Morgunblaðið - 08.06.1973, Blaðsíða 1

32 SIÐUR
Uandvarnarádherrar Noregs og Danmerkur á NATO-fundi;
Skora á Breta að
kalla herskipin burt
Einkaskeyti frá Carl
Magnus Thomgren,
fréttaritara Mbl. í Brússel,
7. júní.
FUNDUB landvarnaráðherra
aðildarríkja Atlantshafs-
bandalagsins hófst með því í
morgun, finnntudag, að Jos-
eph Luns, franikvæmdastjóri
bandalagsins, sem er þar í
forsæti, gat þess og harmaði
að fulltrúi Islands væri þar
ekki staddur — en á miðviku-
dag hafði Tómas Á. Tómas-
son, sendiherra íslands hjá
aðalstöðvum NATO, tilkynnt
framkvæmdastjóranum, að
ríkisstjórn hans hefði ákveð-
ið að taka ekki þátt í fund-
inum á fimmtudag. Er þetta
í fyrsta sinn sem íslendingar
eiga ekki fulltrúa á þessum
fundum. Jafnvel árið 1958,
þegar kom til síðustu alvar-
legu fiskveiðideilu við Breta,
sendu íslendingar fulltrúa
á fundi landvarnaráðherra
NATO.
Áður en dagskrá fundarins
í morgun hófst, kvöddu sér
hljóðs þrír ræðumenn, Iand-
varnaráðherrar Noregs og
Danmerkur, Johan Kleppe og
Kjeld Olesen, og skoruðu á
Breta að kalla herskip sín
burt af Islandsmiðum, og
Carrington, lóvarður, land-
varnaráðherra Bretlands, er
vísaði þeirri málaleitan á
bug.
Johan Kleppe ráöherra Nor-
egs lagöi áherzlu á hve ástand
iö í deilu Breta og Islend'nga
væri orðið alvarlegt og benti á
hve óheppiiegar afleiðingar deil
a0i kynni að hafa va.rðandi örygg
ismáliin og samstarf miilii aðildar-
rikja NATO. Hann kvaðst skiija,
eð erfitt væri að stíga fyrsta
skreíið í deilu, þar sem báðir
aðilar hefðu gemgið svo la.ngt —
Framhald á bls. 12.
Fiskveiðimál
EBE:
Danir
hyggjast
taka
frumkvæðið
PARÍS 7. júmí — NTB.
Ivar Nörgárd, efnaliagsniálaráð-
herra Danmerknr, sagði í París
f dog, að Danir myndu taka
Irmnkxa-ðið um að reyua að
leysa fiskveiðivandarnálin á
Norðiir-Atlantshafi. Hann tekur
við forsæti ráðherranefndar
Efnaha.gsb4MHSa.lags Evrópn 1.
FramhaJd á bls. 12.
— án skilyrða um eftirgjöf af íslands hálfu.
— Fulltrúi Breta neitar. Joseph Luns styður
afstöðu Norðmanna, sagði Varvik, utanríkis-
ráðherra Noregs í norska Stórþinginu
Frá fundi iandvarnaráðherra NATO í Brussel. Fremst á myndinni má sjá auðan stól Islands.
Heath
á fundi
um fiskveiöi-
deiluna
London, 7. júní. AP.
EDWARD Heath, forsætisráð
herra Bretlands átti í dag 45
mínútna fund með ráðgjafa-
neifnd stjórnarinnar um land-
varnir og utanríkismál svo
og Anthony Stodart, ráð-
herra þeim, sem fjall-
ar um sjávarútvegsmál í
brezka landbúnaðarráðuneyt-
inu. Ekki var upplýst hvað
þar fór fram, að öðru leyti en
því, að fnndurinn hefði verið
haldinn vegna síðustu atburða
á íslandsmiðum, þar sem Æg-
ir hafi siglt á freigátuna
Scyllu — en þannig er skýrt
frá atburðinum af hálfu
brezka flotans.
Talsmaður utanrikisráðu
neytisixis upplýsti, að semdi-
ráðið breaka í Rv'íik hefði fyr-
irskipanir uim að mótmæla
slíikium atburðum ag yrði það
gert. Talið er að sendiherra
Breta á íslandi, John McKenz
ie, fari til ísiands á morgun
og haft fyrir satt, að Bretar
séu nú ákveðmari en nokikru
simni fyrr í því að hafa brezku
freigáturnar áfram innan 50
milma fiskveiðimarkanna þar
til islenzku varðslkipin hætti
að áreita brezka togara.
í>á lét Austen Laing, fram
kvæmdastjóri brezka togara-
sambandsins svo um mælt í
dag, að ási.glingin í morgum
hefði fyiigt i kjölfar fyrri ásigl
inga á óvarða dráttarbáta og
togara á síðustu mánuðum. „1
þetta simn varð Scylia fyrir
árásinni. Við þökkum guði fyir
ir að flotinn skuli hafa veríð
þarna."
„Drottinn fremur réttlæti - og
veitir rétt öllum kúguðum“
Willy Brandt, kanslari V-Í*ýzkalands las 103
sálm Biblíunnar við minnismerki um Gyðinga,
sem létu lífið í útrýmingarbúðum nasista
Jerúsaiem, 7. júni. AP.
• VVilly Brandt, kanslari V-
býzkalands, kom til Israels i dag
í fimm daga opinbera heimsókn.
Er litið á hana sem tilraun hans
til að sætta Fjóðverja og ísraela
og binda enda á þann þátt í sam-
skiptum þeirra, sem hófst með
ofsóknum nasista á hendur Gyð-
ingum fyrir og í heimsstyrjöld-
inni síðari.
• Golda Meir, forsætisráðherra
ísraels, tók á móti kanslaranum
á Loil-flugvelii en þaðan var far-
ið með þyrlu til Jeriisalem þar
sem hann lagði blómsveig að
minnismerki — síloganili eidi —
um þá Gyðinga, sem létu lífið í
útrýmingarbúðum nasista. Þar
las hann á þýzku úr 103. sáJmi
Biblíunnar: „Lofa þú drottin,
sála mín, sem fyrirgefur allar
misgjörðir þinar . . . Drottinn
fremur réttlæti og veitir réfct öll-
um kúguðum ..." — og orð
hans bergmáluðu i salnum, þar
sem skráð eru á svarta steina
nöfn fórnarlamba Hitlers. Hann
stóð síðan grafkyrr og þöguU í
hálfa minútu — við aðra hlið
hans Gideon Hausner, sem sótti
málið á hendur Adolf Eichmann
á sínum tima, hins vegar Yitzhak
Arad, fyrrum herforingi, einn
þeirra, sem af komust í upp-
reisninni í Varsjá. Úti fyrir stóðu
um 200 ungmenni, er hrópuðu
„Þýzku morðingjar“, en talsmað
ur þeirra sagði, að þeim orðum
væri ekki beint gegn Brandt
persónulega heldur þjóð hans.
• Þetta er í fyrsta sinn sem v-
þýzkur ríkisleiðtogi heimsækir
Israel.
Geysilegar öi-yggisráðstafanir
höfðu verið gerðar fyrir komu
Brandts vegna hugsantegra mót
mælaaðgerða því að margir hóp
ar manna i Ísirael höfðu lagzt
gegn heiimsókn hans á þeirrd for-
sendu, að hin nasiistiska fortið
V-Í>ýzkalands ætti ekki að faiíla
í gleymsku, enda þótt þessiir að-
iiar viðurkenndu baráttu Brandts
sjáifs gegn nasismanuan. Aðeins
tveir flokkar manna fóru þó
fram á leyfi lögregl'u till að halda
mótmæiafundi en fjöldamörg
samtök Gyðinga höfðu lýst þvi
yfir fyrirfram, að þau mundu
eldtí standa fyrir neinum mót-
mæJaaðgerðum. Blöð i Israel
hafa yfiirleitt fagnað heimsókn
Brandts.
Þegar Willy Brandt steig út
úr flugvél siinni á Lodiflugvelli,
voru þar fyrir nokkrir tugir ungl
inga, sem lögreglumenn héldu
fjarri móttökuathöfniinni.
Golda Meir, forsætísráðherra
tók á móti Brandt, ásamt fleiri
embættismönin'um og var sýni-
lega hrærð, að sögn fréttamanna,
þegar Brandt sagði í ávarpi sónu,
að þjániingar þjóða þeirna og
hörmungar yrðu aldrei þurrkað-
ar burt úr vitund þeirra, en hann
væri þess fullviss, að koma hans
mundi bæta samskipti rikjanna
og hanm gerði sér vonir um, að
hún þjónaði máistað friðar i Mið-
Austurlöndum.
Golda Meir lofaði Brandt íyrir
baráttu gegn nasiistum og sagði,
að heimsókn hans yrði án nokk-
uirs vafa tíl hins mesta gagns.
Hún boðaði, að viðræður þeirra
yrðu ýtarlegar og opinskáár.
Frétbamenn töldu siig sjá, að
Goldu Meir og öðrum Gyðing-
um liði ekkd sérlega vel undir
þýzka þjóðsöngnum, sem kunnur
var undiir textamum: „Iteutsch-
land, Deutschland iiber aIJes.“
Talið er, að 10% íbúa IsraeJs,
um 300.000 fnanns hafi á einn
eða annan hátt orðið fórnarlömb
nasdsta á styrjaidarárunum auk
þeirra sex milljóna sem þeir eru
taddir hafa myrt.
Frá L<xJ-flugveHi hélt Brandt
Framhald á bls. 12.