Morgunblaðið - 02.09.1975, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. SEPTEMBER 1975

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Árvakur, Reykjavlk.
Haraldur Sveinsson.
Matthias Johannessen,
Styrmir Gunnarsson. /
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. sími 10 100.
Aðalstræti 6, simi 22 4 80.
Áskriftargjald 800.00 kr. á mánuði innanlands.
j lausasölu 40,00 kr. eintakið
Einstaklingurinn er
undirstaða og frumein-
ing þjóðfélagsins. Fámenni
þjóðar okkar gerir hvern
einstakling þýðingarmeiri
og þarfari þjóðarbúinu.
Það veldur því jafnframt,
að við þekkjum deili á hlut-
fallslega fleiri einstakl-
ingum og tengjumst þeim
nánari böndum en gengur
og gerist með stærri þjóð-
um. Þetta kemur einkar
glöggt í ljós, þegar óvænt
skörð eru höggvin í raðir
okkar eða meiriháttar
verðmætatjón verður, eins
og í eldgosinu í Vest-
mannaeyjum og snjóflóð-
inu í Neskaupstað. Þá
fundum við til og brugð-
umst við eins og ein fjöl-
skylda. Hinsvegar érum
við naumast jafn vökul né
nægilega á varðbergi,
þegar í hlut eiga slys, sem
heyra til daglegri atburða-
rás okkar, s.s. umferðar-
slys eða vinnuslys. Sá
slysafjöldi er þó sívaxandi
og hefur löngu náð því
marki að vera í fremstu röð
óleystra og aðkallandi
vandamála þjóðarinnar.
Ört vaxandi bifreiðaeign
landsmanna hefur m.a.
sagt til sín í vaxandi tíðni
umferðarslysa. Næstum
því daglega berast okkur
fréttir af umferðarslysum,
oftar en skyldi alvarlegum,
þar sem örkuml og dauðs-
föll fylgja í kjölfarið.
yyrirbyggjandi viðleitni á
þessum vettvangi er að
vísu margvísleg, þó enn
megi betur gera. Stærsta
átakið var e.t.v., þegar
hægri handar umferð var
upp tekin, samhliða víð-
tækri umferðarfræðslu,
sem áreiðanlega sagði til
sín í auknu öryggi og betri
umferð.
Spurning er, hvort ekki
sé tímabært að taka upp í
skólakerfi landsins sem
fasta kennslugrein um-
ferðarreglur og alhliða
fræðslu um ökutæki. Þessi
fræðsla þarf að hefjast
þegar í grunnskóla og á
síðara skólastigi jafnframt
meðferð ökutækja og eftir-
liti með öryggisútbúnaði
þeirra. Þá er og spurning,
hvort ekki þarf að þyngja
viðurlög við umferðarbrot-
um. Fyrirbyggjandi að-
gerðir skipta að vísu meg-
inmáli, en að jafnaði eru
einhverjir þeir í umferð-
inni, sem þar eiga naumast
heima. Og þeir eru ekki
einvörðungu sjálfum sér
hættulegir, heldur jafn-
framt öðrum, sem halda
vel við öryggisútbúnaði
eigin bifreiða og hlíta í
einu og öllu umferðarregl-
um.
Siglingar, m.a. með til-
komu siglingaklúbba og
aukinni sókn á veiðivötn,
eru holl og vaxandi tóm-
stundaiðja. Strangar
öryggisreglur þurfa þó að
koma til, bæði um búnað
farartækja og bjargbelti.
Réttur til stjórnunar vél-
knúinna farartækja á sjó
og vötnum þarf og að
grundvallast á, að viðkom-
andi hafi öðlazt aldur og
hæfni til að meðhöndla vél
og bát. — Við þurfum þeg-
ar að bregðast við í sam-
ræmi við þá reynslu, sem
fyrir hendi er í þessu efni.
Vélbúnaður atvinnu-
greina okkar, bæði tf! sjós
og lands, veldur þvf, að
gera þarf vaxandi kröfur
til öryggis á vinnustað.
Vinnuslys hafa verið allt of
tíð á undanförnum árum til
þess, að hægt sé að horfa
fram hjá þeirri brýnu þörf,
sem er á auknu öryggi
starfsfólks á ýmsum vinnu-
stöðum. Hér er um að ræða
viðamikið verkefni, sem
leysa þarf eftir ýmsum
leiðum, með samstarfi að-
ila vinnumarkaðarins,
opinberu eftirliti og lög-
gjöf.
Slysavarnafélög, sem
starfa víða um land, hafa
um langt árabil lagt mikið
og árangursríkt starf fram
á þessum vettvangi, bæði
fyrirbyggjandi og eftir að
óhöpp verða. Starfsemi
þessara félaga hefur þó
naumast verið nægur
gaumur gefinn né hlotið
þann almannastuðning, er
hún verðskuldar. Fjölmiðl-
ar, sem festa ýmsar þjóð-
lífsmyndir í minni almenn-
ings, mættu gjarnan gera
þessari starfsemi betri skil
hér eftir en hingað til. Slík
kynning er ekki einungis
hvati á starfsemi félaganna
sjálfra, heldur nauðsyn-
legur undanfari þess al-
mannastuðnings við starf-
semi slysavarnafélaganna,
sem er þeim nauðsynlegur
til að geta gegnt þýðingar-
miklu starfi sínu í framtíð-
inni.
Rétt er og að vekja
athygli á starfsemi félaga,
sem vinna að marghátt-
uðum stuðningi við fólk,
sem orðið hefur fyrir ör-
kumlum af völdum slysa
eða veikinda. Réttur þessa
fólks til aðstöðu i þjóðfé-
laginu, starfs og afkomu,
er að vísu virtur i ríkara
mæli í dag en fyrrum.
Engu að síður vantar veru-
lega á það, að nægilega sé
að gert, og margur væri
verr á vegi staddur, ef ekki
nyti við þeirrar fyrir-
greiðslu, sem stuðningsfé-
lög af þessu tagi láta í té.
Slys í umferð, á vinnu-
stað, bæði til sjós og lands,
og við margháttaða tóm-
stundaiðju nútíma manna,
eru alltof tíð á meðal
okkar. Þessi slys eru, þegar
á heildina er litið, af þeirri
stærðargráðu, að óhug
hlýtur að setja að okkur.
Tugir manna bíða árlega
bana og enn fleiri verða
fyrir varanlegum líkams-
meiðslum. Það er fyllilega
tímabært að brjóta til
mergjar orsakir þessa og
grípa til fyrirbyggjandi
ráðstafana. I þessu máli er
engu síður þörf þjóðarsam-
stöðu en þegar einstakir
stærri skaðar verða.
Öryggi 1 umferð, á vinnu-
stað og við tómstundaiðju
Sigurður Jónsson, bæjarfulltrúi:
Fyrrverandi bæjarstjóri í
Vestmannaeyjum, Magnús
H Magnússon, gerir í Morg-
unblaðinu 19. ágúst s.l.
ýmsar athugasemdir við við-
tal, er haft var við mig fyrir
skömmu í sama blaði um
gang bæjarmála í Eyjum.
Telur hann, að í viðtalinu hafi
verið um óvandaðan mál-
flutning að ræða, órökstutt
fleipur, dylgjur o.s.frv Mér
finnst það ofur eðlilegt, að
fyrrverandi bæjarstjóri geri til-
raun til að verja hendur sínar
og noti Ijót orð, þeir sem
þekkja til Mála í Eyjum vita,
að hið rétta um stjórnartíð
M.H.M. kom fram í áður-
nefndu viðtali (10. ágúst s.l.)
við mig. Ég tel þó ástæðu til
vegna skrifa M.H.M. að
ítreka skoðun mina á nokkr-
um atriðum, sem þar koma
fram.
Vikursala.
Hér getur verið um stórmál
að ræða, sem vert er að
athuga gaumgæfilega. Tugir
fyrirspurna hafa borizt frá er-
lendum aðilum, sem sýnt
hafa áhuga á vikurkaupum.
Nýlega bárust bréf til kaup-
staðarins, þar sem kvartað er
yfir, að fyrirspurnum sé ekki
svarað samanber bréf frá 1 6.
júní s.l Þetta sýnir, að málið
hefur ekki verið kannað jafn-
ítarlega og M.H.M. lætur í
veðri vaka. Það er ekki rétt
hjá fyrrverandi bæjarstjóra,
að bæjarfulltrúar hafi fengið
fullnægjandi upplýsingar í
þessu máli.
Athuga-
semdum
M. H. M.
svarað
Frá Vestmannaeyjum.
Sund- og íþróttahöll
Athugasemdir og bollalegg-
ingar M.H.M. í þessu máli
eru ekki svaraverðar. Bygg-
ing sund- og íþróttahallar
hefur alia tíð verið hafin yfir
pólitískar deilur.
Viðlagasjóður
í viðtali við Morgunblaðið
10. ágúst sagði ég: „Vinstri
bæjarstjórnarmeirihlutinn
hafði mjög slakt samband við
Viðlagasjóð og notaði sér
ekki rétt til að sitja á fundum
sjóðsins til þess að fylgjast
náið með málum, gæta réttar
Eyjamanna og hafa frum-
kvæði í ýmsum málum."
M.H.M. segir um þetta í
sínum athugasemdum:
„Vissulega hefði samband-
ið getað verið betra en raun
varð á, en deila má um hvor-
um aðilanum (bæjarstjóra
eða Viðlagasjóðsstjóm) það
hafið verið meira að kenna."
Hér var það bæjarstjóra að
knýja á. Hann átti að notfæra
sér sinn rétt. Það hefði styrkt
stöðu Vestmannaeyinga
hafði hann mætt með mál
okkar og túlkað þau á fund-
um Viðlagasjóðs. Fyrrverandi
bæjarstjóri segir réttilega, að
þrír Eyjamenn séu í stjórn-
inni, það hefði verið styrkur
að fá þann fjórða (M.H.M.).
Gatnakerfið
Fyrrverandi meirihluti var
mjög gagnrýndur fyrir slæ-
lega frammistöðu í varanlegri
gatnagerð og það með réttu.
í þau 9 ár, sem M H.M.
gegndi bæjarstjórastarfi var
sama og ekkert malbikað í
bænum, en áður hafði kaup-
staðurinn verið í fremstu röð í
þessum efnum. Þegar fólk
fór að flykkjast heim eftir gos
með bíla sína, fann það fljótt
hve göturnar voru slæmar.
Vakti þetta að vonum mikla
óánægju. Strax í desember
1973 tók bæjarstjórn þessi
mál til umræðu og samþykkti
eftirfarandi tillögu:
„Bæjarstjórn Vestmanna-
eyja samþykkir að nú þegar
verði hafizt handa um bráða-
birgðaviðgerð gatna í bæn-
um enda sé stefnt að varan-
legri viðgerð með malbiki i
vor og sumar."
Þessi samþykkt var hunz-
uð ásamt öðrum í sama dúr.
Stjórn eða óstjórn
Auðvitað viðurkenna allir,
að mikið hefur verið unnið í
Eyjum eftir gos við uppbygg-
ingu. Fyrrverandi minnihluti
taldi, að öðruvísi hefði átt að
standa að mörgum fram-
kvæmdum og hafa þær í
annarri röð en var gert. Það
sem við höfum þó fyrst og
fremst gagnrýnt fyrrverandi
bæjarstjóra fyrir er fjármála-
stjórn hans. Honum mun
ekki takast að sleppa þannig
við gagnrýni og kalla hana
„rakalausan þvætting um
fjármálastjórn í molum".
Eins og fram hefur komið
er nú unnið að itarlegri könn-
un á fjármálast'öðu bæjarins
og skuldbindingum miðað
við 30. júní s.l., er nýr meiri-
hluti tók við. Þessari könnun
mun Ijúka innan tíðar. Þá
skulum við sjá, hvort
M.H.M. talar um rakalausan
þvætting.