Morgunblaðið - 30.01.1975, Side 33
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. JANUAR 1975
33
Laríj Morö ö kvenréttindarööstefnu Kristjónsdöttirj
a' býddi
S__________________________________:___ r
29
aó koma viö hana, hvað þá kyssa
hana á vangann. Hann ákveóur aö
ráðast aö þeim vandamálum, sem
bíða hans I enn kyrrlátara her-
bergi...
Fyrsta vandamálið verður
skjótar á vegi hans en hann grun-
aði. Þegar ' hann tekur um
snerilinn að herbergi Betti Borg
uppgötvar hann að dyrnar eru
læstar og lykillinn horfinn. Ase
Stenius er augsýnilega sköruleg í
því sem hún tekur sér fyrir
hendur. Ef hún vildi koma í veg
fyrir að vinnustúlkur... konur
sem eru á ráðstefnu.. að maður
tali nú ekki um lögreglumann,
sem skýtur upp kollinum... hefðu
áhuga á þeirri staðreynd að lík er
i húsinu, á maður auðvitað að
byrja á því að læsa dyrunum, svo
að enginn fái tækifæri til að skoða
likið. En þarna eru sex dyr aðrar,
sem allar virðast nákvæmlega
eins. Og það hlakkar í honum
þegar hann tekur lykilinn úr her-
bergisdyrum læknisins sjálfs og
lýkur upp.
Inni hjá hinni látnu er þungt
loft, enda þótt glugginn sé opinn.
Hann dregur gluggatjöldin frá og
lætur dagsbirtuna afhjúpa það
sem þarna er.
Betti hefur vissulega sagt sitt
síðasta orð. Átta stundum eftir
andlát hennar er ekki hægt að
skera úr um það hvernig hún
hefur mætt dauða sínum. Hann
sér ekki votta fyrir hæðni né
mannvonsku á svipnum, hún er
bara ung, dáin og einmana á næst-
um ónáttúrlegan hátt.
Hann virðir fyrir sér það sem er
í kringum hana. Rúmið er í óreióu
og sýnir að sá sem þar hvílir
hefur barizt við dauðann. Rauða
rúmábreiðan hefur aflagazt og
lafir að hluta niður á gólf og
koddinn er samankuðiaður, eins
og hún hafi gripið um hann þegar
hún var í dauðateygjunum.
Krampi vegna hjartaáfalls? Eða
ofsafengnari og enn hryllilegri
krampateygjur?
Hann horfir í kringum sig,
árvökulu augnaráði.
Borðið við rúmið. Þar er ösku-
bakki fullur af sigarettustubbum
og ösku. Stubbar með rauðum
varalit. Camelpakki með örfáum
sígarettum í. Kveikjari úr stáli.
Það er allt og sumt.
Hægindastóll, og á stólbakinu
eru svartar sfðbuxur.
Lág kommóða. Þar er greiða og
glas með naglalakki, epli og ein-
tak af tímariti. Og öllu hefur
verið ýtt i hrúgu til að rýma til
fyrir bakka — úr stáli með
þremur glösum og óopnaðri
flösku af sódavatni og sjerrí-
flaska, því sem næst tóm. Ur öll-
um þremur glösunum er dauf
sjerríangan.
Hún hefur ekki notað skmffurn-
ar i kommóðunni. En á gólfinu er
ferðataska sem er troðfull af fatn-
aði. Christer tekur upp úr henni
svarta peysu, brjóstahaldara,
sandala, tannbursta og nælon-
sokkabuxur. Hann veltir fyrir sér,
hvort einhver hafi orðið á undan
honum til að skoða innihald
töskunnar eða hvort óreiðan sé
frá Betti sjálfri komin. Og allt í
einu blistrar hann lágt og dregur
tvo hluti fram úr hrúgunni.
Annað er mjög vandaður vasa-
peli í ljósu leðurhulstri. Pelinn er
axlarfullur af amerísku viski.
Hitt er lítill bikar úr gulum
málmi, kannski gylltu silfri. Eins
konar hetta sem er sett á pelann
og má einnig drekka úr og honum
hefur verið kastað ofan í töskuna
annað hvort af hirðuleysi eða
vegna þess aó mikið hefur legið á.
Og hann sér að viski hefur verið
drukkið úr bikarnum, þvi að það
er botnfall í lokinu.
Hvítleitt botnfall.
Eftir viski?
Christer réttir sig seinlega upp.
Og nú kemur hann allt í einu
auga á nokkuð, sem hafði farið
framhjá honum til þessa.
Á kommóðunni eru merki eftir
hvítt duft. Örlitil korn sem gætu
vel verið púður, en þegar hann
aðgætir nánar, þá eru þau hörð og
skínandi eins og örsmáar kristals-
agnir. Hann þrýstir fingurgómn-
um á kornin og ber þau upp að
munninum.
Af þeim er framandlegt og
beiskt bragð og enda þótt skyn-
semi hans segi honum, að hann
detti ekki dauður um koll þótt
hann léti upp í sig fjögur eóa
fimm slík korn, þá spýtir hann
þeim út úr sér i flýti.
Hann spýtir í átt til dyra og
uppgötvar þá að hann hefur verið
í þann veginn að spýta á sinn
sérstaka eðalvin, Stenius lækni.
Hún horfir á hann nístings-
köldu augnaráði, en röddin er
skýr og einbeitt.
— Ég vona að þér vitið hvað þér
eruð að gera hér, lögregluforingi.
— Og ég, svarar Christer
hvasst, — leyfi mér að beina
sömu orðum til yðar.
Henni bregður við og í fyrsta
skipti sér hann hik á henni.
— Já, ég trúði því að minnsta
kosti að ég vissi það. Það er sví-
virðilegt að fara af stað með ein-
hvers konar morðrannsókn og
gefa fjölda manns vatn i munninn
af hreinni illsku þegar maður er
ekki viss um að um morð hafi
verið að ræða...
— Og sé maður viss um það?
Hún dregur andann djúpt að
sér og stund líður áður en hún
segir:
Hún dregur djúpt andann og
nokkur stund Iíður, áður en hún
svarar:
— Sé svo, þá verð ég að viður-
kenna að ég dreg mig með fullri
stillingu í hlé. Og lögreglan
verður þá að taka málið að sér.
— Komið hingað. Lítið á þessi
korn, sem eru á kommóðunni og
lítið ennfremur á þennan litla
bikar.
— Viski! Betti.... hún ... hún
hefur sem sagt drukkið viskí...
— Ja, reyndar. En það var
fleira i þessu. Og viski myndar
ekki slíkt botnfall. Hvað haldið
þér að þetta geti verið? Höfuð-
verkjatöfluduft? Það getur verið,
enda þótt ég hafi aldrei vitað til
þess að neinn gæti hugsað sér að
eyðileggja viskíbragðið með því
að blanda asperíni út í drykkinn.
En ef við höldum að þetta sé
algerlega óskaðlegt getum við ein-
faldlega leyst það upp og þreifað
okkur áfram. Á ÉG AÐ GERA
ÞAÐ, STENIUS LÆKNIR? EÐA
VILJIÐ ÞÉR BRAGÐA A
BLÖNDUNNI OG SEGJA MÉR
SÍÐAN HVERNIG ÞAÐ
SMAKKAÐIST....
Þetta var næturlöng martröð eins og brúðkaupsnðttin
fyrsta var.
VELVAKANDI
Velvakandi svarar í síma 1 0-100
kl. 1 0.30 — 11.30, frá mánudegi
til föstudags.
% Kvennaárið
Húsmóðir skrifar:
,,Nú er kvennaárið gengið i
garð og nóg-eru verkefnin, sem
blasa við. Barátta kvenna hefur
alltaf verið fyrir meiri mannúð og
mannréttindum almennt. Nú hafa
þær þetta gullna tækifæri til að
gera þetta fyrsta kvennaár að
merkilegasta ári í veraldarsög-
unni ef þær ná góðum árangri. Ég
veit fyrir víst, að þær vilja að
málfrelsi, sem alltaf hefur fylgt
mannkyninu frá fyrstu tíð, fái all-
ar þjóðir aftur og þyki reyndar
ekki farið fram á mikið. Mann-
kynið hefur alltaf barizt fyrir
frelsi og bættum lifskjörum og
orðið blessunarlega vel ágengt.
En svo fyrir 50 árum komst á í
einu landi þjóðskipulag — að vísu
með byltingu, sem stóð i 4—5 ár
— og þar var þetta allt tekið af
mannfólkinu þar í sveit. Þar er
stjórnað með rikislögreglu og
fangabúðum.
Hvar á að berjast ef ekki þar
sem ástandið er verst?
Maður hefur heyrt, að i Rúss-
landi vinni konur i öllum starfs-
greinum, og það er nú ágætt, svo
langt sem það nær. Hins vegar
finnst islenzkum sjómönnum,
sem stundum koma þarna að
landi, það alltaf jafn óviðkunnan-
legt að sjá háóléttar konur við
timburútskipun og fíleflda karl-
menn reka þær áfram. Karlmenn-
irnir eru sem sé verkstjórar. Allt-
af vekur.það líka undrun útlend
inga í Moskvu að sjá kvenfólk á
sjötugsaldri vera að hlaða múr-
steinshús. Þessar i byggingariðn-
aðinum hafa sjálfsagt ágætis
laun, og hver veit nema þær hugsi
sér að skreppa spölkorn út fyrir
Moskvu. Hins vegar er ekki eins
víst að leyfi til þess fáist hjá yfir-
völdunum, þvi að í Rússlandi þarf
leyfi til að fara út fyrir sveitar-
félagið. Auðvitað þarf ekki að
minna á, að hvorki konur eða
karlar i Sovét hafa verkfallsrétt
eða áhrif til bættra vinnuskilyrða
— þar er þó a.m.k. jafnrétti.
Það þarf ekki að koma neinum
á óvart þegar vitað er að Sovét-
borgararnir fá ekki óhindrað að
ferðast innanlands, þótt ekki fáist
leyfi til að ferðast til útlanda
nema í örfáum undantekningar-
tilfellum.
Góðar kvenréttindakonur. Byrj-
ið á því að berjast fyrir mannrétt-
indum í kommúnistarikjunum.
Þá gæti verið að einhvern tíma
bærist svar við beiðni um leyfi
handa föður Ashkenasýs til að
heimsækja son sinn hingað. Ég
veit að Rússar segja, að hér sé um
að ræða innanrikismál þeirra og
það er rétt, en var þá ekki líka um
að ræða innanríkismál Ungverja
árið 1956 og hjá Tékkuni hér um
árið? Skv. þessu eru innanríkis-
mál einstakra þjóða ólæsi og
hvers konar ófrelsi, eins og það,
sem Krúsjeff lýsir i endurminn-
ingum sinum. Þar segir svo:
,,Ég var sendur árið 1938 til að
tala við verkamennina i Moskvu
og skipa þeim að auka vinnuaf-
köstin um 10%. Kjör þeirra voru
ólýsanleg. Þeir voru vannærðir.
klæðlitlir, skítugir og kvaldir af
veggjalús."
Af þessu litla dæmi mega þeir
ýmislegt ráða, sem berjast vilja
fyrir jafnrétti og almennum
mannréttindum.
Húsmóðir".
0 Ferdalög
í snjó
Jón Árnason frá Þverá,
Húsavík, skrifar:
„Þegar hinum mikla veðraham,
sem gekk yfir landið fyrir miðjan
þennan mánuð, er nú lokið, rifj-
ast upp, að í öllum frásögnum í
sambandi við hann í fjölmiðlum
og dagblöðum minnist ég ekki að
skiði hafi verið nefnd til ferða-
laga, nema éinu sinni í grennd við
Siglufjörð, þar sem verið var að
leita að tveimur mönnum. Fyrir
jólin var sörnu sögu að segja, —
þá var einu sinni getið um menn á
skíðum vegna ófærðar á Egils-
stöðum á Völlum.
En í sambandi við þessa
óveðurskafla var óteljandi sinn-
um rætt um ýmis önnur góð farar-
tæki, svo sem snjóbila, vélsleða og
dráttarvélar til snjóruðnings fyrir
bíla. Hvar er nú öll skíðakunnátt-
an? Eða er skíðanotkun á ferða-
lögum ekki i frásögur færandi?
Hitt held ég þó sanni nær, að nú
leggi menn það ekki á sig yfirleitt
að ferðast á skiðum. Þau eru helzt
notuð til sports um helgar og þó
sjaldnast til göngu. Er svo að sjá
og skilja af frásögnum og mynd-
um, að skiðaferðir miðist svo til
eingöngu við stökk og rennsli nið-
ur brekkur, og svo þurfi vélknúin
tæki til að komast upp á hæðirnar
aftur.
„Öóru vísi mér áður brá“, þegar
engin vélknúin tæki voru til
ferðalaga í snjó. Þá voru skíðin
einu farartækin í fannalögum
víðsvegar um land. Og frá þeim
tímum að þörf var á að nota þau
eru m.a. hinir frægu skíðamenn í
Fljótum norður, enda er oft látið
af snjóþyngslum þar.
% Sjaldan minnzt
á flugferðir
En svo eru það skipa- og flug-
ferðir. Flesta daga er skýrt frá
ferðum farskipanna, en sjaldnast
er sagt frá fluginu innanlands eða
utan. Það er þó fyrst og fremst
fyrir farþega- og póstflutninga,
sem virðist áhugaverðara efni en
hvað farmskipin flytji, þótt nauð-
synjar séu yfirleitt. Ökunnar
ástæður fyrir flugfréttum eða
fréttaleysi geta hér um ráðið, en
óneitanlega væri fróðleikur i
fréttum af fluginu, þótt ekki
væru nema frásagnir af þeirn
flugáætlunum, sem ekki hafa
staðizt, einhverra hluta vegna. Er
það og stundum gert, þegar veður
hamlar t.d. Er þessu hér kastað
fram hlutaðeigandi til athugunar.
Jón Arnason."
Það eru ekki fréttir þótt flug-
ferðir gangi samkvæmt áætlun,
en fréttnæmt er þegar veruleg
röskun verður á þeim, eins og
reyndar er skýrt skilmerkilega
frá í fréttum þegar svo vill til.
Ýtarlegri fréttir af skipaferðum
stafa svo aftur af þvi, að skip eru
lengi á leiðinni og óhægt að segja
fyrir um með vissu hvenær þau
verði á tilteknum stöðum.
RETTUR
DAGSINS:
Grísaschnitcel
m / paprikusósu
og ávaxtajelly
m/rjóma.
Verð kr. 335.-
Munið okkar
ódýru sérrétti.
ELECTROLUX
Eftirtaldir aðilar
uwwiffi selja Electrolux
heimilistæki:
Akranes:
örin h.f., Skólabraut 31. S. 93-1880
Borgarnes:
Kf. Borgfirðinga. S. 93-7200.
Hellissandur:
Raft. verzl. óttars Sveinbjörnss.
S. 93-6685
Patreksfjörður:
Baldvin Kristjánsson. S. 94-1295.
Bolungarvík:
Jón Fr. Einarsson. S. 94-7351.
Isafjörður:
Straumur S. 94-3321.
Blönduós:
Kf. Húnvetninga. S. 95-4200.
Sauðárkrókur:
Kf. Skagfirðinga. S. 95-5200.
Siglufjörður:
Gestur Fanndal. S. 96-71162.
Ólafsfjörður:
Raft. vinnustofan s.f. S. 96-62164.
Akureyri:
KEA S. 96-21400.
Svalbarðseyri:
Kf. Svalbarðseyrar S 96-21338.
Húsavfk:
Grimur og Árni S. 96-41137.
Vopnafjörður:
Kf. Vopnfirðinga S. 97-3201.
Egilsstaðir:
Kf. Héraðsbúa S. 97-1200.
Seyðisfjörður:
Kf. Héraðsbúa S. 97-2200.
Eskifjörður:
Pöntunarfélag Eskfirðinga S. 97-6200.
Reyðarfjörður:
Kf. Héraðsbúa S. 97-4200.
Höfn, Hornafirði:
Kask S. 97-8200.
Vestmannaeyjar:
Húsgagnaverzl. Marínós Guðm. S. 98-
1200.
Þykkvibær:
Verzl. Friðriks Friðrikss. S 99-5650.
Keflavík:
Stapafell h.f. S. 92-1730.
Reykjavfk:
Raflux s/f, Austurstræti 8. S. 20301.
AUGLÝSINGATEIKIVIISTOFA
MYIMDAMÓTA
Aðalstræti 6 simi 25810