt
landsvæði til þess að eiga nokk-
urra kosta völ.
Geir Gunnarsson sagði, að ráð
herrarm hefði ekki svarað fyrir-
sputrn sinni og ítrekaði hana.
Matthías Á. Mathiesen sagðist
vilja beina því til ráðherrans, að
eins og tekið væri tiílit til skipu
lags Reykjavíkur, yrði einnig tek
ið tiillit til skipuiags nágranna-
sveitarfélaga, Kópavogs, Garða-
hrepps og Hafnarfjarðar, sem
hefðu látið til sín heyra uim þessi
mál. Þiragmaðurinn kvaðst vilja
ítreka hugmyndir sínar um fólk-
varag á Álftanesi og sagði, að
þrátt fyrir leyfi ráðuneytisins' til
skipulagsstarfa hefði skipulags-
stjórn ríkisins ekki notfært sér
það leyfi.
Ingólfur Jónsson sagði, að auð-
vitað yrði tekið til'liit til ná-
grannasveitarfélaga. Vegna fyrir
spurnar Geirs Gunnarssonar sagð
ist ráðherraran hafa tekið fram,
að ráðuraeyti 3itt mundi hetfja
viðræður við eigendur jarðarana
þriggja á Áiftanesi og leita eftir
samikomulagi uim verð og greiðsiu
kjör. Slík't samkomulag yrði
lagt fyrir Allþingi. Þá vék ráð-
herranm að orðum Geirs Hail-
grímssonar og s&gði, að í þeiim
fælist, að þmgmaðuriran og fleiri
vafalaust, teldu ekki útilokað að
hafa tvo miililandafhigveffili á
svipuðum slóðum. Á þessu teldi
ráðuneyti sitt ekki þörf. Auk
þess væri ekki hægt að gera
nægilega langa flugbraut á Áltfta
raesi fyrir stórar flugvélar. Énn-
fremur þyrfti að leggja mikið
fjármagn fram tii eignarnáms og
byggja nýtt forsetasetur, ef stór
fliugvöllur yrði byggður. Ég
hygg, að Alþingi geti, að athu.g-
uðú máli, fallizt á skoðun ráðoi-
neytisins, sagði ráðherranin.
Vegina uimmæla Ingvars Gísia-
sonar, sagði Ingólfur Jónsson, að
fluigvellir úti á landi væru ekki
nægilega vel útbúnir, þótt ekki
væri ástæða til að kalla það raeyð
arástand. Hann sagði, að atvinniu
flugmeran hefðu rætt við .sig
tvisvar. Þeim væri ljóst, að ekki
væri hægt að gera allt í einu og
þsir hefðu raðað verkefniunuim
upp í þeirri röð, sem þeir teldu
vera mest aðkallandi. Það verð-
ur reynt að uppfylla óskir flug-
mannanna, sagði ráðherrann.
Benedikt Gröndal minrati á
Laxárdeihma og spurði hvort
uimhverfismáliin
hefðu verið at-
huguð í sam-
bandi við flug-
valilargerð á
Álftanesi. — Ég
spái því, að mik-
il mótmælaalda
muni rísa á
Reykjavíkuir-
svæðinu, ef
byggður verður
stór fliugvöliur á Álftanesi, sagði
þingmaðurinn.
Geir Gunnarsson kvaðst enn
lýsa óánægju yfir svörum ráð-
herrans við fyrirspurn sinni og
ítrekaði haraa.
Gils Guðmundsson sagði, að
Framhald á bls. 25
Reglugerð um af slátt
af þungaskatti bif reiða
— sem aka 30 þús. km á ári
verður gefin út bráðlega
ÞAÐ kom fram í fyrir-
spurnatíma hjá Ingólfi
Jónssyni, samgönguráð-
herra í gær, að á næst-
unni verður gefin út ný
reglugerð um afslátt af
þungaskatti fyrir þá bíla,
sem aka meira en 30 þús-
und km á ári. Taldi ráð-
herrann, að reglugerð
þessi yrði gefin út seinast
í þessum mánuði eða í
byrjun hins næsta. Sagði
ráðherrann, að reynt yrði
að hafa þennan afslátt
eins mikinn og unnt væri,
þó þannig, að Vegasjóður
fengi þær tekjur, sem gert
hefði verið ráð fyrir af
þungaskattinum en ekki
meira.
Þeasar uppiýsiinigar komu
fram i svari Ingólís Jónsson-
ar við fyrirspurn frá Halldóri
E. Signrðssyni um tekjur af
þungaskatti eftir að ökumæl-
ar voru settir í bifreiðar. Sam
gömguráðherra skýrði frá því,
að miðað við feragna reynslu,
sem að visu væri ekki löng,
næmi þungaskatturinn af
sömu bifreiðum tæplega
10% hærri upphæð eftir að
ökumælar voru settir i bíla
en áður. Ökumælar eru nú í
1805 bifreiðum.