Morgunblaðið - 19.01.1974, Síða 20

Morgunblaðið - 19.01.1974, Síða 20
20 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JANUAR 1974 — SOLIN Athugasemd: Stelpa svarar strák Þetta kort sýnir þá afstöðu jarðar, tungls og sólar, sem leiðir til óvenjumikilla flöða. Fimm stór- flóð 1974 Áttunda janúar siðastliðinn var varað við því, að ef veður yrði vont mætti búast við mikl- um flóðum. Menn voru hvattir til að binda báta sína vel í höfn- um og hyggja að eignum við sjávarsíðuna ef einhverjar væru. Sams konar aðvaranir verða væntanlega sendar út 6. og 7. febrúar næstkomandi og svo aftur um 19. júlí og 17. ágúst en þá má búast við jafn- veí enn meiri flóðum. Það er aðdráttarafl tunglsins, sem hefur mest áhrif á sjávar- föll á jörðinni og sólin hefur þar einnig nokkur áhrif. Þegar brautir þessara þriggja hnatta færa þá í nokkurnveginn beina línu eru breytingar á sjávarföll- um miklu meiri en venjulega. Það er kallað stórstraumur og gerist tvisvar í mánuði, þegar tungl er fullt og þegar það er nýtt. Háflæðin geta svo orðið ennþá meiri þegar tunglið er næst jörðu og aðdráttarafl þess þar af leiðandi sterkara. Það er þetta, sem gerist á fyrrnefnd- um dögum á árinu 1974 og þá verður sólin líka hvað rtæst jörðu og hnettirnir þrír verða í nær beinni línu. (Ef þeir væru í alveg beinni línu yrði tungl- myrkvi.). Þessi háflæði eru í sjálfu sér ekki nægileg til að valda nein- um teljandi flóðum, en slæmt veður, rok, getur haft alvarleg- ar afleiðingar. Einn af vísinda- mönnum bandarísku hafrann- sóknastofnunarinnar minnti á að á „venjulegu" háflæði í marz 1965 var mikið hvass- viðri og risu þá öldurnar 9.5 fet upp f.vrir venjulega fjöru. Flóðin, sem af þessu leiddi, kostuðu fjörutíu manns lífið og eignatjón á austurströnd Bandaríkjanna var metin á hálfan millj- arð dollara. Sem betur fer er þetta ekki algengt því visinda- menn segja, að svona eða svip- uð þessu hafi afstaða hnattanna verið á aðeins 20 dögum síðast- liðin 300 ár. — Hálfónýt Akureyringar ekki of ákafir að borga Iánin, þar sem ríkisstofnun hannaði vörubryggjuna, og ætti því að bera nokkra ábyrgð á gerð hennar. — Nú er hins vegar ákveðið, að vinna við gerð bryggjunnar hefjist á ný í vor, og hefur verið veitt fé til þess. Bjarni Einarsson, bæjarstjóri á Akureyri, sagði i gær, að upp- skipunaraðstaða á Akureyri hefði löngum verið mjög slæm, og með- an svo væri, þá væri útilokað, að bærinn gæti orðið sú upp- skipunarhöfn, sem æskilegt væri. Og það þyrfti að bæta alla hafnar- aðstöðu á Akureyri, því sérstaka höfn þyrfti að byggja fyrir skip, sem væru í viðgerðum, ásamt fiskihöfn. Vörubryggjan stæði á Oddeyrínni sunnanverðri, og upp- haflega hefði bi-yggjan verið byggð þannig, að steinsteypu- staurar voru reknir niður, Var það m.a. gert til að minnka frákast við bryggjuna, en dönsku sérfræðingarnir legðu nú til að stálþil yrði rekið niður. Sagði Bjarni, að áður en Akureyrarbær hæfi greiðslur á lánum vildu forráðamenn bæjarins fá einhverja skýringu frá ríkinu á þessu máli, þar sem ríkisstofnun ætti hér hlut aðmáli. Hann sagði, að ráð væri fyrir því gert, að Eimskipafélagið hæfist handa við að reisa sína vöru- skemmu á næsta ári, og þyrfti sennilega að færa skemmuna um nokkra metra, en þrátt fyrir það væri hægt að nota megnið af undirstöðum hússins undir bygginguna. — Ekki tókst Morgunblaðinu að ná í Aðalstein Júlíusson vita- og hafnamálastjóra í gærkvöldi til að fá álit hans á þessu máli. Það hlýtur víst að vera ég gamla konan, sem þingstrákurinn, pilt- hrúturinn og ,,hefðarherrann“ Pétur Sigurðsson, svo notað sé hans eigið orðbragð, á við í Mbl. 17. janúar vegna smáfrétta Þjóð-, viljans um undirskriftasafnanir á' Hrafnistu. ' Þótt mér þyki heiður að því að | verða aðnjótandi meðfæddrar kurteisi þessa þingmanns Sjálf- stæðisflokksins, þá verður að játa, að ég er á ekki nema hálft lofið skilið, þar sem tilvitnuð grein Þjóðviljans 16. janúar er ekki skrifuð af mér, heláur ritstjóra blaðsins, enda ekki merkt mínum stöfum (—vh). i Hins vegar á ég öll hrósyrði hans skilin fyrir klausuna um fóstureyðingafrumvarpið 15. jan- úar. Og ég vil ítreka þá skoðun, að ég tel óeðlilegt og ósmekklegt, að forstöðufólk á vinnustöðum eða sjúkrahúsum hafi forgöngu um söfnun undirskrifta, t.d. með eða móti her, með eða móti fóstur- eyðingum eða um önnur umdeild og viðkvæm mál. Hvernig þætti mönnum t.d. ef læknar gengju með slíka undirskriftalista meðal starfsfólks og sjúklinga? Þessu meginatriði í mínum að- finnslum svarar Pétur Sigurðsson ekki einu orði. Hann hefur trú- lega litla persónulega reynslu af þvi, i hvaða mynd skoðanakúgun birtist gagnvart launþegum og lægra settom. Hins vegar virðist honum býsna vel kunnugt um stjórnmálaskoðanir starfsfólks á Hrafnistu sl. 13 ár, hvernig sem hann hefur aflaö sér þeirrar þekkingar. Vilborg Haröardóttir blaðamaður. Aths. ritstj.: Þær upplýsingar blaðakonunnar, að ritstjóri Þjóð- viljans hafi sjálfur ritað greinina um fólkið á Hrafnistu, munu ekki fara fram hjá neinum. — Námskeið Framhald af bls. 22 Veruleikinn í heimi barnsins og á sjónvarpsskjánum (27. jan.— 1. febrúar). Félagslegt uppeldi í lýðháskól- um (3.—9. marz). Hvað er fasismi? (21.—27. apríl). Afbot og þjóðfélag (19.—25. mai). Hvað er norræn samvinna? (9.—14. júnf). Loks verður efnt til námskeiðs um ný viðhorf í starfsemi | lýðháskóla (25.—31. ágúst). Nánari upplýsingar um framan- greind námskeið má fá i mennta- málaráðuneytinu, Hverfisgötu 6, Reykjavík. (Frá menntamálaráðuneytinu). Myndin er af æfingu á „Liðinni tíð“, sem frumsýnt verður I Leikhúskjallaranum nk. þriðjudagskvöld. T.f.v.: Þóra Friðriksdótt- ir, Erlingur Gfslason og Kristbjörg Kjeld. Nýtt leiksvið, nýr salur FRÁGANGI á hinu nýja sviði Leikhúskjallarans er nú lokið og verður fyrsta verkið á sviðinu fullfrágengnu frumsýnt nk. þriðjudagskvöld. Er það leikritið „Liðin tíð“ eftir brezka leikskáld- ið og leikarann Harold Pinter. Á fundi með fréttamönnum sagði Sveinn Einarsson þjóðleik- hússtjóri, að hér væri um að ræða meiriháttar viðburð í starfsemi Þjóðleikhússins, þar sem I raun- inni væri verið að opna nýtt leik- hús, sem byði upp á mikla mögu- leika í flutningi leikverka, m.a. með nánari tengslum milli áhorf- enda og leikara. Hægt er að breyta sviðinu þannig, að bæði má notast við hringlaga sæti i salnum og borð, en það byði svo aftur upp á möguleika til kaba rettsýninga o.þ.h. Sagði Sveinn, að þannig yrði reynt að nota svið- ið til að ná til áhorfenda á annan máta en tíðkazt hefur. Gat hann þess og, að stefnt yrði að því að nota sviðið í þágu íslenzkrar leik- ritunar. Leikritið „Liðin tið“ er annað verkið eftir Harold Pinter, sem tekið er til sýningar hér á landi. Leikritið var frumsýnt í London árið 1971 og hefur síðan farið víða um heim og hlotið góðar undir- tektir. Persónur eru aðeins þrjár, hjón og gömul vinkona konunnar. Gerist leikurinn allur á heimili þeirra hjóna og er á yfirborðinu einföld saga, þótt söguþráður verði ekki rakinn auðveldlega. Fjallar verkið um sálræn átök innbyrðis valdabaráttu eigin- mannsins og vinkonunnar um hylli eiginkonunnar. Leikstjóri er Stefán Baldursson — Verkalýðs- hreyfingin Framhald af bls. 32 pólitiskum störfum en því verk- efni, sem hann átti að vinna að. Samfara þessari neikvæðu þróun í málefnum félagsins hefur allur tilkostnaður við starfrækslu þess margfaldazt frá því sem áður var. Þótt við vitum ekki enn, hvernig staðan er eftir s.l. ár, er ljóst, að fjár- munum hefur verið sóað í öðr- um tilgangi en þeim að vinna að hagsmunum félagsfólks í Einingu. Sem dæmi um vinnu- brögðþessara manna má nefna, að við vorum að hafa fregnir af þvi rétt áðan, að búið væri að prenta Einingarblaðið, sem hefur eingöngu verið félags- blað og helgað málefnum félagsins, en við reiknum með, að í þessu blaði verði einhver áróður og óhróður um fólk á B-listanum, a.m.k. þurfti að vinna við prentun blaðsins að nóttu til. — Það fólk sem skipar B-list arin er úr öllum stjórnmála- flokkum, það er ekki valið eftir flokkslínu heldur er um að ræða félagsfólk, sem vill mót- mæla starfsaðferðum þeirra manna, sem ráðið hafa félaginu að undanförnu. Má segja, að með þessu framboði vilji fólk hrista af sér einokunaraðstöðu Jóns Ásgeirssonar og félaga hans, en þeirri aðstöðu hafa þeir beitt alveg miskunnarlaust í pólitísku skyni. Þött þeir reyni á lævísan hátt að koma því inn hjá fólki, að þeir séu ópólitískir, þá vita allir, að það vakir ekkert fyrir þeim nema eitt. Hafi einhver andmælt þeim og vinnubrögðum þeirra í félaginu, hefur sá hinn sami verið talinn óhæfur meðöllu og hafa þessir menn ráðizt á mig vegna þess, að ég hef haldið uppi andófi gegn þeim, talið, að þeir hafi stigið skref aftur á bak i starfi Einingar og unnið verkalýðshreyfingunni tjón á allan hátt. Það er mín skoðun, að verkalýðshreyfingin verði því aðeins sterk, að hún sé sam- stillt í kjarabaráttunni, enda sýnir það sig nú, að samningar hafa gengið ver en nokkru sinna fyrr, og forráðamenn félagsins hafa ekkert getað sýnt í verki. — Ég vil segja það að lokum, sagði Jón Helgason, að ég er bjartsýnn á úrslit stjórnar- kosninganna í Einingu. Eg held, að það fólk, sem hefur skipað sér í okkar hóp, sé bjart- sýnt og einhuga um að hrinda þessum mönnum frá áhrifum í félaginu. 2. SQL, JÖRÐ OG TUNGL / HÉRUMBIL I BEINNI I 6.-7. febrúar JÖRÐIN TUNGLIÐ / \ 18. Janúar | 3. JÖRÐIN, MEO ÞVÍ NÆSTA SEM HÚN KEMST SÓLU I 1. TUNGLIÐ, \ MEÐ ÞVÍ NÆSTA SEM ÞAÐ KEMST . J JÖRÐU Málverka- sýning í Galerí SÚM A LAUGARDAG opnaði Hall- mundur Kristinsson málverka- sýningu í Galerí SUM og er þetta fyrsta einkasýning hans. Mynd- irnar eru gerðar á árunum 1969—'74 og eru flestar unnir með olíulitum á ýmiss konar efni. Þá eru nokkrar myndanna með rituðum texta. Sýningin enopin daglega frá kl. 4—10 siðdegis til 30. janúar. — Myndin er af Hallmundi við eitt af verkum sinum. — Kominn Framhald af bls. 3 stúdentar séu ekkert mjög hressir núna. Helgi sagðist vita um iðnfyrirtæki, sem hann vildi ekki nafngreina, þrátt fyr- ir ítrekaðar tilraunir blm. Þar væru starfandi um fimmtíu manns, sem væru á öllum aldri og úr öllum flokkum, og ynni það bæði við framleiðslustörf og skrifstofustörf. Allir hefðu skrifað undir að þremur undan- skildum. Helgi bætti við að lokum: — Annars þarf varla að spyrja fólk — það er nóg að fylgjast með leiðaraskrifum Þjóðviljans þessa dagana. Þau nægja til að sannfæra hvern sem er, enda þekki ég tvo flokksbundna Alþýðubanda- langsmenn, sem skrifað hafa undir þennan móðmælalista. — Og svo var hann þotinn með listann undir hendinni.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.