Morgunblaðið - 03.03.1972, Qupperneq 17

MORGU'NBLA.ÐIÐ, FÖSTUDAGUR 3. MARZ 1972
17
BANDARISKU
FORSETA-
KOSNINGARNAR
Kuldinn nísti aðra frambjóðendur í
New Hampshire meðan Nixon var í Kína
Tom Wicker, hinn kunni
dálkaliöfiindur New York
Tinies endaði nýlegra einn
dálk sinn, sem fjallaði um
prófkosning'arnar í New
Hampshire n.k. sunnudag,
með þessum orðum: „Fram-
bjóðendum demókrata hlýt-
ur að hafa fundizt kuldinn
nistandi í New Hampshire
þessa dagana.“ I»að sem gerði
kiildann svo nístandi var að
dómi Wickers sú staðreynd,
að 21. febrúar átti Nixon
Bandarik jaforseti fund með
Mao Tse-tung leiðtoga kin-
verskra kommúnista og í
biöðum og fjölmiðlum var
ekki um annað talað og hafði
vart verið talað um annað en
Iieimsókn Nixons til Kína.
Nú er Nixon kominn heim
og enn er ekki um annað tal-
að en heimsóknina, enda var
hún óneitanlega mikill sögu-
legur atburður. 1 Bandarikj-
unum er heimsóknin, tilgang
ur hennar og árangur túlkað
á tvennan hátt. Annas veg-
ar velta menn því fyrir sér
hvort þetta hafi verið vikan
sem breytti heiminum, en
hins vegar hvort þetta hafi
verið vikan, sem tryggði
Nixon forseta áframhaldandi
búsetu við 1600 Pennsyl-
Edmund S. Muskie
vania Avenue, fram í janúar
árið 1977.
í BRENNIDEPU
Eins og fiestum mun kunn-
ugt fara fram forsetakosn-
ingar í Bandaríkjunum 5.
nóvember n.k. og kosninga-
baráttan um það hver hljóti
útnefningu flokkanna til
framboðs er að ná hámarki
og nú á sunnudag fer fyrsta
prófkjörið fram í New
Hampshire, sem er 6. minnsta
fylki Bandaríkjanna bæði
landfræðilega og hvað fólks-
fjölda snertir. Fyrsta próf-
kjörið hefur um áratugaskeið
farið fram í þessu fylki og
þegar forsetakosningar fara
fram byrja væntanlegir fram
bjóðendur bókstaflega að
flæða yfir fylkið mörg-
um mánuðum áður en sjálft
prófkjörið fer fram og þá
mánuði er þetta litla fylki
mjög í brennidepli, því að úr
slit kosninganna þar hafa
löngum þótt mjög mikilvæg.
Prófkjörið í New Hamps-
hire er mjög mikilvægt fyr-
ir þá, sem þar bjóða sig fram,
og nú einkum fyrir demó-
kratana, því að alls sækjast
10 demókratar eftir útnefn-
ingunni, þó ekki séu þeir
nema 6, sem fara fram í New
Hampshire. Repúblikanar
eru aftur á móti aðeins 3, með
Nixon, en auk hans eru á
kjörseðlinum nöfn þeirra
Paul McCloskeys og John
M. Ashbrooks sem báðir eru
fulltrúadeildarþingmenn, en
framboð þeirra eru ekki tek-
in alvarlega.
Demókratarnir 6, sem eru
í framboði eru Edmund S.
Muskie, öldungadeildarþing-
maður og varaforsetaefni
Humphreys 1968, George
McGovern, öldungadeild-
arþingmaður, Sam Yortv
borgarstjóri Los Angeles,
Vance Hartke öldungadeild-
arþingmaður, Wilbur D.
Mills fulltrúadeildarþing-
maður og Edward C. Coll
Richard M. Nixon
þingmaður. Af þessum 9
mönnum er talið víst að það
verði aðeins 2, sem fái veru-
legt atkvæðamagn og það
eru þeir Nixon og Muskie.
Síðustu skoðanakannanir
gefa til kynna að Nixon
muni fá 71% af repúblíkana-
atkvæðum og Muskie 65% af
atkvæðum demókrata og að
afgangurinn • skiptist milli
Framhald á bls. 20
afírum og öðru fólki
(einkum ísíendingumj
EFTIR
STEINUNNI SIGURÐARDÓTTUR
ÞAÐ var héma á dögunum; satt að
segja daginn eftir að mennirnir þrett-
án vom skotnir til bana i Derry, að
þessi tólf þúsund manna háskóli,
UCD, sem ég sæki reglulega, iagði
land undir fót, og marséraði með
spjöid og svarta fána niður að brezka
sendiráði. Þetta er sjö kilómetra leið,
eða svo, og satt að segja misati ég
af göngunni; varð of sein, en rétt-
lætti það síðar með því, að sennilega
hefði engin ganga verið, heldur hefði
hefði fólkið þyrpzt að veslings sendi-
ráðinu í strætisvögnum og öðrum
vélknúðum ökutækjum.
Þá er þess að geta, að tvennt ann-
að, minnst, ungir námsmenn við áð-
umefnda stofnun, urðu líka of sein-
ir, já, hreiniega misstu af göngunni
miklu, og þó ekki, því að við ákváð-
um um síðir að ganga okkur saman
upp að hnjám niður að brezka sendi-
ráði. Það gerðum við.
Þetta var daginn, sem hálkan var;
senniiega eina hálkan, sem hefur
nokkurn tíman látið sjá sig hér í
Dublin. Það var mikið á sig lagt.
Hvað eftir annað forðaði eitt eða
tvennt úr þessu harðsnúna göngutríói
afganginum frá falli með því að
kippa snarlega í handlegg, eða hand-
leggi.
Flestir rólfærir borgarar höfðu
safnazt um 9endiráðið, sem þeir
lögðu reyndar í rúst tveimur dögum
síðar af grimmd og hörku í ofsa-
veðri. — Ég ákvað að hætta mér
ekki inn í þvöguna vegna meðfæddr-
ar innilokunarbenndar og sagði skil-
ið við hina tryggu mótmælagöngu-
nauta mína, Pat og Ronan.
Þá komu tvær litlar stúlkur í mín-
um bekk aðvífandi með svarta fána,
sem á var letrað hvítum stöfum tal-
an 13. — Þær spurði mig, hvort ég
hefði verið í göngunni. „Heidur bet-
ur,“ sagði ég hróðug. „Það gleður ofck
ur, að ísland er á okfcar bandi í
þessu máli,“ sögðu þær. Þá brosti ég
undirleit. Svo fóru þær; sennilega
heim til sin að læra.
SONARSONUR OSKARS WILDE
Ekki leið á löngu þar til ég kom
auga á eina merkilega manninn, sem
ég hef hitt frá því að ég kom til ír-
lands — fyrir þremur árum. Hér er
um að ræða sonarson Óskars Wilde.
Við hittumst undir vafasömum kring-
umstæðum fjarri mannabyggð i kofa
fj allgöngukiúbbs Drottningarháskóla
í Belfast. Þar var mér bent á hann
úr fjarlægð og tilkynnt, að hér væri
sonarsonur Óskars Wilde lifandi
kominn. Þá ólgaði og sauð í mér hinn
íslenzki þjóðarsjúkdómur, smobb, og
ég þurfti að beita mig ofsalegri hörku
til þess að ráðast ekki á manninn og
hefja samræður, grundvallaðar á
ættemi hans.
Á endanum vorum við náttúrlega
kynnt hvort fyrir öðru og síðan
hljópst ég virðimgarfyilst á brott,
ákveðin í að láta ekki í minni pok-
ann fyrir þessum hættulega sjúk-
dómi, sem í flestum tilfellum leggst
þungt á fólk og getur verið banvænn.
Mér til mikillar gleði þekkti sonar-
sonurinn mig aftur, þrátt fyrir þá
staðreynd, að i eina skiptið, sem við
höfðum hitzt áður, va-r hann kominn
langt á leið inn i land áfengisdraum-
ainna.
„Mikið er gaman að vera svona
eftirtektarverð,“ hugsaði ég með mér
þegar somarsonurinn heilsaði mér og
brosti. Svo ræddum við málin á
breiðum grundvelli og ég varpaði
snögglega fram þeirri kenningu, að
senmilega hefði írski lýðveldisherinn
sjálfur skotið mennina til þess að
vekja reiði og andstyggð almennings
á brezka bernum. „Væri það nú ekki
einum of djöfullega hugsað," sagði
sonarsonur Óskars Wilde. „Jú,“
sagði ég, „ég læt bara svona.“ Eftir
nokkra stund komumst við að þeirri
niðurstöðu, að þetta væri mjög kald-
ur dagur. Hafandi komizt að svo
Steinunn Sigurðardóttir
meistaralegu samþykki, hugsaði ég,
að ekki væri lengur til setu boðið,
þar sem við stóðum úti á götu, og
sagðist þurfa að flýta mér, þótt það
væri helvítis lygi, og kvaddi sonar-
soninn með virktum og hann mig.
Síðan þetta var hef ég meðal ann-
ars komizt að því, að umræddur mað-
ur er fyrirlesari í hagfræði (!!!) og
hefur ekki eftirnafnið Wilde. Þá læð-
ist óhj ákvæmilega að mamni grun-
semdir um, að sonarsonurimn eini sé
dóttursonur — og vonar auðvitað
það bezta.
Allt um það, ég gleðst í hjarta
mín.u yfir þeim karakterstyrk og al-
mennu andlegu þreki að hafa aldrei
imprað á Ósfcari Wilde við sonarson-
inn, hvort sem hamn er það eða ekki
— og ég hef ekki í hyggju að verja
því sem eftir er ævinnar til þess að
komast að hinu sanma í málinu. Því
verður að vísu ekki meitað, að þessi
dularfulla persóna líkist óhugnanlega
myndum af skáldimu mikla. En hvað
sannar það?
ABBABABB ERÐANÚ BORG
Dublin er undarleg borg, eða borg-
leysa. Mér skilst, að hér búi um átta
hundruð þúsund mamns, sé allt með-
talið. Miðborgin er pínulítið ekki
neitt, umkringd ofvöxnum útborgum,
sem eru ekki alveg eins skítug og
móðir þeirra. Það kæmi mér e-kki á
óvart, ef rannsóknir staðfestu þá
sannfæringu mína, að Dublim sé skít-
ugasta borg á vesturhveli jarðar —
og minnir það á himn gullvæga frasa
„dear old dirty Dublin“, sem felur í
sér þetta einkennilega sambland af
væntumþykju og viðbjóði, sem fólk
hefur á borginmi.
Um Dublin hefur verið sagt, að
hún hafi flesta ókosti stórborga en
fæsta af kostum þeirra. Ekki fjarri
sanmi. Listalífið hér (svo ég viki enn
einu sinmi að bókmenntum og listum)
er einkar fábreytt, hvar sem á það
er litið — og fátt um „spennamdi
staði". Samgöngur eru með eindæm-
um tregar — og vilja sumir kenma
það drykkjuskap strætisvagnastjóra.
Mér væri svo sem alveg sama, þótt
þeir væru dauðadrukknir allir saman
daginn út og inn alla daga, ef ^eir
héldu áætlun svona nokkurn veginn.
En að bíða eftir strætisvagni hér er
eins og að bíða eftir Godot, og ég
hef eftir áreiðanlegum heimildum, að
leikrit Beckets, Beðið eftir Godot, sé
lúmsk ádeila á strætisvagnaþjón-
ustuna í Dublin. En vilji svo undar-
lega til, að maður rekist á strætis-
vagn á förnum vegi, er algjör nauð-
syn að halda sér fast og lengi, eftir
að maður er kominn um borð, eink-
um ef kirkja er á næsta leiti, og það
eru þær náttúrlega alltaf. Þá nefni-
lega sleppir ökumaður taki á stýris-
hjóli og signir sig vandlega. Að hans
dæmi fara farþegar — allir nema ég
— ég held mér fast í dauðans ofboði.
— Annars er stundum gaman í
strætó hér, einkum ef drukkin kona,
eða maður á neðra þilfari tekur sig
til og rennir í gegnum þjóðlagaforða
eyjunnar grænu á einu bretti. Síðast
í gær varð ég vitni að því, að mað-
ur á efri árum, vel við skál, settist
við hlið prúðbúinnar, fremur fýlu-
legrar, roskinnar konu í almennimgs-
vagni og renndi í gegnum hvern
brandarann á fætur öðrum, hátt og
skýrt, svo allir heyrðu. Þetta olsll
þeirri röskun, að fólk gleymdi að
Framlmld á bls. 21