Morgunblaðið - 08.08.1971, Blaðsíða 13

MÖRGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. látÍST' 1071
13
og heyrðll sagit, að myrkur rikti
þar allan veiurinm. Nær heims-
enda hafi eragum teS&izt að
komast og menn töluðja um
„Uítima Thule“.
Hvaða land það evo var, sem
Pytheas famm, varð hams möom-
um hvöt til frekari dáða. Með
tómanum öðluðuist þeár medri
þekki.Tigu á lögun jarðar og
stærð, dreifingu landa og vatna
og veðurfari. Aukim þekkimg og
viisimdalegar uppgötvanir
leiddu memm æ lemtgxa á vit
hirns óþekkta. En það var ekki
heiglum hent að fá fjárhagsleg
an stuðning til slikra ferða.
Þjóðir heims voru þá ekki enn
þá byrjaðar að keppa um verzl
umaraðistöðu og markaði. Seg-
ir Morison, að fyrsta ferð Kod-
umbusar hafi kostað kóngafólk
ið hams mimna em að halda
hirðveizlu og för Cabots, sem
færði Bnglamdi helming „Nýja
heimíáns", hefði kostað Henry
VII fimmtíu sterliingspund.
Morison segir, að hiraar fornu
frásagnir griskra og róm-
verskra heimspekimga og rit-
höfunda hafi lagt grundvöll að
lamdafundum 15. og 16. aldar,
en ekkert í þeim bemdi tia. þess,
að menm hafi komizt til Amer-
íku á undam Columbusi. Ekki
segir hann ljósit, að hve miklu
leyti þessar frásagnir lifðu
með alþýðu manma, þótt fiski-
memn og sæfarar hafi væntan-
lega þekkt a.m.k. hugmyndim-
ar um haim in gj uey j amar.
Sælurikin ' í Atlantshafinu
svifu fyrir margra manma hug-
skotum og margir leituðu
þeinra, meðal aranars St. Brend-
an hinn írski, — sem segir frá
í næstu grein.
Aukin viðskipti
Kína og Sovét
Moskvu, 6. ágúst. NTB.
T A S S - f réttastofan skýrir svo
frá i dng, að ríkisstjómir Sovét-
ríkjanna og Kina hafi undirritað
nýjan viðskiptasamning sin í
milli, en ekkert er sagt nánar um
ákvæði hans. Samningurinn
gildir i eitt ár.
Búizt er við að viðskipti ríkj-
ainipa samkvæmt þessum nýja
samningi aukist verulega, em
þau námu um 42 milljónum
rúblna á síðaista áiri. Var það
minna en 10% af viðskiptum Sov
étríkjainna við þeirra fremstu
viðskiptariki á Vesturlöndum.
Hiras vegar þóttá það tíðimdum
sæta, þegar þessi tvö ríki gerðu
með sér viðskiptasammiinig í árs-
lok 1970, vegna þeiss, að sam-
komulag hafði verið svo stirt
þeirra í milli og viðskiptasamm-
ingurinn því taMmn fyrsta sknef-
ið í átt til eðlilegri og friðsam-
legri sambúðar.
Bunker til
Washington
Saigon, 7. ágúst, AP.
ELLSWORTH Buníker, sendi-
herra Bandaríkjanna í Suðux-
Víetnam, fer á morgun, sunmu-
dag, áleiðis til Washington til
sérstakra viðræðma við Nixon
Band arílkj aforseta og aðra ráða-
menn þar í borg. Hann verður
að likindum viku í ferðinni.
Sumarþingi
SÍNE frestað
MORGUNBLAÐINU barst í gœr
eftirfarandi fréttatilkynning frá
SlNE:
„Á stjórnarfundi hjá SÍNE þ.
5. ágúst síðastliðinn, var ákveð-
ið að fresta sumarþingi sam-
bandsins um eina viku. Tilefni
frestunarinnar er innri þróun
SlNE sem róttækis byltingarafls.“
Don Mintoff
í Libýu
Tripoli 6. ágúst.
FOBSÆTISRÁÐHERRA Möltu,
Don Mintoff kom í óvænta lielm
sókn til Libyu s.l. miðrikudag,
að þ\i er starfsmenn sendiráðs
Möltu þar herma. Ræddi hann þá
við Mnammar Gaddafi, ofursta,
en hvað þair bar á góma er ekki
uppiýst. Hinsvegar benda frétta-
menn á, að Gaddafi lýsti þvf yf-
ir fyrir skömmu, að Malta ætti
það skilið að fá einhverja aðstoð
frá Libyu.
Af hálfu Libyustjórnar hefur
ekki verið minnzt á heimsóknina
og fréttastofnanir hafa ekki get-
ið hennar.
Skátar til
búða sinna
TÓKlÓ 7. ágúst — NTB, AP.
Um 18.000 skátapiltar, sem vom
flnttir frá alþjóðamótssvæðinu í
Asagiri-hæðum lijá fjallinu Fuji,
sneru aftur til hæðanna í dag.
Um 5.000 skátar kusu að vera
nm kyrrt í biiðiinum, þrátt fyrir
fárviðrið mikla, sem heifur geis-
að tindanfarna daga. Mótssvæðið
er eitt forarsvað eftir rigningarn-
ar, sem fylgdu í kjölfar feili-
bylsins Olive.
Santiago, 7. ágúst. AP.
ÞRÍR ráðherrar í stjóm Salva-
dor Allendes Chileforseta hafa
sagt af sér. Þeir fóru með varn-
armál, námumál og menntamál
og voru allir lir Róttæka flokkn-
um, sem klofnaði fyrr í vikunni.
12 þingmenn hafa sagt af sér
vegna breyttrar stefnu flokks-
leiðtoga til vinstri.
Róttæki flokkurinra var eiini
flokkurinn í stjórn Allendes, sem
aðhyliitist ekki marxisma. Hinir
stjórniarflokkarnir eru Sósíalista
flokkurinn og Kommúnistaflokk-
urinn.
Hvað er fyrir
handan hafið?

í -Xvíá-
■ ■
—
>:•> . ... ......% k
- •
- ■ .. ■ '
<-"• . - ...................•
• ..0\vy- ,, \ t : - ^ ......'■y [. .1.. ,■
"V-;■
..... t.v. i ■/.!
vz, — T. __________« —-
■: ‘ i ' • :. :
;; ■ ; -■■
:■■:■ ■ ■ :■' ■ , ;■'■ ... ' :
y.' •-' O' .'••Kv.s'- • . »■
'0 ' '. •■•:>'■' /'■; ' .<> V* '•« Ví •'>.<•>
” '
•':

Ný tegund
glæpamanna
— Evrópu-smyglarar stórgræða
ÞAU h'lunnindi sem haldið
hefur verið hvað mest á loft
varðandi aðild að Efnahags-
bandalagi Bvrópu, er hve auð-
veldilega ferðamenn eiga að
geta farið milli landa, með
eða án vegabréfs.
Sannarlega hefur verið los-
að. um takmarkanir þær sem
áður voru I gildi á landamær-
um Hollands, Belgíu, Frakk-
lands og Þýzkalands, en ekki
hefur hins vegar verið dregið
úr þeim herskara embættia-
manna sem framfytgja eiga
þeim reglum sem enn eru í
gildi. Reyndar eru teflleftir-
litsmenn fleiri nú í Efnahags-
bandalagslöndunum en fyrir
10 árum.
Jafnvel í löndum Efnahags-
bandalagsins sjálfs hefiur fólk
írá upphafi haff rangar hug-
myndir um afnám toflleftir-
lits á 'landamærunum. Þrátt
fyrir dálitlar tilsla'kanir varð-
andi ieit í farangri o. s. frv.
eru neyzlutollur og margar
aðrar takmarkanir enn í fullu
gildi, og strangar reglur eru
um magn.
Það er heldur engin verð-
jöfnun á álmennum vamingi,
svo sem matvöru, innan Efna
hagsbandalagsins. Lanbúnað-
arstéfna riikisstjóma land-
anna sex stefnir að visu að
þessu marki, en samlkeppni
bæði innanlands og á alþjóða-
markaði, ásamt efnahags-
ástandi hvens lands, veldur
því að kaupmenn verðleggja
vöru sína sjálfir hver í sánu
iandi.
Þetta hefur allmargar al-
varlegar afleiðingar i för með
sér. í Hollandi t. d. hefur
verð á smjöri og vindlingum
verið flægra en hjá nágrönn-
unum í Beligíu og Vesfcur-
Þýzkalandi og því þykir ferða-
fólki frá þesisum löndum það
'komast í feitt, einkum í helg-
arferðum þegar þúsundir
fara yfir landamærin í
skemmtiferð. Það snýr svo
aftur til heimalands sins með
heljarbirgðir af mat og vindl-
in'gum sem önnum kafnir eft-
irlitsmenn hafa aldrei tíma til
að athuga. Verzílanir i Hol-
landi hafa jafnvel breyitt lok-
unartíma sinum til að missa
ekiki af þessari miklu upp-
skeru. Flestar vörur voru
mun ódýrari i Hollandi á ár-
unum milli 1960 og 1970 en í
Belgíu og Þýzkalandi, og þar
eð fóilik var a'lmennt vel stætt
í báðum þessum löndum voru
alflir ámægðir, — nema ríJkis-
stjómirnar, sem töpuðu
miiklu.
Ein ekki gátu allir farið í
slíkar ferðir og þess vegna
mynduðust vel skipulagðir
glæpaflokkar smátt og smátt,
stjómað af mönnum sem
breyttu smygli í hinn ábata-
samasta atvinnuveg, með gíf-
uríegri veltu.
Flokkar þessir hafa notað
vopnum varðar bifreiðir,
vandlega útfærðar tálbeitur,
og táragasby.ssur gegn toll-
vörðunum. Þeir sœkjast eftir
öl'lum þeim vörum sem eru
dýrar eða skortur er á í ein-
hverju landanna.
Auðvitað eru þó margir
þeirra klófestir. Til dæmis
var einn flokkurinn um-
kringdur af vopnuðum toll-
eftirlitsmönnum nálægt Eind-
hoven, en hann hafði ætlað
sér að græða á því að veiði-
tímabildð var að hefjast í
Brabant. Veiðiþjóifamir höfðu
sérstaklega útbúna vörubíla
til að fela í dauð eða lifandi
dýr og blekkja landamæra-
verði. Annar flokkur stór-
græðir á smygli á songfugfl-
um, enn annar á sjaldgæfum
hitabeltisfiskum, og a'llmargir
smygla miklu magni tóbaks-
vara sem jafnan er pakkað
sem þar væru hveiti, sulta
eða gömul dagblöð. Jafnvel
böm em iátin flytja með sér
brúður fuilar af bannvöru.
Þýzkur vörubilstjóri hefur
viðurkennt að hamn hafi
flutt milljón vindliniga heim
í hverri ferð ti'l Hollands. —
Belgískur einkabilstjóri lýsti
því yfir við handtöku að tekj-
ur hans af smygli bainnvöru
næmu milljónum franka ár-
flega.
KLÓKINDALEGAR
ADFERÐIR
Á siðasta ári dró nokkuð
úr smyglinu vegna stöðugra
verðlags og stranigara tolleft-
irlits. Em ný gerð glæpa-
manna hefur nú myndazt inn-
an Efnahagsbandalagsland-
auna.
Þeir eru kalflaðir Evrópu-
smyglarar, og yfirvöld í
Brússel hafa viðurkennt að
þeir hafi snuðað Landbúnað-
arsjöð bandalagsins um upp-
hæð sem nemur 15 milljómum
sterlingspunda.
Aðalstöðvar þeirra eru í Sviss
og Liechtenstein, og pening-
ana græða þeir á þvi að finna
glufur í reglugerð bandaiags-
ins um lamdbúnaðarsifcefnu
landanma. Það hefur komið
berlega í 'ljós að venjuflegir
lögreglumenm og tolflverðir
hafa ekki þá reyns'lu eða að-
stöðu sem þarf til að mæta
flókinmi fjársvikastarfsemi
af þessu tagi.
Þeir sem skipuleggja þessa
nýju smyglhringa hafa á
snærum sínum þrautþjálfað
fólk til að rannsaka hinn
mikla fjölda reglugerða (þær
efu 300) á móðunmáli sínu og
siðan finna leiðir til að kom-
ast hjá þeim. Sérstalelega
gefa þeir mikinn gaum að
nöfnum hinna ýmsu fram-
leiðsluvara sem geta haft aðrr
merkingu á öðru tungumáli.
Eitt af því sem ekki hefur
tekizt að stöðva, er að á með-
an matvara til mannefldis er
háltoflluð, þá er nautgripafóð-
ur ótollað, þannig að hveiti
og sykur sem blandað er
saman í einu landanna er
flufct inn til annars lands sem
nautgripafóður og síðan að-
greint á ný og endurpakkað
án þess að nokkur tollur hafi
verið greiddur.
Þúsundir tonna af smjöri
sem í orði eru send til Páfa-
garðs, sem teflst hlutlaust ríki
og fá þannig afsflátt, er á
borði smeygit inn á ítalskan
markað og seld dýrum dóm-
um. Á svipaðan hátt er mikið
magn eggja frá Belgíu flutt
inn til Þýzkalands undir því
yfirskini að þau fari í að
fæða brezka hermenn við Rín
og fá afslátt sem slík.
Embættismaður nokkur hjá
Efnáhagsbandalagmu hefur
kvartað yfir því að sumar
vörur séu á „endalausu ferða
lagi“; þær séu fluttar út af
yfirráðasvæði bandalagsins
og síðan inn á það aftur og
fái afslátt í hvert skipfci sem
þær eru fluttar út, og komi
síðan inn á ný undir öðru
nafni og borgi Mtið sem ekki
neitt í skatta.
EFTIRLIT ERFIÐLEIKUM
BUNDIÐ
Nokkrum þessara svindlara
er að sjálf’sögðu náð, eins og
Þjóðverjinn sem notaði vöru-
flutningabáta til að „flytja
út“ hveiti til Bretlands og
Danmerkur sem auðvitað
kom aldrei á áfangastað.
Matvælasmyglið frá Efna-
hagshandalagsflöndunum nær
yfir alla Evrópu. Til dæmis
fara skipsfarmar af komi frá
Vestur-Þýzkalandi til Tékkó-
slóvakíu, fá afslátt og koma
Síðan til baka yfir landmæri
Austur- og Vestur-Þýzkalands
án þess að borga gjöfld.
Það tekur langan tima að
breyta reglugerðunum, og
þetta gerir embættismönnum
bandalagsins erfitt um vik að
reyna að hefta þessi stórsvik.
Aukinn fjöldi þjáflfaðra eftir-
litsmanna mun ekki aðeins
verða mjög fjárfrekur, heid-
ur mun einnig oft brjóta í
bága við fullveldi ríkjanna.
Eins og nú er ástatt verða
Evrópu-simyglaramir þvl
ávallt akrefi á undan yfirvöld-
unum.
(Forum World Features —
öll réttindi áskilin.)