Morgunblaðið - 20.10.1972, Side 17

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. OKTÓBER 1972
17
Matthías Johaiinessen — Kosningarnar i V-I^ýzkalandi:
ÞEKKT NÖFN
OG „OSTPÓLITÍK
Olíerammergrau, okt. —
Margir telja að litlu megi
muna í kosningunum hér í
Veslu r-Þýzkal d nd i, úrslitin
geti jafnvel oltið á nokkrum
þúsundum atkvæða. Það
er þvi ekki að undra, þótt
hart sé barizt, og þá ekki sízt
um atkvæði unga fóiiks-
ins sem nú kýs í fyrsta sinni.
í>að er um helm ingi fleira en
í síðustu kosnimgum fyr-
ir þrarnur árum, eða um 12%
kjósenda. Stjórnarandstæð-
ingar i braalraflokkunum
CDU, Kristilega demókrata-
flokknum, og CSU, flokks-
broti Strauss hér í Bæjern,
ganga heiilir og óskiptir til
leiks, en s t: j ó rmar f lokka rn -
ir hafa orðið fyrir veruleg-
um áföllum. Þingmenn úr röð
um þeirra hafa sagt skil
ið við þá, en alvariegasta
áfallið er úrsögn Schillers,
fyrrum efnahagsmálaráð-
herra, úr Jafnaðarmanna-
flökknum, SPD. Á eftir að
koma i ljós hvaða áhrif af-
staða Schillers hefur á kosr-
ingabaráttuna og úrslit kosn
Heide Kosendahl
inganna. Mikið pólitískt
skólp á eftir að renna til sjáv
ar, áður en yfir lýkur.
Flokkarnir eru farnir að
fl'agga með nöfnurn þekkts
fólks sem ætla má að hafi eitt
hvert aðdráttarafl fyrir þá
og ste.fnu þeirra. Þannig er
Grass, rithöfundur, aðalrós-
in í hnappagati Brandts og
nú hafa sósíaldemokratar
fengið nýja rós: Heide Ros-
endahl, stúl'kuna sem vann
langstökkið á Olympíuleikun
um og fyrsta guliið fyr-
ir land sitt, ef ég man rétt.
Hún afhenti þá þjóð sinmi
þikar fullan af siigurgleði.
„9uperathletin“, er hún köll-
uð í bl'öðunum. Hún studdi
Wiilty Brandt eintnig í kosn-
ingunum 1969 eins og Gúnter
Grass.
En st j órnaran ds tæði ngar
eiga einnig sin tromip á hend-
inni. Það þykir t.a.m. ekki
ónýtt fyrir Strauss að geta
státað af stuðiningi Franz
Beckenbauers, þekktasta
knattspyrnumanns Þjóðverja
og e.t.v. dáðiasta íþrótta-
mannis ilandsins. Aftur á móti
vekur það athygli að leikrita
skáldið Rolf Hoehhuth, s»tyð-
ur Frjálsa demokrata, FDP,
en hann er mjög umdeildur
og róttækur ádeiluhöfuindur í
verkum sinum,
Þannig nota sftjórmmála-
menn hér ékki síður en heiima
og annars staðar möfn firægra
manna sér til framdirátÆ-
ar. Þeir vita að eitt „rétt“
nafn getur varpað ljóma á
flokkinn, stefnuna og þá
sjálfa. Það var þetta sem
Mark Spitz óttaðist mest: að
stjórmmátamenn notuðu nafn
hans sér til framdráttar, eins
og ég miinntist einhvern tíma
á i þessum pistl'um.
Þá má einnig geta þess að
bl'aðafuliitrúi Olympíuleik-
anna, Johnny Klein, hef-
ur verið valinn til framboðs
fyrir CSU með 39:59 atkv.
u pps't ill i n ga rne fn dar flokks
ins í kjördæmi í miðri Mún-
chen. „Alle lieben Jobnny,"
segir i fyrirsögn greinar í
viikubiaðinu Die Zeit um
framboð hans. En vafasamt
er að allir blaðamenn sem
fylgdust með Olympíulieikun
um hafi elskað Johnny, a.m.k.
fóru blaðamannafundirnir í
handas'kolum, þegar Arabarn
ir tóku israelsku gísliana i
oliympiuþorpinu, en ekki er
víst að það hafi allt verið
„hinum elskaða Johnny“ að
kenna. Óvis't er um úrslitin
í kjördæmi Johnnys, ekki sið-
ur en mörgum kjördæm-
um öðrum. Jafnaðar-
menn u.nnu kjördæmið af
CSU í kosningunum 1969. Dn
ef svo fer aftur segja sumir:
Ætli Johnny verði ek'lci bara
blaðaiful'ltrúi næsta kansl'ara,
Rainers Barzelis ? Rudolf
Augs'tein, ritstjóri Dar
Spiegel, hefur aðra skoðun á
þessu málii. Hanin sagði
í fyrstu framboðsræðu sinni
í kjördæmi sínu, en hann er
frambjóðandi Frjálsa demó-
krataflokksins: „Við Barzel
eigum það sameiginlegt að
hvorugur okkar á eftir
að verða kanslari.“
Frjálsi demókrataflokkurinn
legguir höfuðáherzlu á að hann
— og hann eiinn —- geti komið
í veg fyrir að s'tjórnarand-
stöðuflokkarnir fái hreinan
meirihluta í kosiningumum. í
sjónvarpi ieggur flokkurinn
áherzlu á mikiivægt hlutverk
leiðtoga flökksins, Scheels,
utanríkisráðherra, í mótum
Ostpólitik Brandts og er eng-
inn vafi á að Seheel hefur
rétt flokkinn aítur eiitthvað
við og hefur áreiðamlega
sjálfur verulegt fylgi, lik-
lega aukið það til muna.
Scheel hefur áreiðantega
ekki farið til Peking nú af
einskærri tilviljum og komizt
að sa.mkomuliagi urn að ríkin
tvö, Kínverska alþýðulýð-
veldið og Vestur-þýzka sam-
bandslýðveldið taki upp
stjórnmálas'amband. Athygli
hefur vakið að þetta gerðist
á sama tíma og Bahr, sérfræð
ingur Brandts í málefn-
um Austur-Evrópulandann'a
og sérstakur sendifulitrúi
hans, hél't til Moskvu, aug-
sýnilega í þeim erindagerð-
um að fá Rússa til að ýta á
stjómina í Au-Berlím, svo að
unnt verði að undirrita
samninig milli Austur- og
V-Þýzkaliands hið fyrsta.
Fyrr munu V-Þjóðverjar
ekki samþykkja aðild Au-
Þýzkalainds að S.Þ. Bahr
hafði verið í Austur-
Berlín og rætt þar við stárfs-
bróður simn Kohl, áin þess
samkomulag næðist, eða veru
lega miðaði í samkomulagsátt.
Málið hefur strandað á þvi,
að Brandt og stjórn hans vill
að i samningnum sé talað um
eima þýzka þjóð, sem skipt
sé í tvö þýzk ríki, en austur-
þýzka stjórnin hefur haldið
fast við þanin skilning að hér
sé urn tvær þjóðir að ræða.
Sumir halda því fram að
Brandt ætli að undirrita
samning við Austur-Þjóð-
verja fyrir kosningamar og
draga þá ályktun af þvi hve
mikiia áherzliu hann virðist
teggja á að satakamulag náist
hið skjótasta, enda li'gg-
ur það í loftimu. En þessi
áhugi Brandts er auðvitað i
fullu samræmi við stefnu
hans og áform alla tíð og
ekki sízt yfirlýs’ingair hans
og flokks hans nú fyrir kosn
ingarnar. Aftrnr á móti tók
Brandt vissia áhættu, þegar
bann sendi Bahr ti'l Mos'kvu
á sama táima og Scheel, utan-
rikisráðherra, var í Peking,
en það virðist ekki hafa kom-
ið að sök. Kímverjar tóku ut-
anrikisráðherraimum eins og
bezt varð á kosið og Rússar
kom'U á óvart með því að
láta Bahr ekki aðeims ræða
við Gromyko, utamrí'kis-
ráðherra, heldur átti hann
eimnig fjögurra klukku-
stunda samtal við sjálif-
ain Brésmev. Það þykir stjórn
arsinnum hér góðs vi'ti, enda
ekki ótrútegt að Brésmev
vilji láta umdirrita samning-
inn við Austuir-Þýzkaliand hið
fyrsta, ef Barzel og Strauss
kæmust til vald'a í V-Þýzka-
landi eftir kosningar.
Bahr saigði við heimkom-
una, að endamlegt samikomiu-
lag lægi ekki fyrir, en að því
yrði uninið, þar til árangur
næðist. Þegar Seheel kom til
Þýzkalands úr Kímaförinni,
sagðist hann ekki gera ráð
fyrir, að samningur milli
þýzltu rikjanna yrði undir-
ritaður fyrir kosningar, en
unnið yrði að því af kappi,
að samningar tækjust sem
fyrst. Kohl, sem einnig kom
til Bonn að ræða við Bahr,
tók undir orð hans, að því er
virtist.
En kristilegir demókratar
eru ekkert ánægðir með
þessa hröðu þróun. Gerhard
Schröder, utanríkisráðherra
efni þeirra, varaði Br’andt
við því á flokksþingi Kristi-
lega demókrataflokksins i
Wiesbaden, að taka á sig nýj
ar s'kuldbindingar i utanrík-
ismálum sem yrðu bindandi
fyrír þá stjórn sem við tæki
að kosinimigum lokmum, 19.
nóv. n.k. Hann sagði að Ost-
pólitík Brandts værí full af
„mfetökum og blekkingum“.
Og Barzel taliaði um
samlanda Vestuir-Þjóðverja í
Austur-Þýzkalandi og saigði
að komimúnistar hefðu ekki
sýnt neinn llt á þvi að auka
frefei þeirra, eða veita þeim
rétrt til að kjósa í frjálisum
kosningum. Hann varaði við
þvi að Ostpólitík gæti leitt til
þess að auka áhrif Sovétríkj-
anna í Evrópu og lagði
áherzlu á að flokkuir hans
mundi liita á hima umdeildu
samininga við kammúnista-
löndin í „öðru ljósi“. Ekki er
víst hvaða ljós það verðup,
en kristiiegir demókratar
víkja áreiðainlega ekki frá
stefnu Brandts í neinum
verulegum atriðum. Hún er
einfaldtega of vinsæl meðal
alþýðu manna hér í Vestur-
Þýzjf^landi. En „ef við viimn-
um kosnin'garnar," sagði Bar-
zel emmfrermuir, „verður túlk-
un siamnimgainna i
okkar höndum,“ hvað sem
það merkir, ef á reynir.
Augljóst er að stjórnar-
andstaðan hefur ákveðnari
afstöðu til saml'anda sinna í
Austur-Þýzkalaindi, svo að
vitmað sé i kanslaraefni
hemnar, en stjómarsinnar, og
á miklu erfiðara með að sætta
sig við að viðurkenna tvö
þýzk riki en Brandt og stuðn
ingsmemn stjórnarininair. Hitt
er svo annað mál að Stjórn-
arsinnar gengu klofinir til
kosninga um sammngana við
Rússa og Pólverja í þinginu
i j úlí s.l. og greiddu ekki at-
kvæði. Erfiðl'eikar þeirra i
Franz Beclienbauer
þessu máli eiga áreiðainlega
eftir að koma enn betur i ljós.
En með alít þetta í huga er
ekki íráleitt að hugsia sér að
austur-þýzka stjórnin vitlj i
nú eininig hraða samn-
ingaigerðinni, þvi að taikimark
hennar er auðvitað að
fá Austur-Þýzkaland viður-
kennt sérstakt ri'ki með að-
ild að samtökum S.Þ. Samn-
imgar mundu einnig auðvelda
að emdanlega yrði gemg-
ið frá friðarsarmningum við
Þjóðverja, en það virð-
ist ligigja á þeim eins og
farg, ef dæma má af sarntöl-
um við fóllt, að Bandamenn
hafa ekki gemgið frá þessum
samningum. Margir Þjóð-
verjar virðast llita svo á að
þeir séu ekki sjál'fstæð-
ir, meðan þetta ástand ríkir.
Þegar Bahr var spurður að
því hvers vegna hann hefði
farið til Moskvu, sagði hamn
að vestur-þýzka stjórnin
hefði rætt málið við banda-
menn sina i vestri og henni
væri ekki síður skyit
að leggja máiið fyrir Sovét-
stjórnina sem ætti ekki síður
um það að fjalla. Hér átti
þessi að því er virðist ein-
beitti sendifulltrúi Brandts
áreiðanlega við að Þjóðverj-
ar væru skuldbundnir að ráð
færa sig við Bandaimemn,
áður en endanlega er frá
samningum gengið milli Aust-
ur- og Vestur-Þýzkalands.