Morgunblaðið - 23.08.1975, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. AGÚST 1975
Um skóga á íslandi
ins. Þess vegna er landið okkar svona
bert og blásið.
Þannig fór þessu fram öld eftir öld.
Þegar birkigróðurinn hverfur af land-
inu, leiðir það af sér að jarðvegurinn
(moldin) fýkur til hafs með vindum eða
skolast burt með vatni, þangað til eftir
verður grjótholtið eitt eða blásinn melur,
líkt og Breiðholtið eða Öskjuhlíðin eru í
dag.
Til þess að þið skiljið betur, hve jarð-
vegurinn hefur eyðzt getum við tekið
sem dæmi að landið sem fornmenn gengu
á fyrstu ár íslandsbyggðar mundi nema
^COSPER
Við erum í strætóleik. Þetta er Breiðholts-
vagninn á álagstfma.
I __________________________J
fullorðnu fólki nú í mittishæð. Þetta
eigum við erfitt með að skilja, en með
athugunum á rofabörðum er hægt að
mæla þetta og sanna.
Með birkiskógunum hvarf líka skjólið,
sem þeir veittu dýrum og gróðri og við
það varð kaldara að búa f landinu.
Fyrstu 3—4 aldirnar var eyðingin
fremur hæg, en fór svo vaxandi eftir því
sem tímar liðu. Meðan nóg var af grasi til
að beita búfénaðinum á og nóg af trjám
til að höggva, þurftu menn ekki að hugsa
um, hvað tæki við, þegar skógurinn væri
á burtu. En svo kom það í ljós, þegar
aldir liðu, að menn tóku miklu meira af
skógi en upp óx í staðinn. Og nú er ísland
svo til skóglaust land.
II
Hvers vegna voru bara birkiskógar
hér, þegar landnámsmenn komu hingað,
en ekki barrtré eins og í öðrum norðlæg-
um löndum, t.d. í Noregi?
Fyrir meira en milljón árum var svipað
loftslag á Islandi og nú er í Suður-
Englandi og Frakklandi. Þá óx hér
margskonar fallegur gróður, hlynur,
álmur, sedrusviður og risafurur eins og
sjá má í surtarbrandslögum vestanlands
og austan. En þá kom fimbulveturinn
mikli, ísöldin, og huldi Iönd og höf jökli.
Þegar ísöld lauk og veður hlýnaði, óx
upp nýr gróður sumpart af þeim plönt-
um, sem lifðu ísöldina af og að nokkru
leyti af þeim fræjum, sem bárust hingað
með fuglum, vindum eða straumum í
hafinu. Þetta gerðist áður en landið
byggðist fólki og því ekki um aðra far-
kosti að ræða. Fræ barrtrjáa eru hins
vegar allt of þung til að komast frá
öðrum löndum til íslands með þessum
hætti. Ef Island lægi ekki svona langt úti
i hafi, en væri t.d. miklu nær Noregi,
hefði landið allt verið vaxið furu og
greniskógi þegar landnámsmenn komu
hingað fyrst.
Hvers vegna eyddist ekki greni og
furuskógurinn i Noregi fyrr á öldum eins
og birkiskógurinn hjá okkur?
Við lok ísaldar fyrir um tíu þúsund
árum fylgdu plöntur ísröndinni norður á
bóginn og löndin klæddust grænum feldi
á ný. Engin vandkvæði voru á því í
Noregi að fræ barrtrjáa bærust þangað
sunnan úr Evrópu, því þar skilur ekki
úthaf á milli, eins og hjá okkur. Eftir
vtw
MORödM
kaff/no
Hvoru þeirra vonast þú til að Þvf kyssirðu mig ekki heidur
þú niunir líkjast? kveðjukossinum heima f eid-
húsinu?
Sfðast þegar Guðmundur iét Eru nokkrar mýs hér hjá okk-
þvo bílinn var hann hcilaþveg- ur?
inn um leið.
Þetta er yfirgengilegt! — Enn Ef álagið er orðið þér um megn,
ein ofbeldismyndin f þessu vil ég biðja þig að láta mig vita,
blessaða sjónvarpi. Berti minn.

Kvikmyndahandrit að rriorði
Eftir Lillian
O'Donnell
Þýðandi Jóhanna
Kristjónsdóttir.
28
Unterwoodfjölskylduna, en ég
held það væri ráð að þú rcyndir
að komast f samband við Eric
Dorf.
David var feginn þvf trausti
sem yfirmaður hans sýndi hon-
um, og einnig hafði hann áhuga á
þvf verki sem f hans hlut féll.
— Þú skalt taka bflinn, sagði
Capretto, þegar þeir höfðit
nokkru sfðar lesið slysaskýrslurn-
ar. — Það getur verið að þú eigir f
erfiðleikum með að hafa upp á
Dorf. Þú verður sjálfsagt að
þreifa fyrir þér hjá Hagen
Associated, mér þætti ekki úti-
lokað að þar hefðist upp á heim-
ilisfangi hans.
David var ekki ýkja lengi að
rekja slóðina en hún talaði aug-
Ijósu máli. Síðasta heimilisfang
Dorfs sem vitað var um var f
rfkmannlegu hverfi í Bretwood,
þar sem hann hafði búið í IftiIIi
piparsveinaíbúð. Hann hafði á
sínum tfma komið til HoIIywood f
bílskrifli sfnu og innan furðu
skamms tfma hafði hann sést
bruna um á Thunderbird. Og f
stað snjáðra og lúinna fata
sprangaði hann innantfðar um f
silkismóking, litskrúðugum
skyrtum og handsaumuðum
skóm. En eftir slysið sem unnasta
hans hafði orðið fyrir hafði farið
að haila undan fæti hjá honum og
slóðin lá aftur á matsölustaðinn
ódýra þar sem hann hafði búið
áður en Marietta Shaw gerði hann
þekktan. Þaðan lá svo leiðin að
litlu hvftkölkuðu húsi Malibu.
Þvottur hékk á snúru f garðin-
um og allt vitnaði um að staða
Dorfs hafði gerbreytzt. Og grunur
hans var staðfestur þegar dyrnar
voru opnaðar, eftir að hann hafði
barið nokkrum sinnum. 1 gætt-
inni stóð ung kona, mögur og
hárið tekið saman með spennum.
Hún var klædd f blettótta nælon-
blússu og síðbuxur.
— Eruð þér frú Dorf? spurði
David.
Svarið fékk hann augnabliki
sfðar, þegar hár og Ijóshærður og
hcldur laglegur maður kom f Ijós
að baki hennar. Hann var nakinn
niður að beltisstað og sólbrúnn.
— Hvað viljið þér? spurði hann
önuglega og horfði tortrygginn á
hann.
— Mig langar til að lcggja fyrir
yður nokkrar spurningar um
Mariettu Shaw, svaraði David og
sýndi lögregluskfrteini sitt.
Dorf leit varla á það, en horfði
herskáum augum á David.
— Ilvað get ég svo sem sagt?
Hún var drepin f New York sem
er í mörg þúsund kflómetra fjar-
lægð héðan. Auk þess hef ég
hvorki séð á henni haus né hala f
...fjögur eða næstum þvf fimm
ár.
— Ekki eftir bílslysið?
— Nei.
— Það er einmitt málið sem
mig langar að ræða við yður.
— Hvers vegna þá? Ég hef ekki
minnstu hugmynd um, hvað gerð-
ist. Ég var ekki með kvenmannin-
um þetta kvöld, svo að ég hef
ekkcrt um það að segja. Þér ættuð
að skoða skýrslurnar sem voru
gerðar þá! Ég er að fara að borða
hádegisverð og sfðan niður á
ströndina, svo að ég hef engan
tfma tii að ...
— Hvað gerið þér núna, Dorf!
— Ég vinn sem björgunarvörð-
ur á ströndinni.
— HoII atvinna!
— Sannarlega. Alltaf úti undir
beru lofti.
— En þér voruð nú trúlofaður
ungfrú Shaw á sfnum tfma. Finn-
ið þér ekki hjá yður þörf til að
hjálpa lögreglunni til að upplýsa
morðið á henni, Dorf.
Dorf hrukkaði ljósar brúnirnar
og ieit lymskulega á David.
— Farðu inn og athugaðu hvað
er að krakkanum! sagði hann við
konu sína.
Barnið hafði ekki gefið frá sér
hljóð og kona hans ætiaði að fara
að mótmæla. Svo hætti hún við
það og hvarf á braut eins og bar-
inn hundur.
— Komið þá innfyrir, sagði
Dorf og vék tregðulega til hliðar.
Þeir gengu gegnum drungalega
forstofu og inn f Iftið eldhús. Dorf
teygði sig eftir bjórdós og opnaði
hana.
— Viljið þér bjór?
David hristi höfuðið.
— Nú, en spyrjið þá. Ég verð að
flýta mér. Matartfminn minn er
að verða búinn.
David settist á eldhúskoll.
— Hvernig kynntust þið ungfrú
Shaw ásfnum tíma?
— Ha, aldrei hef ég heyrt þetta
áður? sagði Dorf gremjulega. —
Og hvað kemur það eiginlega mál-
inu við. Það getur ekki skipt
neinu máli.
— Um það get ég ekkert sagt
fyrr en ég hcf heyrt það sem þér
hafið að segja? Hvað er að Dorf?
Var eitthvað bogið við það hvern-
ig ykkar fyrsta fund bar að?
— Ne ... ei, cigintega ekki
nema það var scm sagt hún sem
hafði frumkvæðið ef ég má vera
svo ruddalegur að orða það svo.
En hún var hin fræga stjarna ...
ég óþekkt stærð með öllu — núll f
samanburði við hana, svo að það