Morgunblaðið - 24.10.1972, Blaðsíða 28

28 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. OKTÓBER 1972
.
SAC3AIVI í frjálsu riki eftir Y. S. Naipaul
og veiðidýr og þeim útrýmt.
. . . nú, Arabamir hefðu lík-
lega verið komnir þá . . . hefðu
þeir verið bandinír samian í hala-
rófu, reknir niður að strönd og
seldir mansali. Þannig er
Afrika. Þeir drepa áreið-
anlega þennan kóng. Og strá-
drepa attan hans ættflokk áðuæ
en linnir. Þekktuð þér hann?
Hafið þér hlustað á fréttirnar?"
„Ég hef bara séð hann,“ sagði
Linda.
„Hann kom hingað einu sinni
og smæddi hádegisverð. Mjög
fágaður maður að sjá. Væri ég
yngri, færi ég á stjá og reyndi
að bjarga honum. Þó væri lík-
lega lítið vit í því. Hann er
varla mikið frábrugðinn hinum.
Elf hann fengi tækifæri til,
mundi hann hundelta galdra
lækninn og koma honium fyrir
kattaimef. Það er sagt að gott
og iilt skiptist á jöfnum hönd-
um alls staðar. En þvi er ekki
þannig farið hér. Þetta eru Af-
ríkumenn sem eiga hlut að máli.
Þeir gera það sem gera þarf
samkvæmt þeirra skoðun, eða
það verða menn að hugga sig
við. Og það er ekki hægt að
hata þá. Ekki einu sinni hægt
að reiðast þeim. Ekki að gagni."
Kvöldverðinum var að ljúka.
Timothy tók fram af borðunum
siem höfðu verið reidd en ekki
notuð.
„Um seinan," sagði ofurstinn
og lagðfærði bækumar og blöð-
in á borðinu hjá sér. „Og það
var allt um seinan fyrir þenn-
an Suður-Afríkumann. Hann
vandi komur sinar hingað þanig-
að til hann varð fyrir siðasta
áfallinu. Það voru hans misfök.
Hreinræktaður Búi, það var
hann. Og svo korniu þeir að hálf
fullum tekatlinum, tveimur boll-
um á gólfinu og blóðslettumar
um alllt. Hann kom einu sinni
eða tvisvar með konuna
sína hingað, þá forljót-
ustu konu sem hugsazt getur.
Hún var eins og hrukkóttur og
mjög hamingjusamur api.“ Hann
þagnaði. „Síðustu árin hef ég
séð ýmislegt hér sem mundi
koma yður til að gráta."
Bobby varð litið upp við
þennan fallslka tón I rödd ofuinst-
ans. Þetta sagði hann aðeins
vegna þess að honum fannst til
þess ætlazt. Ofurstinn horfði á
Bobby. Bobby blés á kaffiboll
ann og saup á. Ofurstinn leit
undan.
Háreystinni linnti í eldhús-
inu og ofurstinn stóð upp. „Nei,
þeir skrifa ekki um það I blöð-
in. Ráðuneytisstjórarnir vilja
ekki heyna á það mimmzt. Nú á
allt að heita í beztu sátt og
samlyndi og enginn má sýna
galdralækninum óvirðingu."
Hann kom fótunum betur fyr-
ir sig, raðaði blaiðabunlkamum
enn betur og kryddflöskunum á
borðinu, tók bókina og hélt
henni við barm sér. „Þeir fá
ekki mörg atkvæði hérna nú
orðið."
Þetta skyldu vera lokaorðin.
Svo rétti hann úr bakinu og
gekk haltrandi út, sté öðrum fæt
inum létt niður en hinum þungt
og hægt.
Timothy tók saman borðdúk-
ana og allt að því hljóp við
fót með fagurlegum sveiflum á
milli borðanna. Lyktina af hon-
um lagði um salinn.
Klukkan var ekki orðin hálf
niu.
„Ég held nú að Belgíumenn
hafi ýmislegt til síns máls,“
sagði Linda. „Þeir hafa að
minnsta kosti vit á því að borða
ekki fyrr en klukkan tíu.“
„Flæmingjarnir,“ sagði
Bobby. „Þeir ,feitu.“
Timothy slökkti á tveimur af
þremur loftljósum.
„Þú kannt á skemmtanalífið
hérna, er það ekki?“ sagði
Bobby.
„Bíddu eftir mér á barnum",
sagði Linda. „Við gætum farið í
göngutúr."
Bobby gramdist trúnaðar-
hreimurinn í rödd hennar. Það
var eins og vonbrigðin og
myrkrið hefðu vakið eiginkonu-
kenndir i henni og hún hefði
undir eins sett hann í hlutverk
Martins. Reyndar kærði hann
sig heldur ekki um að vera einn.
Hann fór inn á barinn. Timothy
slökkti ljósið sem eftir lifði í
borðsalnum og fór að kankast á
við einhvern í eldhúsinu. Bar-
þjónninn stóð á bak við barborð
ið, álútur eins og fyrr, eins og
hann væri að virða fyrir sér
byggiin'gu barðsins iimroanverðia.
Nú ko,m í ljós að hann var að
lesa. Linda kom niiður með
peysu yfir axlirnar. Hún ók sér
í herðunum uppgerðarlega eins
og til að gefa i skyn að í henni
væru ónot af fleiru en kulda.
í þýðingu
Huldu Valtýsdóttiu* *.
Þegar út á breiðgötuna kom,
heyrðist ekki skvaldrið og há-
reystin frá þjónustufólkinu. Þar
heyrðist ekkert nema fótatak
þeirra á lausri mölinni og öldu-
gjálfrið við steinvegginn á
ströndinni. Birtu lagði frá barn-
um út á bílastæðið. Annars var
allt i myrkri I kring um hótel-
ið.
velvakandi
Velvakandi svarar i síma
10100 frá mánudegi til
föstudags kl. 14—15.
• Hvers vegna má ekki
veita fé til bindindis-
starfsemi í landinu?
Hilmar Jónsson skrifar:
„Nýlega barst mér í hend-
ur rit, er ástæða er til að vekja
athyglá á; heitir það „Afengis-
varnir“ og er eftir Jónas Guð-
mundsson, fyrrverandi skrif-
stofustjóra. Þar er að finna
mjög gott yfírlit yfir bindindis-
starfsemi okkar ísJjendimiga,
eiins og hún er nú. Enmfremur
er þama að finmia lög frá hin-
um Norðurlöndunum um þetta
efni. Síðast en ekki sízt eru
tillögur höfumdarims, um hvem
ig hægt sé að sporma við þeirri
öfugþróum, sem hér hefur orð-
ið með vaxamdi áfengis- og eit-
urlyfjameyzlu. I bókimni er
prentuð smágrein úr Alþýðu-
blaðinu frá 26. mai 1972. Þar
segir:
„Tíundi hver Evrópumaður
er drykkjumaður, segir svissn-
eski prófessorimn dr. Kielholz.
Ofdrykkjan er alvarlegasta
þjóðfélagsmein í þessum hluta
heims."
Þetta kom fram hjá prófess-
omum á ráðsitefnu um fram-
haldsmennitun lækna, sem ný-
lega var haldin í Vestur-Berlín.
Þá segir prófessoiinn einnig,
að ofdrykkja hrjái sífellt yngri
og yngri aldursflokka og bend-
ir á, að á árabildnu frá 1959 til
1969 hatfi fjöldi drykkjusjúkra
ungmenna undir 19 ára aldri
tvöfaldazt. Þá hefur ofdrykkju
sjúkum konum innam þrítugs
einnig fjölgað um helming á
síðasta áratug.
• Neyzla fíkniefna
dregur ekki úr mis-
notkun áfengis
Prófessorinn mótmælir
þeirri kenningu, að neyzla eit-
urefna og örvandi lyfja hafi
dregið úr ofdrykkju og mis-
notkun alkóhóls. Segir hann að
þvert á móti hafi hið gagn-
stæða sammazt. Heimingur adlra
„króniskra" áfengissjúklinga
Til sölu
Tilboð óskast i Rambler '64. Ný vél, ný kúpling, gírkassi,
bremsur, dekk. Skoðaður '72. Billinn er mjög vel útlítandi og
í góðu lagi. Bíllinn er til sýnis að Freyjugötu 1 (Goðaborg).
Tilboð skilist á sama stað. Öll tilboð tekin til athugunar.
Tilboð skilist fyrir kl. 4 þann 26. þ.m.
Sinfóníuhljómsveit íslonds
Fjölskyldutónleikar
Sunnudaginn 29. október 1972.
Sunnudaginn 11. febrúar 1973.
Sunnudagirtn 25. marz 1973.
1. tónleikarnir verða í Háskólabíói SUNIMUDAGINIM 29. OKT
KL. 15. Stjórnandi verður Sverre Bruland. Flutt verður tónlist
eftir Mozart, Bach, Britten, Grieg, Pál isólfsson, Kuhlau o. fl.
Aðgöngumiðar, sem gilda að þrennum tónleikum, eru til sölu
í barnaskólnuum.
mlsnoti einnig örvandi lyf og
deyfilyf.
Stumdum er þvi haldið fram
af ábyrgum aðilum, að fé, veitt
til áfen:gi.svarna á íslandi, sé
umtalsvert. Ég held, að þeir
ágætu menn og konur, sem
þeim firrum flíka, ættu að at-
huga staðreyndir. Áfenigis-
vamaráð fær nú um 3 milljón-
ir og frjáls félagssamtök bind-
indlsmamna fá tæpa miiljón.
Lítil sem engin fræðsla er í
skólakerfinu um skaðisemi
áfengis og tóbaks. Jónas Guð-
mundsson telur að verja eigi
verulegu fé af þvi, sem inn
kemur í sjóði Áfengisverzlun-
arinnar til þess að vinna gegn
áfengisbölinu. „Þar má segja,
að ekkert hafi verið gert, því
þau ómyndarframlög, sem tek-
in hafa verið í Gæzluvistarsjóð,
eru öllum, sem þar hala komið
nærri, til skaimmar og er þá
fyrst og fremst átt við Alþimgi
og rikisstjómdr á hverjum
tíma,“ segir Jónias.
• 10% af tekjum Áfeng-
isverzlunarinnar ættu
að fara til áfengis-
varna
Og hann heldur áfram:
„En hér er það einmitt, sem
Áfengisverzlun rikisins á að
koma til sögunnar. Hún reytir
af hinum dirykkjusjúka hvern
einasta eyri, sem honum áskotn-
ast, hvort sem hann er feng-
inn með frjálsu móti eða ó-
frjálsu. Hún tekur hann frá
kornum og bömum þeirra
sjúku manna, sem áfengið er
að brjóta niður.
Hún tekur mikimn hluta þess
fjár, sem ungllngar afla sér
eða fá í hemdur frá foreldrum
siruum og leiðir þá inn á óheilla
vegi áfengisneyzluinnar. Hún
gerir saimkvæmi skyniborinna
manna að vitfirringEisaimkom-
um, þar sem engum er vært
nema ofurölvi. Þess vegna er
það hún — Áfengisverzlun
rikisins — og hún ein, sem
leggja á fram aHt það fé, sem
tii áfengisvama þarf að verja
á Islandi. . . . Lágmark þess
fjármagns, sem Áfengisverzl-
unin ætti að leggja fram, sýn-
ist þó vera 10% af nettótekj-
um hemmar eða eins og nú
sitendur um 100 miHjóndir
króna áriega."
Svo stórmannlega er nú að
staðið í sambandi við hið „fyr-
irbyggjandi" bindindisstarf, að
Templaraihöllin, — sem er eima
dansihús höfuðstaðarins, er
býður upp á áfemigislausar
skemmtamir, — hefur á fram-
lögðum fjárlögum 1973 verið
svipt sínum áriega byggtnigar-
styrk.
Vafalitið getur sá heiðurs-
klerkur, er fann ekkert amnað
að gagnrýna í þjóðfélaginu en
þessa einu vin í „vínmenn-
inigu" höfuðstaðarins, þakkað
sér það verk að eimihverju
leyti.
Hilmar Jónsson."
• Rauður ráðgjafi
Ríkisstarfsmaður skrifar
m. a.:
„Hver hefði trúaö þvi hér
fyrr á árum, að Thor Vilhjálms
son ætti eftir að verða ráð-
gjafi?
Jæja, veri hann velkominn
inn í „kerfið", blessaöuf karl-
imn! Það var ekki seinna
vænma, að hann raðaði sér á
jötuna hjá ríkinu með öðrum
flokksbræðrum sinum. Haildór
sjóðamálaráðherra hefur varla
við að hlaupa eftir fóðurgang-
inurn með hvert töðufamgið á
fætur öðru handa kommúnist-
um á ríkisframfæri.
Er hér ekki kominn Rauður
ráðgjafi, sem oft er minnzt á
i þjóðsögum og ævintýrum?
En af hverju skyldi Lúðvik
láta það dragast svona lengi á
íianginn að skipa Stefán Jóns-
son aðstoðarráðlherra? Langar
Jónas Árnason líka í starfið ?
Því ekki að skipa þá báða? Og
því ekki að gera Helga skyr-
gám að siðameistara (protokol-
chef) rikisstjórnarinnar? Hfifn
ing málgagms forsætisráðherra
á athöfnum þessa mamrns gerir
siiika ráðninigu eðlilega, — allt
að þvi sjálfsagða.
Þessar mannaráðningar
mundu auka veg og virðimgu
íslenzku ríkisstjómarinnair inm-
an liands og utan enn meira en
orðið er, og allir vita, hve hátt
hún er skrifuð nú þegar. Hún
er að komast í sama klassa og
aðrar eyríkjastjómir, svo sem
á Haití, Zanzibar og Möltu.“
GUL.LSMIÐUR
Jóhannes Leifsson
Laugavegi30
TRÚLOFUNABHRINGAR
•yjðsmiðum þérveljtið
IINITED BELLEBt LIMITED
EXPORTERS OF MACHINERY AND EQUIPMENT, 54 A, Tottenham,
Court Road, London W 1 P. OBQ.
Seljendur hvers konar byggingarefna, þjónustu og varahluta.
Fyirirspurnum yffcnr veitt svar með ánægju.
TEL.: 01-637 0268. TELEX 265403.
SÍMNEFNI: SCODIL, LONDON W 1.