Morgunblaðið - 15.06.1974, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. JUNl 1974

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Arvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson,
Styrmir Gunnarsson
Þorbjörn Guðmundsson
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, sími 10 100.
Aðalstræti 6, simi 22 4 80.
Áskriftargjald 600,00 kr. á mánuði innanlands.
í lausasölu 35,00 kr. eintakið
Það er einkar fróðlegt
að fylgjast með því
þessa dagana, hvernig
framsóknarmenn lýsa sam-
starfsmönnum sínum í
ríkisstjórn, Magnúsi
Kjartanssyni og Lúðvík
Jósepssyni, og afstöðu
þeirra til tveggja mála,
sem tvímælalaust skipta
mestu máli fyrir sjálfstæði
þjóðarinnar og framtíð
alla. Þegar þessar lýsingar
eru lesnar, ber að hafa í
huga, að framsóknarmenn
og alþýðubandalagsmenn
hafa starfað saman í ríkis-
stjórn í tæplega 3 ár og
verður að ætla, að á því
tímabili hafi þeir öðlazt
nokkra þekkingu á hugar-
fari og markmiðum hver
annars.
Á síðasta ári áttum við
íslendingar í harðri land-
helgisdeilu við Breta, sem
að lokum var til lykta leidd
með samkomulagi, sem
ekki hefði tekizt að ná fram
nema vegna stuðnings
Sjálfstæðisflokksins og
Morgunblaðsins við for-
sætisráðherra í því máli. í
forystugrein Tímans fyrir
nokkrum dögum lýsti Þór-
arinn Þórarinsson formað-
ur þingflokks Framsóknar-
flokksins því, með hverjum
hætti alþýðubandalags-
menn hefðu ætlað að nota
landhelgismálið. Hann
sagði: ....umrædd klíka
markmið Alþýðubanda-
lagsins í landhelgismálinu
og Morgunblaðið hefur
raunar haldið fram þ.e., að
kommúnistum væri ekki
fyrst og fremst umhugað
um að færa út landhelgina
heldur að nota landhelgis-
deiluna til þess að skapa
óvild milli Islands og
bandalagsríkja þess í Atl-
antshafsbandalaginu. Það
er ánægjulegt, að þeir
menn, sem þekkja til, hafa
nú upplýst um tilgang
Alþýðubandalagsins og
ekki seinna vænna að augu
framsóknarmanna opnist.
Þá hefur Tíminn einnig
gefið athyglisverðar upp-
lýsingar um afstöðu
kommúnista til öryggis-
mála þjóðarinnar. Upp-
lýsingar, sem að vísu koma
fáum á óvart, en þó
við vestrænar vinaþjóðir
um öryggismál." Og enn-
fremur segir málgagn
Framsóknarflokksins:
„Sem betur fer er líka
óhugsandi, að nokkur
flokkur myndi samsteypu-
stjórn með Alþýðubanda-
laginu og afhendi því með-
ferð utanrikismála. Það er
sterkasta sönnunin um
óheillastefnu Alþýðu-
bandalagsins í utanríkis-
og öryggismálum." Og Þór-
arinn Þórarinsson segir í
forystugrein Tímans:
„Kommúnistar, sem ráða
enn miklu í Alþýðubanda-
laginu, hafa viljað og vilja
nota varnarmálin til þess
að koma á deilum við
Bandaríkin og önnur vest-
ræn ríki.“
Eins og kunnugt er, hef-
ur því mjög verið haldið á
„OHEILLASTEFNA OG
„UNDIRLÆ G JUHÁTTUR”
(þ.e. alþýðubandalags-
menn) hugðist hindra sam-
komulagið milli Ólafs Jó-
hannessonar og Heaths í
þeim tilgangi, að þorska-
stríðið héldi áfram og
skapaði aukna sundrung
milli íslendinga og banda-
manna þeirra i NATO.“
Hér staðfestir sá maður,
sem gjörst ætti að þekkja,
hvert var raunverulegt
nokkurs virði að þær koma
frá framsóknarmönnum.
Tíminn segir: „Sannleik-
urinn er hins vegar sá, að
stefna Alþýðubandalagsins
í varnarmálum er hrein
óheillastefna. Alþýðu-
bandalagið vill hafa ísland
öryggis- og varnarlaust
með öllu. Alþýðubandalag-
ið vill rjúfa sem mest af því
samstarfi, sem við eigum
loft af vinstri flokkunum,
að vinstri stjórnin hafi rek-
ið „sjálfstæða“ utanríkis-
stefnu, sem svo er nefnd. í
tilefni af grein, sem utan-
ríkisráðherra skrifaði í
blað sitt fyrir nokkrum
dögum, hefur Þjóðviljinn
gefið svofellda lýsingu á
hinni „sjálfstæðu" utan-
ríkisstefnu: „Sá undir-
lægjuháttur gagnvart út-
lendingum, sem fram kem-
ur í grein Einars Ágústs-
sonar utanríkisráðherra
ber ekki vott um þá reisn
og það sjálfstæði, sem slík-
ur forystumaður þarf að
hafa fyrir hönd þjóðar
sinnar." Og ennfremur
segir kommúnistablaðið:
„Það sem einkum sker þó í
augun við lestur á grein
Einars Ágústssonar er sá
aumlegi undirlægjuháttur,
sem þar er gagnvart
Bandaríkjamönnum. I
greininni er ekki svo lokið
við málsgrein, að ekki sé
halelújað fyrir Banda-
ríkjunum og NATO ... í
greininni afhjúpar hann
óheilindi framsókn-
ar ... Greinin staðfestir, að
Framsóknarflokkurinn er
hikandi og þróttlaus, þegar
kemur að mikilvægum
ákvörðunum. Hann er
ístöðulítill milliflokkur
þegar á reynir.“
En kjósendur skyldu
ekki láta slík orðaskipti
milli framsóknarmanna og
kommúnista í miðri kosn-
ingabaráttunni blekkja sig,
þótt þau sýni það, sem inni
fyrir býr. Þrátt fyrir þessi
orð, er það staðfastur
ásetningur bæði framsókn-
armanna og Alþýðubanda-
lagsins að kóma á nýrri
vinstri stjórn að kosning-
um loknum og takist þeim
það munu framsóknar-
menn gleyma óheillastefnu
Alþýðubandalagsins í utan-
ríkis- og öryggismálum og
standa með kommúnistum
að brottför varnarliðsins af
Keflavíkurflugvelli.
Jóhann Hafstein:
Mega muna
sinn fílil fegri
Við sjálfstæðismenn verðum
ailir að leggja hönd á plóginn
við þær kosningar, sem nú fara
í hönd, svo að okkar hlutur
verði eigi látinn eftir liggja
þann 30. júnl miðað við úrslit
bæjar- og sveitarstjórnarkosn-
inganna síðustu. Við getum
aukið fylgið, við eigum að efla
fylgið, það mun lánast. Alþýðu-
flokkurinn biður að vísu okkar
fólk um að kjósa sig núna, til
þess að hann verði með, detti
ekki úr leik. Það er algjör
óþarfi fyrir Alþýðuflokkinn að
vera að slíkum brellum. Hann
er öruggur um þingsæti hér f
Reykjavík og líklega á Reykja-
nesi líka. Engin ástæða er því
til þess að hjálpa Alþýðuflokkn-
um með atkvæðum frá sjálf-
stæðismönnum, enda mun hann
hafa fengið færri atkvæði í sfð-
ustu bæjarstjórnarkosningum
en rök stóðu til og mun endur-
heimta þau við þær alþingis-
kosningar, sem fram fara.
En hverju máli skiptir það,
að við höldum línunni í þeirri
geysilegu sókn Sjálfstæðis-
flokksins, sem mörkuð var í
bæjar- og sveitarstjórnarkosn-
ingunum. Það er fyrst og
fremst öruggasta tryggingin
fyrir þvi, að Sjálfstæðisflokkur-
inn verði til þess kvaddur að
hafa forustu um stjórnarmynd-
un eftir alþingiskosningarnar
30. júní, og það er það, sem þarf
fram að koma. Lengur getur
ekki þetta úrræða- og getuleysi
Framsóknarflokksins í stjórn-
arforystunni staðið. Það er búið
að rfða húsum of lengi og verða
kommúnistunum til of mikils
liðsinnis.
Samt sem áður tala þessir
tveir flokkar sitt í hvora áttina,
þegar þvf er að skipta, er að
varnar- og öryggismálum lands-
ins er komið. Framsóknarflokk-
urinn segir þá stundum, að
hann vilji halda áfram á vera í
NATO og hafa herstyrk hér á
landi, landinu til varnar. Annað
veifið er sungið öfugt.
Kommúnistarnir býsnast svo
eftir á yfir þessum hörmulegu
svikum, sem þeir svo kalla. En
það er rétt, Framsóknarflokk-
urinn er stefnulaus, segir eitt í
dag og annað á morgun. Utan-
ríkisráðherrann hefur for-
ystuna í þessum tvískinnungi
og gjörði það síðast í forsíðu-
grein f Tímanum á sunnudag-
inn var. Þá voru allar öfgarnar
og úrræðaleysið og tvískinnung-
urinn endurtekin í örstuttri
grein, en hún er þess virði, að
almenningur lesi hana og lesi
hana aftur og hafi hana í minni.
Kommúnistar skrifa nú um
hana reiðilega og finnst Fram-
sóknarflokkurinn vera svikull.
Fer vel á þvf, að þessir tveir
flokkar brigzli hvor öðrum um
sviksemi í varnar- og öryggis-
málum, þessum veigamestu
málum þjóðarinnar. Slíkir
flokkar eru ekki til þess fallnir
að hafa forystu eða sitja í ríkis-
stjórn.
Hvernig var framkoma þess-
ara vinstri flokka í varnar- og
öryggismálum þjóðarinnar,
þegar þeir mynduðu saman
stjórn með þeim höfuðtilgangi
að reka herinn úr landi árið
1956? A sama ári og stjórnin
var mynduð, endurnýjuðu þeir
samkomulag við Bandaríkin
um það, að varnarliðið skyldi
vera áfram hér á landi með
eftirfarandi samningi:
„Viðræðurnar hafa leitt til
samkomulags um, að vegna
ástands þess, er skapazt hefur í
alþjóðamálum undanfarið og
áframhaldandi hættu, sem
steðjar að öryggi íslands og
Norður-Atlandshafsríkjanna,
sé þörf varnarliðs á Islandi
samkvæmt ákvæðum varnar-
samningsins.“
Þetta var frammistaða þess-
ara manna þá og sfðan var sett
upp nefnd til þess að fylgjast
með varnarmálunum, en ekki
er vitað, að hún hafi nokkru
sinni nokkuð gert, og kommún-
istarnir sátu áfram f ríkis-
stjórninni, þegjandi og hljóða-
lausir og sögðu ekki neitt. Að
vísu heyrðist einstöku fáryrði í
Þjóðviljanum, hann sagði m.a. í
nóvembermánuði 1956:
„Island hefur fallizt á að láta
bandarískt herlið hafa áfram
yfirstjórn hinnar hernaðarlega
þýðingarmiklu Keflavfkur-
stöðvar, — en gegn gjaldi." Síð-
an segir: „Bandarfkin fallast
ennfremur á að veita íslandi
efnahagslega og fjármálalega
aðstoð — .“ Og endalok þessa
fréttaflutnings urðu á þessa
leið:
„Alltaf eru silfurpeningarnir
þrjátíu!"
Þetta voru þá endalokin á
frammistöðunni 1956. Þetta var
mat kommúnista á því, hvers
eðlis samningarnir hefðu verið,
sem gerðir voru hér um
mánaðamótin nóvember
—desember 1956.
En þeir sátu áfram, rótlausir
í ríkisstjórninni og mátu það
meir en heiðarlega brottför úr
stjórnarsamstarfinu og létu sér
nægja að senda Guðmund I.
Guðmundssyni, utanríkisráð-
herra, viðeigandi kveðjur við
og við f Þjóðviljanum.
Enn voru sóttir nýir hagfræð-
ingar og beðið eftir nýrri úttekt
á þjóðarbúskapnum, eins og
margsinnis hafði verið lofað, en
mörg er búmannsraunin, og var
litið til Eysteins bónda.
En nú sem fyrr var beðið um
frest, því að stjórnin var enn að
athuga málið. Bráðum kæmu
nýju úrræðin. Engin ný úrræði
komu. Þann tfma notuðu
stjórnarliðar til innbyrðis gagn-
kvæmra árása í blöðum sínum
og svo rótarlegra og siðlausra
illmæla, að fjarri fer, að nokkur
dæmi séu til viðlíka í öllum
sóðaskap fslenzkra stjórnmála.
Þannig lýsti eitt aðalstjórnar-
blaðið forsætisráðherranum,
sem „siðlausum“, „yfirlætis-
fullum oflátung", og brigzlaði
honum um „fals og ódreng-
skap“, en bætti þvf við, að þetta
væri „ekki nema brot af því,
sem hann verðskuldaði“. Sama
blað taldi utanríkisráðherrann
„smánarblett á þjóðinni". Fjár-
málaráðherrann „fhaldsamt
hundskinn“, en menntamála-
ráðherra „hreinræktað og
hlægilegt fífl“.
Síðan gerðist það, en ekki
fyrr en 3. desember 1957, að
samþykkt var birt í Þjóðviljan-
um svohljóðandi:
„Þing Sameiningarflokks al-
þýðu — Sósíalistaflokksins lít-
ur svo á, að ríkisstjórn sú, sem
nú situr, sé skuldbundin gagn-
vart umbjóðendum sínum og
samkvæmt stjórnarsáttmálan-
um að framfylgja tafarlaust
samþykktinni um brottför
bandarísks herliðs frá Islandi."
Ennfremur segir í þessari
ályktun:
„Island segi sig úr Atlants-
hafsbandalaginu árið 1959 og
erlendar herstöðvar verði lagð-
ar niður á Islandi.“ Allt er
þetta birt með stærsta letri í
heilsíðufyrirsögnum á forsíðu f
Þjóðviljanum, dag eftir dag. Að
því loknu köstuðu kapparnir
mæðinni. Lúðvík og Hannibal
hreiðruðu um sig í ráðherra-
stólnum, samvizkan var hrein
og skapið létt.
En þrátt fyrir hortugheitin
haggaðist ekki ró kommúnista.
Þeir létu málið liggja niðri
þangað til vorið 1959. Um samn-
ingana um bjargráðin segir
Lúðvík svo:
„I þessum samningum krafð-
ist Alþýðubandalagið enn, að
herstöðvarmálið yrði tekið upp
en til enn frekari undirstrikun-
ar kaus Alþýðubandalagið mig
og Finnboga Rút Valdimarsson
til þess að ræða sérstaklega við
forsætisráðherra og settum
fram kröfur okkar. Hann ræddi
síðan við Framsókn og Alþýðu-
flokkinn. Árangur af þessum
viðræðum var lítill eins og jafn-
an áður.“
Það eina svar, sem kommún-
istar fengu, var það, að málið
yrði ekki frekar við þá rætt, og
með það þögðu þeir að því
sinni. Þessir menn mega muna
sinn fífil fegri.