Morgunblaðið - 07.03.1974, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. MARZ 1974
=E Vinstri höndin veit
ekki, hvað sú hægri gjörir
MÞinci
LANDBÚNAÐARRAÐHERRA,
Halldúr E. Sigurðsson, mælti í
gær fyrir frumvarpi til breyt-
ingar á jarðræktarlögum og frum-
varpi til breytingar á stofnlána-
deild landhúnaðarins. Fela bæði
frumvörpin í sér, að öðrum aðila
verði falið að annast hluta af
verkefnum Landnáms ríkisins og
að starfræksla þess verði lögð
niður. Nokkrar umræður urðu
um bæði frumvörpin, og átöldu
sjálfstæðismenn ráðherra harð-
lega fyrir það, hvernig að málum
þessum hefur verið staðið.
Er landbiinaðarráðherra hafði
gert grein fyrir jarðræktarlaga-
frumvarpinu tók til máls Ingólfur
Jónsson (S) og sagði m.a., að þótt
hér væri ekki um mikla breytingu
að ræða í sjálfu sér mætti segja,
að hún væri nauðsynjalaus. Þess-
ar greiðslur hefðu verið i höndum
Landnáms ríkisins til þessa og
hefði ekki þurft að kvarta undan
þeirri tilhögun. Nú ætti hins
vegar að fara aðleggja þá stofnun
niður, þótt engan veginn væri
sýnt, að meirihluti þingmanna
væri þeirrar skoðunar, að slíkt
ætti rétt á sér.
Ekki væri hægt að ræða einn
angann af þessu máli án þess að
taka tíllit tilþess alls,þ.e.a.s. allra
þeírra frumvarpa, sem nú lægju
fyrir Alþingi, er miðuðu að því að
leggja niður Landnámið. Nú bærí
hins vegar við, að er fjallað var
um jarðalagafrumvarpið í efri
deild, hefðu stjórnarþingmenn
ekki verið einhuga um það, eins
og fram kæmi í breytingartillög-
um meirihluta nefndar.
Hvað jarðalögin áhrærði, sagði
Ingólfur, að þau hefðu verið send
ýmsum aðilum til umsagnar, m.a.
sveitarstjórnum og hagsmuna-
samtökum landbú naðarins, og
hefðu umsagnir þessara aðila
yfirleitt verið mjög neikvæðar.
Enda væri það svo, að Landnám
ríkisins hefði sinnt störfum sín-
um með prýði, og það væri greini-
lega vilji bænda, að þessi stofnun
yrði ekkí aflögð. Það sýndu um-
sagnir héraðssambanda svo sem
fjórðungssambands Norðlendinga
glöggt. Jafnvel þingmenn
stjórnarflokkanna eins og Hanni-
bal Valdimarsson og Steingnmur
Hermannsson hefðu mælzt til
þess, að starfssvið stofnunarinnar
yrði aukið. Það væri hægt að
segja um þetta mál eins og svo
mörg önnur, sem rekja mætti til
ríkisstjórnarinnar, að vinstri
höndin vissi ekki, hvað sú hægri
gerðí.
Þessi fyrirhugaða breytingværi
og sýnilega tilþess fallin að koma
á fót skrifstofubákni, þar sem
launuð byggðaráð ættu að taka
við af landnámsnefndunum
heima í byggðalögunum. I því
gæti varla falizt sparnaður. Væn-
legra yrði vafalítið að efla vald
sveitarstjórna í þessum málum,
ekki að minnka það.
Vissulega væri þörf á að endur-
skoða ýmsa liði landbúnaðarlög-
gjafarinnar, en til þess þyrfti að
gefa sér tíma, en ekki flaustra að
öllum málatilbúnaði. Með því að
fresta afgreiðslu þessa mála-
flokks þar til í haust myndi vinn-
ast tími til þess að sniða af þess-
um frumvörpum ýmsa agnúa, sem
væru bændastéttinni þyrnir í aug-
um.
Jónas Jónsson (F) sagði, að það
hlyti að vera augljóst, að í því
fælíst mikill sparnaður að t.d.
jarðræktarstyrkur væri greiddur
á einum stað í stað tveggja. Þá
væri það einnig eðlilegt, að
Búnaðarfélag Islands héldi
jarðarskrá, þar sem sú stofnun
hefS öll gögn til þess. Kvaðst
hann vera þess fullviss, að þessi
breyting, sem i frumvörpunum
fælist, yrði landbúnaðinum til
góðs.
Þá skyti það nokkuð skökku við,
þegar Ingólfur Jónsson minntist
ekki einu orði á það, að búnaðar-
þing hefði nær einróma mæltmeð
jarðalögunum. Þá hefði þing-
maðurinn einnig talið, að verið
væri að koma á fót bákni með
stofnun byggðaráðanna. Hann
virtist hins vegar ekki hafa það í
huga, að jafnframt yrði lagðar
niður landnámsnefndir í sömu
byggðarlögum.
Halldór E. Sigurðsson land-
búnaðarráðherra mælti síðan
fyrir frumvarpinu til breytingar á
lögum um stofnlánadeild. Kvaðst
ráðherrann jafnframt viljaminna
á, að frumvörp þessi hefðu verið
lögð fyrir síðasta þing til kynn-
ingar og drægi hann í efa, að
önnur frúmvörp varðandi land-
búnaðarmál hefðu verið betur
kynnt. Hér væri og aðeins um að
ræða að fella málaflokkana undir
stofnanir, sem fyrir væru, en ekki
verið að koma á fót þriðju stofn-
uninni.
Pálmi Jónsson (S) sagði, að
ELLERT B. Sehram (S) fylgdi
frumvarpi sínu um breytingu á
lögum um verðtryggingu fjár-
skuhlabindinga úr hlaði á AI-
þingi s.l. mánudag. Gerir breyt-
ingin ráð fyrir, að heimilt verði
að verðtryggja hús, húshluta eða
önnur mannvirki sem ekki eru
fullgerð á samningsdegi þannig,
að sá hluti söluverðs, sem svarar
til þess byggingarhluta, sem
ófullgerður er, skuli breytast í
samræmi við breytingar á verð-
lagsvfsitölu til afhendingardags.
Þingmaðurinn sagði m.a., að
það væri alkunna, að allflestir
byggingaraðilar, flestir verktak-
ar, sem samið hefði verið við um
verk, hefðu áskilið sér vísitölu-
þetta frumvarp væri endahnútur-
inn á því ætlunarverki ríkis-
stjórnarinnar að leggja Landnám
ríkisins niður. Ráðherra hefði
talið það meginmarkmiðið að
bæta hagræðingu, skipulag,
sparnað og þjónustu. Hann fengi
þö ekki séð að það væri gert, t.d.
fælist varla neinn sparnaður í þvi
að setja á stofn sérstaka stofnun
um Heykögglaverksmiðjur ríkis-
ins, en sú starfsemi hefði hingað
til verið í höndum Landnámsins.
Landnám ríkisins, hefði í einu
ogöllu haldið vel á sínum málum,
enda væri það nú staðreynd, að
a.m.k. tveir þingmenn stjórnar-
flokkanna hefðu mælzt tilþess að
auka starfssvið þessarar stofn-
unar.
Hvað varðaði skipulagsmál, þá
hefði Landnámið annazt þau í
nánu samráði við sveitarstjórnir
kvöð. Um íbúðir hefði þetta við-
gengist sem algeng og alger regla.
ÍJins vegar hefðu dómsniðurstöð-
ur í málum, sem risið hefðu vegna
verðtrygginga í samningum, verið
á tvennan veg, og skapaði það
verulega óvissu.
Ennfremur sagði Ellert B.
Schram:
Það er vissulega rétt, að það
finnist mörgum kaupanda súrt í
broti, að ofan á samningsbupdið
kaupverð bætist veruleg upphæð,
sem seljandi bætir á verðið vegna
vísitöluhækkana á samningstima.
En hitt verður þá í þessu sam-
bandi að vera alveg ljóst, að hér
er að sjálfsögðu ekki um að ræða
fé, sem tekið er á þurru, eins og
oglandnámsnefndir ídreifbýlinu.
Það hefði gefizt mjög vel og þeirri
tilhögun vildi hann ekki varpa
fyrir róða. Með því hins vegar að
ætla að fela skipulagsmálin
byggðaráðum, skipuðum af ráð-
herra, sem samráð ættu að hafa
við Búnaðarfélagið, væri hætt við
að þessi mál yrðu nokkuð laus í
reipum.
Þá sagði þingmaðurinn, að fróð-
legt væri að heyra einhverjar
áætlanir frá ráðherra um þann
sparnað, sem í þessari breyttu til-
högun fælist, einkum þá hvar ráð-
herra hygðist spara.
Loks gagnrýndi Pálmi þá fyrir-
ætlan, að framlag til gróðurhúsa
samkvæmt jarðræktarlögum ætti
að standa óbreytt. Það yrði lítils
virði að fáum misserum liðnum í
þeirri verðbólgu, sem væri hér á
landi.efþað yrði ekki hækkað.
sagt er, heldur sannanleg hækkun
á samningstímabilinu, kostn-
aðarauki, sem bæst hefur við
vegna hækkunar á launum eða
efni eða öðrum tilkostnaði vegna
byggingarframkvæmda.
Þess er og að gæta í þessu sam-
bandi, að vegna gffurlegrar verð-
bólgu á síðustu timum, reynist
kaupverð að viðbættri vísitölu
yfi-rleitt mun hagstæðara verð en
markaðs verð á þeim afhend-
ingartíma, sem um er samið og má
nefna mörg dæmi þess. Vísitölu-
kvöðin má því að þessu leyti skoð-
ast hagkvæm fyrir kaupanda, því
að ef seljandi gerði enga slíka
samninga, en seldi gegn afhend-
Frainhald á bls. 18
ELLERT B. SCHRAM:
YISITÖLUKVÖÐ I FASTEIGNAKALP-
UM HAGKVÆM FYRIR KAUPANDA
Sígiklar sogur
itenBfai'if’s
Frumskógar
drengurinn
Í7
eff.ir'
Kurtyard KlpiiWv