Morgunblaðið - 25.09.1974, Síða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. SEPTEMBER 1974
Þorkell
Bjarnason,
Bogi
Eggertsson
og Gunnar
Bjarnason
ræðast við
Afkvæmi Hyls frá Kirkjubæ.
Ekki nóg að rækta góðan
SIÐARIHLUTI
temja hann líka
og fallegan hest, það þarfað
Gammur fr
var eigandi
FYRIR skömmu var birtur hér í blaðinu fyrrihluti
viðtals við þá Boga Eggertsson, Gunnar Bjárnason og
Þorkel Bjarnason um stöðu íslenskrar hrossaræktar í
ljðsi Landsmóts hestamanna, sem haldið var á Vind-
heimamelum í sumar. Nú verður haldið áfram þar sem
frá var horfið. Spyrjendur voru Ragnar Tómasson og
Tryggvi Gunnarsson.
Sp: Hefur þýzki reiðskólinn,
sem stundum er kallaður svo, haft
mikil eða góð áhrif á tamningar á
Islandi, Bogi?
Bogi: Að minu áliti voru ótrú-
legar framfarir hjá okkur sem
fórum á þetta námskeið hjá Feld-
mann. Undirstaða allrar hesta-
mennsku er að komast í hreyf-
ingarsamband við hestinn.
Hesturinn verður aldrei taminn
komist maðurinn ekki I algjört
hreyfingarsamband við hann.
Þetta gekk vel hjá góðum reið-
mönnum og góðum hestefnum, en
oft og einatt gekk þetta ekki nógu
vel. Að mínum dómi er þessi skóli
undirstöðuskóli við að temja
trippi og gera þau þæg. Það er
bezt að vera I lítilli rétt, vera ekki
með keðju á hestinum eða eitt-
hvert fantabeizli. Bara hnakkinn
á og stökkva á bak og lofa hestin-
um að eiga sig, fara svo út í stærra
gerði og láta hann eiga sig þar og
síðan að fara með hann í eitthvað
líka þjálfun og þeir kenna. Þ.e. að
kenna ásetu, að hesturinn hlýði
algjörlega ásetunni, hann hlýði
fætinum. Eigi að ganga sniðgang j
þennan veginn, þá er þrýst á þeim 1
megin, eigi hann að ganga hinn
veginn er þrýst á hinum megin
eða hlaupa eða ganga í hring.
Þetta á hann allt að gera af Ijúfu
geði. Þetta er feiknalega góð
undirstöðu tamning, sé rétt að
farið. Svo nær þessi skóli ekki
lengra, þarna ætti að taka við
okkar reiðskóli sem þarf að full-
komna mikið frá því sem nú er.
Eitt af því, sem fyrir minn
smekk setti mikinn svip á Lands-
mótið var góð framkoma, klæða-
Hylur frá Kirkjubæ, eign Sigurðar Haraldssonar.
burður og reiðmennska ungs
fólks, bæði úr Félagi tamningar-
manna og fólk utan þess, sem
hefur lært af því. Ég varð stór-
hrifinn af þeim svip, sem þetta
fólk setti á mótið fyrir norðan og
þarna er félagsskapur sem verður
að styrkja.
En eins og Þorkell sagði áðan
þá er ekki nóg að rækta góðan og
fallegan hest, það þarf að temja
hann líka.
Gunnar: Ég vil undirstrika
þetta alveg sérstaklega sem Bogi
segir, að þetta fólk, sem hefur
myndað Fél. tamningarmanna
hefur gert stórmerkilegan hlut.
Það á allan stuðning skilið.
Sp: Ef litið er á dóma kynbóta-
hrossa þá virðist erfitt að lesa úr
einkunnum fyrir t.d. „stökk“ og
„fætur“ að um nokkurn teljandi
mismun sé að ræða á íslenzkum
hrossum á þessum sviðum, and-
stætt því sem á við um skeið t.d.
Væri ekki gagn að því fyrir
ræktunina að lýsa nákvæmar
ýmsum eiginleikum hestsins í
dómum?
Þorkell: Það má vel vera og nú
erum við búnir að búa við þetta
kerfi, sem Bogi og Gunnar,
byggðu upp, þ.e. einkunnagjafir
fyrir vissa þætti í byggingu og
fyrir hæfileikana. Það er nú m.a.
vegna fjölhæfninnar í gang-
tegundum, sem hæfileikar eru
meira sundurgreindir heldur en
byggingin.
Við höfum oft rætt um þetta á
undanförnum árum og kannski
frá fyrstu tíð. Eitthvað þurfti að
setja fram og þetta var fyrsta
hugmyndin sem menn komu sér
saman um að vinna eftir. Nú er-
um við að athuga það hvort að við
eigum ekki að endurskoða þenn-
an skala, sem við höfum notað
fyrir dómana.
Sp: Nú er það ærið misjafnt
hvaða kostum hver og einn vill að
hesturinn sé búinn. Sumir leita
að úthaldsgóðum og duglegum
ferðahestum, aðrir að glæsilegum
fjörháum gæðingum og enn aðrir
að traustum lundgóðum tölthest-
um sem allir geta ráðið við. Tekur
hrossaræktin nægilegt tillit til
þessarar mismunandi eftirspurn-
ar?
Þorkell: Já, hrossaræktin tekur
alveg tillit til þessara sjónarmiða
allra saman, með þeirri stefnu,
sem við fylgjum eftir. Það er að
minum dómi alveg útilokað eins
og málin standa núna, að fara út í
það að deila þessu mikið niður.
Með það í huga að rækta skapljúf-
an, viljagóðan, fjölhæfan reið-
hest, þá á að koma nóg af hestum
við allra hæfi. Ef við færum að
rækta meira sundurskilið værum
við ábyggilega komnir út á hálan
ís eins og Gunnar Bjarnason
minntist á hér áðan með gangteg-
undirnar. Ef við hefðum einhver
ósköp af fjármagni og ráðunauta-
þjónustu ótakmarkaða þá gæti
t.d. einn ráðunautur fengið það
verkefni að rækta flotta töltara.
Það væri engin goðgá, ef við hefð-
um fé og aðstöðu til þess. En sá
sem færi með yfirstjórn ræktunar
íslenska hestsins, yrði að halda
sínu striki engu að siður.
Öðru atriði vildi ég gjarnan
víkja að. Það hefur á undanförn-
um árum verið gagnrýnt stórlega,
þegar verið er að blanda saman til
dæmis hornfirskum og skagfirsk-
um hesti. Menn hafa litið á þetta
sem eitthvað voðalegt og kallað
kynblöndun og ég veit ekki hvað.
Þessir gagnrýnendur álíta að ein-
hver óskaparhætta sé á ferð. En
þeir vara sig ekki á því að við
erum bara með eitt hestakyn í
landinu, islenzka hestakynið, sem
hefur að visu mótast örlítið til
beggja átta eftir því hvaða að-
stæður þeir hafa lifað við og í
hvaða landshlutum þeir hafa ver-
ið. En þetta er allt saman sama
fjölskyldan, upphaflega fáir hest-
ar, sem koma frá Noregi. Og hvað
gerist svo fyrir 200 árum síðan í
móðuharðindunum þegar hross-
in verða bara nokkur þúsund i
öllu landinu. Hvað haldið þið að
þetta sé skylt. Þetta er alveg
nauðaskylt allt saman. Enda sjáið
þið það ef þið farið að skyldleika-
rækta hross, þá þola þau skyld-
leikann ákaflega vel. Það kemur
frekar fram þróttur og meiri vöxt-
ur, sem sýnir að þetta er allt
saman náskylt, og það koma ekki
fram neinir úrkynjunargallar að
teljandi sé við mikla skyldleika-
rækt og það er bara vegna þess að
hún hefur átt sér stað fyrir löngu
síðan, hún er búin. Við erum kom-
in á annað stig með þetta. Þetta er
algjör villa að lýsa þessu svona,
sem gert hefur verið.
Bogi: Alveg sammála, þeir hafa
ekkert vit á hvað þeir eru að
segja.
Þorkell: En hitt er annað mál
að séum við komnir á einum
staðnum eitthvað lengra með ein-
hvern eiginleika, sem er orðinn
sterkur á vissu héraði eða eitt-
hvað slíkt, þá er vel til að það sé
hægara að halda honum föstum
og styrkja hann og gera kyn-
fastari með þvi að halda þeim hóp
saman og vinna þannig fastan
grundvöll fyrir þessum eiginleika
og nota hann svo út. Þess vegna
held ég að þessi hringferð á góð-
um hestum, sé til gagns. Við verð-
um bara að finna beztu hestana,
með beztu móti.
Bogi: Með afkvæmasýningum.
Þorkell: Já, með afkvæmasýn-
ingum, auðvitað. Það er það eina
sem gildir og nota hestana svo
alveg miskunnarlaust. Til þess að
mynda einhverja sterka punkta
með vissum eiginleikum, þá eig-
um við að hafa eins og fjórar
stöðvar í landinu þar sem við
höldum eiginleikum sem við telj-
um hafa ræktast sér. Við eigum
að eiga á Hólum Svaðastaðakynið