Morgunblaðið - 10.08.1971, Qupperneq 7
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. ÁGÚST 1971
7
Mel-
kornið
Sú var tiðin, að í mörgum
sveitum hér á landi var meifcom
ið eini kommatur fátæbra
bænda. Það kostaði að visu mik-
3ð umstang og mikila vinnu að
ná i hann, en „hollur er heirna-
fenginn bag.gi," og me'Jkornið
þurfti ekki að kaupa fyrir pen-
inga. Nú hefir það víst iagzt al-
veg niður að aíia meikorns á
haustin, og er þvi um horíinn
bjargræðisveg að ræða,
Fyrir rúmiuim 200 á.rum er þvi
liýst i Ferðabók Eggerts eg
Bjarna hvemig menn öfluðu mel
korns og hefst frásögnin á þess
um orðum: „Hinn aivitri góði
guð hefir biessað hinar ömiur-
legu, þurru sandsveitir með því
að iáta þessa nytsömu plöntu
vaxa þar, og fólkið þar skoðar
hana einnig sem sérstaka guðs
gjöf.“ Síðan segir:
— Þegar vér nú skýxum írá
því, hver uppskeran er af komi
þesssu, þá mun ökunnugum
þykja menn fá litíl iaun erfiðis
sins. Melurinn er sieginn í ágúst,
þegar stöngin er blikn.uð og öx-
in þroskuð. Við melskurðinn er
notuð sigð. Bftir að kornið hefir
verið flutt heim og þurrkað, eru
öxin sllegin af sföngunum, og er
það kaliað að „dusta“ komið.
Siðan er það geymt til vetrar.
Þá er dáiitið af þvi borið inn í
safnhúsið til þurkunar, þvS að
kjarninn er sjaldan harður og
auk þess mjósleginn og grænleit
ur. 1 öðrum enda sofnhússins er
eidstæði. Yfir því er grind úr si-
vöium spirum og endar þeirra
festir á þvertré. Ofan á grind-
ina er lögð dýna af mel, sem
kaiiiast „fiátta," en á jaðrana
eru iagðar samansnúnar mel-
stangir, sem kaiflast „griðkur".
Svo er korni steypt yfir fiátt-
una jaín þykkt og griðkumar
Jeyfa, og sv-o er eidur kyntur
undi.r, unz kornið er orðið svo
hart, að hægt er að maia það.
Þegar melkornið er maiað, er
mjölið úr því fíngert og lítur vel
út. Þó er það dáhtíð bleiklitað,
en það stafar bæði af bakstri
kornsins á sofninum og reykn-
um, sem um það hefir leikiö.
Þess vegna er aliur matur úr
því, brauð, grautar og annað,
HEILM
Nýleiga voru geflin saman í
Dómikirkjujin i af séra Jónd Auð-
'uns dómpró'fEisti Ingiuam Áma-
dóttir, Ásvai'lagötu 79 og Jems
Áigúst Jónsson, Eskihlíð 18A.
Heiimiildsflanig brúðhjónanma er:
L'ndenstrasse 7, 4018 Langenfelld,
W-Germany.
MeMrjóhur.
með sérkennilegum sætukeim.
Auk brauðs og grauta gera menn
úr mjölinu og sýrudeig, sem
kaJOast „tismi" og er það erlent
heiti. Deig þetta er ekki soðið,
heldur er það etið eins og það
kemur f.yrir í flautum eða mjólk.
Vínnufóik, sem fær köku af
dei.gi þessu á morgnana, er á-
nægt með það fæði, og segi&t búa
að þvi allan daginn. Það hitar
vel f jármönnum, sem standa
þurfa hjá íé allan daginn á vetr
um í frosti og stormi.
AMa þessa meðferð kornsins,
þótt einföid sé og ófuiHfcomin,
hafa menn lært ai forfeðrum
sínum, og sennilega er aðferðim
inmfliutt frá Noregi, þar sem Fær
eyingar fara með sitt korn næst
um þvi á sama hátt
Af öMtum störfum Islendinga
er efcfcert seinunnara né geíur
minni eítirtefcjur en nýting meis
ins, og sýna menn við það sér-
síafca iðmi. Menn eru vel ánægð
ir, ef þeir fá eina tunnu m.jöis úr
40 hestburðum af mel. Margir
bæmdur iáta sér nægja þetta
mjöl og kaupa ekkert erlent
mjöli Þetta mjöl er iifca mikiu
finigerðara og saðsamara en úr
erOendu korni.
Ef mikiir sandbyijir eða dálít-
ið öskufall gengur yíir meBönd-
in, er engu iikara en meinum
bætist nýr þróttur, því að þar á
eftir verður hann bæði hávaxn-
ari og kjaminn stærrL
Það sem hér segir seinast,
bendir til þess, að hægt muni að
auka vöxt melsins með áburði,
en það hefir aldrei verið reynt.
Og melnum hafa ekki verið gefn
ar þær gætur, er hann á sfciiið.
Hvers vegna er hann hollari,
betri og saðsamari en annað
korn? Hvernig væri unnt að
gera stóra meiakra? Nú væri
hægt að þurrka fcornið á hag-
kvæmari hátt en áður var gert,
með þvi að nota rafmagn. Upp-
skeruna mætti auðvelda með þvi
að nota önnur áhöld en sigð.
Er það rétt af okfcur að
bundsa aJveg meiinn, sem hér
hefir sprottið sjálfsáiinn um þús
undir ára, og er reyndur að þvi
að vera afbragðs góð fæðu-
tegund?
Frá
horfnum tíma
Bifreiðaskoðun
ÞriðjtMla.giimni 10. ágúst R-15451
til R-15600.
GAMALT
OG GOTT
Attavísiir.
(Epiir Almanalkli 1873.)
Landlsymninigiuiriinin veitir opta.st
vætur,
þíðir hanin bæði þeia og sn jó
þann, sem vetur jörðu bjó,
búmianniuinium býsina þykcr hanin
mætur.
Útsynniinigurinin er svo mifcMl
glanná,
ber hann i sig býsna jei,
biirt i.r aptur næsta vel,
mjög er hamm Ilílkur m,:isOyndium
mamimiL
Útinyrðlmigurin.n optast er mjög
kaidur.
færir hann snjö og íjúkin lautng,
fiytiOiir með þeim sumda-igaumig
sva'ilbr jóstaður sá er um aílBam
aildur.
VÍSUK0RN
Tvístraður flokkmr.
Heimskiunnar iíifcar ienda
terigt fyrir utan .mannJeg svíð.
Opið i báða enda
alllt mun þar ruglasl
flokksstarfið.
Að siðustu munu þeir sentía
safclausa þjóð á yztu mið.
Leifur Aiiðunsson Leifsstöðwm.
Heilræðisvisa eftir séra Bene-
diikt Jónsson á Bjarnanesi (d.
KEFLAVlK BROTAMALMUR
Ung bjón óska eiftir 2ja—3ja herb. íbúð. ' Llopt. í sima 2672 eftir ki. S. Kaupi allan brotamálm lang- hæsta verði, staðgreiðsla. Nóatún 27, sími 2-58-91.
TVEGGJA TIL ÞKIGGJA HERB. IBÚÐ
íbúð óskast. Sími 13289. Hjón með 1 barn óska eftir 2ja herb. ítoúð í Reykjavík frá 1. sept. Uppl. í síma 52810.
UTAWBÆJARFÖLK - REYKVÍK- INGAR. Hollur, góður matur alila daga. Heimaib&kuð brauð öfl kvöld og sunnud., auk annars góðgætis. IMáttúru- lækningamatst., Kirkjusbræti. FYRIR SYKURSJÚKA S'úkkuilaði, sykur, níðursoðn- •ir ávextir, marmilaði. Verzlunin ÞÖLL, Veltusundi 3. (Gegnt Hótel Islarvd bifreíða- stæðinu), sími 10775.
KEFIAVlK - HAFMARFJÖRÐUR ■Lögfræðingur ós'kiar eftir eð taka 3ja til 4ra herb. ibúð á ieigu. Upp'l. á sk.rifstofutíma i síma 2660 í Keílavík en á kvöldin í síma 26746 í Rvi'k. KEFLAVlK Til sölu 3ja herto. ílbúð við Hólabraut. Dtib. k’l. 400 þús. Fasteignasala Viilhjál.ms og | Ðuðfinns, símar 1263 og j 2376.
KEFLAViK REYKJAPtPUR
Öska eftir góðri 1—2ja herb. íbúð. Er einhleyp og vinn úti. Regiusemi og góð umgengni. Uppl. í síma 1494 og 1468. AUt fyrir reykingamenn. Verzktnin ÞÖLL, Veltusundi 3. (Gegnt Hótel Island bifreiða- stæðinu), sími 10775.
REGLUSÖWI KOIMA FATALEIGA MlN
óskar eftir 2ja henb. ibúð. — 'Uppl. í sima 13146. er lokuð til septemfcerloka. Þóra Borg.
HERBERGI ÓSKAST MIÓTATIMBUfl
Reglusamur pi'ltur óskar eftir herb. í Hafnarfirði. Uppl. í síma 12040 eftir kil. 5. (Lítið magn) og fl. bygginga- efnaafgangar til sölu. Stmi 42662.
2.JA—3JA HERB. liBÚÐ óskast ti1 leigu fró 1. sept — 1. okt. fyrir 2 stúlkur (hús- mæðrakennaranema og skrif- stofustúlku). Fyrirframgr. ef óskað er. Sími 99-6117 eða 41344. BlLAÚTVÖRP Eigum fyrirliggjandi Philips og Blaupunt bílaviðtæki, 11 gerðir i allar bifreiðar. önn- umst ísetningar. Radíóþjón- usta Bjama, Síðumúla 17, sími 83433.
ÖSKUM BFTiR eftir 4ra—5 herb. Sbúð í Ár- bæjarhverfi. Þeir, sem gætu sinní þessu sendi nöfn sín og heimilisf. til Mtol. fyrir 20. ágúst merkt 5707. DÚGLEG STÚLKA óskast í sérverzlun. Méla- kunnátta nauðsynleg. UppL um aldur, menntun og. f. störf sendist M'bl. merkt 5704.
HÚSMÆÐUR Stórkostleg lækkun á stykkja þvotti, 30 stk. á 300 kr. Þvott- ur, sem kemur í dag, titbúinn á morgun. Þvottahúsið Eimtr Siðumúla 12, sími 31460. 8—22 FARÞEGA BIFREIÐIR Tökum að okkur fólksflutn- inga innanbæjar og utan, svo sem: Vinnuflokka, hljómsveit- ir, hópferðir. Ferðabilar hf., simi 81260.
JEPPAEIGENDUR Hasingar, giirkassar, grind, rafall, ræsir o. fl. í herjeppa til sölu. Uppl. í síma 52853 ©ftir kil. 7 á kvöldin. KLÆÐI OG GERI VIÐ bólstruð húsgögn. Húsgagnabólstrunin, Garða- stræti 16. — Agnar Ivars. Heimasími í hádeginu og á kvöidin 14213.
BANDARlKJAMAÐUR óskar að kaupa íslenzka 5 aura peninga. Borgar hæsta verð fyrir stórar og litlar pant anir. Mr. Murray. stmi 11733, Hótel Vík, herb. nr. 1. (Skifj- ið eftir nafn og heimilisf. ef ekki við).
Landnyn’ðimguriiinji hgigur niiðri
á nóttum,
kiár er hamn og kaiidur mest,
kimdur mangar lerkar veirsit,
mæðir þœx í megurð og sóttum.
1744).
Margir deilur meina sér
mifcill lukkugæði,
en frægum sigri framar er
fríður og þolinmæði.
SÁ NÆST BEZTI
Veiðísaga.
Nókfcr.ir veiðimenm voru við veiðar í vaíni á Vestfjörðum, og
var nofckuð um smásiilumg.
Eiitt sinm er eimn veiðimaðurinm var að losa aí önigldm'Um eitt
smákóðið, sieppti hanm því ergilegur og sagði stumdarhátt:
„Farðu heim til þim og segðu henmd ömmu þimni að koma.“
Felagsmólasíarf
Viðskiptafræðingur eða maður vanur skrifstofustörfum óskast
til starfa við skýrslugerð og ýmis félagsmálastörf sem fyrst.
Tungumálakunnátta æskileg.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og fyrri slörf,
sendist skrifstofu Félags íslenzkra stórkaupmarma fyrir 15.
égúst næstkomandi.
Með umsóknir verður farið sem trúnaðarmál, ef óskað er.
Féllaig íslenzkra stórkaupmanna.