Morgunblaðið - 07.09.1971, Blaðsíða 12

-
H-H

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. SEPTEMBER 1971
Sveinn Einarsson, leikhússtjóri:
Spurningar til leikgagnrýnanda
Sl. lauigardag birtist í Morg-
untblaðinu einkennileg ritsimið
eftir Þorvarð Helgason og nefn
ist Ottekt leikgagnrýnanda.
Hefst hún á þessuim orðum: „Tiil
athugunar eru hér sýninigaráætl
anir leikhúsanna í Reykjavík.
Ti'lrauin skai gerð til að gera
grein fyrir þeim hugmyndium, ef
nokkrum, sem að baki þeim
liggja." Orðalagið „ef nokkrum"
gefur hugmynd um tóninn í þvi,
sem á eftir fer. I trausti þess,
að skrif þessi séu af fljótfærni
eða dómgreindarlieysi fram sett
og ekki til að varpa rýrð á einn
eða neinn eða til þess að gera
lítið úr þeirri tilraun til menn-
ingarlegrar leikstarfsemi sem
hér hefur verið gerð undanfar-
in ár, skal hér varpað fram
nokkrum spumingum til gagn-
rýnandans.
1. Er það í alvöru Skoðun f>or
varðs Helgasonar að helzti kost
ur Kristnihalds undir Jökli sé,
hve skemmtilegt verkið er, og
þess vegna hafi Leikfélag
Reykjavikur vaiið það tii sýn-
ingar til þess að hressa upp á
fjárhaginn?
2. Hvers konar leikrit hyggur
Þ.H. það séu, sem skili ágóða í
Iðnó, haidi uppi leikárinu eins
og hann orðar það?
3. Þ.H. varpar fram þeirri
spurningu, hvort verkefni á
borð við Hitabylgju hæfi leik-
hópnurn bezt. Síðasta verkefni
af svipuðu tagi var Kviksand-
ur 1961, en síðan hefur verið
gerð meðvituð tilraun til að
taka til meðferðar verkefni af
ýmsu tagi, sem krefjast allt ann
ars túlkunarmáta af leikhópn-
um og margháttaðri móttöku-
hæfni af áhorfendum (og gagn-
rýnendum) en ti'lfinninigalegrar
innlifunar einnar saman. Með
þvi að Þorvarður Helgason virð
ist ekki hafa fylgzrt. með þeirri
þróun, sem átt hefur sér stað í
l'eiklist okkar á undaniförnum
árum, er eðlilogt að þessari
spurningu hans sé beint til
þeirra samstarfsmanna hans,
sem hafa fylgzt með þeirri þró-
un og með mati sínu ef til vill
haft áhrif á hana.
4. Á einum stað i greininni er
þessi barnalega klausa: „Hér
eru nauðsynleg noVkur orð urn
leikhús'stjórn í listrænu tilliti:
Leikhúsistjóri ætti að ræða við
leikstjóra sína, ætlast til af
þeim lýsingar á meiginhugmynd
um (Konzept) sviðsetningarinn
ar, þeir ættu að gera homum
Ijóst samræmi meginhuigmiynd-
anna og verksins og hann ætti
ekki að samþykkja sviðsetning-
uma fyrr en hann veit hvað leik
stjórinn ætlast fyrir og hann
getur sjálifur fyrir sitt leyfi for
sivarað sviðsetninguna." Spuirn-
ingin er: Hvernig ímyndar sér
gagnrýnandinn, að leiksýninig
verði til i atvinnuleiikihúsi eins
og Iðnó eða Þjóðleifchúsinu, eða
hverju öðru leikhúsi, sem aðhyll
ist professionell vinnubrögð í
dag?
5. Stendur Leitogagnrýnandinn
ennþá í þei.rri meindmgu, að sýn
ingin á Eftirlitsmanninum í Þjóð
Leifchúsimu i fyrra hafi verið
einstakt afrek fyrir það að þar
hafi í fyrsta sinn verið gerð
tilraun til stílfærsiLu í sviðsetn-
ingu og leikmáta, eða hefur
hann leitað sér upplýsiniga hjá
þeiim, sem hafa viðmiðun í þeim
efnuim ?
6. Um þennan leik, Eftirlits-
manninn, segir Þ.H. að afsökun
in fyrir þvi að sýna harnn hefði
því þurft að vera mjög mikidl
Lis'trænn áramgur, sviðsetming,
sem hægt væri að hafa mikla
ánægju af. Og bætir því við,
að það hefði verið hægt „með
tiililiti tiil ástandsins i islenzku
leikhúslífi yfirleitt". Heldur Þor-
varður Helgason að nokkur
leikhússtjórn í heimi geti sagt
fyrirfram um þann listræna ár-
angur, sem næst, þó að reynt sé
að búa eins vel í pottinn og
manmlegt hyggjnvit og aðstæð-
ur leyfa?
7. Um Ég viíl, ég vil, segir
Þ.H, hins vegar, að það hafi
verið afsakamlegiur þáttur á sýn
ingaráætlium stórs leikhúss, ekki
sízt, þegar eins vel hafi verið
unnið og þar var gert. Æskilegt
væri að gagnrýnandinn reyndi
að finna rökrétt sam.ræmi mi'lli
þessara tveggja sfcoðana sinna,
ef hann ætlast til að vera tek-
inn alvarlega.
8. 1 sambamdi við Sólness bygg
ingameistara segir Þ. H.: „Ég
held stundum, að menn spyrji
sjálífan sig of lítið á þessiu la.ndi,
reyni of Lítið að gera sér grein
fyrir hvers vegna þei.r vi'lja
hafa hlutina svona o.g ekki
hinsegín." Hygigu.r Þorvarð.ur
Helgason i fullkominni alvöru
að svofeLId umsögn koimist ná-
lægt þvi að lýsa vinnubrögðum
leikstjórans, Gís la Halldórsson-
ar?
9. Hver held.ur Þ.H. að sé til-
gangur og markmið Litla leik-
félagsins, og hver tengsl þess
við Leikfélag Reykjavíkur?
10. Sá Þorvarður Helgaison
eftirtaldar leiksýminigar, sem á
boðstól.uim voru hér, eftir að
hann kom til landsins og var
ráðinn til Morgunblaðsins: Mal-
eolm litli, Piltur og stúlka, Það
er kominn gestur?
11. Á verkefnaskrá síðasta
leikárs í fyrra voru fjórar frum
sýningar, á leikgerð eins
af mestu verkum Laxness, á
huigtæku.m leik um kyn.þátta
vandamál (HitabyLgjia), mernn-
imga.rlegum gamamleik m.eð frið-
arboðskap eftir eitt af þökkt-
ustu leikskáldum Bandaríkj-
anna (Herför Hannibals) og á
Máfi Tsjekhovs (en um þá sýn-
imgiu segir Þ.H., að hún haifi ver
ið alvarlegt og vel unnið verk,
þó að ýmsu mætti fimna, en
verkið „eitt af. sniLldarve.rkum
teifcbókmennta nútimairas".) Við
þetta bætisit nýstárieigt ung-
verskt nútimaleikrit, með póli-
tískar meiningar og sú nýjung
að sýna í barnaskóiiuimum og
Leita þannig nýrra miða og
nýrra aðferða. Á sýn.ingaráætl-
un voru au.k þess tvö leikrit,
Saved eftir Edward Bond, um-
dei.lt en athy.glisvert nútímáteik
rit, og Plóg.ur og stjörnur O'Cas
eys, sem er orðið sígilt verk, þótt
það lýsii veruleika dagsins í dag
eins og dæmin frá BeLfast sanna.
Hvorugt þessara teikrita komst
að vegna þrengsla, þar sem að-
sókn og undirtektir hinna við-
fangsefnanna voru svo góðar,
en verða sýnd nú í haust. Her-
flör Hanniba.its kom reyndar í
stað hins Pólitíska könnusteypis
Holbergs, sem til stóð að sýna
u.m m.'ðbik vetrar, en ófyrirsjá-
anileg atvilk réðu því, að ekki
gat orðið af þeirri sýningu að
sinni. Um þetta verkefnavai seg
ir Þ.H. einhverra hluta vegna:
„En eitt skemim.tiítegt íslenzkt
verk og ein ágæt sviðsetn.ing á
haglega somdu verki er ekki
mikiilil árangur. Það verður ekki
sagt, að það sé sérstök reisn yf
ir þessari áætlun. , “ Nú skal
spurt: Hvernig á sú reisn að líta
út að dómi gagnrýnandans, ef
einn af tinduim nútimaleikbók-
mennta og einn af tindum is-
lenzk.ra nútímabókmennta duiga
ekki til.
12. Loks væri efcki úr vegi, að
gagnrýnandinn fyndi rök fyrir
þeim ósvifn islega slegigjudómi,
sem lýsir sér í því, að homum
þykir „áhugamannsstimpillinn
í Iðnó" sýnist sér vera jafn
sterku.r í fyrrahaust og sex ár-
um áður. f því efn.i væri og
fróðlegt að heyra álit annarra,
þar á meðal gagmrýmenda, sem
hafa skri'fað uim leiklist undan
farin sex ár.
Skrif Þorvarðs Helgasonar
eru þannig að þau verða
hvorki leikhúsfóliki né áhorflend
um til gagns. Tiil þess eru þau
of neikvæð og ætla sér stærri
hlut en gagnrýnandinn er fær
um, sakir skorts á viðmiðun.
Þess vegna er þessum spurning
u.m varpað hér fram tll að
gefa homum tækifæri tiil að rétta
h.Lu.t sinn.
Verkamenn
Óskum að ráða nokkra verkamenn.
Uppl. eftir kl, 8 á kvöldin í síma 41363.
VÉLTÆKNI HF.
Atvinna
Laghentir menn óskast.
Trésmiðjan VÍÐIR,
Laugavegi 166.
Hatnartjörbur
Til sölu í Hafnarfirði tveggja hæða járnklætt timburhús.
Getur selzt í tvennu lagi.
Þeir sem áhuga hafa leggi nöfn og símanúmer á afgr. blaðsins
fyrir föstudagskvöld, merkt: „Hafnarfjörður — 6293".
Fasteignir og skip
ÓSKAST A SÖLUSKRÁ OKKAR.
Höfum kaupendur
að öllum stærðum og gerðum fasteigna,
háar útborganir, skipti oft möguleg.
Hringið og við munum verðmeta eign yðar.
FASTEIGNA- OG SKIPASALAN HF.,
Strandgötu 45, Hafnarfirði.
Sími 520-40. Opið frá kl. 1.30—7.
Hafnarfjörður
T I L S ö L U
5 herbergia glæsileg endaíbúð við Víðihvamm. íbúðin er 3 svefn-
herbergi á sér gangi, stofa, borðstofa og eldhús Innréttingar
eru mjög vandaðar og teppi eru á stofum og göngum. 40 fm
ný bílageymsla fylgir. -— Hér er um vandaða eign að ræða á
ágætu verði.
Arni Grétar Finnsson, hrl„
Strandgötu 25, Hafnarfirði.
sími 51500
Fyrir ungan, duglegan og reglusaman mann
Gotl stnrf í 3 mónuði
Óskum eftir að ráða starfsmann næstu þrjá mánuði
heilan eða hálfan daginn. Hann þarf að:
Geta unnið sjálfstætt, hafa góða framkomu, vera duglegur,
reglusamur og áreiðanlegur, vera á aldrinum 20—35 ára.
Æskilegt að viðkomandi hafi bíl til umráða.
í boði eru góð laun og prósentur af árangri.
Gott tækifæri tfl að kynnast íslenzkum fyrirtækjum
og atvinnurekstri Upplýsingar ekki gefnar í síma.
FRJALST framtak hf„
Suðurlandsbraut 12.
Fiskiskip til sölu
270 rúmlestir að stærð og í mjög góðu ásigkomulagi.
Skipið er með öllum búnaði fyrir tog-, línu-, neta- og síldveiðar.
Afhending um næstu áramót eða eftir nánara samkomulagi.
Þeir, sem hafa áhuga á kaupum, sendi afgr. Mbl nöfn sín og
heimilsföng, merkt: „Fiskiskip — 4197".
Aðstoðorstúlka óskast
í lækningastofu, helzt ekki yngri en 30 ára.
Tilboð, merkt: „6292" er greini aldur, menntun, fyrri störf og
heimilsfang sendist afgreiðslu Morgunblaðsins.
Æskilegt að mynd fylgi. sem verður endurstend
Sérhceðir
Höfum kaupanda að sérhæð í Reykjavík, helzt í Hlíðum eða
Háaleiti Otb. allt að 2. millj.
Einbýii eða hálf húseign: Höfum kaupanda að húseign í Vestur-
borginni .einbýli eða hálf húseign. Útb. allt að 2,5 millj.
Litið einbýlishús: Höfum kaupanda að litlu einbýlshúsi í Smá-
ibúðahverfi eða Kópavogi.
Opið til klukkan 8 öll kvöld.
EIGNAVAL,
33510. 85650, 85640.
Bygging verkamannabústaða
í Hainariirði
Stjórn verkamannabúðstaða í Hafnarfirði
hefur ékveðið að kanna þörfina fyrir byggingu verkamannabú-
staða í Hafnarfirði. Er því hér með auglýst eftir væntanlegum
umsækjendum um slíkar íbúðir.
Umsóknir skulu sendar formanni stjórnarinnar, Þórði Þórðar-
syni, bæjarskrifstofum Hafnarfjarðar, fyrir lok septembermán-
aðar, á þar til gerð eyðublöð, sem hann lætur í té.
Sjórn verkamannabvístaða Hafnarfjarðar.