Morgunblaðið - 19.11.1974, Blaðsíða 29

29
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. NÖVEMBER 1974
Fríkirkjusöfnuðuriim
í Reykjavík 75 ára
UM MANAÐAMÓTIN októ-
ber—nóvember 1899 var borið
um bæinn svohljóðandi skjal:
„Vér undirskrifaðir, sem erum
óánægðir með ýmislegt í fyrir-
komulagi þjóðkirkjunnar og
komnir til þeirrar sannfæringar,
að fríkirkjufyrirkomulagió muni
reynast heppitegra, og sé eftir
hlutarins eðli í alla staði réttara,
lýsum því hér með yfir, aó vér
viljum taka þátt í að stofna fri-
kirkjusöfnuð hér í Reykjavík.
Vér viljum fylgja málefni þessu
fram í einum anda með stillingu
og staðfestu og gera allt, sem í
voru valdi stendur til þess, að það
megi fá góðan framgang og verða
til eflingar sannri trú og siðgæði
meðal vor.“
Tuttugu og átta Reykvíkingar
munu hafa haft forgöngu í þessu,
en ekki er vitað til fulls, hve
margir skrifuðu undir. Á stofn-
fundi safnaðarins, sem haldinn
var í Góðtemplarahúsinu 19.
nóvember 1899 gengu 250 manns
i söfnuðinn. Sr. Lárus Halldórs-
son frá Hofi í Vopnafirði var ráð-
inn prestur. Hann hafði áður
þjónað frikirkjusöfnuði á Reyðar-
firði, sem var hinn fyrsti hér á
landi. í fyrstu safnaðarstjórn
voru þessir menn kjörnir: Arin-
björn Sveinbjarnarson bókbind-
ari, Þórður Narfason trésmiður,
Sigurður Einarsson verkamaður,
Jón Brynjólfsson skósmiður og
kaupmaður, og Gísli Finnsson
járnsmiður. Afkomendur þessara
manna og annarra stofnenda
safnaðarins hafa fram á þennan
dag reynzt honum hollir og virkir
í safnaðarlífi. Guðsþjónustur
voru haldnar i Góðtemplarahús-
inu tvisvar i mánuði unz kirkja
hafði verið reist. Kirkjubyggingin
var mikið átak fyrir hinn fá-
menna og fátæka söfnuð, en tókst
þó á 3 árum. Hinn 22. febrúar
1903 var kirkjan vigð. Þá voru í
söfnuðinum um 1000 sálir, og séra
Ólafur Ólafsson tekinn við prests-
þjónustu. Er kirkjan var risin
fjölgaði ört. Fljótt var ákveðið að
stækka hana allt að þvi um
helming. Það var gert þegar á
næsta ári eftir teikningu Rögn-
valds Ólafssonar arkitekts. Eftir
viðbótina var hún vigð í annað
sinn 12. nóvember 1905. Sr. Ólaf-
ur hætti prestsskap við Fri-
kirkjuna hér árið 1922. Þá tók
séra Árni Sigurðsson við. Þegar
hann var kosinn voru um 4000
manns á kjörskrá. Og með þvi að
söfnuðurinn var alltaf vaxandi,
var kirkjan enn lengd 1924. Bætt
var við hana kór og hvelfing
hækkuð og fékk þá mynd, sem
hún nú hefur.
Uppdrátt að þessari stækkun
gerói Einar Erlendsson húsa-
meistari. Sr. Ólafur vígði hana í 3.
sinn 21. des. 1924.
Séra Árni var prestur safnað-
arins í 27 ár. Hann andaðist í
starfi 20. sept. 1949. Mikill kenni-
maður var hann eins og hinir
fyrri. Á hans dögum óx söfnuður-
inn enn stórum og náði þeim
fjölda, er hann hefur mestur ver-
ió, eða á níunda þúsund sálir.
Siðastliðin 25 ár hefur Reykja-
vík þanizt út meir en nokkru
sinni fyrr, og þjóðkirkjan myndað
fjölda safnaða. Fríkirkjan hefur
þó furðanlega haldió sinu. Langt
er nú að sækja kirkjuna á móti
þvi, sem áður var fyrir mikinn
hluta safnaóarfólks, og að staðsett
á áhrifasvæðum hinna ungu og
áhugasömu safnaða. Samt hefur
tryggð þess yfirleitt ekki brugðizt
við hina gömlu kirkju. Enginn
reipdráttur að kalla hefur átt sér
stað milli Frikirkjunnar og safn-
aða Þjóðkirkjunnar, enda
kenningarlega séð enginn munur
á.
Núverandi formaður safnaóar-
stjórnar er Valdimar Þórðarson,
kaupm. Barnaguðsþjónustum i
kirkjunni stjórnar Guðni
Gunnarsson.
Tvö félög eru innan safn-
aðarins, honum til eflingar, kven-
félag og bræðrafélag. Kvenfélagið
var stofnaó 6. marz 1906 og er eitt
af elztu kvenfélögum landsins og
hið elzta kirkjulega. Bæói félögin
hafa reynzt söfnuðinum mikill
styrkur. Frú Bryndis Þórarins-
dóttir, ekkja séra Árna, er for-
maður kvenfélagsins og hefur
verið það í meira en 40 ár. For-
maður bræðrafélagsins er Sigur-
oddur Magnússon. Organisti er
Sigurður ísólfsson og hefur verió
það í 35 ár. Kórformaður er frú
Margrét Halldórsdóttir, og safn-
aðarprestur sr. Þorsteinn Björns-
son frá 4. febrúar 1950.
Við upphafsvígslu Fri-
kirkjunnar var sungið vígsluljóð
eftir skáldið Benedikt Gröndal.
Fyrsta erindið er þetta:
Lof sé þér, Herrann hár
um heimsins gjörvöll ár!
Þitt lofið hérna hljómi
með háum þakkarrómi.
Þín náó og andi yfir
oss öllum býr og lifir.
Afmælisóskin skal nú vera sú,
að lofsöngnum linni þar ekki um
ókomin ár.
Þorst. Björnsson.
Erfiðleikarnir hurfu
með nýjum sýrumæli
— engin fúkalyf
1 TILEFNI fréttar I Morgunblað-
inu 13. nóv. s.l., þar sem Gunnar
Bjarnason, fyrrverandi hrossa-
ræktarráðunautur, fullyrðir að
penicillín hafi verið í mjólk, sem
barst til Mjólkurbúsins á Höfn í
Hornarfirði og því hafi ostagerð
verið þar ómöguleg, vil ég taka
fram eftirfarandi.
Sl. 7 ár hef ég haft eftirlit með
framleiðslu á mjólk, sem berst til
mjólkurbúsins í Höfn. Allan þann
tima hefur ekkert komið fram,
sem bent gæti til þess að um mis-
notkun á penicillíni eða öðrum
fúkkalyfjum væri að ræða. Bænd-
ur um allt land eru undir eftirliti
héraósdýralækna, hvað snertir
notkun fúkkalyfja og gera þeir
sér almennt ljóst hver hætta er
því samfara að selja mjólk, sem i
er fúkkalyf, enda er slíkri mjólk
hellt niður, eins og lög gera ráð
fyrir.
1 Mjólkurbúinu i Höfn er fram-
leiddur ostur í góðum gæðaflokki,
sem fluttur er til Bandarikjanna.
Framleiðsla á öllum osti væri
ómöguleg, ef fúkkalyf væri í
mjólkinni, þess vegna er ostagerð
i sjálfu sér bezta eftirlitið með
þessum lyfjum. Erfiðleikar þeir,
sem upp komu, er nýja Mjólkur-
búið var tekið í notkun, stöfuðu af
notkun sýrustigsmælis, sem
reyndist ónothæfur. Um leið og
nýr mælir var tekinn í notkun
hurfu erfiðleikarnir sem dögg
fyrir sólu. Ummæli Gunnars
Bjarnasonar eru hans eigin
hugarsmið og eiga sér enga stoð í
raunveruleikanum.
Rétt er að geta þess, að Radar-
stöðin á Stokksnesi, sem rekin er
af Bandariska hernum, hefur um
árabil keypt mjólk og mjólkuraf-
urðir á Höfn, og aldrei séð ástæðu
til að gera athugasemdir. Mat-
vælaeftirlit bandariska hersins
mun þó vera með því kröfuharð-
asta, sem þekkist.
Héraðsdýralæknir
Höfn, Hornafirði
Birnir Bjarnason
HEKLA H.F.
Laugavegi 1 70—172 Sími 21240.
SÖLUSTAÐIR
GOODfÝEAR HJÓLBARÐA
Reykjavík:
Varahlutaverzlunin Lauga-
vegi 1 72, sími 21 240.
Good Year þjónustan, Lauga-
vegi 1 72, sími 21 245.
Hjólbarðaverkst. Sigurjónsl
Gíslasonar sími 15508
ísafjörður:
Vélsmiðjan Þór h.f.,
sími 94-3041
Húnavatnssýsla:
Vélaverkst. Viðir— Halldór,
sími landsími
Sauðárkrókur:
Vélsmiðjan Logi s.f.,
sími 95-51 65
Ólafsfjörður:
Bílaverkst. Múlatindur,
sími 96-621 94
Dalvík:
Bilsverkst. Dalvíkur,
sími 96-61 1 22
Akureyri:
Baugur h.f.,
sími 96-21 685
Egilsstaðir:
Þráinn Jónsson,
sími 97-1 136
Neskaupstaður:
Eiríkur Ásmundsson,
sími 97-7447
Reyðarfjörður:
Aðalsteinn Eiríksson,
sími 97-41 99
Hornafjörður:
Jón Ágústsson B.P.,
sími 97-8260
Kirkjubæjarkl.:
Steinþór Jóhannesson,
sími 99-7025
Vestmannaeyingar:
Hjólbarðavinnust.
Strandv., sími 98-39
Keflavík:
Hörður Valdimarsson,
Skólav. 1 6, sími 92-1426.
IVETRARAKSTRIA GOOD VEAR