Morgunblaðið - 20.01.1973, Page 8

8
MÖRGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. JANÚAR 1973
Ólafur B. Thors, borgarfulltrúi:
Efling löggæzlu óhjákvæmileg
með örum vexti borgarinnar
Borgarstjórn harmar af
stöðu ríkisvaldsins
A FUNDI borgarsfjórnaT í
fyrradag urðu miklar usn-
rzr5»ir um tíliögu borgarfull-
trúa Fr atn s ók n a r f 1 okk súi s
þar sem skorað var á lög-
reglustjórann í Reykjavík að
efla löggæzlu í Breiðholti og
stofna þar sérstaka lögregfu-
stöð. I ræðu, sem Ólafur B.
Thors (S) flutti um þessi
mál, kom fram, að slíkum
áskorunum á að beina til
f járveitingarvaldsins og Aiaws
málaráðherra. En löggærl*
fellur nú beint untíir rSav-
valdið og er ekki ieaiguT á
neinn hátt á vaiðá svesidas'-
félaganna.
Ólafur B. Thors flutti
breytingartillögw viii tiSSSgti
framsóknarmanna þar «eBB
hörmuð var sú afstaða fjir-
veitingavaldsins eðdbá var
orðið við eindregimwn «g rök-
studdum óskum fögregl®-
stjórans um fjölgnn í lög-
regluliði Reykjavíkur, «g var
tillaga Ólafs samþykkt með
15 samhljóða aíkvæðum í
fundarlok.
Alfreð Þorstei«ss®n (F)
fylgdi tillögu þeáfxa fram-
sóknarmanna úr Maði,
Alfreð Þorsteinsson '<F) fyledi
tiUögurmi úr hlaði og kvaS það
vera orðið flestum mikið
áhyg-gjuefni við hve mikið ör-
yggisleysi íbúar Breiðholtsins
ættu að búa. Rakti hann í því
sambandi nokkuð af atburðum
imdanfarinna daga. Borgaríuli-
trúinn vitnaði einnig í nýgerSa
samþýkkt Kvenfélags BreaSholts
hverfis þar sem krafizt' er J5g-
reglustöSvar í hverflð og því
lýst yffir, aS það sé hrein móðg-
un við ibúana að bera við fjár-!
skorti í þessu
sambaudi. Al-
freð sagði, að
það vær; «nðvit-
að fleira eu Jög-1
gæzluteysið er ’
•stuðlað; að tið-'
um afbrotum i'
Breiðholtinu, þar
væri einnig til
að dreifa skorti
á aSstöðu fyrir féiagsitf og jsfn- •
framt því, að því lögregluliði,
sem völ væri á, væri ekki beitt
nægilega skipulega, þ.e.a.s. ekki
væri tekið nægjanlegt tillit tii
breyttra aðstæðna í borginni við
skiptingu lögreglumanna á
hverfin. En ef miðað vsecri við 1
lögpeglumann á hverja fimm
hundruð íbúa, þá settu að vera
um 20 lögreglumenn i Breiðhoits-
hverfi. Að lokum lýsti Alfreð ’
þeirri skoðun sinni, að í bifreið-
um lögreglunnar ættu að vera
tiltæk skotvopn, ef skyndilega
þyrfti að fást við vopnaða af-
brotamenn.
Ólafur B. Thors (S) kvaðst ’
vilja benda borgarfulltrúum á þá
staðreynd, að st.jórn iöggsezlu -
mála hefði alfarið verið tekin úr.
höndum sveitarfélagHnna við ný-!
gerða skiptingu stsrfa milli
sveitaríélaga og rikfeins. Sveit-!
arfélögin og þar með Rejkja
vík hafi því ekki lengur neinn ’
ádrvörðunarrétt um löggæidima,
heldur -aðeins tfnögurétt í bezta ;
falli. f>að sé þvi á vaidi rikisms i
en ekki Reylíjaviknr að ákve'ða.
hvort löggæzlan i borginni njöti
þeirrar aðstöðu, er imaðsvnleg
verði aö teljast, til þess mð hxm
geti sinnt störfum sinum á fuTI-'
nafigjandi Mtt. 'Ólafur fcerrfi sið-
an á, -að ISgreglusijórirm i
Reýkjavfk fiefði sett fnarn ósk-
ir um a5 1 jalga í Mðinu um 50
menn í ár og 50 menn 1974 og
a§ fá að stofna deild með 12
kvenlögregluþjónum í ár. Þess-
um óskum hefði
f j-árvei-tÍTi'gaT-
vaidið algerlega
hafnað, en lög-
reglustjóri hafí
einmitt talið |
þessa fjölgun
eina af frumfor-;
sendum þess, að
löggæzlan eflist og geti mætt
þeina mikla fjölda nýrra og
Ssneyttra verkefna, er hún nú
þarf að glima við, verkefna,
sem óhjákvæmilega fylgi örum
xsesrti feorgarinnar.
ÚúafuT benti á nokkur atriði,
se* ISgpeghastjórinn hefði fært
fram til stuðnings kröfunni um
fjöigun í lögregluliðinu. í fyrsta
lagi tvefði hlutfall lögregluþjóna
mlðað við íbúaf jölda lítið breytzt
frá 1:94®, en vinnutími þeirra
i>ef8ii i sama tíma minnkað um
fte*n nsnni 10 vikum á ári hjá
hverjum einstökum. í öðru lagi
-ern I Reykjavik allar megin-
stofnaTiir landsins og borgin
þjónar að miklu leyti sem þjón-
ustumiðstöð fyrir alla ibúa
Reykjanessvæðisins og kalli
þetta vissulega á stórauknar
aimir hjá iögreglunni. 1 þriðja
laga hafi Jiin mikla stækkun:
bargarhmar að flatarmáli þau
áhril. að dreifa verði lögreglu-
stö®vum ®g kalli það ótvírætt á
aukinn Trrannafla. 1 fjórða lagi
krefjast ný verkefni aukinnar
séTkæflngar innaTi liðsins. 1
fimmta lagi krefjist stóraukin
bifreiðaeign aukinnar umferðar-
löggæziu, sem ávaiK «r mjög
mannfrek.
Ölafur B. Thors sagðist ekki
teija, að betri eða traustari rök
yrðu færð fyrir þeirri knýjandi
nauðsyn að fjölga 5 iögregluruni
en þau, sem komið hefðu fram í
þessum ammælrai lögneglustjór-
ans. En eins og þegar vjeri kom-
ið fram, þá hefði ríkisvaldið
ijafnað þesstrm rökum og aðeins
hefðá verið heimilað að ráða í
fjórar nýjar stöður á þessu ári. :
Áskorunfnnú u-m aukna löggæzlu
setti því tvímælalaust að bcin-a
til ríkisstjörnarinnar og þá sér-
staklega til dómsmálaráðheTTa.
Ólafur gat þess, að í borginni
væru nú 220 lögreglumenn, þar
af '30 Tamnsókn'aTlögreglTjmenn,
35 til 40 sem störfuðu að um-
ferSargæzlu. en 120 að almennri
löiggæzlu, 30 I senn á fjórum
vöktum. Þmr, sem þá eru eftir,
starfa að ýms-um sérstökum
málaflokkrrm, svo sem fíkni-
áeÉnamálum.
Augljóst væri þvi, sagði borg- ,
arfulltrúhm, að ef stórauka ætti
löggæziu t.d. í Breiðholti. þá ynði
annaðhvort að draga ur henni
annars staðar í borginni eöa að
flrölga i lögreglunni, en því hafn-
aði ríkisstiómin. Aftur á móti
væri það alls ekki einhiit lan sn
að reisa löggæzlustöð i Breið-
hotti, enda þött sjáifsagt sé að
það verði gert eins og raunar
ÁætJeð -er. heldur þurfi hér að
koma til ýmser aðrar aðgerðir
»g þá sérstaklega í áfengismál-
ma, en flest afbrot eru ’ á ein-
hvera hátt tengd þvi ófremdar-
ástandi. san 5 þeim málum er,
Tikiandi. Jafnframt þarf að
kiwra eðb'iemj lagi á írrlausrnr I
döms+öla 5 T'fd'sim'áhjm. þannig:
að vamaðoráh'rif sakadóms
að parná en brotamenn
--■-T-r-i ekki nð þvj vxsu, að þeir
v'ð refsingaT vegna hæga-
í úrlausnum dómstöla.
Ó'l'’fur kvaðst vera efnisiega 1
w-mrnS2a þe’rri tiliögn framsökn- ;
armaaBMi að efla þyrfti löggæzlu ]
i Breiðholtshverfum, en henni
væri bara beint að röngum að-
ila. Eins og sýnt hefði verið
fram á, væri lögreglustjórinn al-
gerlega bundinn af þeim, er
ákvarða fjárveitingar til- lög-
reglunnar, ríkisstjórninni, og þá
sérstaklega dómsmála- og íjár-
málaráðherra, sem eru flokks-
bræður tillöguflytjenda, er væru
siftur á móti rikið í þessu máli
og líka máttarkm. „Dýi'ðina geta
þeir eimnig öðlazt, ef þeir standa
nú með okkur Reykvikingum í
þessu brennandi hagsmunamáli
okkar allra,“ sagði Óiafur B.
Thors.
Magnús L. Sveinsson (S)
kvaðst ha.fa búið í Breiðholittnu
I rúm fjögur ár og því getað
fyigzt meS þróun þessara mála
frá upphafi. Sér væri það vel
ljóst og raunar æfti ölium að
vera það ijós<t, að með tilkomu
hverfa langt frá mið'borginni,
m-- ...af. s<*m jafnvel
gæti verið ófært
1 til, þótt góð
H Æærð væri aim-
ars staðar, hlytu
* 'f að skapast
breytt viðhorf-
H M.a. til löggæ’zlu
mál.a og þá sér-
staklega með til-
Hti til þess, að
þama byggju nú um 12% borg-
arbúa og ætti erm eftir. að fjölga
mikið. Af þessum sökum mætti
það gjörla sjást, að algerlega sé
óviðuniandi að þessi hverfi Verði
löggæzl'ulaus framvegss eins og
undanfarið. Með réttu ætti að
vera álxka fjölmennt lögregluldð
i Breiðholti og er t.d. á Akur-
eyri eða í Kópavogi, sagði Magn-
ús. BorgarfuDtrúiimi kvaðst taka
fyllilega uisdir með Kvenfélagi
Breiðholts að það sé beinlínis
móðgandi afsökun gagnvart ibú-
um hverfamsa, að ríkisvaldið
skorti fé til þess að leysa þetta
mál á viðundaindi hátt.
Sigurjón Pétarsson (K) varaði
vi'ð þvi, að óorð gæti komizt á ;
Brei-ðho 1 Lshverfín með þessu ;
safellda tali um afbrot þar. Hann 1
kvaðst telja, að afstaða meiri-,
hlutains í borgar 1
stjóm til K»g-
gæzlu hefði
breytzt frá því
að borgin hætti
að greiða helm-
ing kostnaðar
við löggæzluna.
I>á hefðu fyllstu
kröfur lögreglu-
stjórans ekki
alltaf verið teknar til greina.
BorgarfuiltrúinTi sagðist taka,
undlr það, að seninilega mætti
fjölga eitthvað I lögreglunni, en
mannfjöldinn væri aftur á mótí
alls ekki einhlítur heldur gætí
góður tækjabúnaður og félags-
legar aðgerðir ekki síður orðdð
til eflingar góðri hegðan. Sig-
urjón kvaðst vera því sammála
hjá Ólafi B. Thors, að ekki ætti
síður að beina tíimælum um
auknia löggæzlu til dómsmála-
ráðherra en til lögreglustjóra.
En hann vonaði, að talan um
aukningu um 100 menn, sem sett
er fram í tilögu Ólafs, verði
felld út.
Björgvin Guðmundsson (A) 1
kvaðst vera sammála því að til-
laga framsókn-
araiaiuia ætti
einmig að bein-
asf til dóms-
málaráðherra,
verkefnið væri
ótvíraett hans.
Borgarfulltrú-
inn kvaðst vera
umdrandi á því,
að óskir K)g-
reglusxjórans hefðu verið hunz-
aðar algerlega. Hvers vegna
hefði t.d. ekki verið leyfð fjölg-
un um 20 tíl 30 memn?
A5 lokum sagðist Björgvin
telja, að fjöhniðiar yrðu að sýna
meiri ábyrgð í fréttaflútiningi af
ýmsum hörmulegum atburðum
eins og til dæmis þeim, er orðdð
hefðu í Breiðholtinu á sunnudag-
irm.
Óiafur Ragnarsson (SFV) taldi
að stórauka þyrfti öengsl lög-
reglunnar við almerming og efla
þannig samstarf þar á milli.
Borgarfulltrúinin lýsti sig ósam-
mála þeiri'i uppástungu Alfreðs
Þorsteinissonar að vopn yrðu
höfð til taks í bifreiðum lögregl-
unnar. Ólafur kvaðst vera sam-
mála því, að beirsa ætti áskorun-
um um aukna löggæzlu til dóms-
málaráðherra.
Vifreð Þorsteinsson (F) sagð-
Lst vera á móti því að gera þetta
mál að pólitísku þrætuepli, en
kvaðst vilja spyrja, hvort full-
trúar meirihlutans væru tiibún-
ir til þess að ræða um félagsleg-
ar lausnir á afbrotum í Breið-
holti? BorgarfuUtrúinn sagðist
vita, að lögreglústjóri réðá ekki
fjölda lögreglumanna, en taldi
aS tillaga framsóknarmanna
gæti orðið hon xm gott vega-
nesti í viðræðum við dómsmála-
ráðherra.
Birgir Isl. Gunnarsson, borgar-
stjóri, kvaðst í samtoandi við
þessar umræcur vilja leggja
nokkra áherzlu á það, að Breið-
holt væri alls ekki eitt hverfi
heldur }: rj ú og stungið hefði ver-
ið upp á að láta þau heita Bakka-
hverfi, Selj'h rfi og Fella- og
Hóiahverfi og alls mundu í fram-
tiðinni búa þairxa um 24.000
manns. Borgarstjóri kvaðst alls
ekki geta skilið,
hvers vegna full
trúar minnihlut-
ans í borgar-
stjórn eða borg-
arstjórmarfull-
trúar ríkisstjórn
arinnar eins og
margir kölluðu
þá um þessar
mundir, þyrftu
alltaf að drel.kja málefnalegum
umræðum í eilifum varnarræð-
um fyrir ríkisstjórnina, ef eitt-
hvað væri á hana drepið. Þann-
ig hefði t.d. Sigurjón Pétursson
að mestu sleppt því að ræða þær
tíllögur, er hér lægju fyrir,
vegna áhugans á þessu varnar-
starfi.
Birgir ísL Gunnarsson, borgar-
stjóri, 1 vaðst ekki minnast jxess,
að ðskum lögreglustjórans um
fjármagn hefði nokkru sinnx
verið hafnað af Reykjavikurborg
utan við afgreiðslu fjárhagsáætl-
unar 1971, en þá hefði legið fyr-
ir skýlaus yfirlýsing rikisstjórn-
ariraiar um að hún murxdi taka
þessi mál í sínar hendur með
lagabreytingu þá strax eftir ára-
mót. Þá hefði ekki verið talið
rétt, að borgarstjótn væri að
gera um þetta samþykktir og
hefði Sigurjón Pétursson á þeim
tima verið þeirri afgreiðslu al-
gerlega sammála. Þetta ber allt
að sarna brunni, sagði borgar-
stjórinn. Ef rlkisstjórnin er
n~'fnd, \ x er eins og komið sé
við opna kviku hjá borgarfull-
trúum ríkisstjórnarinniar. Aftur
á móti hafi borgarstjórn oft og
e'.xatt samþy1 kt mjög harðorða
gagnrýni á Viðreisnarstjórnina
og hafi borgarfulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins aldrei talið sig
vera einhverja sérstaka tals-
menn þeiirar stjórnar í borgar-
stjórrx Reykjavíkur. Birgir Isl.
Gunnarsson, borgarstjóri, lagði
að lokum mikla áhexrzlu á, að
samstaða næðist um tillögu í
málinu og að borgarstjórn sýndi
enga undarxlátssemi í þessu mik-
ilvæga máli.
Ólafur B. Thors (S) Itrekaði
það, að jafnan hefði verið orð-
ið við óskum lögreglustjóraixs af
borgarstjórn. Hann kvað borgar-
fulltrúa Sjáifstæðásflokksins
vissulega tilbúna tíl viðrseðna við
Alifreð Þorsteimssoin og al:ia aðra
um úrlaitusn félagslagra vanda-
máia í B nei ðholtsh ve rfu m.
Markús Örn Antonsson (S)
sagðist vilja ieggja áherziu á
ábyrgð f jölimiðla í sambandi við
afbrotamál. Sérstaklega kvaðst
harrn vilja gagniýna þá óhróð-
ursherferð, sem sumir þedrra
hefðu farið og væru í gegn lög-
reglunni og þaö væri því siður
en svo einkennilegt, að hún ætti
við ýmsa erfiðleika að etja. Og
í Ijósi þessa
væri eSlilegt að
erfitt gæfci
reynzt að fá þá
menn, sem lög-
reglan þyrfti að
hafa á að skipa
fcil þess að
gegna þessum
afar vanþakklátu og erfiðu
störfum. Nauðsynlegt væri því,
að almenirxingur tæki upp virka
samstöðu með löggæzlumöimun-
um og þeir þyrftu einndg að
stórauka tengsl sin við fólkíð í
borginni. Bneiðholtshverfin taldd
Markús að væru Reykjavik til
sérsbaks sómia, einkuim fyrir
það, að þar væri búsett fólk úr
öllurn starfsstéttum, en sdlifct
væri einmitt mjög nauðsyrxlegt
til þess að eðílilag tenigsl yrðtx á
milJii allra þjóðfélagshópa.
Borgarfulltriimn kvað það
rangt hjá Alfreð Þarsteinssyni
að engin æsfculýðsstarfsemi færi
fram í Breiðholtí. 1 Bieiðholts-
skóla sé refcin allnokkur æsfcu-
lýðsstarfsemi og unnið sé að
framtiðarskipuLagi hennar.
Kristján Benedikteson (F)
sagðist vera þvi sammála að
ekki ætti að bianda Iandsmála-
pólitík inn í þessar umræður og
sjáifur væri
hann síður en
svo hræddur við
að gagnrýna eig
in flokksmenn.
Hann kvaðst
ekki mirmast
stórfelldra ósfca
______ um fjölgun lög-
reglumanina áð-
ur og sagðist
teija, að lögie'glustjórar um allt
land hefðu nú orðið mun stór-
tækari í kröfugerð við það að
nú beindust kröfumar að likrnu.
Kristján taldá fjölgun um fjóra
meim i Reykjavífc vera í réttu
hlutfalli við ibúaaukningn.
Sigrurjón Pétursson (K) sagð-
ist leggja áherzlu á, að við
félagslegar aðgerðir fylgdi aukin-
ing á lögregiumönnum og taldi
rétt að draga úr framkvæmdum
annars staðar í borginni tíl þess
að hægt væri að vinna meira að
þeim málum í Bieif@ioltsihverf-
um.
Birgir fsl. Gunnarsson, borgar-
stjóri, kvað það vissuiega rétt
að vega yrði og meta fram-
kvæmdir með tiJLiti tíl mikils-
vægis þeirra. Sérstaldega leifcaðd
þetta á nú, er hugsanlegt væri
að ef björtustu vomir ræiíust
ekki tíl fulis þá yrði að skera
framkvæmdir niður um 140
milljóndr króna auk þess sem
vaxtabyrði ykist vegna genigis-
fellingarinnar, þarrnig að niður-
skurður gæti jafnvel þurft að
nema 300 tíl 320 milljómum
króna. Nýjum framkvæmdum
yrðu því að fylgja mýir tekju-
stofnar.
Albert Guðmundsstm <S) kvaðst
treysta lögreglustjóran'um í
Reykjavík manna bezt til þess
að meta þörfina
fyrir löggæzlu
og það væri
hörmulegt, að
tillögur hans
hefðu ekki ver-
ið samþykktar.
Albert kvaðst
telja Tianðsyn-
legt að sveitarst j órnum verði
aftur falið vald yfir löggæzlu-
málum sínum. Hann sagðist svo
vilja stinga upp á þvi, að félags-
mála-, iþrótta- og æskulýðsráði
verði sameigirflega falið að
vinna að tillögum um félags-
starf I Breiðholtshverfum.
Kristján Benediktsson (F)
sagði að Reykjavík hefði næga
tekjustofna og þvl væri tillaga
borgarstjórans um það efni ó-
þörf.