Morgunblaðið - 22.06.1971, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. JÚNÍ 1971
19
í minninqu hiónanna Jóns Jóns-
sonar og Sigfriðar Jóhannsdóttur
JÓN Jónsson fœddist að Efra-
Nesi á Slkaga 16. marz árið 1893,
sonur Jóns Jónssonar bónda þar
og konu hans, Maríu Jóhanns-
dóttur. Á fyrsta ári missti Jón
föður sinn og var þá tekinn í
fóstur af hjónunum Sigurfinni
Bjarnasyni og Jóhönnu Sigurð-
ardóttur á Meyjarlandi á Reykja-
strönd og ólst upp hjá þeim.
Á sínum yngri árum var Jón
víða í vinnumennsku, eða þar til
hann hóf búskap að Syðri-Ing-
veldarstöðum á Reykjaströnd ár-
ið 1916. Þann 11. maí 1921 kvænt-
ist Jón heitkonu sinni Sigfriði
Jóhannsdóttur og það sama vor
hefja þau búskap að Daðastöð-
um á Reykjaströnd og þar búa
þau, þar til að þau flytjast að
Steini árið 1946 og þar býr Jón
til dauðadags, en hann andaðist
á Sjúkrahúsi Sauðárkróks eftir
stutta legu 11. febrúar 1962.
Kona Jóns, Sigfriður Jóhanns-
dóttir fæddist að Sævarlandi á
Skaga 8. ágúst 1896. Foreldrar
hennar voru þau Jóhann Jóna-
tansson bóndi á Sævarlandi og
ráðskona hans, Valgerður Ás-
mundsdóttir. Á Sævarlandi var
Sigfriður til fimm ára aldurs, en
svo með móður sinni á ýmsum
bæjum á Skaga.
Er henni óx aldur og þroski
fór hún i vinnumensku, var m.a.
við þannig störf í Reykjavik, á
Akureyri og víðar, t.d. á Veðra-
móti í tvö sumur hjá Sigurði
Björnssyni bónda þar. Eftir að
Sigfriður missti mann sinn var
hún ráðskona hjá Halldóri syni
sínum, sem tók við búinu á
Steini eftir andlát föður síns.
En heilsa Sigfriðar var tekin
að bila og hin síðustu ár ævi
sinnar dvaldi hún á Sjúkrahúsi
Sauðárkróks og þar andaðist
hún 17. marz 1971.
Þau Sigfriður og Jón eignuð-
ust fimm mannvænleg börn,
fjóra syni og eina dóttur.
Hér að framan hef ég farið
fljótt yfir sögu, því mér er lífs-
saga þeirra Sigfriðar og Jóns
allt til ársins 1945 ekki svo kunn
sem skyldi, en það ár liggja leið-
ir okkar saman. Dag einn i
byrjun janúarmánaðar árið 1945
er ég á leið út Reykjaströnd
ásamt fylgdarmanni mínum,
Helga Magnússyni, bónda að
Tungu í Gönguskörðum, en
hann var þá formaður skóla-
nefndar í Skarðsskólahverfi. Ég
var ráðinn kennari við barna-
skólann í þessu hverfi og var
nú á leið til skólastaðarins, sem
var bóndabær utarlega á strönd-
inni og heitir Daðastaðir.
Er ég var á leið út Reykja-
strönd þennan dag var hugur
minn bæði blandinn kvíða og til-
hlökkun. Ég hlakkaði til að fá
tækifæri til að kynnast því
starfi, sem hugur minn hafði
svo mjög snúizt um, þ. e. að
mega verða sáðmaður á akri
barnssálnanna. En ég kveið fyr-
ir samstarfinu við húsráðendur.
Mundu ekki verða sífelldir
árekstrar milli mín og þeirra?
Að vísu hafði Helgi sagt mér að
húsráðendur á Daðastöðum væru
prýðishjón og að mér mundi
áreiðanlega líka vel við þau. —
En ég kveið fyrir samt. Um
þetta var ég að hugsa á ferð
minni eftir krókóttum götum
undir hrikalegum hlíðum Tinda-
stóls. Mér varð líka hugsað til
minna væntanlegu húsráðenda,
sem Helgi hafði sagt mér að
hétu Sigfriður og Jón.
Hvaða hugrenningar skyldu nú
gera vart við sig í huga þeirra.
Ef til vill héldu þau að ég væri
einhver karl, sem erfitt væri að
gera til hæfis. Ég setti mér þvi
það takmark að reyna að koma
þannig fram að sá kvíði reyndist
ástæðulaus, væri hann fyrir
hendi. Komið var kvöld er við
Helgi loks stóðum á bæjarhlað-
inu á Daðastöðum. Ég verð að
segja eins og er að kvíði minn
óx að mun er ég leit bæinn?
Hvar væri eiginleg rúm fyrir
skóla í svo litlum bæ?
En Helgi ber að dyrum og
innan lítillar stundar er útidyra-
hurðinni lokið upp og i dyrunum
stendur maður lítill vexti, en
snöggur i hreyfingum, þvi áður
en ég vissi af hafði hann þrifið
i hönd mína og þrýsti hana fast
og sagði: „Vertu velkominn
hingað Alexander. Ég á nú að
heita húsbóndinn hérna og heiti
Jón. Vertu velkominn og ég vona
að þér geti liðið vel hér hjá
okkur Sigfriði." Þótt dimmt
væri á hlaðinu á Daðastöðum
þetta kvöld, þá birti í hug min-
um. Handtak húsbóndans er
hann bauð mig velkominn var
svo þétt og hlýtt að það svipti
burt öllum kvíða úr huga min-
um. Ég var svo undrandi yfir
þessum móttökum að ég gat í
fyrstu ekkert sagt.
Ég virti fyrir mér manninn,
sem þannig tók á móti mér. Fyr-
ir framan mig stóð lítill brosandi
maður, en það var eins og i svip
hans mætti sjá feimni eða kviða
fyrir því hvern mann ég hefði
að geyma. Ég endurgalt því hið
þétta og hlýja handtak hans og
ég held að þá strax höfum við
skilið hvorn annan.
„Gerið svo vel og gangið í bæ-
inn,“ segir Jón.
Er inn var komið þá var mér
heilsað mjög hlýlega af Sigfriði
húsfreyju og um leið og hún
bauð mig velkominn þá klappaði
hún þétt á öxl mina og þá
fannst mér sem ég væri að
koma til móður minnar, því
þannig var hún vön að heilsa
mér.
Einnig tóku á móti mér ósköp
hlýlega fjórir synir þeirra
hjóna.
Þannig var upphafið á kynn-
um mínum við þau Sigfriði og
Jón. Mér fannst strax þetta
kvöld sem ég væri staddur hjá
mjög góðum og nánum vinum,
en ekki fólki, sem væri mér al-
veg ókunnugt og ég væri að sjá
í fyrsta skipti. Ég hafði það þvi
á tilfinningunni að ég þyrfti
ekki að kvíða fyrir samstarfinu
við þau Sigfriði og Jón, þvi þótt
húsakynnin virtust lítil og frum-
stæð þá væri nóg rúm í hjört-
um þeirra hjóna og það rými
mundi stuðla að þvi að gera
starf mitt léttara en ég hafði
búizt við. Frá þessu fyrsta
kvöldi í fylgd þeirra hjóna hef-
ur mér þótt vænt um þau. Þessi
vetur var líka undrafljótur að
líða. Leið sem ljúfur draumur,
þvi þótt kennsluskilyrði væru
frumstæð þá bætti hin mikla
umhyggja þeirra hjóna fyrir
mér og nemendum mínum það
allt upp. Aldrei hrutu skamm-
aryrði af vör, á öllu var tekið
með mildi og kærleika.
Þau hjón skildu þann sann-
leika mæta vel að barnssálirnar
eru sem annar vorgróður mjög
viðkvæmur og þarf því að fara
um hann mjúkum höndum og
stuðla þannig að vexti hans og
þroska — skildu að enginn gróð-
ur getur þrifizt í kulda — ekki
barnssálirnar heldur. Þess vegna
eiga orð Páls postula í 13. kafla
Korintubréfsins 4.—8. versi svo
vel við þau Sigfriði og Jón, en
Páll segir:
„Kærleikurinn er langlyndur,
hann er góðviljaður ; kærleikur-
inn öfundar ekki; kærleikurinn
er ekki raupsamur, hreykir sér
ekki upp: hann hegðar sér ekki
ósæmilega, leitar ekki síns eig-
in; hann reiðist ekki, tilreiknar
ekki hið illa; hann gleðst ekki
yfir óréttvísinni, en samgleðst
sannleikanum; hann breiðir yfir
allt, trúir öllu, vonar allt, umber
allt. Kærleikurinn fellur aldrei
úr gildi."
1 hin þröngu húsaky-nni sín
tóku þau hjón auk mín nokkur
börn, sem ekki höfðu aðstöðu
til að ganga að heiman frá sér
í skólann.
Sannaðist þar hið fornkveðna
að: „Þröngt mega sáttir sitja.“
Og þröngt máttum við sitja, satt
var það. En margar hugljúfar
minningar á ég frá þessum vetri,
sem tengdar eru litla suðurher-
berginu í baðstofunni á Daða-
stöðum. Ég man barnahópinn,
sem sat beggja vegna við skóla-
borðið sem var í miðri stofunni
og ég efast um að ég hafi komizt
í nánari tengsl við -nemendur
mina en einmitt þarna. Kennslu-
stofan var líka svefnherbergi
mitt og aðkomubarnanna.
Er vordagar komu og prófum
var lokið, þá var mitt starf á
enda. Á hlýjum maímorgni
kvaddi ég vini mína á Daðastöð-
um og þá var alls óvíst hvort
leiðir okkar ættu eftir að liggja
saman á ný. Þau vináttutengsl,
sem bundust á milli mln og
fjölskyldunnar á Daðastöðum
þennan vetur voru það sterk að
þau máttu ekki rofna þótt leið-
ir skildu, og þvi var það ákveð-
ið að við Jótn skyldum hafa
bréfasamband okkar á milli og
það gerðum við — ekki aðeins
eitt sumar heldur þar til Jón
var allur, en þá tók Halldór son-
ur hans upp merki föður síns.
Hins vegar fór það svo að leið
mín átti eftir að liggja til Reykja
strandar á ný, þvi í 18 ár sam-
fleytt var ég kennari í Skarðs-
skólahverfi. — En ekki kenndi
ég oftar á Daðastöðum heldur í
félagsheimili eða fundarhúsi
hreppsins, sem reist ,var að
Innstalandi allmiklu sunnar á
Reykjaströndinni. Ég átti því
láni að fagna að koma oft á
heimili þeirra Sigfriðar og Jóns.
—• Að vísu var langt að fara á
milli Innstalands og Daðastaða
en eftir að þau hjón fluttust að
Steini 1946 þá styttist leiðin á
milli okkar að miklum mun.
Ávallt er ég kom í heimsókn til
f jölskyldunnar á Steini þá fannst
mér sem ég væri kominn heim
til foreldra og bræðra. Það var
svo hlýr og notalegur hugblær,
sem hvíldi yfir heimilinu og af
þeim sökum leið mér svo ósegj-
anlega vel í návist f jölskyldunn-
ar, sem á heimilinu bjó.
Einhvem veginn þróaðist líka
sú kennd í huga mínum að ég
var ósjálfrátt farinn að líta á
þau Jón og Sigfriði sem aðra
foreldra mína og sú kennd varð
að miklum mun sterkari eftir að
foreldrar mínir voru horfnir yfir
landamærin miklu.
Eftir að ég kvæntist þá reynd-
Öllum þeim, er sýndu mér
vináttu með gjöfum, blómum
og heillaskeytum á áttræðis-
afmæli mínu 13. þ.m., þakka
ég af heilum hug.
Margrét Einarsdóttir,
Miklholtshelli,
Miklaholtshreppi.
LOKAÐ á morgun
vegna jarðarfarar.
KRÓNAN, Mávahlíð 25, KRÓNAN, Vesturgötu 35.
ust þau hjón konu minni sömu
góðu og traustu vinirnir eins og
þau voru mér og vist er svo að
í huga hennar geymast hugljúf-
ar og bjartar minningar um þau.
Ég átti þess líka kost að hafa
nokkurt samstarf við Jón, þvi á
þessu árabili var hann um tíma
í skólanefnd og þá kom það m.a.
í hans hlut að sjá um aðdrætti
matfanga til heimavistarinnar,
því sá háttur var á hafður að
nemendur voru í heimavist þótt
erfiðar aðstæður væri.
Það var gott að starfa með
Jóni, því hann var lipur og sam-
vinnuþýður og brást ávallt skjótt
við er til hans var leitað. Eins
og ég gat um hér að framan er
mér því miður lífssaga þeirra
hjóna áður en ég kynntist þeim
Framhald á bls. 20
| i O i, y a r
a> ★ 1J

IFoster Grant
sölgleraugu
ER #
TIZKAN
_ 1971
U M B0D:
Q JOHNSON &RAABERP
simi 24QQ0