Morgunblaðið - 13.01.1976, Side 10
10
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. JANL’AR 1976
Eiginkona varðskipsmanns:
Hvetur til betri aðstöðu
skipsmanna og aðstandenda
Landar góðir.
Ég er lslendin;>ur að þjóðerni.
Ég hef verið alin upp við að vera
stolt af því að vera komin af vel-
sefinni, velrnenntaðri og jafnvel
pennafærustu þjóð í heimi, miðað
við fólksfjolda. Þar að auki var
mér innprentað að éf; væri komin
af huKrökkum víkinfíum, sem
námu þetta land, vepna þess að
þeir þoldu ekki óréttlátan yfir-
gang yfirvalda t heimalandi sínu
forðum, Noregí.
1 dag teljum við okkur sjálf-
stæð, eftir margra ára hörmungar
og yfirgang annarra þjóða. Kn
landar góðir. I hverju er þetta
sjálfstæði okkar fólgið. og af
hverju getum við þessi fámenna
þjóð með sjálfstætt alþingi, stært
okkur af í dag? A alþingi sitja að
mér skilst utn 60 alþingismenn á
launum. Við eigum einnig land-
helgisgatzlu með 4 skip og 2 báta (
ég get ekki nefnt það stærra
nafnij. Við eigum engan her og
engin vopn nema 5—6 byssur á
skipum þessum, sem Knglending-
ar kalla „byssubáta". Einnig eig-
um við flugvélakost innan land-
helgisgæzlunnar sem er í lág-
marki frá mér séð.
Eyrir nokkru síðan tókum við
höfðinglega á móti þjóðhöfðingja
þess lands sem við erum talin
vera komin af, Noregskonungi.
Hann kom á konungsskipi sínu
ásamt 2 herskipum sem fylgdu
því. Ég fór ásamt mörgum öðrum
Islendingum til að taka á móti
þessum tignu gestum okkar. Ekki
síst til að taka á móti flaggskipi
okkar íslendinga, Ægi, sem hafði
farið á móti þessum heiðursgest-
um. til að sýna þeim virðingu og
fvlgd að landsteinum okkar. Það
hafði óskaplega mikil áhrif á mig,
þegar þessi skip sigldu inn í höfn
okkar Reykvíkinga. Kyrst sigldi
konungsskipið inn, virðulegt og
fallegt. Á móti því tóku fremstu
menn þjóðar okkar, forsetinn og
ráðherrar ásamt fylgdarliði sínu,
sem allt var með miklum myndar-
brag og ekkert til sparað svo að
það væri sem glæsilegast. Það
hefur áreiðanlega kostað mikið
eins og allt annað sem eitthvað
er varið í.
Eftir hæfilega bið kom svo
fyrra herskipið siglandi inn í
höfnina. Er herskip þessarar
vinarþjóðar okkar sigldi fram hjá
okkur, stóð röð af hermönnum
fremst á skipinu, önnur röð mið-
skips og þriðja röðin á aftasta
þilfari og heilsuðu Islendingum.
Það sem vakti undrun mfna, var
fjöldi þeirra manna sem máttu
vera að þessu vegna anna við önn-
ur störf í skipinu. Síðan kom hitt
herskipið með sama fjölda og með
sama hætti. Svo kom varðskipið
Ægir, sem þá var stærsta verndar-
skip okkar. Kremst á skipinu
stóðu þrír menn. SÞ'rimaður og
tveir ungir háset" ur
Enginn miðsk.ps. Kinn maður
stóð aftast. Einn Stói og m.vniiai-
legur bátsmaðurinn. Þeir
heilsuðu löndum sínum einarð-
lega og virðulega. Það brá fleirum
en mér illilega við að sjá smæð
okkar svo augljóslega. Ég gerði
mér þá ljóst hve smæð okkar sem
sjálfstæðrar þjóðar er gífurleg í
samanburði við nágranna okkar.
Ég gerði mér einnig ljóst hve
óskaplega erfitt starf er lagt á
þessar fáu herðar, ef sverfur til
stáls við þessar nágrannaþjóðir,
sem búa yfir sterkum herflota.
í dag erum við i stríði við eina
af þessum herþjóðum. Af hverju?
Vegna þess að við álítum okkur
nógu hugrökk og stór til að fara í
hörku við þessar þjóðir vegna
fiskstofna okkar sem eru í mikiili
hættu. Okkur Islendingum er öll-
um ljóst, að það er fiskurinn sem
heldur liftórunni í sjálfstæði
okkar. Stjórn sú sem nú er við
æðstu völd, setti það á oddinn
fyrir síðustu kosningar að færa
út fiskveiðilögsögu okkar í 200
mílur, hvaða erfiðleika sem það
kostaði. Þeir náðu kosningu og
færðu út í 200 mílur. Á alþingi
var algjör samstaða um þetta mál.
Það var mjög vel að Iandsmenn
skyldu standa saman sem einn
maður.
Alþingi okkar er æðsta tákn
þjóðarinnar. Ég efast ekki um að
starf þeirra manna sem þar eru sé
mjög erilsamt og erfitt. Ég er
samt sannfærð um, að það er ekki
lífshættulegt. Ákvörðunin um
einhliða útfærslu í 200 mílur,
hefur haft þær afleiðingar að það
eru fjögur herskip hér við land og
mörg önnur skip þeim til hjálpar.
Allt er þetta til að vernda togara-
flota Englands við veiðar innan
200 mflna. Bretar virðast ekki
horfa í neinn kostnað fyrir sína
menn.
En hvar eru nú íslands-
víkingarnir til að taka hörkulega
og einarðlega á móti heraflinu og
ofuraflinu. Þeir eru í reynd rúm-
lega 100 menn. Ég sagði um
hundrað menn á 4—5 varðskip-
um, sem eru sendir í fremstu víg-
línu á móti þessum herafla. Þessir
sömu menn sem tóku á móti
Noregskonungi og starfsfélagar
þeirra. Á hverju herskipi eru
aftur á móti um 260 menn, á
hverju varðskipi, eru aðeins um
23 menn. Þegar þessar linur eru
skrifaðar, er alþjóð orðið ljóst, að
þessir menn eru í miklum lífs-
háska. Er þá reynt af alþingi og
ráðherrum að koma með áþreifan-
lega hjálp þeim til handa? Ég sé
það ekki.
Ég er eiginkona eins þessara
manna sem hafa farið einna verst
út úr þessari hörku. Hann er
starfsmaður á varðskipinu Þór,
sem búið er að reyna að sigla
niður eða gera ósjófært fjórum
eða fimm sinnum. Það er langt
frá að ég segi að þeir séu samt
nokkuð verr settir en hinir starfs-
félagarnír úti á miðunum. Það er
bara beðið eftir að röðin komi að
þeirra skipum. Kinnst ykkur, Is-
lendingar góðir, að þetta sé okkur
til sóma eða sýni víkingseðli okk-
ar upp til hópa, að sitja aðgerðar-
laus þar til þeim tekst að deyða
eða misþyrma þessum hugrökku
mönnum okkar? Ég persónulega
ber orðið enga virðingu fyrir
heimsóknum sendiherra hvers til
annars með dimplómats-
ásökunarbréf á báða bóga.
Hvernig er svo búið að þessum
fremstu-víglínu-mönnum okkar.
Þeir fengu fyrst ekki einu sinni
leyfi til að hafa óvilhalla frétta-
menn um borð og þurftu að berj-
ast við lygar og róg andstæðing-
anna ofan á allt annað. Sem betur
Selma Júlfusdóttir
fer er búið að opna þá leið, að
frétta- og sjónvarpsmenn mega
vera með. Hvernig er það í reynd?
Það eru þrír duglegir blaðamenn
fslenzkir um borð í þrem varð-
skipum í dag. Það er enginn
fslenzkur ljósmyndari og enginn
fastur kvikmyndagerðarmaður.
Þær ljósmyndir og kvikmyndir
sem hafa vakið athygli út um
allan heim, eru einnig unnar af
varðskips- og flugvélarmönnum
landhelgisgæzlunnar sjálfrar,
ásamt öllum öðrum störfum sem á
þessar herðar er hlaðið. Af
hverju? Vegna þess, að mér skilst
að það sé of dýrt að kosta svoleiðis
lúxus fyrir þessa menn. Það er
ekki til mannskapur frá sjónvarp-
inu til að taka mann í þetta starf
að staðaldri, og þar með þyrfti að
ráða duglegan kvikmyndagerðar-
mann á föstum launum í þetta
starf.
Það er bara kák að senda mann
einn og einn túr. Hvernig er þetta
þá frá Breta hálfu? Þeir eru með
fasta frétta- og sjónvarpsmenn á
launum, ekki bara á brezkum
skipum, heldur einnig á tveim
íslenzkum varðskipum. Þar er
ekki horft í peningana til að sigra
okkur.
Þessir fréttamenn bera á borð
fyrir heiminn ósannindi af at-
burðunum, og ritskoða og klippa
úr eftir vild frá þeim mönnum
sem kannski vilja segja rétt frá.
Hvernig er svo búið að okkar
mönnum þegar þeir koma í Iand?
Þeir koma örþreyttir eftir vökur
og erfitt og lífshættulegt starf.
Það eru unglingar allt niður í
17 ára til tvftugs innan um þessa
starfsmenn. Ká þeir hvíld þessa
daga sem inniveran er í heima-
höfn? Nei. Þeir eiga að standa
vaktir til skiptis á skipinu í landi.
Erum við svo fátæk að við getum
ekki einu sinni séð um að það séu
tilbúnir menn í landi til að taka
það starf að sér, við þær sérstöku
aðstæður sem nú eru hjá okkur,
og leyfa þessum mönnum að
hvílast? Eða er það bara að eng-
um dettur í hug að það sé nein
þörf á því? Þessir menn allir eiga
sem betur fer aðstandendur sem
bíða eftir þeim og biðja fyrir
þeim. Okkur aðstandendum þess-
ara manna er ekki gefinn upp
neinn sérstakur sími eða maður
sem við gætum snúið okkur til, og
fengið upplýsingar um, hvort þeir
séu lífs eða liðnir.
Við bíðum eftir útvarpsféttum
eins og aliir. Það er ekki einu
sinni hringt í okkur til að láta vita
þegar þeir eru væntanlegir heim.
Á öllum öðrum skipum er hægt að
fá að tala við menn sína eða syni á
sjó. Það megum við ekki. Ég get
skilið það, en ég skil ekki að við
fáum ekki einu sinni þá þjónustu
sem ég var að geta um.
Nú langar mig sem tslending,
eiginkonu eins þessara varðskips-
manna, og þar með barnsmóður
hans, að biðja forsætisráðherra,
dómsmálaráðherra og fjármála-
ráðherra, sem allir lögðu á ráðin
að færa út 200 mílurnar, að svara
mér og alþjóð, hvort þeir vilji
ekki og geti ekki ’.agað að minnsta
kosti þessi frumskilyrði sem ég
fór fram á fyrir þessa menn og
aðstandendur þeirra.
Gerum okkur grein fyrir þvi, að
með þessu áframhaldandi álagi á
varðskipsmennina, sem að mínu
áliti ætla ekki að bogna eða hræð-
ast, kemur að því að þeir brotna.
Það stenst enginn líkami eða sál
ofurálag til lengdar án hvíldar.
Að endingu langar mig til að
beina máli mínu til íslenzku
stjómannastéttarinnar. Ég hef
alla ævi virt og dáðst að dugnaði
þeirra. Á þessum tíma beinist at-
hyglin fyrst og fremst að varð-
skipum okkar og áhöfnum þeirra.
Þeim dugnaði og því hugrekki
sem þeir sýna. Ég óska ykkur
blessunar og gæfu í starfi ykkar
og er sannfærð um að öll þjóðin
stendur með ykkur. Ég bið og
vona að ykkur verði látin í té öll
sú hjálp sem hún er fær um að
veita í þessu striði.
Selma Júlíusdóttir.
Frá Tafl- og bridge-
klúbbnum
Aðalsveitakeppni félagsins
hófst sl. fimmtudag með þátt-
töku 20 sveita. Spilað er í
tveimur flokkum, meistara- og
fyrsta flokki og spila 10 sveitir í
hvorum.
Urslit fvrstu umferðar:
Sveit Bernharðs
vann Kristínar Þ. 12—8
Sveit Tryggva
vann Braga 17—3
Sveit Þórarins
vann Kristínar 0, 19—1
Sveit Erlu vann Sigríðar 14—6
Sveit Kristjáns
vann Þórhalls 16—4
Fyrsti flokkur:
Sveit Jóseps vann Gests* 12—8
Sveit Rafns
vann Gunnars 20—0
Sveit Ragnars vann Karls 20—0
Sveit Arna
vann Sigurðar 15—5
Sveit Bjarna
vann Guðlaugs 13—7
Önnur umferð verður spiluð
á fimmtudaginn kemur og hefst
klukkan 20.
X X X X X
Nýlega hófst Aðalsveitar-
keppni Bridgefélags Revkja-
víkur og er að þessu sinni spil-
að f tveimur flokkum, meistara-
flokki og I. flokki.
I fyrstu umferð fóru leikar
þannig:
Meistaraflokkur:
Sveit Stefáns
— sveit Helga 19—1
Sveit Hjalta
— sveit Birgis 13—7
Sveit Jóns
sveit Einars 15—5
Sveit Benedikts — sveit Alfreðs 13—7
I. flokkur Sveit Gylfa — sveit Þórðar 19—1
Sveit Esterar — sveit Ólafs H. 13—7
Sveit Þóris — sveit Gísla 15—5
Sveit Gissurs — sveit Sigurjóns 17—3
Röð efstu sveita i hvorum
flokki er því þessi: Meistaraflokkur: 1. Sveit Stefáns Guðjohnsen 19 stig
2. Sveit Jóns Hjaltasonar 15 stig
3. Sveit Benedikts Jóhannssonar 13 stig
I. flokkur: 1. Sveit Gylfa Baldurssonar 19 stig
2. Sveit Gissurs Ingólfssonar 17 stig
3. Sveit Þóris Sigursteinssonar 15 stig
4. Sveit Esterar Jakobsdóttur 13 stig
Næsta umferð verður spiluð
n.k. miðvikudagskvöld kl. 2 og
spila þá saman fornir fjendur
sveitir Hjalta og Benedikts.
A.G.R.
ÚTSALA Verðlistinn
ÚTS iALA Klapparstíg 27, kápudeild,
Verðlistinn v/Laugalæk, kjóladeild, sími 33755. ÚTS iALA Ú1 sími 25275. rSALA