Morgunblaðið - 05.09.1971, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. SF.PTEMBER 197t!
31
7
— Hjúkrunar-
kvennaskortur
Framh. af bis. 32
bóta, en harm flutti
erindi um þetta efni á fundi fer-
stöðumainna sjiikrahúsa í sl.
mánuði. Þar (kemur einnig fram
að nú eru um 515 hjúkrunar-
konur við h j úlcrunaratör f á
sjúkrahúsum, og fylla þær 480
stöður. Hins vegar telja for-
sVcirsmenn sjúkrahúsa æskilegan
fjölda hjú'krunarliðs til þeirra
sfcairfa, sem fyrir liggja í dag,
587 hjú'krunrkoniur í fullu starfi.
í apríl 1967 framkvæmdi
Kjairt£ui Jóhannsson athugun í
umsjá hagsýslustjóra og í sam-
vkmu við hjúíkrunarstéttina á
ríkjandi sambandi milli fjölda
starfandi og útskrifaðra hjúkr-
unarkvenna.
Helztu niðurstöður athugunar-
innar voru þessar:
Að meðaltali hverfa um 34%
útskrifaðra hjúkrunarkvenna frá
starfi sama árið og þær útskrif-
aist, um 60% hafa horfið frá
starfi að tveim árum liðnum og
um 77% hafa hætt störfum að
12 árum liðnum, en 23% útskrif-
aðra hjúkrunarkvenna vinna
samfellt þar til þær verða frá
að hverfa sökum aldurs.
Jafnframt fékkst, að 18% af
þeim sem útskrifaðar eru, koma
aftur til starfa aíðar á ævinni,
þótt þær hverfi um sinn frá
starfi á yngri árum. Að 10 árum
liiðnum frá því að þær útskrifast,
hafa um 7% hafið störf á ný, að
15 árum liðnum um 10%, að 20
árum liðnum um 14%, og loks
að 25 árum liðnum um 18%.
Eftir að 26 ár eru liðin bætast
©kki fleiri í hópinn. Að jafnaði
eru um 9,5% af útskrifuðum í
þessum flokki starfandi hjúkr-
unarkvenna, sem ekiki vinna sam-
fellt.
í heild fékíhst því að úr hverj-
um árgangi eru að jafnaði um
33% starfandi á hverjuim tíma.
Segir Kjartan sé litið á þró-
unina síðan þessi athugun var
gerð kemur í ljós að hlutfall
starfandi fjölda af úfcskrifuðum
fjölda hefur farið vaxandi þ.e.a.s.
það eru hlutfallslega fleiri starf-
andi nú en var 1967.
Þá ræðir dr. Kjartan um leiðir
til úrbóta og segir m. a.
Ef innritun er aukin sem
nemur 100 némendum á ári til
viðbótar því, sem nú er og þessi
ráðstöfun er hafin þegar á þessu
ári, kæmu áhrif fram á árinu
1974 og þar á effcir. Áætla má
viðbótina í starfi af þessari ráð-
stöfun á eftirfarandi:
Árið 1974 yrði viðbótin 80—85
hj úkrunarkonur.
Árið 1975 yrði viðbótin 140—
150 hjúkrunarkonur.
Árið 1976 yrði viðbótin 190—
205 hjúkrunarkonur.
Árið 1977 yrði viðbótin 235—
255 hjúkrunarkonur.
Árið 1978 yrði viðbótin 275—
300 hjúkrunarkonur.
Hefðum við þannig að líkind-
um náð upp skortinum á árunum
1977 — 1978, þ.e.a.s. þrátt fyrir
þetta átak byggjum við við
hjúkrunarskort í 6 — 7 ár í við-
bót.
Þetta undirstrikar, hve sein-
vlrkt kerfið er og um leið nauð-
syn þess, að ákvarðanir séu
tefenar með góðum fyrirvara.
Spurningin um aukningu þess
fjölda, sem hlýtur hjúkrunar-
menntun, er varðandl langtíma
viðhorf. En við verðum líka að
levsa vandann þangað til.
Þess vegna er brýnt að íhuga
í hvaða mæli annað sjúlkrahús-
lið getur tekið við einhverju af
þekn störfum, sem hj úkrunar-
konur vinna nú. Þetta er spurn-
ingin um það, að komast yfir
þann hjalla, sem við erum nú
við. I bráð virðist þetta eina
færa leiðin til úrlausnar hjúkr-
un arskor tin um.
Sjúkraliðar hafa leyst hjúkr-
unarkonur frá störfum í vaxandi
mæli. Þegar hafa verið útstorif-
aðir um 260 sjúkraliðar og talið
er að nær % þeirra muni vera
í stairfi. Aukning sjúkraliða og
e, t. v. framhaldsmenntun þeirra
eða hliðlstæðs starfsliðs til vanda-
samari starfa hlýtur að vera það
ráð, sem grípa verður til.
Gerum ráð fyrir að þessir
sjúkraliðar geti leyst af hendi
Anne Wiazemsky og Juliet Breto í hlutverkum sínimi í
Kínversku stúlkiuinb
Mánudagsmyndin:
Kínverska stúlkan
— eftir Godard
NÆSTU mánudaga mim Há
skólabió sýna frönsku myndina
Kínversku stiilkuna eftir Jean-
Lue Godard. Með aðalhlutverkið
fer kona hans Anne Wiazemsky,
sem margir nmnu minnast úr
mynd Pasolinis, „Teorama."
Ferli Godards sem kvikmynda
gerðarmaninis hefur mátt skipta
í tvö tíimabil — bláa tíimaMið,
sem spainnar yfir „Un bout de
souifles" til stúdentaóeirðanna
miklu 1968, er hann gerði Kiinr
versku stúlikuna, og byltinigar-
tímabilið, þ.e. myndir sem hann
ge,rði eftir óeirðirnar. Kínverska
stúlkan er því gerð, þegar God-
ard stendur á vegamótuim —
segir skilið við kerfið og helgar
sig óskiptuir byltingumná. Mynd-
in er því næsta áríðandi til að
menn átti sig á þróumaríflerli God
ards sem listamanns og byiting-
armanns.
Bylitinigarmyndir Godardis hafa
ekki þótt sérl'ega vel heppnaðar
—■ hvorki í röðum kvlkmyndá-
umnenda né bylfcinigarmanna, og
niú henma fregnir að þessi sér-
stæði persónuleiki kivikmiynd-
anna standi á mý á vegamótum.
Hann vinnur uim þessar myndir
að gerð sön.gvamyndar með
franska gamanleikaranum Lo.uis
de Funés i aðalhluitverki ásairxiit
Yves Montand og Jane Fonda.
Verður ekki annað séð en God
ard hafi ákveðið að hverfa aftuir
inn í kerfið og vega að þvi inn-
an frá.
um 10% — 15% af þeim störf-
um, sem nú eru ætluð hjúkrun-
arkonum, þá minnkar skorturinn
sem hér segir:
Hjúkrunarskortur
fjöldi starfa
Árið 1971 25 — 50
— 1972 75 — 100
— 1973 100 — 130
— 1974 100 ■— 130
— 1975 120 — 160
Á þessum forsendum mundi ár-
leg aukniing sem næmi fimmitíu
til sextiu útskrifuðum hjúkrun-
arkonum nægja til þess að skorti
yrði mætt 1976 — 1977.
Önmur aðferð væri að fjölga
innrituðum nemendum um 100 á
þessu ári og næsta ári, en siðan
um 50 — 60 næstu árin þar á
eftir.
Sú ráðstöfun að fela sjúkra-
liðum einhver þau störf, sem
hj úferuniarkonur vinna nú, imiun
krefjast endurskipulagningar á
vinnubrögðum og öllu starfi á
deildunum. Þessi endurskipu-
lagning er að sjálfsögðu vanda-
söm, en án hennar mun enginn
árangur nást og hj úkrunarskorti
ekki verða mætt á næstu árum
samkvæmt því sem að framan
greinir.
taka irska lýðveldishersins, að
hann harmi mjög dauða telpunm
ar litlu, en menn verði að líta
á þetta atvik í sögulegu sam-
hengi — það hafi verið eitt af
þeim skelfilegu atburðum, sem
ætíð gerist í borgarstyrjöld og
skæruhernaði. „Auðvitað er þetta
skelfilegt og sorg foreldranna
verður með engu móti létt,“ sagði
Brady og bætti við. „Ég á börn
sjálfur og veit hvernig mér sjálf-
um mundi líða. En við verðum
að muna eftir öðrusm óbreyttum
borguxum, sem fallið hafa, meðal
annars þeim sem féllu í götu-
bardögunum í Dublin fyrir
fimmtíu árum.“
Framhald af bls. 1.
þarf þrjá siigra í fyrstu und-
anúrslitaikeppninni, seun átta
■taka þátt i, fjóra sigra í
þeirri næstu, sem þeir sigur-
vegararnir taika þátt 1, og
fimm sigra í 'lokaáskiorunar-
einvígimu. í eimvíginu um
h'eimsimei'staratitilinn fer síð-
an sá með siigur af hólimi,
sem fyrsfcur verður til að
vinna sex skákir.
Þá hefur einniig verið gerð
breyting á undanrás’umum
fyrir heimsmeistarakeppnina,
þanniig að nú verða tvö milli-
svæðamót árið 1973, en ekki
eitt, eins og fyrirhiugað hafði
verið. 8- stórmeistarar verða
valdir í þessi mót af nefnd
Alþjóðaskáiksamibandsins auk
sex skáfcmanna, er biðu ósiig-
ur í yfirsfcandandi undanrás-
ura og eins uniglingameistara.
Morgumblaðið sneri sér til
Friðriks Ólafssonar stónmeist-
ara og spuirðl hann álits á
þessum breytinigum. Friðrik
sagði að erfitt væri að gera
sér grein fyrir hvað þær hefðu
í för með sér, en hutgsanlega
'gætu þær l'eitt til maraþon-
einvíga. Þessi regla hefði gilt
þegar Alefchine og Capa-
blanca tefldiu i Buenios Aires
1927. Þá þurfti 6 siigra til
vinnings, en Skákimar urðu
Tigran Petrosjan
Bohby Fisclier
34 áður en yfir lauk, þar af
25 jaflnteflli. Hins vegar gætii
iþetta komið sér vel fyrir
menn eins og Petrosjan, sem
hefðu nóg úthald og gæfcu
haft vaðið fyrir neðan siig
með því að tefla flrekar til
jaflnteflis, en að hætta sér út
á hálar brautir.
Varðamdi miliisvæðamótið
sagði Friðrik, að ekki væri
Ijóst hvort hér væri búið að
fella niður svæðamótin, en að
hamn hefði vitað að tiil hiefði
staðið að minnka mjög giídi
þeirra. Einniig er ekki Ijóst af
fréttinni hvort 8 stármeistar-
ar verða vaidir í hvort mótið,
en Friðrik hafði heyrt að um
22—23 stórmeistarar ættu að
taka þátt í þeim. Taldl
Friðrik Iffiklegt að Alþjóða-
sambandið myndi velja stór-
meistarana eftir stigaJkerfi
sínu og aðspurður sagðist
Friðrik hafa varið númer 19
um síðustu áramót. Friðrik
sagðist ekki vita hver staða
sín væri í dag, því að hann
hefði tapað á þvi að taka þátt
i Norðurlandamótimi, hann
hefði þurft að fá 9X4—10
vinninga til að halida sínu.
Sagði Friðrik það rnjög hæp-
ið fyrir sig að taka þátt í slík-
um mótijm, eða mótum á ís-
landi yfirieitt, til að hrapa
ekki í stigum.
Að lokum spurðum við
Friðrik hvort hann myndi
taka þátt í sterku skáfcmóti,
til að freista þess að styrkja
stöðu sina hjá Alþjóðaskák-
sambandinu. Hann svaraði því
tii að slíkt væri ekki útilokað,
en ekki hægt að segja um það
á þessu stiigi málsins.
— N-írland
F’ramhald af bls. 1.
Sem fyrr sagði biðu tveir
menn bana í gærkveldi. Annar
var brezkur hermaður, er var í
bifreið, sem sprengd var í loft
upp rétt við landamæri írsku
ríkjanna — og hinn var kaup-
maður, sem bramn inni í verzlun
sinni, sem sprengju hafði verið
komið fyrlr í- Með þessum nýju
dauðsföllum er tala þeirra sem
látizt hafa á þessu ári í Norður-
írlandi komin upp í 64.
Sprengingaæ voru næstum
stöðugar í Belfast á tímabilinu
kl. 10—12 í gærkveldi og um mið-
næturleytið kom til snarpra
átaka mili brezkra hermanna og
kaþólskra íbúa í Ardoyne. Er
haft eftir brezku herstjórninini,
að annar andi einkenni nú orðið
átökin í Norður-írlandi en áður.
Hafi þau harðnað geysilega og sé
augljóst að þar berjist menn,
sem séu reiðubúin að berjast
til úrslita, hvað svo sem átökin
hafi í för með sér.
Haft er eftir Rory Brady, leið-
toga Sinn Fein, stjórnmálasam-
«§> KARNABÆR
SUMAR-
SALAN
HELDUR ÁFRAM
að Týsgötu 1
nætsu tvo daga
40% — 70% AFSL.
□ JAKKAR FRÁ 2.500.—
□ FÖT FRA 2.900.—
□ KJÓLAR FRA 800.—
□ KAPUR FRA 1.000.—
□ STUTTBUXUR 300 —
□ BOLIR — PEYSUR —
BLÚSSUR — BELTI.
VERZLUNIN LAUGAVEGI 66 — FULL AF NÝJUM VÖRUM.
— Skák