Morgunblaðið - 27.02.1975, Síða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. FEBRUAR 1975
15
Sigurður Oskarsson á Hellu:
ÞRATT fyrir stórkostlegar
framkvæmdir undanfarin ár
við Þórisvatn og Tungnaá er
það staðreynd, að hluta hvers
árs er almennt atvinnuleysi
landlægt í Rangárvallasýslu, og
hefur svo verið mörg undanfar-
in ár. Þetta hefur átt sér stað
þrátt fyrir almennan flótta
ungs fólks úr héraðinu allt
fram til 1970.
Ekki er ofmælt, að hefði ekki
verið um að ræða áðurnefndar
framkvæmdir á hálendinu,
væri ástandið í héraðinu nú
stóralvarlegt. A síðustu árum
eða frá 1970 er framkvæmdir
við Þórisós og Vatnsfell hófust
að marki, hefur þeim Rangæ-
ingum sífellt fjölgað er atvinnu
stunda við þessar virkjunar-
framkvæmdir. Síðan fram-
kvæmdir hófust við Sigöldu
fyrir rúmu ári hafa auk verka-
og iðnaðarmanna, vörubifreiða-
stjórar og vinnuvélaeigendur
bæst í þann hóp Rangæinga er
lífsviðurværi sitt byggja á hin-
um tímabundnu virkjunar-
framkvæmdum.
Allar líkur benda til þess að
n.k. sumar verði 75%
rangæskra verkamanna við
störf i Sigöldu, 50% vörubíla
héraðsins og mestur hluti stór-
virkra vinnuvéla. Hér er stuðst
við tölur stéttarfélaganna í
Rangárvallasýslu frá siðasta ári
og reiknað með þeirri vinnu-
afls- og tækjaaukningu sem
áætlanir við framkvæmd Sig-
ölduvirkjunar gera ráð fyrir.
benda til, að Hrauneyjafoss
verði virkjaóur i beinu fram-
haldi af Sigölduvirkjun, þá er
vandinn vissulega Jeystur að
einhverju leyti í bili, en ástand-
ið aftur á móti mun verða mun
háskalegra 1979/80 er Hraun-
eyjafossvirkjun lýkur. Tíma-
bundnar stórframkvæmdir sem
hér um ræðir, og sem taka til
sin svo stóran hluta af vinnu-
afli héraðsins, velta aðeins
vandamálinu á undan sér,
minna er hugsað um þörfina á
framtiðarlausn atvinnumál-
anna og er þessum framkvæmd-
um lýkur blasir við algjört
vandræðaástand. Auk þeirra
sem á hálendinu starfa, sækja
Rangæingar og hafa sótt mörg
undangengin ár atvinnu til
störf við timabundnar
virkjunarframkvæmdir teknar
með). Þessi könnun er tíma-
frek og henni mun ekki verða
lokið fyrr en á miðju ári, en
þær upplýsingar sem liggja
þegar fyrir eru svo uggvænleg-
ar, að full ástæða er að vara við
því ástandi sem skapast mun
verði ekki gripið til róttækra
aðgerða.
Föstudaginn 14. febr. s.l. birt-
ist í Morgunblaðinu stórmerki-
■leg grein eftir Gunnar G.
Schram prófessor, sem hann
nefndi — íslensk stóriðja i bar-
áttunni gegn matvælaskortin-
um —. I þessari grein vitnar
Höfn íÞykkva-
bœ og stóriðja
— er eina framtíðarlausnin á atvinnumálum Rangœinga
Nú er gert ráð fyrir að þess-
ari virkjun verði lokið haustið
1976 og hljóta því allir hugs-
andi menn að sjá hvert
ástand skapast mun þá i
atvinnumálum héraðsins, sem
ekki býður upp á neina
aðra atvinnumöguleika til
handa þvi fólki er nú vinnur
við Sigöldu. Verði svo er líkur
hinna ýmsu verstöðva og til
Reykjavikur.
Könnun stendur nú yfir á
vegum Fulltrúaráðs stéttar-
félaganna í Rangárvallasýslu,
hve margir unglingar koma á
vinnumarkaðinn úr héraðinu
næstu 5 árin og hvað stór hluti
þeirra eigi hugsanlega kost á
vinnu í héraðinu (eru þá ekki
höfundur í nýja skýrslu
Aburðarnefndar FAO um
skortinn á köfnunarefnisáburði
í heiminum, sem talinn er að
muni verða um 7 milljónir lesta
1981. Gunnar spyr hvort ekki
komi til greina þegar rætt er
um stóriðju á íslandi að hugsa
út fyrir hring áls, salts og
málmblendis og hyggja aó því
hvort ekkí gæti einnig verið
skynsamlegt að nýta orku
hinna nýju virkjana til
áburðarframleiðsli í stórum stíl.
Þeirri framleiðsluvöru sem
einna mest skortir í heimi
hungursins í dag. Þessi hug-
mynd Gunnars G. Schram er án
efa ein hin allra merkilegasta,
sem fram hefur komið síðan
almennt var farið að ræða um
stóriðju á íslandi. Ábending
hans um hugsanleg viðbrögð al-
þjóðlegra lánastofnana til slíkr-
ar framleiðslu er sérstaklega
athyglisveró. Að sjálfsögðu
þarf, eins og tekið er fram í lok
greinarinnar, að kanna ítarlega
hvort skynsamlegt er að hefja
framleiðslu á þessu sviði stór-
iðju. En komi nú i ljós að niður-
staða slíkrar könnunar verði
jákvæð, hvar er þá slík verk-
smiðja betur staðsett en í
námunda við orkugjafana Sig-
öldu- og Hrauneyjafoss-
virkjun, í héraði þar sem fyrir-
sjáanlegt neyðarástand mun
ríkja í atvinnumálum verði
ekki eitthvað raunhæft átak
gert til úrbóta og í héraði þar
sem brýnust er þörf hafnar-
gerðar á öllu landinu og á stað
þar sem þegar er sannað með
víðtækum rannsóknum að
einna auðveldust og hagkvæm-
ust er bygging hafnar, í
ÞYKKVABÆ.
I aprílmánuði á siðasta ári
var samþykkt á Alþingi tillaga
til þingsályktunar frá þing-
mönnum Suðurlands um skip-
an fimm manna nefndar til
þess að finna heppilegan stað
fyrir nýja höfn á suðurströnd
landsins. Reynslan hefur sýnt
að viða erlendis er hafnargerð
tiltölulega auðveld tæknilega
séð við svipuð skilyrði og eru i
Þykkvabæ.
Vissulega verður að hafa í
huga hvar höfnin kemur að
mestu gagni fyrir þjóðarheild-
ina, en engu síður ber að hafa í
huga hvert ástand ríkir og
hverjar eru horfur, í atvinnu-
málum þess héraðs sem mest
mun njóta hafnarinnar.
Hellu 18. febr.
Æskulýðsdagur þjóðkirkj-
unnar verður haldinn sunnud.
2. marz n.k. og hefur æskulýðs-
fulltrúi þjóðkirkjunnar undir-
búið daginn og meðal annars
sent út sérstakt guðsþjónustu-
form fyrir guðsþjónustur dags-
ins, og gefið ýmsar leiðbeining-
ar um það, hvernig dagsins
Frá œskulýðsstarfi þjóðkirkjunnar:
Eskulýðsstarf og fjölskyldan
- eftir sr. Oskar J. Þorláksson, dómprófast
verði minnst i söfnuðum lands-
ins.
Hver er svo tilgangurinn með
þessum sérstaka æskulýðsdegi?
Það er að vekja til umhugsunar
um gildi kristnidómsins í lífi
hinna ungu og um leið að vekja
til umhugsunar um nauðsyn
kristinna áhrifa á fjölskyldulíf-
ið, til þess að sameina fjölskyld-
una og efla skilning á gildi
kristilegra verðmæta. Það er
skoðun margra, að vaxandi upp-
lausn í heimilislifi sé ein mesta
hættan, sem steðjar að siðgæði
og menningu nútímans.
Hér í Reykjavík verða æsku-
lýðs- og fjölskylduguðsþjónust-'
ur í kirkjum borgarinnar
sunnud. 2. mars og æskulýðs-
samkomur þar sem aðstæður
leyfa.
Ungt fólk tekur þátt í guðs-
þjónustum þessum og samkom-
um, og þá ekki hvað sist ferm-
ingarbörnin, sem fermast eiga
á þessu ári. Þá vil ég eindregið
hvetja foreldra og fjölskyldur
ungs fólks til að sækja guðs-
þjónusturnar á æskulýðsdag-
inn.
Guðsþjónustunni í Dómkirkj-
unni verður útvarpað þennan
dag. Ungur guðfræðinemi, Pét-
ur Þórarinsson, verður ræðu-
maður og ungt fólk úr æsku-
lýðsfélagi Dómkirkjunnar og
fermingarbörn munu verða
þátttakendur.
I kirkjum Reykjavikur hafa
öðru hvoru verið haldnar fjöl-
skylduguðsþjónustur, þar sem
óskað hefur verið eftir þátttöku
fermingarbarna og aðstand-
enda þeirra og verður það að
teljast eðlilegt, að fjölskyldur
barnanna sæki guðsþjónustur
með börnunum, meðan á ferm-
ingarundirbúningi stendur. All
margir foreldrar og fjölskyldur
hafa sýnt þessu góðan skilning,
en þó færri en ætla hefði mátt.
Æskulýðsdagurinn að þessu
sinni ætti um fram allt að bera
svip af því, að fólk sýndi vax-
andi skilning á því að þörf er á
^ð styðja hina ungu í kristi-
legu starfi.
Ef foreldrar barna og fjöl-
skyldur sýna þessum málum lít-
inn skilning eða áhuga, er vart
hægt að ætlast til að hinir ungu
geri það. Og prestarnir fá litlu
áorkað, ef heimili og söfnuðir
standa ekki með þeim.
Bilið milli hinna eldri og
yngri heldur áfram að breikka,
ef skilningur er ekki fyrir
hendi á einstökum verkefnum
og áhugamálum beggja aðilja.
þetta á við i kristindómsmálum
eins og á öllum öðrum sviðum.
Það er sagt frá því öðrum kapi-
tula Lúkasarguðspjalls, að
Jesús hafi farið með foreldrum
sínum til Nazaret og verið þeim
hlýðinn og í sambandi við það
er honum gefinn þessi vitnis-
burður: „Og Jesús þroskasðist
að visku og vexti og náð hjá
Guði og mönnum."
t þessum orðum felst tak-
mark alls kristilegs æskulýðs-
starfs.
Að lokum vil ég hvetja
söfnuði Reykjavikurprófasts-
dæmis, til að fylkja sér um
æskulýðsdaginn, svo að hann
megi verða öllum til gleði og
hvatningar.
Óskar J. Þorláksson
dómprófastur —