Morgunblaðið - 15.06.1974, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. JUNÍ 1974
15
smunamálum bœnda
frá Búnaðarbankanum. Feróa-
mannastraumur hefur verið
drjúg tekjulind á þessum slóð-
um, því að allt upp í 400 ferða-
menn hafa komið þar daglega á
vegum Loftleiða. Yfir 100 nem-
endur stunda nám í barna- og
unglingaskólanum á Flúðum.
Varðandi búskap má þó geta
þess, að erfitt er um mannahald
vegna vinnutímastyttingarinn-
ar. Unglingar geta ekki fengið
eins mikið frí og nær útilokað
er að hafa annað en fjölskyldu-
búskap. Annars er mikil gróska
í flestu, þótt menn séu uggandi
yfir framvindunni i landsmál-
unum og þá sérstaklega dýr-
tíðarflóðinu. Það er því hætt
við, að úr byggingarfram-
kvæmdum dragi. Það er bágt að
þurfa að standa í stað, þvi að
þeir, sem eru komnir vel á veg
í starfi sinu, mega ekki hugsa
sér að standa í stað.'1
Þessi mynd var tekin er hross voru rekin f sfðasta sinn f Þverárrétt. Ljósm. Mbl. Sv. Þorm.
astöð Og
ástofni
að auka og bæta sumarhaga fyr-
ir búfé og tryggja skynsamlega
notkun á beitilöndum.
innslutækj-
nbandanna
inu og þvi veltur á miklu að
þeir mögúleikar séu fyrir
hendi, að ræktun komizt á það
stig að búskapurinn eigi í gegn
um ræktunina aðgang að ódýrri
undirstöðu fyrir þá fram-
leiðslu, sem landbúnaðurinn
leggur þjóðarbúinu til og öllum
er keppikefli og nauðsyn að sé
sem hagkvæmust. Tillaga
Búnaðarþings í þessu máli er á
þá lund, að ríkið styrki meir en
verið hefur nú að undanförnu
ræktunarsamböndin til þess að
kaupa nauðsynleg jarðvinnslu-
tæki. Ræktunarsamböndin í
landinu sjá nú að mestöllu leyti
um jarðræktina fyrir bændur
og mun það vera hagkvæmt
bæði landbúnaðinum og neyt-
endum að stuðia að framgangi
þessa máls.
Varðandi ullarmál og gæru-
mat hefur þingið fjallað um
frumvarp til laga varðandi
flokkun og mat á gærum og ull.
Þessar framleiðsluvörur land-
búnaðarins hafa mjög vaxandi
þýðingu fyrir íslenzkan iðnað
og því eðlilegt að bændur fái
verulega aukið verð fyrir þetta
dýrmæta hráefni og verulegur
munur verði gerður á góðri
vöru og lakari í þessu efni.
Þá hefur verið rætt um mjög
mikinn aðstöðumun bænda
varðandi þjónustu. Til dæmis
hefur þörfin orðið meiri i þessu
efni varðandi símaþjónustu,
því með breyttum búskapar-
háttum og auknum viðskiptum
er síminn orðinn miklu meira
aðkallandi en áður. En eins og
víða annars staðar strandar allt
á opinberri fjárveitingu til þess
að koma til móts við óskir dreif-
býlisins.
Þá hefur mikið verið fjallaó
um leiðréttingu á aðstöóumun
bænda varðandi dýralækna-
þjónustu. Þar sem öll héruð
hafa ekki fram að þessu verið
skipuð dýralæknum og vega-
lengdir innan sumra dýra-
læknahéraða miklar, þá hefur
verið mjög dýrt að nota þessa
þjónustu fyrir þá sem fjærst
búa. í þessu efni leggur Búnað-
arþing til að ríkissjóður greiði
allt að 50% ferðakostnaðar, ef
ekið er yfir 35 km, svo og, að
þar sem bílferðum verði ekki
við komið og grípa verður til
dýrra farartækja. Einnig er
lagt til, að í þeim héruðum þar
sem ekki er dýralæknir ennþá,
fari dýralæknir þar um minnst
mánaðarlega og verði slikur
ferðakostnaður greiddur 75%.
Þá má geta eins, ef til vill
nokkuð sérstæðs máls, sem
nokkuð mikið hefur verið fjall-
að um. Var Búnaðarþing mjög
einhuga um það mál, en það er
að stuðla að áframhaldandi
byggð á Hólsfjöllum og Möðru-
dal og Víðidal á Efra-Fjalli og
hún treyst sem mest verða má.
Þingið bendir á nauðsyn þess,
að nú þegar verði hafin gerð
heildaráætlunar um það á
hvern hátt búseta á jörðum
þessum verði bezt tryggð og er
ætlazt til, að áætluninni verði
lokið það fljótt að hún liggi
heiðalönd, sem liggja að baki
annarra byggðarlaga svo sem
Öxfirðinga, Þistilfirðinga og
Vopnfirðinga. Þessi byggð hef-
ur frá öndverðu vakið öryggis-
kennd þeirra fjölmörgu vegfar-
enda, sem lagt hafa leið sína
um hina löngu 'Öræfaleið milli
sveita og landsfjóðunga f.vrr og
síðar.
Grænfóðurverksmiðja
merk framkvæmd
Egill Jónsson á Seljavöllum í
Austur-Skaftafellssýslu sagði,
að það ánægjulegasta, sem
hann sæi við Búnaðarþing að
þessu sinni og förina til Re.vkja-
víkur, væri sú ákvörðun, að
hefja framkvæmdir við Græn-
fóðurverksmiójuna og áform
um að hraða þeim framkvæmd-
um. Niðurstöðu kvað hann vera
tiibúna varðandi verktilhögun
og framkvæmdahraða.
,,Þetta snertir að sjálfsögðu
ekki störf Búnaðarþings," sagði
Egill, „en er fjallað um á því
sviði. Af málum Búnaðarþings
má Guð vita hvað telja skal
fyrst upp. Þó má nefna t.d., að
lokið er endurskoðun á lög-
unum um jarðræktar- og húsa-
gerðarlög í sveitum, en það
frumvarp miðast við nýtízku-
legt form og auk þess er gert
ráð fyrir breytingum, sem geta
styrkt stöðu ræktunarsamband-
anna. Þá má nefna erindið um
jarðhitaleit, sem ég tel mjög
merkt.
Þá vil ég skýra sérstöðu mína
í þvi máli, þar sem borin var
fram tillaga um vítur á Gunnar
Bjarnason ráðunaut vegna um-
mæla, er hann átti að hafa sagt
við blaðamann frá Vísi um
hestasölumái. Það, sem gerði
það, að ég hafði sérstöðu i þessu
máli, var fyrst og fremst hvern-
ig málið bar að. Lesið hafði
verið hrafl úr Vísisgrein og
stuttri stundu síðar kom fram
álvktun í málinu. Bar þetta allt
flausturslega að. Ef ekki væri
betur unnið að málum
Búnaðarþings, væri hægt að
ljúka þingstörfum á tveimur
dögum. Þarna voru óheiðarleg
vinnubrögð framin þar sem
Gunnari var ekki tilkvnnt uin
ræðuna. Það er slæmt ef
Búnaðarþing ætlar að fara að
verða húsbóndi starfsmanna
Búnaðarfélagsstjórnar, sem ber
áb.vrgð á störfum sinna manna.
Framkoma þessa máls missti al-
gjörlega marks og var staðið
mjög ógætilega að því á allan
hátt.” -á.j.
fyrir þegar næstu fjárlög verða
gerð fyrir Búnaðarþing. Sér-
staklega skal þó taka tillit til
vilja fólksins, sem býr þarna og
var Landnáminu falin forganga
í þessu máli.
Þá fjallaði þingið einnig um
veiðimál. Fiskirækt og fiskeldi
í ám og vötnum var eins og oft
áður á dagskrá þingsins og eru
bændur mjög áhugasamir um
að bæta jarðir sínar og aðstöðu
varðandi þá vaxandi eftirspurn,
sem er eftir leyfum til að veiða
lax og silung í fersku vatni.
Skorar Búnaðarþing á ríkis-
stjórnina að auka fjárveitingar
til Veiðimálastofnunarinnar
svo að hún geti rækt af fullum
krafti leiðbeiningarþjónustu
við bændur og aðra eigendur
veiðiréttar landsins."
Sigurjón kvaóst vilja árétta
það að lokum, að hálendis-
byggðin á Hólsfjöllum ætti sér
merka sögu að baki. Bændurnir
þar hafa nytjað og helgað sér
hin viðáttumiklu kjarngóðu
1 M