Morgunblaðið - 19.07.1972, Blaðsíða 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. JÚLÍ 1972
^"f ^\^^^\ |\| í frjálsu riki eftir V.S. Naipaul
hann fótunum hátt, svo þau
urðu stutt en f jaðurmögnuð.
í>essu göngulagi fylgdi sérstak-
ur still alveg eins og doppótta
hálsklútnum hans. En þegar
hann kom nær sáum við að föt-
in voru larfar, hnúturinn á háls
klútnum var harður og óhreinn,
að þetta var vesæll flakkari.
Hann tók ofan hattinn ,áður en
hann gekk um borð, og við sáum
að þetta var gamall maður með
taugaviprur í þreyttu andlitinu
og blá vatnsósa augu.
Hann leit upp og sá okkur,
áhorfendur sína. Svo rigsaði
hann upp landganginn án þess
að styðja sig við kaðalinn. Hví-
líkur hégómi! Hann sýndi
ólundarlega Grikkjanum farseð-
ilihn og gekk síðan rakleitt inn
á þilfarið, eins og hann væri
þar öllu kunnugur og þyrfti
einskis að spyrja. Hann hvarf
inn þröngan gang, sem lokaður
var á alla þrjá vegu, snerist þar
á hæl með broslegri einbeitni og
sté fætinum fast niður.
„Brytinn," sagði hann við há-
setana, eins og honum hefði
skyndilega dottið eitthvað í hug.
„Ég þarf að hafa tal af brytan-
um,“ og lagði af stað í leit að
káetu og rúmi.
Brottförinni seinkaði. Nokkrir
amerísku unglinganna höfðu far
ið í land til matarkaupa, en létu
aðra standa vörð um s-æti sín i
reyksalnum á meðan. Við biðum
eftir þeim. Um leið og þeir
komu — stúlkurnar fölar og nið-
urlútar —• ekkert fliss —- létu
Grikkirnir óspart í ljós van-
þóknun sína og hröðuðu sér við
_að leysa landfestar. Grískan lét
í eyrum eins og ískrið í akkeris-
keðjunum. Bilið á milli okkar og
bryggjunnar breikkaði. Skammt
frá sáum við svartan kinnung-
inn á skemmtiferðaskip-
inu „Leonardo da Vinci,“ þar
sem það var að leggjast að
bryggju.
Förumaðurinn birtist á ný.
Nú var hann hattlaus og bak-
pokalaus og ekki eins tauga-
óstyrkur að sjá. Hann stóð gleitt
á þröngu þilfarinu með hendur
í slakandi vösunum, eins og þaul
vanur sæfari, sem vill njóta haf-
golunnar í upphafi skemmtiferð-
ar. Hann var lika að virða fyrir
sér samferðafólkið. í leit að fé-
lagsskap. Hann lét eins og hann
sæi ekki það fólk, sem varð
starsýnt á hann. Og þegar þeir
sem hann horfði á, mættu augna-
ráði hans flýtti hann sér að lita
undan.
Loks tók hann sér stöðu við
hliðina á hávöxnum, ljóshærðum
ungum manni. Af eðlisávísun
hafði hann ratað rétt. Sá, sem
hafði orðið fyrir valinu var
Júgóslavi, sem fram til dagsins
í gær hafði aldrei út fyrir landa
mæri Júgóslavíu komið.
Júgóslavinn var góður áheyr-
andi. Hann furðaði sig á mál-
hreim förumannsins en brosti
uppörvandi. Og förumaðurinn
lét móðan mása.
„Ég hef komið sex eða sjö
sinnum til Egyptal'ands. Og far-
ið allt að tuttuigu sinnum
kringum jörðina. Til Ástra-
!íu, Kanada og ailra landa. Ég
er jarðfræðingur. Eða var það.
Fór fyrst til Kanada árið 1923.
Hef komið þangað átta sinnum
siðan. Ég hef verið á ferðalagi í
38 ár. Nota gistiheimili fyrir
unglinga. Hæfa mér bezt og
ástæðulaust að forsmá þau.
Nýja-Sjáland til dæmis . . . haf-
ið þér komið þangað? Ég fór
þangað árið 1934. Yður að
segja eru Ný-Sjálendingar bet-
ur á veg komnir en aðrir Ástra-
líu-búar. En hvaða máli skiptir
þjóðerni í dag? Ég tel sjálfan
mig alheimsborgara.“
Þannig var allt hans tal, dag-
setningar og staðamafnaruna
með einstaka athugasemdum
eins og úr öðru lífi — en allt
vélrænt og sannfæringarlaust.
Hégóminn lika. Vatnsósa flökt-
andi augun voru fjarræn.
Júgóslavinn brosti og skaut
inn orði og orði á stangli. En
förumaðurinn hvorki sá né
heyrði. Hann skorti alla hæfi-
leika til samræðna. Hann kærði
sig ekki um samræður. Né held-
ur áheyrendur. Hann hafði
þjálfað með sér þessa fljótvirku
aðfei ð til að draga upp mynd
af sjálfum sér (fyrir sjálfan sig)
í þýðingu
Huldu Valtýsdóttur.
og einskorðað lif sitt við nöfn
og númer. Þegar upptalndngu
nafna og númera sleppti, var
ekkert ósagt. Þá stóð hann þegj-
andi við hlið Júgóslavans. Áð-
ur en Pireus og „Leonardo da
Vinci“ voru komin úr augsýn,
voru samskipti förumannsins við
Júgóslavann korrAÍnn i þrot.
Hann hafði ekki verið að leita
uppi félagsskap í þess orðs
merkingu. Hann sóttist aðeins
eftir yfirskáni og því örygigi, sem
felst í félagsskap. Fönumaðurinn
vissi að hann var skritinn,
Við hádegisverðinn sat ég hjá
tveimur mönnum frá Libanon.
Þeir voru farþegar frá Ítalíu og
voru fljótir að gefa skýringu á
því, hvers vegna þeir höfðu kos-
ið að ferðast sjóleiðis en ekki
með flugvél. Það var ekki vegna
peningaskorts, heldur vegna
þess hve farangurinn var mik-
ill. Þeir virtust þó ekki eins
óánægðir með skipakostinn og
þeir vildu vera láta. Þeir töl-
uðu sagibland af frönsku, ensku
og arabisku og lýstu af fjálg-
leik hvor fyrir öðrum gróða
annarra —- og þá sér í lagi Líb-
anon-búa — af hinum furðuleg-
ustu viðskiptum.
Akureyri
Til sölu húseignin Tryggvabraut 14.
Hentugt fyrir verzlun og/eða iðnað.
Einnig bílþvottavél og þurrkari.
Nánari upplýsingar veitir
Málflutningsskrifstofa
GUNNARS SÓLNES,
Strandgötu 1, Akureyri.
Sími (96) 21820.
Karlakórinn Þrestir
Kórfélagar og styrktarmeðlimir.
Efnt verður til skemmtiferðar í Þjórsárdal
laugardaginn 29. júlí og komið aftur sunnu-
daginn 30. júlí. Lagt af stað frá íþróttahús-
inu kl. 1,30 stundvíslega.
Farmiðapantanir þurfa að berast fy’rir 26.
júlí. Símar 50746, 52425 og 50786.
Ferða- og skemmtinefndin.
velvakandi
Q Boð og bönn
Baldur B. Itragason skrifar:
„Reykjavik, 12. júlí 1972.
Kæri Velvakandi!
Mig langar að svara Bimu
Gunnarsdóttur, sem skrifar í
dálka þína þann 8. júlí og and-
mælir því, sem ég sagði í grein,
sem birtist þann 23. júní s.l.
Kallar þú það „fanatík",
Birna, að neyta ekki áfengis?
Þú telur, að koma megi i veg
fyrir ofneyziu áfengis með því
að láta leiðarvísa fylgja áfeng-
isflöskunum og að foreldrar
bjóði bömum sínum í drykkju
veizlur til að kenna þeim rétta
meðferð áfengis. Þessar aðferð-
ir duga kannski eitthvað fyrir
fólk, sem ekki er byrjað að
drekka, en er ákveðið í því að
iðka drykkj'u áfengis um æv-
ina, svo og fólk, sem ekki hef-
ur misst stjórn á drykkjuvenj-
um sínum. Hins vegar væru
alkóhólistarnir aiveg jafnilla
staddir og áður. Það er stað-
reynd, að það er ekki hægt að
kenna ofdrykkjumanni hóf-
drykkju.
Ég er þér sammála í því, að
sigur yfir því illa næst bezt
með kynningu á því góða og að
þekkja Guð og fylgja honum.
Ég taiaði um það síðast, að það
væri ekki of stór fórn fyrir hóf
drykkjufólkið að neita sér um
ánægjuna, sem drykkjan veitir
því, með þvi að styðja bann og
hjálpa með því nauðstöddum
meðbræðrum sinum. Það er
rétt, að bann myndi auka
smygi og brugg, en tæplega
yrði það jafn gífurlegt magn
og Áfengis- og tóbaksverzlunin
flytur inn.
Ekki lasta ég þína kristnu
trú, en vil benda þér á að hún
er sprottin upp úr Gyðingatrú,
sem byggist m.a. á boðorðunum
tíu, sem Móses kom með, og
eru flest bönn. Jesús felldi
þessi boðorð aldrei úr gildi, en
bætti við fleiri boðorðum. Ég
hugsa að hann hafi ekki séð
ástæðu til að banna áfengi af
því að það var ekki þá orðið
eins stórt vandamál og það
seinna varð.
Sigur yfir drykkjusýkinni er
göfugt málefni og öll göfug mál
efni hafa krafizt fóma. Krist-
ur fórnaði lífi sínu til að mál-
efni hans mætti sigra og mann-
anna börn frelsast frá margs
kyns böli. Hann hefði svo sem
vel getað látið í minni pok-
ann fyrir Kaifasi og Fariseun-
um, kvænzt Maríu Magdalenu
eða einhverri annarri góðri konu
og eignazt myndarlegan barna-
hóp og lifað huggulegu og
hamingjusömu heimilislífi til
hárrar elli. En hefði hann gert
það, væri engin kristni til.
Hann var svo „fanati.sk ur“ að
hann fórnaði iífi sínu!
S-igur yfir því illa næst bezt
með því að fylgja Guði, eins og
þú sagðir, en það felst í því að
hlýða boðorðum hans. Þar sem
ég er baháítrúar álít ég ekki
nóg að hlýða boðorðunum, sem
Jesús og fyrri sendiboðar Guðs
opinberuðu, við verðum einnig
að hiýða boðorðum Baháúlláh,
sem er sendiboði Guðs fyrir
timabilið sem við lifum á. Hann
bannaði neyzlu sterkra eitur-
lyfja eins og áfengis, hass,
ópíums o.þ.h.
Virðingarfyllst.
Baldur Bragason.“
§ Enn um B & B
Þörir H. Óskarsson, skrifar,
(bréfið stytt nokkuð):
„Kæri Velvakandi!
Oft hefur mér komið til hug-
ar að rita þér nokkrar limur og
þá aðallega þegar mér hefur
ofboðið skrif og tal annarra,
en þetta er í fyrsta sinn, sem
ég geri alvöru úr því. Tilefnið
er auðvitað mál málanna i dag,
skákin.
Þetta mál hefur ef til vili
enga úrslitaþýðingu fyrir okk-
ur Islendinga, en þó held ég að
allir geti verið sammála um
það, að skákeinvígið er þegar
búið að veita okkur mjög mikla
landkynningu.
En það er annað, sem kemur
mér til að lyfta penna og það
er þessi eiliía fordómapólitik
hjá okkur íslendingum. Ég er
aldeilis undrandi á yfiriýsing-
um sumra og það virðist jafn-
vel tízkufyrirbrigði að segja
Robert Fischer geðveikan
mann. Tökum t.d. viðtöl Vísis
við fóik á förnum vegi, en þar
sögðu nær undantekningar-
laust allir, að maðurinn væri
geðveikur svo að ég tali nú
ekki um konuna, sem' ætlar að
heimta endurgreiðslu á öllum
þeim peningum, sem hún hef-
ur greitt fyrir happdrættismiða
hjá DAS frá upphafi. Mér verð
ur nú á að spyrja hér, hver
er geðveikur?
Ég ætla mér ekki að afsaka
framferði Bobbys, en hins veg
ar tel ég, að margir hafi verið
of fljótir til að dærna í þessu
máli, eins og svo oft áður.
Það fer ekki hjá þvi, að fram
koma Roberts Fischers komi
við taugarnar í mörgum og
ekki voru þeir öfundsverðir,
sem stóðu í öllu samningaþref-
inu. Hvernig svo sem þetta ein-
vígi fer, tel ég, að þakka megi
það ,,furðulegheitum“ Bobbys,
að athygli heimsins hefur
beinzt að íslandi. Einniig er það
honum að þakka, að báðir
keppendur bera nú meira úr
býtum fyrir ómak sitt en ella
hefði orðið.
Að lokum vil ég þakka öllum
þeim, sem hafa komið við sögu
þessa máls og komið hafa fram
af stakri hugarró og þeirri hátt
vísi sem skáMistinni er samboð
in.
Frá Verzlunarskóla íslands
Auglýsing um númskeið
fyrir gugnfræðingu
Eins og undanfarin ár mun Verzlunarskóli
íslands, einnig á vetri komanda, efna til
námskeiðs í hagnýtum verziunar- og sk'rif-
stofugreinum fyrir gagnfræðinga.
Umsóknum ber að skila á skrifstofu skólans
fyrir 28. júlí n.k..
Upp. gefnar í síma 24197 milli kl. 11 og 12.
Skólastjóri.
Gerviaugu
Gerviaugnasmiðurinn Muller-Uri frá Wies-
baden verður væntanlega í Reykjavík dag-
ana 21. — 29. ágúst n.k.
Þeir, sem þurfa á aðstoð hans að halda,
hringi vinsamlega í síma 26222.
Elli- og hjúkrunarheimilið Grund.
Þórir H. Óskarsson.'