Morgunblaðið - 03.02.1976, Page 37

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. FEBRUAR 1976
37
VELV/AKAIMOI
Velvakandi svarar í síma 10-100
kl. 1 4— 1 5, frá mánudegi til föstu-
dags.
• „GOLÍATVAR
GEYSIHAR“.
Fyrir nokkru var deilt um það
hér i dálkunum, hver hefði ort
vísuna:
„Golíat var geysihár
og gildur eftir vonum,
en Davíð var að vexti
lár,
vann hann þó á honum.“
Björn Vígfússon frá Gullbera-
stöðum kom að máli við blaðið og
sagði, að séra Arnór Jónsson frá
Ljárskógum hefði ort þessa vísu.
Sr. Arnór var kennari við Lærða
skólann, en gerðist siðan prestur
að Hesti í Borgarfirði og loks i
Vatnsfirði til dauðadags. Sr.
Friðrik Eggerz frá Ballará lýsir
sr. Arnóri sem afburða manni á
öllum sviðum. Hvar sem fremstu
menn hafi verið saman komnir
hafi allir hlýtt á sr. Arnór vegna
yfirburða hans í menntun og
fræðimennsku. Auk þess hafi
hann verið mjög skemmtilegur
maður.
0 Opinber þjónusta
Skattborgari kom að máli við
Velvakanda og ræddi viðhorf
opinberra aðila til almennings. í
þessu tilfelli var það Skattstofan,
sem í hlut átti, og fyrirlitning
hennar á viðskiptavinum sinum,
sem hún ,,ætti“ að þjóna. Hann
sagði: Fyrir jólin hafa kaupmenn
opið til kl. 10 á laugardegi og á
Þorláksmessu fram eftir kvöldi til
að gera viðskiptavinum sínum
fært að komast í búðir og ná í það,
sem þeir þurfa fyrir jólin — þó
þeirra hagur sé það að sjálfsögðu
lika. En þegar svo vill til, að
siðasti dagurinn til að skila skatt-
skýrslunni fellur á laugardag, þá
hefur skattstofan lokað — enginn
að vinna og enginn til að veita
leiðbeiningar eða frest, ef það
kemur upp á hjá einhverjum að
ekki er hægt að ljúka skattfram-
talningunni. Ekkert nema
áminningar eða næstum hótanir I
útvarpi. Þetta er eitt dæmið um
viðhorf þeirra, sem hafa öll ráð
borgaranna i hendi sér, til fólks.
Engin þjónusta. Hvað kemur okk-
ur við þetta fólk virðast menn
hugsa, það á bara að skila skatt-
skýrslu á ákveðnum degi — og
borga skattana sina. Það á engra
kosta völ, hvort sem er.
% Fleiri fuglum
bjargað
Bréfið, sem birtist í Velvakanda
um hætturnar, sem bíða fugla i
opnum skorsteinum, virðist hafa
leitt mikið gott af sér. Hér kemur
bréf frá fuglavini í Teigagerði,
sem sannar það:
Skrif í Velvakanda urðu til
þess, að við fórum ofan i kjallara
og opnuðum lúgu neðst á skor-
steininum. Þá komu tveir sprell-
fjörugir snjótittlingar í ljós.
Sennilega höfðu þeir leitað skjóls
ofarlega í skorsteininum en siðan
ekki náð að fljúga upp aftur og
lent eftir mikla barsmið á botni
skorsteinsins. Snjótittlingarnir
urðu frelsinu fegnir og flugu út
um þvottahúsgluggann. Væntan-
lega hafa þeir fljótlega fengið sér
brauðmola, sem oftast eru úti i
garði þessa dagana. Sá þriðji var
ekki eins lánsamur, þvi hann var
ekki lífs þegar við opnuðum lúg-
una. Nú er ekki annað fyrir okkur
að gera en að byrgja skorsteininn
eða hafa lúguna opna.
Við erum þakklátir fyrir skrif
ykkar, sem urðu til þess að við
björguðum tveimur fuglum og
ömurlegt hefði verið fyrir þá að
enda ævina á botni skorsteinsins.
# Axar — eldri
orðmynd
Hreinn Aðalsteinsson skrifar:
Nýjasta nýtt i þrasmálum
íslendinga er það, hvort eldra sé
örnefnið Öxarfjörður eða Axar-
fjörður. Af miklum eldmóði, en
litlum vísindum, er keppzt við að
vitna i fornrit, sem voru rituð
löngu eftir landnám, eða sem
svarar 250-400árum (?) Þótt ein-
hver orðmynd finnist i fornu riti,
sannar það ekki neitt um það, að
hún sé eldri en samsvarandi orð-
mynd i nútiðarmáli.
Ef orðmyndin öxar er eldri en
orðmyndin axar, þá er ég liklega
eldri en faðir minn!
Hljóðið ö er að sjálfsögðu komið
af a, en ekki öfugt (u-hljóðvarp),
enda heitir hið margnefnda vopn
Axt á þýzku en axe á ensku (en
ritað ax á amerísku), svo að dæmi
séu nefnd.
Fyrri hluti orðsins kvikindi i
nútíðarmáli er eldri en fyrri hluti
„forna“ orðsins kykvendi (vi»y).
Orðið hefir snúið við á þróunar-
brautinni, sbr. fornensku cwic =
kvikur, þ.e. lifandi.
Axar er með öðrum orðum eldri
orðmynd en öxar. En enginn veit
hvað Iandnámsmenn kölluðu
fjörðinn nerna hann viti, hvenær
u-hljóðvarpið varð.
Það eru því málfræðingar einir,
sem úr þessu geta skorið. Gamalt
latneskt máltæki segir:
„De gustibus non est disputand-
um.“ Ekki á að deila um smekk.
I húsinu en fann ekki fleiri sen
voru frá Doon til Minnu. Allar
bækurnar, sem til voru, stungu
mjög f stúf við bókina, sem Drury
staðhæfði að Minna hefði gefið
sér. Flestar voru sakamálasögur
og léttvægar skáldsögur.
Wexford bað Bryant að rann-
saka húsið nákvæmlega og gekk
sfðan út f bifreið sfna. Það helli-
rigndi. Klukkan var tíu og farið
að skyggja. Ef Drury hefði myrt
hana klukkan hálf sex hefði verið
hábjartur dagur og engin ástæða
til að kveikja á eldspýtu. Að vísu
höfðu þeir aðeins fundið eina eld-
spýtu en hann var sannfærður
um, að þessi eina eldspýta átti að
geta sagt honum dálitla sögu, ef
hann gæti aðeins áttað sig á hvað
það væri. Og hvers vegna hafði
hún ekki borgað reikningana,
sem hún var vön að greiða á
þriðjudögum. llvað hafði hún
haft fyrir stafni þann tfma sem
lcið frá því hún fór heiman frá
sér og þangað til hún hitti Doon?
Það lék ekki vafi á þvf, að Drurv
var skelkaður. Wexford hafði
einnig veitt athygli, að þeir voru
ekki óáþekkir Drurv og Ronald
Parsons. Það var því eðlilegt að
álykta sem svo, að þessi mann-
Japanir óttast
keðjuverkanir
Tokyo, 29. janúar, AP NTB.
JAPANSKA stjórnin harmaði f
dag samþykkt frumvarpsins um
útfærslu bandarfskrar fiskveiði-
lögsögu f 200 mflur f öldunga-
deild bandaríska þingsins.
Embættismenn stjórnarinnar
kölluðu samþykkt frumvarpsins
„einhliða skref“ og sögðu að
Japanir mundi ekki viðurkenna
nokkra 200 mflna fiskveiðilög-
sögu fyrr en alþjóðleg hafréttar-
lög hefðu verið samþykkt.
Þeir bentu á að öltíungadeildin
hefði samþykkt frumvarpið áður
en hafréttarráðstefna Sameinuðu
Ný útgáfa af
Biblíunni
í Sovét
Moskvu, 31. jan.
Reuter NTB
ÞAÐ þykir tiðindum sæta að ný
rússnesk útgáfa af Biblíunni er i
undirbúningi í Sovétrikjunum.
Tass-fréttastofan sagði frá þessu í
morgun, en engar upplýsingar
voru gefnar um hver annaðist út-
gáfuna, en Reuter fréttastofan
vekur athygli á að síðustu útgáfur
af Biblíunni í Sovétríkjunum hafi
verið gefnar út í mjög litlu upp-
lagi.
þjóðanna kæmi aftur saman til
funda.Jafnframt létu þeir í ljós
ugg um að samþykkt frumvarps-
ins gæti komið af stað keðju-
verkunum i öðrum löndum.
Japanir eru einkum uggandi
vegna þess að fyrirhugaðar veiði-
takmarkanir Bandaríkjamanna í
hinni nýju fiskveiðilögsögu muni
bitna á japönskum fiskibátum
sem veiða krabba undan vestur-
strönd Bandarikjanna
Japanir eru ein mesta fiskveiði-
þjóð heims og veiða um 1.6
milljon tonn á ári undan strönd-
um Bandaríkjanna og það magn
er um 16% ársafla þeirra.
Heildarársafli Japana er um 16
milljón lestir og þar af veiða þeir
40 af hundraði innan 200 milna út
frá ströndum víðs vegar i heimin-
um.
VELA-TENGI
£Z-WeHe.nkup 'luny
Conax Planox Vulkan
Doppelflex Hadeflex.
Söybi®Mg]iuiiij
• <& «3co>
Vesturgötu 16,
simi 13280.
»• m
Utsala — Utsala
Mikil verðlækkun.
Glugginn, Laugaveg 49.
VASAREIKNIVELAR
FYRIRUGGJANDI
í MÖRGUM GERDUM
og (EXP)
+/-
'/X
costan
arc
sin
Tí
á augabragdi
svar
verö kr.:14.600
KGMDÆí^IMS© KJARAN [M
k TRYfiGVAGÖTU ft REYKJAVÍ K SÍMI 9A