Morgunblaðið - 07.12.1974, Qupperneq 4

4 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. DESEMBER 1974

LOFTLEIOIR
BILALEIGA
CAR RENTAL
T2 21190 21188
5 BÚIÐ VEL OG ÓDYRT
S í KAUPMANNAHÖFN
Mikið lækkuð vetrargjöld.
Hotel Viking býður yður ný-
■ tizku herbergi með aðgangi
m að baði og herbergi með
baði. Símar í öllum her-
■ bergjum, fyrsta flokks veit-
■i ingasalur, bar og sjónvarp.
m 2 mín frá Amalienborg. 5
mín. til Kongens Nytorv og
“ Striksins.
Í HOTEL VIKING
i Bredgade 65, 1260 Kebenhavn K
S Tlf, (01) 124550, Telex 19590.
Sendum bækling og verð.
*iiiiiiiiiimiiiiuiii*
Lausn
skipstjórans
Bræðraborgarstíg 1,
s. 14135 — 14340.
Meniuyasu uypiarmænrinn tyrir
10—40 tonna báta, 8 skalar
niður á 720 m dýpi, skiptanleg
botnlína, er greinir fisk frá botni.
Dýpislína og venjuleg botnlína,
kasetta með 6" þurrpappír, sem
má tvínota.
RAD
i!
STAKSTEiNAR
Undirtónn
Málmblendiverksmiðja, Leir-
árfundur og tangarsókn
tveggja þingmanna Alþýðu-
bandalagsins, Jónasar Árnason-
ar og Stefáns Jónssonar, gegn
fyrrverandi orkuráðherra,
Magnúsi Kjartanssyni, er
helzta umræðuefni manna á
mcðal þessa dagana.
Sá hráskinnsleikur, sem reví-
höfundur Alþýðubandalagsins,
Jónas Árnason, sviðsetti að
Leirá og í sameinuðu þingi
gegn Magnúsi Kjartanssyni, er
beint framhald átaka, sem áttu
sér stað á nýafstöðnum lands-
fundi Alþýðubandalagsins um
formannskjör þar. Svo mik-
ið þótti við liggja að
gefið var út sérstakt blað,
„Sameinaður dragbítur", sem
dreift var á fundinum, til höf-
uðs Magnúsi Kjartanssyni. A
yfirborði var þessu blaði stefnt
gegn fyrirhugaðri málmblendi-
verksmiðju, en undirtónninn,
seip ekki fór fram hjá neinum,
var ómengaður og auðskilinn,
svo gjörla mátti þekkja hann
Jörund.
Þriggja ára undir-
búningur Magnúsar
Allt frá því að Magnús
Kjartansson, þáverandi orku-
ráðherra, skipaði stóriðjunefnd
28. september 1971 til að tengja
saman Sigölduvirkjun og orku-
frekan iðnað, hefur hann unnið
að undirbúningi málmblendi-
verksmiðju á Grundartanga í
Hvalfirði. 7. ágúst 1973 heimil-
aði hann stjóriðjunefnd að
ganga frá samningsdrögum við
bandarfska fyrirtækið Union
Carbide, samkvæmt gagn-
kvæmum viljayfirlýsingum
fyrirtækisins og ráðuneytisins,
sem hann var í forsvari fyrir.
Mál þetta var síðar nýtt f innan-
flokksátökum f Alþýðubanda-
laginu, sem fyrr segir, og þær
eftirhreytur átakanna, sem
komu fram á Leirá og á Al-
þingi, segja sína sögu og þurfa
ekki frekari skýringa við.
Magnús Kjartansson er að visu
umdeildur stjórnmálamaður,
sem styr hefur staðið um. En
meira mun þó til þurfa en hæl-
bíta til að knésetja hann.
Tekjuskattar
Tekjuskattar hafa reynzt
sfminnkandi hluti af heildar-
tekjum ríkissjóðs.Munnúsvo
komið, að þeir nema innan við
17% rfkissjóðstekna. Sú spurn-
ing er því áleitin orðin, hvort
ekki sé rétt, að tekjuskattar
ríkissjóðs verði með öllu niður
felldir, og þessi tekjuöflunar-
leið að fullu yfirfærð á sveitar-
félögin.
Þegar þess er gætt, hve lítill
hluti tekjuskattar eru í heildar-
tekjum ríkissjóðs, og hve
álagning þeirra og innheimta
er umfangsmikil og kostnaðar-
söm, hlýtur það að orka tvímæl-
is, hvert gildi þeirra er. Tvö
frumvörp liggja nú fyrir Al-
þingi um tekjuskattsfrelsi til-
tekinna stétta, bátasjómanna
(tekjur af bolfiskveiðum) og
fiskverkunarfólks (vegna næt-
ur- og helgidagavinnu). Rétt-
læta má bæði þessi frumvörp,
þó að misræmi f tekjuskatts-
álagningu sé ávallt varhuga-
verð. Þessi frumvarpsflutning-
ur hlýtur að ýta undir athugun
á þvf, hvort tekjuskattsálagn-
ing ríkisins sé ekki úrelt orðin
og megi missa sig — að eyðslu-
skattar leysi tekjuskatta að
fullu af hólmi.
1 stefnuyfirlýsingu ríkis-
stjórnarinnar er því heitið, að
„sveitarfélögum verði falin
aukin verkefni og fjárhagsleg-
ur grundvöllur þeirra endur-
skoðaður til þess að tryggja
sjálfstæði þeirra og fram-
kvæmdagetu." Tekjuþörf
sveitarfélaga, til þjónustu og
framkvæmda í þágu fbúa sinna,
er mjög brýn, eftir langvarandi
fjársvelti og til samræmis við
þá verðlagsþróun, sem verið
hefur í landinu. Það væri því
engin goðgá, þótt Þjóðhags-
stofnun, eða öðrum sérhæfðum
aðila, verði falið að kanna til
hlítar, hver áhrif það hefði í
þjóðarbúinu ef sá háttur yrði
upp tekinn, sem hér hefur ver-
ið gerður að umtaisefni. Oft
hefur verið flutt þings-
ályktunartillaga af minna til-
efni.
FYRIRSPURN TIL
NJARÐVÍK.
1 staksteinum í gær var rætt
um fyrirspurn blaðsins til
Njarðar P. Njarvík, sem hann
neitaði að svara. Fyrirspurn
þessi var af misgáningi sögð
varðandi nýtt frumvarp um
kjör útvarpsráðs. Hið rétta er,
að fyrirspurnin var um neitun
útvarpsráðs á beiðni biskups og
kirkjuráðs um helgistundir í
útvarpinu. Þetta leiðréttist hér
með.
Messur á morgun
Neskirkja. Barnasamkoma kl.
10.30 árd. Sr. Jóhann S. Hlíðar.
Guðsþjónusta kl. 2 síðd. Sr.
Frank M. Halldórsson.
Dómkirkjan. Messa kl. 11. árd.
Sr. Þórir Stephensen. Messa kl.
2 — fjölskyldumessa. Sr. Öskar
J. Þorláksson dómprófastur.
Barnasamkoma kl. 10.30 í
Vesturbæjarskólanum við
Öldugötu. Frú Hrefna Tynes
talar við börnin.
Ásprestakall. Barnasamkoma
kl. 11 árd. í Laugarásbíói.
Messa og altarisganga í Laugar-
neskirkju kl. 5 síðd. Sr. Grímur
Grímsson.
Ffiadelfía Reykjavík. Söng- og
hljómlistar-guðsþjónusta
verður kl. 8 síðd. Mjög fjöl-
breytt dagskrá. Einar Gíslason.
Grindavíkurkirkja. Barnaguðs-
þjónusta kl. 2 síód. Sr. Jón Árni
Sigurðsson.
Fríkirkjan Reykjavík. Barna-
samkoma kl. 10.30. Guðni
Gunnarsson. Messa kl. 11 árd.
Athugið breyttan messutima.
Sr. Þorsteinn Björnsson.
Grensássókn. Barnasamkoma
kl. 10.30 árd. Guðsþjónusta kl. 2
síðd. — altarisganga; aðalsafn-
aðarfundur eftir guðsþjónustu.
Sr. Halldór Gröndal.
Dómkirkja Krists konungs
Landakoti. Lágmessa kl. 8.30
árd. Hámessa kl. 10.30 árd. Lág-
messa kl. 2 síðd.
Bessastaðakirkja. Messa kl. 2
síðd. — Félag guðfræðistúd-
enta hefur guðsþjónustuþætti á
hendi. Þórhildur Ólafsdóttir
stud. theol. prédikar, sóknar-
prestur þjónar fyrir altari.
Garðar Þorsteinsson.
Hafnarf jarðarkirkja. Barna-
guðsþjónusta kl, 11 árd. Garðar
Þorsteinsson.
Elliheimilið Grund. Guðsþjón-
usta kl. 10 árd. Séra Lárus Hall-
dórsson.
Háteigskirkja. Barnaguðsþjón-
usta kl. 10.30 árd. Sr. Jón Þor-
varðsson. Messa kl. 2 síðd. Sr.
Arngrímur Jónsson.
Bústaðakirkja. Barnasamkoma
kl. 11 árd. Guðsþjónusta kl. 2,
altarisganga. Sr. Ólafur Skúla-
son.
Garðasókn. Barnasamkoma i
skólasalnum kl. 11 árd. Sr.
Bragi Friðriksson.
Kálfatjarnarsókn. Guðsþjón-
usta í Brunnastaðaskóla kl. 2
síðd. Sr. Bragi Friðriksson.
Langholtsprestakall. Barna-
samkoma kl. 10.30 árd. Sr. Áre-
líus Níelsson. Guðsþjónusta kl.
2 síðd. Ræðuefni: Glaða hjartað
góðu spáir. Óskastundin kl. 4
síðd. Sr. Sigurður Haukur Guð-
jónsson.
Breiðhoitsprestakall. Messa í
Breiðholtsskóla kl. 2 síðd. Sr.
Árni Pálsson prédikar. Sunnu-
dagaskóli kl. 10.30 árd. Sr.
Lárus Halldórsson.
Fríkirkjan Hafnarfirði. Barna-
samkoma kl. 10.30 árd. Sr. Guð-
mundur Óskar Ólafsson.
Digranesprestakall. Barnaguðs-
þjónusta í Víghólaskóla kl. 11
árd. Guðsþjónusta í Kópavogs-
kirkju kl. 2 siðd. Sr. Þorbergur
Kristjánsson.
Kársnesprestakall. Barnaguðs-
þjónusta í Kársnessköla kl. 11
árd. Aðventukvöld kl. 20.30 í
Kópavogskirkju. Séra Árni
Pálsson.
Laugarneskirkja. Messa kl. 2
síðd. Barnaguðsþjónusta kl.
10.30 árd. Sr. Garðar Svavars-
son.
Stokkseyrarkirkja. Messa kl. 2
siðd. Sóknarprestur.
Eyrarbakkakirkja. Barnaguðs-
þjónusta kl. 10.30 árd. Aðventu-
kvöld kl. 9 síðd. Erindi Vigfús
Jónsson. Kirkjukórinn syngur,
Haukur Guðlaugsson leikur á
orgel. Sóknarprestur.
Arbæjarprestakall. Barnasam-
koma í Árbæjarskóla kl. 10.30
árd. Guðsþjónusta í skólanum
kl. 2 síðd. Móttaka fatnaðar í
Eþíópíu-söfnun á sama stað kl.
4—7 síðd. Æskulýðsfélagsfund-
ur ki. 8.30 siðd. Sr. Guðmundur
Þorsteinsson.
Kirkja Oháða safnaðarins.
Messa kl. 2 síðd. Sr. Emil
Björnsson.
Freltabréf úr Hollum
0
Mykjunesi 25. nóv.
TÍÐARFAR í nóvember hefur
verið hagstætt, því segja má að
hvorki hafi verið frost né úr-
koma. Oftast hægviðri og ekki
mikill snjór til fjalla ennþá.
Flestir eru farnir að gefa fé
a.m.k. í uppsveitum, enda er
jörðin orðin afar léleg til beit-
ar.
Slátrun sauðfjár lauk laust
eftir mánaðamótin síðustu og
var slátrað fleira fé hér í sýslu
en nokkru sinni fyrr, enda hef-
ur sauðfé fjölgað hér mjög síð-
ustu árin. Fé reyndist fremur
rýrt til frálags og talsvert lak-
ara en s.l. ár. Slátrun stórgripa,
einkum hrossa hefur staðið yfir
að undanförnu bg er ekki að
fullu lokið.
Margar ferðir hafa verið
farnar til fjárleita um afréttina
í haust, en þrátt fyrir það er
talið að nokkuð vanti af fé enn-
þá. Svo virðist sem fé hafi rásað
allmikið í sumar, t.d. fór margt
af fé af Holtamannaafrétti út
yfir Þjórsá og var því öllu
slátrað. Hefur sjálfsagt ráðið
nokkuð um þetta flakk að mjög
lítið var í vatnsföllum einkum
eftir að líða tók á sumar. Þess
má geta hér, að þegar farið var
á þriðju leit á Landmaíinaafrétt
um síðustu mánaðamót fannst
ær tvílembd á miðjum afrétti
og var á útleið, þ.e. í átt til
byggða hér, reyndist ærin vera
úr Álftaveri í Vestur-Skafta-
fellssýslu. I
Ýmsar framkvæmdir eru hér
á prjónunum, sumir byggja stór
fjós aðrir íbúðarhús og fleira
er framkvæmt. Nokkur uggur
er nú í bændum vegna þess
sem gefið hefur verið út um
veró á tilbúnum áburði á næsta
vori. Það hefur verið gefið í
skyn að áburðurinn hækki um
a.m.k. 100%. Ekki liggur neitt
fyrir um það hvernig hægt
verður að mæta þessari miklu
hækkun. Svo er að sjá, að ýmsir
bændur hyggist draga eitthvað
úr áburðarræktun og er hætt
við að það segi fljótlega til sín í
minni fóðuröflun. Er hér um
mjög stórt vandamál að ræða.
Vonandi' finnast einhver ráð til
að meta þennan vanda áður en
stór vandræði hljótast af.
Nú er skammdegið að veróa
allsráðandi. Miklu skiptir að
tiðarfar sé milt á meðán myrkr-
ið ræður ríkjum. Ennþá er jörð
snjólaus og svo til klakalaus.
Það er því hægt að vinna alla
útivinnu ennþá. Hitt er svo
annaó mál, að allir óska eftir
því að myrkrið þoki og daginn
taki að lengja á ný. Það hefur
verið þjóðarósk um aldir og er
það enn.
M.G.
Þankar um
FYRIR yfirstandandi Alþingi
mun koma frumvarp um jarða-
og ábúðarlög þar sem stórlega
er skertur umráðaréttur jarð-
eigenda yfir jörðum og
húsakosti sérstaklega, ef um
sölu jarða er að ræða. Ef
það verður samþykkt, verða
bændur fyrsta stéttin, sem
ekki getur selt atvinnu-
læki sin og ibúðir á frjáls-
um inaikaói. L'm þetta heíur
verið skrifað áður hér í blaðið
og bent á hversu ósanngjarnt
þetta er, og verður því ekki
orðlengt meir um það nú, enda
frumvörp
hefur frumvarpinu verið mót-
mælt af ýmsum aðilum, sem
væntanlega yrðu fórnarlömb
þess, ef samþykkt yrði. Jafn-
framt þessu er svo meiningin
að vísitölubinda hiuta af
lánum, sem veitt verða til bygg-
ingaframkvæmda í sveitum. Er
nú þetta hægt? Svona alveg
samtímis? Varla verður þetta
til að auka búsetu fólks í sveit-
um. Þó skilst manni, að það sé
nú meiningin með jarða- og
ábúðarlagafrumvarpinu.
Nú vill svo vel til, að fyrir
Alþingi liggur nú frumvarp um
stofnlánadeild landbúnaðarins
þess efnis, að lán til nýbygg-
inga og endurbygginga íbúðar-
húsnæðis á lögbýlum skuli ekki
verðtryggð og óhrekjandi rök
færð fyrir réttmæti þess. Er
hér með skorað á alla þá, sem á
Alþingi sitja og fylgjandi eru
búsetu fólks í sveitum að sam-
þykkja þetta frumvarp hið
fyrsta hvar í fiokki, sem þeir
eru. Væri þá nokkuð sveigt frá
þeirri óheillastefnu, sem felst í
jarða- og ábúðarlagafrumvarp-
inu samhliða ákvæðum um
verðtryggingu á lánum, sem
veitt verða til byggingafram-
kvæmda í sveitum.
Hróðmar Margeirsson.
Lokabindi
Skruddu komið
út hjá Skuggsjá
ÚT er komin hjá Skuggsjá
Skrudda Ragnars Ásgeirssonar.
Er hér um að ræða heildarsafn
Skruddubindanna þriggja og
hefur það að geyma sögur,
sagnir og kveðskap úr öllum
sýslum landsins, en efninu er
raðað eftir sýsluskiptingu.
Ragnar Ásgeirsson þótti sér-
lega skemmtilegur sögumaður
meó næma eftirtekt og skrap-
skyggni á þjóðleg einkenni.