Morgunblaðið - 02.09.1975, Blaðsíða 36

AC(.[.YSIN<;ASIMINN ER:
22480
|R«r)3nnbI«íiií>
or^unXiTatiií*
GNIS
FRYSTIKISTUR
RAFTORG SIMI: 26660'
RAFIOJAN SIMI: 19294
ÞRIÐJUDAGUR 2. SEPTEMBER 1975
Hefur ekki und
an að bræða
Mokveiði í Barentshafi
— ÞAÐ eina, sem háir loðnu-
veiðum fslenzku og færeysku
skipanna hér f Barentshafi, er, að
Norglobal hefur engan veginn
undan að bræða þann afla, sem
skipin fá, og þar af leiðandi verða
þau að gera hlé á vciðunum af og
til, sagði loftskeytamaðurinn á
bræðsluskipinu Norglobal f sam-
tali við Morgunblaðið f gær.
Hann sagði, að Börkur og
Guðmundur hefðu báðir landað
góðum förmum í gærmorgun, og
eftir nokkra klukkutíma voru
bæði skipin komin með fullfermi,
800—900 tonn hvort skip. Þeir
yrðu nú að bíða nokkurn tíma
eftir löndun og lónuðu í kringum
Norglobal á meðan.
í gærmorgun var Sigurður RE
búinn að landa 3380 lestum í
Norglobal, Börkur NK 4406
lestum og Guðmundur RE 4263
lestum. Samtals höfðu þá skipin
landað rösklega 12 þús. lestum að
verðmæti um 40 millj. króna, en
3,30 krónur eru greiddar fyrir
Framhald á bls. 13
Tólg blandað
í grasmjöl
Framleiðsla á slíku mjöli þegar hafin
Á VEGUIVl Rannsóknastofnunar
landbúnaðarins hafa farið fram
tilraunir á þvf að blanda tólg
saman við grasmjöl og hefur gef-
izt það vel að nú er hafin fram-
leiðsla á grasmjöli með tólg. Við
þessa blöndun eykst fóðurgildi
grasmjölsins til mikilla muna og
eins minnkar kostnaður á fram-
leiðslu grasmjöls við það að fitan
kemur saman við mjölið.
Gunnar Sigurðsson hjá Rann-
sóknastofnun landbúnaðarins
skýrði Mbl. frá þessu í gær og
sagði hann að með því að setja 4%
af tólg í grasmjöl mætti auka
fóðurgildið um allt að 16%. Við
framleiðslu á graskögglum úr
mjölinu eru jafnframt notaðar
aflfrekar pressur, sem nota á
klukkustund um 130 til 140
amper, en orkunotkun pressanna
lækkar f um það bil 70 amper við
það að tólginni er blandað saman
við. Sparar það talsverða orku og
munar þar um 40 hestöflum, auk
þess sem orkuinnihald mjölsins
éykst verulega eins og áður er
getið.
Eins og áður sagði hafa rann-
sóknir á þessu gefizt mjög vel, en
þær voru framkvæmdar á til-
Framhald á bls. 13
Milljón
fjár slátr-
að í haust
N(J líður senn að því, að undir-
búningur haustslátrunar hefjist
hjá sláturhúsum landsins, og f
haust verður slátrað fleira fé á
öllu landinu en nokkru sinni áður
eðayfir 1 milljón fjár.
Bændur gera almennt ráð fyrir
að slátra 10—20% fleira fé en f
fyrra, en þá var slátrað 940 þús.
fjár, og ástæðan fyrir þvf er hinn
lélegi heyfengur víða um Iand í
sumar.
— Ljósm.: Friðþjófur.
Hæ garaan — Skiðamynd frá Kerlingafjöllum
Vörusýningin:
Liðlega 40
þús. gestir
LIÐLEGA 40 þúsund gestir
höfðu séð Vörusýninguna í
Laugardalshöll f gær. Aðsókn
var mikil yfir helgina og dágóð
aðsókn var í gær. Vistmönnum
af elliheimilunum Grund og
Asi var boðið á sýninguna í
gær. í dag er félögum f Sjálfs-
björg boðið og á morgun koma
vistroenn á Hrafnistu f heim-
sókn.
Urelt meistarakerfi og
tregða gegn nýjungum
Hörð gagnrýni á byggingaiðnaðinum í úttekt
sérfræðinganefndar Rannsóknaráðs ríkisins
RANNSÓKNARAÐ ríkisins
hefur gefið út skýrslu um þróun
Saltfiskfarmurinn er
120-150 milli. kr. virði
Síglufirði, v
FÆREYSKT to;' >>'inn Sjurdaberg
sem veiðirí sait, kom hingað í dagi
og fékk hé. sali, í-i. hann er a leio
heim til Færeyja að lokinni veíði-
för. Sjurdaberg fór frá Fær-
eyjum, fyrir um 4 mánuðum í
þessa veiðiför, sem nú er lokið, að
því er skipstjórinn Morten
Johansson sagði. Var farið vestur
á Nýfundnalandsmið og Græn-
landsmið. En þaðan var haldið f
júlíbyrjun og farið á tslandsmið
og hefur togarinn á þessu tfmabili
fengið alls um 600 tonn af salt-
fiski, — góðum fiski, sagði skip-
stjórinn, sem kvað áhöfnina hafa
veitt f þessari ferð fyrir 4—5
milljónir færeyskra króna eða
120—150 milljónir fsl. króna. A
togaranum er 37 manna áhöfn og
farmurinn alls 750—800 tonn. —
M.j.
byggingastarfsemi, yfirlit um
stöðu byggingaiðnaðarins og spá
um þróun hans fram til ársins
1980. Þar kemur m.a. fram, að það
sem einkum standi f vegi fyrir
framþróun f byggingaiðnaði hér-
lendis sé úrelt meistarakerfi,
tregða gegn nýjungum, bæði hvað
snertir notkun byggingaefna og
tæknileg atriði, óraunhæf ákvörð-
un ákvæðistaxta, sveiflur á vinnu-
markaði og f lánakerfinu, auk
þess sem fjármagn nýtist ekki
sem skyldi.
Um þessi atriði segir orðrétt í
skýrslunni:
„Sömu lögmál gilda um verk-
smiðjuframleiðslu húsa og um
skipasmíðar og bifreiðafram-
leiðslu. Mikill hluti þess vinnu-
afls, sem starfar við verksmiðju-
framleiðslu, hverju nafni sem
hún nefnist, eru sérhæfðir verka-
menn, undir stjórn faglærðra
manna. Uppáskrift meistara í
hverri iðngrein á teikningar, sem
átti að gefa öryggi um faglega
vinnu, er því orðin þung f vöfum
og nauðsyn á því að kerfið verði í
heild endurskoðað með hliðsjón
af þeirri þróun, sem orðið hefur í
byggingaiðnaðinum. Miklu
sveigjanlegra kerfi er það, þegar
einn aðili hefur umsjón með
byggingu hússins og ber ábyrgð
gagnvart húsbyggjanda, svipað og
gerist við verktöku, en ábyrgð
hinna einstöku meistara er felld
úr gildi. vfst er það, að fslenzka
meistarakerfið hefur hamlandi
Mjólkurlítrinn greiddur niður um
kr. 39,10 og smjörkílóið um 490 kr.
EINN lftri af mjólk kostar nú f
smásölu 41 krónu f pökkum, en
ef niðurgreiðslur væru ekki á
þessari vöru, þyrfti neytandinn
að borga 39,10 kr. meira fyrir
Iftrann eða kr. 80.10. Sömu
sögu er að segja um flestar
landbúnaðarafurðir, þær væru
miklu dýrari í verzlunum, ef
rfkissjóður greiddi þær ekki
misjafnlega mikið niður. 1.
flokks dilkakjöt kostar nú út úr
búð kr. 297 kflóið og er þá átt
við heilan skrokk, en ef rfkis-
sjóður greiddi kjötið ekki
niður, þyrfti neytandinn að
borga kr. 495 fyrir kflóið. Og
hvert kg af smjöri er greitt
niður um 490 kr. Þessar upplýs-
ingar fékk Morgunblaðið f gær
hjá Framleiðsluráði land-
búnaðarins.
Agnar Guðnason hjá Upplýs-
ingaþjónustu landbúnaðarins
sagði þegar Morgunblaðið
ræddi við hann í gær, að bónd-
inn fengi alls ekki allt það fé,
sem varan ætti að kosta á út-
söluverði. Sem dæmi mætti
benda á, að f fyrra hefði bónd-
inn fengið um 70% af verði
mjólkur, en 30% hefðu farið í
dreifingarkostnað. Þannig
fengi bóndinn nú 50 kr. af þeim
80 kr., sem mjólkurlítrinn
Framhald á bls. 13
áhrif, að minnsta kosti á iðnvæð-
ingu f byggingaiðnaði. Ein af for-
sendum fyrir eðlilegri þróun
byggingaiðnaðarins f átt til iðn-
væðingar er tvfmælalaust endur-
skoðun meistarakerfisins f þá átt,
að kerfið standi slfkri þróun ekki
fyrirþrifum" (leturbr. Mbl.).
Þá segir ennfremur:
„Ákvæðistaxtar iðnaðarmanna
eru alltof lítið byggðir á tfmamæl-
ingum. Þeir eru auk þess settir
einhliða af iðnaðarmönnum, en
hvorki samið um þá við notendur
né um þá fjallað af hlutlausum
aðilum. Bersýnilegt er, að
ákvæðistaxtar taka lítið tillit til
stærðar verkefna, fjölda eininga
eða hagræðingar á vinnustað með
vélvæðingu. Þetta verkar lamandi
á allar nýjungar í byggingaiðnaði,
þar sem fjárhagslegur ávinningur
af beitingu nýrrar tækni verður
nær enginn."
Siðar segir:
„Af hálfu stéttarfélaganna ríkir
alltof mikil íhaldsemi varðandi
endurskoðun ákvæðistaxta, jafn-
vel þótt margfalt tímakaup sé
fengið. Á þennan hátt geta
stéttarfélög orðið dragbítur á eðli-
lega þróun í byggingaiðnaði. Er
það augljóslega óviðunandi, að
ákvæðistaxtar séu ákvarðaðir ein-
hliða af iðnsveinum og meistur-
um.“
Þá segir:
„Sveiflur f efnahagslífi Islend-
inga koma með miklum þunga á
vinnumarkað byggingaiðnaðar-
ins. Á þenslutímum neyðast menn
til þess að yfirborga og ófaglært
vinnuafl hópast f verk iðnstétta.
Samdráttur f efnahagslífi kemur
á hinn bóginn strax niður á bygg-
ingaiðnaðinum og atvinnuleysi og
Framhald á bls. 35