Morgunblaðið - 17.05.1975, Blaðsíða 11

MORGUNBLÁÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. MAl 1975
11
# Aurarnir fara,
málverkið blífur
„Ég er nú meðal annars að
reyna að veita fólki einhverja
innsýn í eðli þessara
strauma og þessara tíma
með sýningunni hér á
Loftinu. Margir vita ekki
hvað Septembersýningin var.
Ég vona að sjálfsögðu að sem
flestir notfæri sér það tæki-
færi. En ég hef ekki hugmynd-
um í hvaða jarðveg þessi sýning
fellur núna hjá almenningi og
gagnrýnendum. Það þarf að
skoða hana frá vissu sjónar-
horni, þ.e. sem sögulega sýn-
ingu. Og ég er vissulega mjög
spenntur eftir að sjá reaksjón-
irnar.“ Að fara út í þessa sýn-
ingu er fyrir mig nákvæmlega
eins og að setja troll i sjó án
þess að hafa fisksjá.
„Þar að auki hef ég sjálfur
haft mjög gott af að endurnýja
kynni min af þessum myndum.
Maður fær nýja hugmynd um
sjálfan sig og sér þennan tíma í
nýju ljósi. Það hlýtur að vera
gott fyrir listamann að geta
gert sér grein fyrir stöðu og
þróun sjálfs sín á nokkuð hlut-
lausan máta.“
„Ég get svo heldur ekki neit-
að þvi að ég er í leiðinni að
hlusta eftir þvi hvort nokkuð
hafi breytzt í okkar mannlifi
síðan Septembermoldviðrið
þyrlaðist upp. Og ég verð að
segja það, að manni hefur dott-
ið i hug vegna ýmissa atburða
að undanförnu að ekkert hafi
breytzt."
„En sjálfsagt er þetta óðs
manns æði að vera að halda
sýningu á svona verkum á þess-
um verðbólgutímum. Ég tók
ekki ákvörðun um það fyrr en i
morgun að setja verð á þessar
gömlu myndir mínar, en það er
enn að vefjast fyrir mér hvort
ég eigi að láta þetta fara. Hér
eru myndir frá 30.000 krónum
og upp i 250.000 krónur. Þá
dýrustu, „Uppstillingu", verð-
lagði ég á 1700 krónur á Sept-
embersýningunni ’48. Til sam-
anburðar get ég sagt að ’48 kost-
aði landbúnaðarjeppi um 7500
krónur, en kostar nú á 13.
hundrað þúsund. Ég á áreiðan-
iega eftir að sjá síðar meir eftir
þvi að hafa selt þessar myndir.
Maður verður að visu að hafa
eitthvað upp í kostnað, en hitt
er ljóst að aurarnir hverfa á
meðan málverkið blifur.”
£ Póesían
í myndlistinni
„Mjög litið af þessari sýningu
myndi falla undir abstraksjón.
Þessar myndir eru hins vegar
fyrirboði þess sem hefur ver-
ið kallað nonfígúratíf abstrak
sjón og ég málaði í allmörg ár,
og eimir enn eftir af myndum
mínum i dag. í myndunum á
sýningunni held ég að sé engu
að siður íslenzk litatilfinning
fremur en útlenzk, frönsk eða
bandarisk.”
„Auðvitað mála ég nú gjör-
ólíkar myndir. Ég hef þokazt
nær raunveruleikanum á ný i
málverkinu. Ég verð með sýn-
ingu nú í sumar á verkum sem
ég hef verið að mála og á ef til
vill eftir að mála. Hún verður í
Þrastarlundi. Þar eru ungir
menn sem eru að reyna að
byggja upp einhvers konar
menningarmiðstöð fyrir byggð-
arlagið, og þar er nú sýning á
verkum Jóhannesar Geirs. Þær
myndir sem ég sýndi í Norræna
húsinu í september í fyrra eru
nálægt þessu sem ég er að fást
við núna. Þetta eru myndir
sem eru nær náttúrunni en min
fyrri verk, eru eins konar með-
alvegur milli hins fígúratifa og
non-fígúratífa. Öll myndlist er
abstrakt og öll myndlist er
fígúratíf. Þetta er allt samrofið.
En ef hún er t.d. eintóm pólitik
fer hún til fjandans. Það er
póesía í allri góðri myndlist. Og
það erfiðasta í allri myndlist er
að halda aftur af sjálfum sér,
vera í andstöðu við sjálfan sig. I
málverkinu er maður ekki að
rífa kjaft við náungann, heldur
við sjálfan sig. Ef svo er ekki
verður myndin aðeins dautt
handverk."
% Lifibrauð, skít-
verk og list
„Nei, ég hef ekki lifað af mál-
verkinu. Ég hef verið í ferða-
mannabissnissnum lengi, verið
mikið á Grænlandi á sumrum,
og í alls kyns tiifallandi dóti.
Nú, og svo hef ég skrifað mynd-
listarkrítik í Morgunblaðið í
næstum þvi 25 ár. Jú, það er
vist áreiðanlega rétt, að það
þótti firra að myndlistarribb-
aldinn skyldi fara að gagnrýna
aðra málara. Um tima varð allt
vitlaust ef ég svo mikið sem
drap niður penna. Og enn I dag
eru skoðanir mínar i þeim efn-
um víst æði umdeildar. Það er
afskaplega erfitt að skrifa krít-
ík á Islandi, þvi að það þýðir
ekki að skrifa krítik
nema maður hafi skoðanir.
Annars er þetta svo fyrir-
litlegt að það bezta sem mað-
ur getur gert er að fara út
og hengja sig. Ég hef alltaf sagt
hreint út skoðun mina eins og
hún var hverju sinni. Hitt get
ég viðurkennt að skoðanir min-
ar hafa oft breytzt, og mér hef-
ur stundum skrikað fótur. En
það sem ekki má gerast i allri
kritík er að vera hræddur við
að móðga vini eða frændur.
Mér hefur stundum þótt gaman
að skrifa krítik ef eitthvað hef-
ur verið á ferðinni sem mér
hefur þótt fengur i. En þetta er
lika búið að vera leiðinlegt
þras. Einhver verður að gera
skitverkin og þau dæmdust á
mig. Krítík verður engu að sið-
ur að vera til. Hún er nauðsyn-
leg, en verður að byggjast á
Framhald á bls. 35
„Uppstilling“: Kr. 250.000 í dag; 1700 í september
1948.
Ólafsdóttir: „Sprenglærður fata-
hönnuður 1 sjónyarpsþætti,,
Mér leiðist að þurfa að svara
opinberu skítkasti, en þar sem
skrif Þórhalls Arasonar um mig i
Morgunblaðinu 14. maí s.l. hafa
ekki við rök að styðjast, er ég fús
að leiðrétta staðhæfingar hans.
Ekki er maðurinn vandur að
heimildum fyrir því, sem hann
lætur birta eftir sig opinberlega.
Hann lætur sér nægja það, sem
honum „hefir verið sagt“ um
viðkomandi sjónvarpsþátt og leyf-
ir sér að fara rangt með um okkar
stuttu simaviðtöl.
Klaufalegt, að lýsa því yfir i
byrjun greinarinnar, að hann hafi
ekki séð sjónvarpsþáttinn.
Sá, sem hefir sagt Þórhalli, að
ég hefði staðhæft að íslenskir
fataframleiðendur hefðu ekki
notað fatahönnuði, hefði átt að
hlusta betur, og einnig sá sem
telur, að ég hafi fullyrt að ekki
hafi verið leitað til mín um að-
Stoð.
En ég get sagt Þórhalli, að for-
stjóri Alafoss h.f. Pétur Eiriksson
hefur enn ekki „reynt að fá mig
til skrafs og ráðagerða um hönn-
unarmál,” svo ekki er að vænta
árangurs þar.
Þórhallur „þyrfti greinilega að
kynna sér þessi mál betur, áður
en hann tjáir sig næst.“
Satt er, að Þórhallur hringdi i
mig til mín á vinnustað i október
1974 og vildi fá mig til viðræðna
um hönnun. Ég var þá þegar i
starfi, sem krafðist allra starfs-
krafta minna um þetta leyti auk
þess sem „góða konan“ var að
fara af landi brott um tíma. Því
fór svo, því miður, að ég gat alls
ekki farið til viðtals við Þórhall
umsaminn dag. Ég reyndi að ná
sa'mbandi við hann, til þess að
boða forföll mín, en án árangurs.
En Þórhallur „hafði upp á mér
eftir heimkomuna”, var ekki um
nein loforð að ræða. Hann spurði
mig hvort ég hefði áhuga á að
vinna með þeim. Ég sagði honum
aðeins sem var, að ég hefði áhuga
á því, en ég sæi mér ekki fært að
geta sinnt því sem skyldi, fyrr en
eftir áramótin. Hann brást illa við
því og sagði, að svo væri málum
háttað, að eftir tíu daga kæmi
ameriskur fatahönnuður til lands-
ins og hugmynd sin væri, að ég
væri þá búin að hanna 5—10 mod-
el til að sýna ameríkumanninum
og láta hann dæma og gagnrýna
sem íslenska framleiðslu til að
hann gæti siðan leiðbeint okkur.
— Alls ekki afleit hugmynd, ef
tíminn hefði ekki verið svo naum-
ur. — Ég átti að visu að fá sauma-
konu mér til aðstoðar. Ég tjáði
Þórhalli, að ég væri vandvirkari
en svo, að ég gæti lokið þessu á 10
dögum, auk þess sem ég gat þá
einungis unnið að þessu utan
venjulegs vinnutima. Þórhallur
tók svari mínu afar illa og hreytti
i mig, „að þá skyldi ég ekki vera
að kvarta um það i blöóum, að ég
hefði ekki vinnu”. Þar með lauk
samtali okkar og ekkert mínnst á
að við ræddum meira saman eða
hittumst.
En hvað það var sem Þórhallur
gafst upp við, eða hvernig hann
telur sig hafa fengið næga
reynslu af „hinum sprenglærða
fatahönnuði" er hans einkamál.
— (afleitur kvilli meðal þeirra,
sem minna hafa lært, að hafa
minnimáttarkennd gagnvart
þeim, sem hafa aflað sér meiri
þekkingar) —.
En við Þórhallur höfum ekki
svo mikið sem rætt saman augliti
til auglitis og hann hefur ekki séð
mig vinna handtak við fatahönn-
un, né kynnst neinu af þvi sem ég
hef gert né heyrt eða séð hug-
myndir mínar.
Ég óska af heilum huga Þór-
halli svo og öllum íslenskum fata-
framleiðendum gæfu og heilla í
starfi. Fríður Ólafsdóttir.
Leiðrétting
1 Morgunblaðinu á fimmtudag
var rangt með farið, að aðeins 130
tjöldum hafi verið tjaldað á tjald-
svæðinu í Laugardal. Hið rétta er,
að yfir einn sólarhring var tjald-
að 130 tjöldum, en alls voru 4591
tjaldnætur og var fjöldi gesta um
10.100 og þar af flestir útlending-
ar. Tjaldstæðiið var opið frá 30.
maí—1. okt. Blaðið biðst vel-
virðingar á þessum mistökum.
Færeyjaferö er
oðruvisi
Fjöldi víöförulla íslendinga, sem heimsótt
hafa Færeyjar, ferðast um eyjarnar og
kynnst fólkinu, eru á einu máli um aö ferö
til Færeyja sé öðruvisi en aörar utanlands-
ferðir. Þeir eru líka á einu máli um
að Færeyjaferð sé ógleymanlegt ævintýri.
Það sem gerir Færeyjaferð að ævintýri,
er hin mikla náttúrufegurð, ásamt
margbreytilegum möguleikum á skemmti-
og skoðunarferðum um eyjarnar, og síðast
en ekki síst hið vingjarnlega viðmót fólks-
ins. Ef þú ert einhvers staðar velkominn
erlendis, þá er það í Færeyjum.
Færeyjaferð er skemmtileg fjölskylduferð,
og hún er líkaogekki siður tilvalin ferð fyrir
starfshópa og félagasamtök. Og nú er
i fyrsta sinn hægt að fljúga til útlanda frá
öðrum stað en suðvesturhorni landsins.
Við fljúgum til Færeyja bæði frá Reykjavik
og Egilsstöðum.
Færeyjaferð er ódýrasta utanlandsferð
sem völ er á.
FLUGFÉLAG L0FTLEIDIR
ISLAMDS
Félög meö beint flug frá Reykjavík og Egilsstóöum