Morgunblaðið - 14.07.1973, Blaðsíða 28

28 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 14. JÚU 1973
SAI GAI N Anne Piper: 1 Snemma í háttinn
bómullarkjóla, sem gætu verið
toentugir í Suðuiiöndum. Og
semni partiinn tók ég eins elsku-
lega á móti Jack og ég var vön.
Sem betur íór hittust þau aldrei
Jack og frú Higgins, og því yrðu
ekki neinar umræður um gerðiir
mínar. Síðasta kvöldið skrifaði
ég tvö bréf, það fyrra til Betsy:
Elsku Betsy! - ég heí allt í
einu ákveðið að fara burt. Ég
vona, að þú fyrirgefir mér það.
Iáfið er einhvem veginn farið út
um þúfur hjá mér, og mér finnst
ég þurfi að breyta um umhverfi.
Viiltu vera eins og heima hjá þér
í húsinu í næsta frii, og hafa
hvern sem þú vfflt hjá þér. Ég
verð hvort sem er ekki komin
aftur fyrr en í vetur. Sam hefur
verið mjög þægur. Hann fer til
frú Higgins á morgun. Þeim virð-
ist koma vel saman og ég held
hann muni una sér vei. Heilsaðu
Timothy frá mér og segðu hon-
um, að ég sé iðin að iesa kvæðl.
Vertu blessuð. Þín einiæg
Jenny.
Síðara bréfið var til Jack:
Eiskan mín. Ég er að fara
burt. Ekki veit ég hvert, eða hvað
lengi ég verð burtu, svo að ég
fer bara og sendi ekki neitt
heimiliisfang. Ég held það sé tími
til kominn fyrir okkur að breyta
tiJ„ því að líklega höfum við
sézt of oft, síðustu tvö árin. Að
minnsta kosti vona ég, að þú
ski'ljir þetta, þegar þú ert búinn
að jafna þig af reiðinni. Málaðu
leinhverjar fallegar myndir —
ég vona, að þú verðir orðinn
frægur um það leytd sem ég kem
aftur.
Þín síelskandi
Jenny.
Ég gat nú ekkd stillt mig um
að fara að gráta yfir þessu
bréfi, svo að það klesstist dá-
lítið. Þegar ég lít um öxl, þá
finnst mér þetta hafa verið mikil
örlagastund hjá mér, þegar ég
fór burt sumarið 1936, af mörgum
og óljósum ástæðum.
Ég settí bréfið til Jacks á for-
stofuborðið þegar ég fór út úr
húsinu, handa honum að finna
þegar hann kæmi þar seinna
dagsins.
8. KAFLI
Jaspar og Jósep.
Þannig var ég orðin tuttugu
og sex ára þegar ég steig fætl
f FrakkJand. Ég kunni ekki ann
að í málinu en oui, non og merci,
þegar ég kom þangað, en það
dugði mér fyrst um sinn. Allir
voru svo góðir við mig —- og
Irarimennirnir óþarflega góðir.
1 Paris var töluð enska, svo að
ég átti í engum vandræðum með
að koma sjálfri mér og farangr-
iinium upp í lesitina suöur.
Ég var ákveðin að heimsækja
alla staðina, sem Jack og Edward
höfðu verið á í fríum en ég ekki,
svo að ég sendi tvö koffortin
min til Oannes, en staðnæmdist
ásamt einni tösku i Aix-en-Pro-
vinoe í eina eða tvær nætur,
fi'l þess að sjá þetta landslag,
sem ég hafði séð svo margar
myndir af.
Á svölu kvöldunum fann ég
mér gistihús við aðalstrætið. Ég
hafði það einkennikega á tilfinn-
ingunni, að ég væri komin heim
og saknaði ekki einusinni Jacks.
Ég gekk hægt fram og aftur,
og braut þá í fyrsta sinn hei'lann
um, hvort ég væri að eyða ævinni
ti'l einskis eða hvemig ég hefði
getað varið henni öðruvísi.
Einhver kom við öxlina á mér.
— Þér verðið tekin á löpp,
ef þér gætið yðar ekki, sagði
einhver á Oxfordensku, og bætti
við: — Komið þér og fáið eitt
gias. Við settumst þvi úti fyrir
næsta veitingahúsi og nú sá ég
að þetta var maður um fertugt
iagleglur á vis-san hátt, en þó
tekinn nokkuð að fitna. Hakan
á honum ratnn efimhvem veginn
út í eitt með hálsimum, en hann
hafði hátt og göfugmannlegt
enni. Bn munnurimn á honum var
of rakur og of ljósrauður,
— Jæja væna mín, fálð þér
yður nú eimn Pemod og segið
honum Jaspar ævisöguna yðar,
og hvers vegna fögur og skraut-
klædd kona er ein á ferð í myrkr-
inu með óviðeigandi grimmdar-
svip.
— Ég var að hugsa um hvort
það mundi vera orðið of seint að
leita sér atvinnu.
— Það er aldrei of seint. For-
eldrar mínir létu mig læra lög-
fræði, og það var ekki fyrr en
fyrir tíu árum að ég gerð: mér
Ijóst, að ég vildi verða rithöf-
undur — og ég gekk bara beint
út úr réttarsalnum einn góðan
veðurdag, greip pennann og leit
svo aldrei um öxl upp frá þvi.
Hvað heldurðu að þú viljir verða?
— Það veit ég ekki. Eitthvað
í Frakklanöi.
— Það var rétt og! Fáðu þér
annan Pemod —nú ekki? Þykir
þér ekki góð hóstasaftin? En
þú venst henni fljótlega. Einn
Pemod þjónn. Hvað segirðu um
tízkuteikningu eða hlbýlaprýði
Hvorttveggja mjög svo kven-
legur atvinnuvegur- enda þótt
kartmemn séu að vísu leiknari
í þessu, eins og nærri má geta.
Komdu í hádegisverð á morgun
og þá skal ég sýna þér nokkrar
bækur.
— Hvar býrðu?
— Ég bý efcki neitt. Ég á hér
heima. Ég á lltið hús, rétt fyrir
utan borgima. Sjáðu til. Ég skal
sýna þér hvernig þú kemst
þangað. Hann tók blýant og
rissaði upp kort á umslag.
Hitinn í Frakklamdi dró ekki
úr mér alian mátt, eiins og hann
hafði gert í Indlandi. Mér fannst
hann miklu fremur upplífgandi.
Ég fór í þunnan bömullarkjól,
setti upp barðastóran stráihatt,
og sólgleraugu og lagði af stað
heim til Jaspars skömmu eftdr
hádegi. Leiðbeiningarnar hans
stóðu heirna, og eftir að hafa
gengið hálfa mílu eftir rykugum
stig, kom ég að hliðinu hjá hon-
um. Ég ýtti því upp og kom inm
ruinmamm, yfir mafiiarborinn garð-
hjalla að framdyrunum. Ég barði
að dyrum og beið. Ekkert svar
Ég gekk í kringum afflt húsið, en
fann engan annan inngang, svo
og loks sneri ég bara lásnum
og gekk inn. Ég var komin í
setustofu. Þar voru háir bóka-
skápar á öfflum veggjum, og bæk
ur lágu eins og hráviði um allt
gólf, á borðinu og glugganum.
Allar voru þær rykugar. Yfir-
leiitt var öil stofan eins og þar
hefði ekki verið þuiTkað af mán
uðum saman. Þegar ég kom inn
tók mús sem hafði verið að gæða
sér á gömlu brauði á borðinu,
viðbragð og hvarf inn i ariminn.
Kringum gamla brauðið voru
diskar og bofflar eftir einar tvær
—þrjár máltíðir. Ég neyndi við
fyrstu dymar til hægri, sem
reyndust Ifi'ggja út í eldhúsið.
Nú sikfflidi ég hvens vegma þama
var óhreint leirtau í stofunni
Vaskurinn og eldhúsiborðið var
hvort tveggja þakilð óhreimiu lefir-
taui og pönnum, sem voru þama
út um allt. Suð í flugum kom
á móti mér. Ég flýtti mér að ioka
aftur og reyndi við næstu hurð
— þetta var baðhenbergfið, sem
var í sæmilegri reglu. Mörg blaut
handklæði lágu á góKinu og í
baðkertnu var svört rönd afflt
í kring, en þama var þó að
mimmsta kosti engimm hálf-
skemmdur matur. Þriðja hurðin
Lenyid stiga og sú fjórða himum
megin í stofunni lelddi loks i
ljós ges tgjafa mimrn. Hann
lá alkæddur á breiðu rúmi og
dýrsfeldi og rauðri siliki rúm-
ábreiðu. Sem snöggvast datt mér
í hug að hann hefði verið myrtur,
en lík hrjóta ekki, svo að ég
hresstist fijótlega við og enn bet
ur hresstist ég við að sjá tóma
konlaksflösku og glas á gólfinu.
Herbergið var fáránlega búið hús
gögnum, þarna voru sfflkiglugga-
tjöld með diigrum snúrum í, gráir
gólfleppar,sem hefðu átt að vera
hvítir, á trégólfinu, sem hefði átt
að vera gljáfægt. Eina skrautið
þama var svartviðarmynd af
hlaupandi negrastrá'k, sem stóð
á súlu í einu horninu og fingerð
guliklukba á £irinhi'Ilunni, sem
sló iágt 6.15 um leið og ég kom
inn.
Það virtust engar horfur á
samfélagi Jaspars til hádegiisverð
ar svo að ég tók að útbúa hann
sjálf. Ég settfi upp tvo katla og
skaftpott, tii að hita uppþvotta-
vatn og ruddi svolitið gat á eld-
húsborðið.
Ég vona bara að hann sé góður
rithöfundur, heldur en ekki neitt
hugsaði ég. Ég hreinsaði fjóra
diska, tvo boiffla, þrjá hnífa, og
tvo gaffla, sem voru i setustof-
unni og bætti þeim við i hrúg-
una. 1 baðherberginu var háifur
pakki af sápuspónum sem ég
hvolfdi í eldhúsvaskinn.
Ég var llklega klukkutima að
þvo upp, það var verst, að hann
skyldi eiga svona marga diska
tffl vara, því annars hefði hann
orðið að þvo upp oftar. Hann
hafði brenmt Við tvo skaftpotta,
og það gerði mér siízt léttara
fyriir. Klukkan var nú orðin yfir
tvö og ég var bamhumgruð. Ég
leitaði í skápnum og fann þar
egg og tómata. Ég var einmitt
að brjðta eggin, til þess að búa
tffl eggjaköku, þegar Jaspar
slangraði inn í eldhúsið og neri
á sér hökuna.
Ég þóttist fimna steikartykt,
sagði hann. — Hver ert þú?
— Sá er góður, sagði ég. — Ég
man nú ekki betur en þú byðir
mér til hádegisverðar í gær.
— Gerði ég það? Hann at-
hugaði mig dálítið betuæ. — Var
ég inni í borginni í gær?
Já það varstu sanmariega og
ekki líkt því nógu fufflur til
þess að það geti réttlætt svona
gfiieymsku.
— Skrýtið, sagði hann. En
ég átta mig nú á þessu eftir
andartak. Ég er feginn að þú
skyldir finna eggin. Okkur er
betra að borða inni í stofu. — Það
verður of heitt að vera úti í
garði. Sniðugt hjá þér að finna
nokkra hreina diska.
Þetta voru nú afflar þakkirnar
sem ég fékk fyrir uppþvottinn.
Hann þreifaði fyrfir sér undir
gl’uggabekknum og fann að
lokum flösku af rauðvini.
í þýáingu
Páls Skúlasonar.
Það er ostur i öskjunni með
öfflum götunum á í skápnum í
eldhúsinu. Það er ektó hægt að
iskilja neitt eftir óvartð fyrir
músunum.
Við ýttum bókunum til hliðar,
og settumst svo siitt hvorum
megfin Við borðstofuiborðdið með
plómusfcál á mifflli okkar.
— Jæja elskan, sagði hann
— Segðu mér nú nafn þitt og
aívii.sögu og hvers veigwa ég fór
að bjóða þér í mat.
— Það er nú varia ómaksins
vert, úr því að þú ert eins gleym
inn og raun er á.
— Aísakaðu en ég er bara dá-
lítið utan við mig eins og er.
Hef verið einn i heilan mánuð,
og get ekki komið mér að neinu
verki, og þarf ekki að sfcrifa
neiitt. Hef lítoa drukkið ofmiitóð,
og það rugliar mann. Er orðinn
alveg ruglaður í dögum og vikum
og öfflu almanatónu. Hefurðu
gaman af að þurrka af ?
— Nefi, affls ektó.
— Heldur ekki ég, sagðfi hann
daufflega.
— Um hvað ertu að skrifa?
sagði ég.
— Ég er nú í rauninni með
tvær bækur í smíðum — önnur er
skáldsaga af léttara tagirnu og
hin er bók um Verlaine.
— Ó! sagði ég.
Við áturn ostinn eintóman, af
því að mýsnar höfðu ektó leiift
nerna litlu af brauðinu, og það
var nú auk þess grjóthart. En
plómuroar voru góðar og efins
vínið.
— Ég verð að raka miig, sagði
Jaspar og hvarf sfiðan ilnn í bað-
herbergið með bollia af heiltu
vatnfi í hendinnl.
Ég ranglaðd inn í svefnher-
bergið hans, lagaði rúmið og
tindi upp nokkra sol^sa af gólf-
nu. Ég var orðiin eitthvað slöpp
af víniinu og sóiskininu og lagð-
ist því á tígrisdýrsfefidinn með
höfuðið á rauða siikinu, sem var
mýkra. Jaspar kom inn að gá
að illskónum slnum.
— Það var rétt og, sagðfi
hann. — Fáðu þér lúr. Ég kem
til þín eftir augnablik, en ég
þarf bara að sfcrifa bréf. Hann
tritiaði svo út en ég sofnaði
aftur.
Þegar ég vaknaði, lí. hann
Við hliðina á mér, en sneri í mig
baki, og steinsvaf. Vitlausa guffl-
klukkam sló 9.30, svo að ég
bröltfi yfir hann og fór fram að
velvakandi
Velvakandi svarar í síma
10100 frá mánudegi til
föstudags kl. 14—15.
0 Með morgunkaffinu
Hér er bréf firá Akranesi:
„Kæri Velvakandi.
Vil'tu vera svo vænn að koma
þessum línum á framfæri fyrir
mig:
Þegar ég hlustaði á þátt
4nn „Með morgunkaffinu"
á laugardagsmorgnum í vetur,
þá furðaði ég mig oft á þvi,
að þeir, sem þar voru samam
komnir til þess að gagnrýna út
varpsdagskrána byrjuðu iðu
lega á því að segja, að þeir
hlustuðu aldrei á útvarp. Það
voru oft þekktir framáunenn í
höfuðborginni, sem kepptust
við að fræða stjórnantía þátt-
arins á því, að þeir væru svo
störfum hlaðnir, að þeir hefðu
aldrei tima till að hlusta á út-
varp.
Nú í kvöld var ég að hlusta
á útvarpsþátt, þar sem spurt
var, hvort ekki mætti, fá fólk
utan af landsbyggðinni tffl þess
að koma fram í þessum þátt-
um. Svarið var auðvitað þetta
gamla sígfflda — að útvarpið
hefði ekki p>eninga tffl að borga
ferðir og dvalarkositnað vænt-
anlegra þátttakenda, né held-
ur tffl þess að senda menn út
á land til að taka upp þátt-
inn.
Það vffll nú svo til, að hér
hafa stundum verið teknir upp
útvarpsþættir og ég hefi sjálf
séð þann manm- og tækjafjölda,
sem nauðsynlegur er við gerð
slíkra þátta. Furða ég miig á
því, ef Ríkisútvarpið bruðlar
aldréi meira en við gerð slíkra
þátta.
£ Þátturinn, sem aldrei
var fluttur
Af þessu tfflefni langar mig
tffl að fá skýringu á atviki, sem
ef tffl viffl er nauðaómenkilegt í
augum ráðamanna útvarpsáns,
þótt ekki væri það ómerkilegt
í augum okkar, sem í hlut átt-
um á sínum tima.
Vorið 1970 var tekim
upp hér á Akranesi dagskrá,
sem tórkjukórinn hér sá um.
Fékk kórinn tffl liðs við sig
eimm bezta óperusöngvam okk
ar, þekktan rithöfund og fiedna
gott fólk. Efnið var vel og ræki
lega æft og undiirbúið. Svo
komu tæknfimenn frá útvarpinu
og tóku upp efinfið.
Jæja, ekki hefur útvarpið
nú látið svo lítið að fflytja þetta
efni. (Reyndar heyrði ég afar
ósmekkleg ummælí efins ráða-
mannsins um geeði efinlisins, en
hirði ekki um að hafa þau eft-
ir).
Ef hægt er að taka upp tón-
lieika sem þessa, auk þess sem
teknir eru upp rmargs konar
skemmtiþættir um allt land,
sfiw. þáttinn „Hratt flýgur
stund“, hvers vegna ætti þá
ektó að vem hægt að taka upp
þéttimn „Með morgunkaff-
ittiu“ úfii á Xandi ?
1 öðru lagi:
Ef útvarpið er svona bláfá-
tækt, hefur það þá efhfi á því
að senda mannskap út á land
tffl þess að vinna að gerð út-
varpsefnis og stimga svo
ámngrinum undir stól ?
Ég er ekki í nokkrum vafa
um að hægt er að skýra þessd
mál á efinhvem hátt, en ég
er ektó viss um, að ég verði
ánægð með niðurstöðuna.
Ágústa Ágústsdóttir.“
0 Óþrifnaður
Kona, sem búsett er i Norð-
urmýrinni, kom að máffl við Vel
vakanda og sagðist vfflja koma
á framfæri kvörtun, vegna
þesis hve hreinsun i hverfinu,
sérstaklega á gangstéttum og
við rennur væri ábótavant. Þá
benti hún á, að tré væru
þairna víða orðfin há og slúttu
út á gangstéttimar og vegfar-
endur yrðu víða að ganga yzt
á gangstéttarbnún tffl að fá
ektó á sig maðka og lýs, sem
hryndu af trjánum. Famnsit
henni eigendur þurfia að huga
betur að þessu atriöi.
Hún kvaðst einniig vifija
vekja athygli á óþriifinaðá, sem
viðgengist í fjölmörgum mat-
vöruverzlunum, þar sem
tffl dæmis síðhærðir unglingar
væru með lubbanm ofan í
matnum. Um dagimm kvaðst hún
hafa orðið vitnd að því er ungl
ingspfflitur við afgreiöslu hnerr
aði duglega ofan i sailtkjöts-
hakkið, svo að horinn lafði úr
nefinu. Auðvitað hafðfi ungling
urinn engar vöfflur á og þunrk
aði sér snarlega um nefflið og
makaði því í afgredðsiluslopp-
imn.
Þess má geta, að komam hef-
ur kvartað undan þessrm sóða
sfcap við heilbrigðiseftirlit-
ið. Amimars er kannsfid ektó ann
að ráð vænrna en að leita uppi
verzlanir, þar sem hreMæti og
snyrtimenmsika eru í hávegum
höfð og beina viðsfriptum sín-
um þangað. Varla er hægt að
ætlazt tffl þess að starfsmenn
hins opfinbei'a gangi um snýt-
andi afgreiðsdufóliki í matvöru
verzlunum, ef verzliunarstjór
arnir hirða ekfci um að hafa
stjórn á þvi.