Morgunblaðið - 06.06.1974, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. JUNÍ 1974
7
JHí THE OBSERVER
vÍ3^f7
4SS& THE OBSERVER
99
Þeir
vilja
frelsa” Kína
------- < *,
Æ'/’/zr aS'ö/w Cohen
SMÁEYJAN Quemoy, sem er
aðeins um 3 km frá meginlandi
Klna, kom mjög við sögu sem tákn
baráttu þjóðernissinna á Formósu
gegn kommúnistum á árunum
1958 og 1960, þegar stórskotalið
klnversku kommúnistanna héldu
uppi svo til látlausri skothrlð á
eyna. Nú er Qyemoy útvarðarstöð
I áróðursstyrjöldinni, sem kln-
versku þjóðirnar beggja vegna
Formósusunds eiga I.
Skeytin, sem kommúnistar og
þjóðemissinnar senda hvor öðrum
þessa dagana. eru hlaðin áróðurs-
dreifimiðum. Á Quemoy, sem enn
er öflugt virki og varðstöð yfir-
valdanna á Formósu, er áróðurs-
herferðin rekin með hljómmiklum
hátölurum, loftbelgjum, flöskum
og útblásnum leikföngum. Tals-
menn hersins þar segja, að tugir
þúsunda Klnverja — hermenn,
bændur og fiskimenn — séu undir
áhrifum ár<5ðursherferðarinnar.
Sagan um hershöfðingja
nokkurn kinverskan, sem uppi var
á 17. öld, er vel þekkt á eynni.
Koxinga hershöfðingi (sem raunar
hét réttu nafni Cheng Cheng-
kunk) var trúr Mingkeisara-
Þótt aldarfjórðungur sé liðinn frá
þvl að þjóðernissinnar hörfuðu til
Formósu eftir að kommúnistar
höfðu „hertekið" meginlandið,
halda leiðtogarnir fast við þá trú
slna, að þeim muni lánast að
„frelsa" Klna. „Það getur orðið
fyrr en margan grunar," sagði
einn talsmanna stjórnarinnar mér
í Taipei, höfuðborg Formósu, eða
Taiwan eins og eyjan heitir á kln-
versku. Þessa bjartsýni byggði
hann á „erfiðleikum á megin-
landinu", valdabaráttu I Peking
og vaxandi óánægju meðal æsk-
unnar. Þessi skoðun er mjög út-
breidd meðal ráðamanna á
Formósu sem trúa þvl að komm
únisminn sé á niðurleið. Segja
þeir erfiðleika Mao Tse-tungs við
að halda andstæðingum slnum I
skefjum og allan áróðurinn gegn
kenningum Konfúslusar sanna
þessar skoðanir.
Talsmenn stjórnarinnar telja, að
stjórn kommúnista I Klna geti
hvorki staðið af sér yfirstandandi
erfiðleika, né hugsanlegt lát Maós
I náinni framtið. Ekki er auðvelt
að kanna hvort þessi sannfæring
fyrr. Og þeir innfæddu eru smám
saman að taka virkari þátt I stjórn-
mála- og efnahagslífi landsins.
Núverandi forsætisráðherra er
Chian Ching-kuo, eldri sonur
Chiang Kai-sheks forseta og
hefur hann unnið að þvl að fá fleiri
innfædda til að gegna opinberum
störfum, meðal annars innan ríkis-
stjórnarinnar. Einnig hefur hann
reynt að afla sér vinsælda með þvi
að draga nokkuð úr persónu-
höftum, en á vestrænan mæli-
kvarða er þó enn einræðisstjórn á
Formósu, og hvorki stjórnarand-
stöðuf lokkar né ritfrelsi.
Ör hagvöxtur I landinu hefur án
efa stuðlað að því að halda þjóð-
inni ánægðri og sameinaðri. og er
rlkisstjórninni þakkaður árangur-
inn. Þótt engin náttúruauðæfi eða
hráefni sé að finna á Formósu, er
landið nú orðið tuttugasta mesta
viðskiptaland heims.
Á undanförnum árum hafa nýjar
verksmiðjur, ný fjölbýlishús, vegir
og verzlanir þotið upp um alla
eyna. Árstekjur á Ibúa nema um
500 dollurum, viðskipti við útlönd
um 8 milljörðum dollara, og hag-
QUEMOY
Taipei
0 100 200 300 MILES
I____I_____I______I
TAIWAN (FORMOSA)
CHENA
Canton
Hong Kong
Tungsha Tao
(Pratas)5S
GULF'OF
TONGKING Hainan I.
luzon^philippines
Da«|
Nang
Paracel Is
Mamla
SOUTH
VIETNAM
S0UTH CHINA SEA
Saigon
PALAWAN
Spratly Is.
ættinni, og flýði til Quemoy þegar
hún var hrakin frá völdum árið
1644. Hafði Koxinga hershöfðingi
I hyggju að frelsa Klna úr höndum
óvinanna, sem við tóku eftir fall
Ming-ættarinnar, en tókst það
ekki. Fluttist hann þá til Formósu.
og lézt þar áður en draumar hans
um endurreisn Klna gat rætzt.
Gestir, sem heimsækja her-
stjórnina á Quemoy, fá að heyra
söguna um Koxinga um leið og
þeim er sýndur minnisvarði hans,
og þá er ekki nema eðlilegt, að
þeir spyrji gestgjafa slna um
möguleika á „frelsun" megin-
landsins nú. Svarið er jafn ákveðið
og vlgorðin, sem máluð eru á
klettana á Quemoy: „Við endur-
heimtum meginlandið — fyrr eða
siðar."
ráðamanna er rlkjandi meðal Ibúa
„Lýðveldisins Klna", en þeir eru
alls um 15 milljónir, og 85%
þeirra eru fæddir á Formósu, en
aðeins 15% Klnverjar að ætt og
uppruna. Eðlilega hafa þeir inn-
fæddu minni áhuga á að „frelsa"
meginlandið. Þóer það staðreynd,
að þeir eru jafn andvlgir þvi að
kommúnistar komist til valda i
heimalandi þeirra og flóttamenn-
irnirfrá meginlandinu.
Flóttamennirnir frá Klna og
afkomendur þeirra ráða rlkjum á
Formósu, en bilið, sem rikt hefur
milli þessara tveggja þjóða —
sem tala ólík mál og búa yfir
óllkum menningararfi — virðist
vera að minnka. Meiri samgangur
er á milli þeirra en nokkru sinni
vöxturinn um 12% á ári. Þrátt
fyrir orkukreppuna jókst iðnaðar-
framleiðslan á slðasta ári um
22%, og erlendar fjárfestingar um
80%, þannig að þær nema nú alls
1.100 milljónum dollara.
Efnahagsþróunin á Formósu.
sem lýsir sér bezt I ört batnandi
llfskjörum. er skilyrði fyrir framtíð
landsins. „Frelsun" megin-
landsins er ef til vill aðeins
draumur eða óskhyggja fárra, en
Formósa virðist eiga trygga fram-
tlð. Að sjálfsögðu byggist pólitísk
framtíð eyjaskeggja að miklu leyti
á stefnunni I Peking og Washing-
ton — en almenningur á Formósu
trúir þvl, að engar stórvægilegar
breytingar verði á lifi þeirra enn
um stund.
Keflavík Til sölu 3ja herb. íbúð ásamt stór- um b’tlskúr, hagstæðir greiðsluskil- málar, laus strax. FASTEIGNASALAN HAFNARGÖTU 27, KEFLAVÍK SÍMI 1420. Keflavík Nýleg notuð innrétting með vask til sölu. Upplýsingar i sima 2653 kl. 7—8 á kvöldin.
Njarðvík Til sölu rúmgott einbýlishús ásamt ibúðarskúr. FASTEIGNASALAN, Hafnargötu 27, Keflavík, simi 1420. Til leigu í Keflavík 5 herb. parhús til leigu strax. Góð íbúð. Upplýsingar eftir kl. 19 í síma 91-85947.
Sandgerði Til sölu i Sandgerði eldra einbýlis- hús ásamt bílskúr, losnar fljótlega. FASTEIGNASALAN Hafnargötu 2 7, Keflavík, simi 1420. Ræstingarkona óskast. Upplýsingar á skrifstof- unni. PÁLL ÞORGEIRSSON & CO. Ármúla 27.
Brotamálmar Kaupi allan brotamálm langhæsta verði. Staðgreiðsla. NÓATÚN 27, sími 25891. Dömur athugið Sauma buxnadragtir eftir máli. Sameina tweed og skinn á mjög smekklegan hátt. Prufudragt til sýnis. Upplýsingar i sima 26449 frá kl. 5 daglega.
Atvinnurekendur Ungur maður óskar eftir vinnu, helzt úti við. Er vanur verzlunar- stjórn, vélum o.fl. Upplýsingar í sima 42507 eftir kl. 19.00 öll kvöld. Grindavík Til sölu 136 ferm einbýlishús- grunnur ásamt 35 ferm. bilskúrs- grunni, mótatimbur fylgir. FASTEIGNASALA Vilhjálms og Guðfinns Vatnsnesvegi 20, Keflavik, simar 1 263 og 2890.
Stúlka 17—20 ára óskast til norsk-isl. fjölskyldu i Oslo. Einbýlishús. Góð kjör. Upplýsingar i sima 71 185. Vörubill til sölu Scania Vabis 8,2 tonna hlass- þungi. Upplýsingar i sima 52371.
Til leigu 4ra herb. íbúð i Vesturbænum. Laus strax. Tilboð sendist Mbl. merkt: „íbúð 107". Vanur tryggingamaður óskar eftir hálfsdagsvinnu. Tilboð- um sé skilað á afgreiðslu Morgun- blaðsins merkt: „341 1".
Herbergi til leigu fyrir reglusama konu, sem vill ann- ast fullorðin hjón hluta úr degi. Fæði á staðnum. Upplýsingar frá kl. 2—4 hjá Heimilisþjónustunni, simi 1 8800. 9 —10 ára dugleg stelpa óskast i vist, simi 53418.
Húsgögn Til sölu borðstofusett úr eik (antik) og 2 stakir skápar. Upplýsingar i sima 20738 eftir kl. 4 á daginn. Til sölu er 1 1 tonna bátur, svo til nýr, með góðum útbúnaði, til afhendingar strax. Upplýsingar gefur Garðar Garðarsson lögmaður, Tjarnargötu 3, Keflavik. Simi 92-1733.
Herbergi óskast Ungur franskur maður óskar eftir herbergi á leigu. Upplýsingar í síma 2101 1. Ibúð óskast Skrifstofustúlka á Loftleiðum óskar eftir 1 til 2ja herb. ibúð i Norður- mýri strax. Uppl. í sima 41276 f. hádegi og eftir kl. 5.
íbúð óskast 2ja eða 3ja herb. íbúð óskast til leigu í Heimahverfi. Uppl. í síma 321 38 á kvöldin. Gerum við kaldavatnskrana og WC-kassa. VATNSVEITA REYKJAVÍKUR, Simi 27522.
Sumarblóm Höfum mikið úrval af ágætum sumarblómaplöntum. Ennfremur mjög glæsilegar dahliur i pottum. GRÓÐRASTÖÐIN GRÆNAHLÍÐ við Bústaðaveg. Simi 34122. Innri-Njarðvík Til sölu nýlegt einbýlishús, 4 svefnherb., stór bilskúr fylgir. Ræktuð lóð. Laus fljótlega. FASTEIGNASALA Vilhjálms og Guðfinns, Vatnsnesvegi 20, Keflavík, símar 1 263 og 2890.
Mold Gróðurmold til sölu. Upplýsinga i sima 401 99. Til leigu 3ja herb. ibúð við Vesturberg. Tilboð sendistMbl. merkt 1073.
Bíll til sölu Landrover benzín árg. '55. Uppl. hjá Jóni Guðjónssyni i sima 92-8144 á daginn og 92-8233 eftir kl. 7. ÞHR ER EITTHUflfl FVRIR flllfl ti |Dor0mtÞlðbib
Stúdentar frá M.A.
Munið stofnfund Nemendasambandsins í kvöld
kl. 20.30 á Hótel Esju.
Undirbúningsnefnd.