Morgunblaðið - 15.04.1976, Blaðsíða 30
74
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. APRlL 1976
Einn á lalli meS svín I kvöldmatinn af markaSnum [ Aberdeen.
Ævagamall kínverskur turn
sést hér á neðri myndinni, en
á þeirri efri hefur nýjasti
byggingarstíll haldið innreið
sina.
Verzlunarstúlka á markaðn-
um.
— Með Jómfrú
Ragnheiði
Framhald af bls. 57
þar sem við vorum ekki tilbúnir
að virða leikreglurnar.
Sigurgeir sem er afskaplega
samvizkusamur maður, fékk auð-
vitað sjokk daginn eftir vegna
þess að hann hafði ekki gert það
sem hann átti að gera í vændis-
húsinu, en það leið hjá fyrr en
varði.
Vatnafólkið í Asíu er merkilegt
samfélag og á Hong Kong
svæðinu búa um 100 þús. manns í
bátum. Stærsta bátaþorpið,
Aberdeen, heimsóttum við og
kynntum okkur, en þar búa um 20
þús. manns í 3000 bátum.
Það var stórkostlegt að heim-
sækja junkahöfnina Aberdeen.
Við vissum að hafnarbúar taka
fremur fálega á móti ferða-
mönnum þegar þeir rása í gegn-
um hina fljótandi byggð þeirra og
þar sem við höfðum lært næma
aðlögunarhæfni af lundanum vor-
um við ekkert að tvínóna við hlut-
ina, heldur gerðum við okkur
heimalega með klæðnaði og
klæðaleysi, því allan þann tíma
sem við dvöldum í Aberdeen
vorum við berfættir. Þannig
búnir komum við á torg heima-
manna, sem er þó á þurru landi,
og meðan aðrir ferðamenn lögðu
ekki i að smakka fiskibollurnar
sem þeir suðu þar í feikn miklum
potti, þá hámuðum við þær í
okkur af beztu lyst, a.m.k. þegar
við fórum að venjast þeim. Eftir
þessa athöfn vorum við teknir
gildir á svæðinu, því við urðum
fljótt varir við að sagan gengur
ekki síður hratt um byg§ð á sjó,
en byggð á landi.
Á markaðinum ægði öllu
saman, allt gekk kaupum og sölu.
Fiskimarkaðurinn þarna bauð
upp fallegasta fisk sem við höfó-
um séð og erum við þó góðu vanir
úr okkar heimabyggð. Úrvalið var
feikn mikið, alls kyns nýmeti úr
sjávarflórunni, fiskmeti, skel-
fiskur og sjávargróður. Lyktin
þarna var eins og af nýveiddum
miðsumarlaxi.
Á matvörumarkaðnum var allt
til sem tönn getur í fest og þarna
hljóta að vera nokkuð stórar fjöl-
skyldur, því ekki var óalgengt að
sjá menn rölta um borð í junkana
með heilt svín á bakinu.
Við leigðum okkur junka og
siðan hófst siglingin. Þarna mætti
maður „kaupfélaginu“ á siglingu,
fljótandi bakaríi, sjoppunni og
það var fremur kynlegt að hitta
stórverzlanir á förnum vegi á ferð
og flugi.
Þótt junkahöfnin með 3000
skipum og 20 þús. íbúum sé ekki
mjög álitieg ásýndum, komumst
Kristján Gunnlaugsson
flugstjóri i 30 þús. feta
hæð yfir Suður-Asíu. Við
afhentum honum bókina
um jómfrú Ragnheiði við
hátíðlega athöfn á baka-
leiðinni í Karachi, en þó
nutum við fylgdar hennar
áfram á flandrinu. Kristján
lofaði að sýna Ragnheiði
nærgætni.
við að raun um að innan þilja er
hreint og þrifalegt, en lítið var
um húsbúnaðinn um borð. Fleti í
kimum fyrir íbúa junkanna, en í
setusalnum þar sem mest allt fjöl-
skyldulíf á sér samastað voru nær
undantekningariaust aóeins
sessur og sjónvarpstæki. í öðrum
vistarverum skipsins var unnið að
allskonar heimilisiðnaði, einn
junkinn var t.d. hænsnahús, alls
staðar pútur á öllum þiljum og
jafnvel í litlum búrum utan á
borðstokknum.
Stærstur hluti junkaflotans fer
aldrei úr höfninni, en hins vegar
sækja sjómenn hafnarinnar miðin
á stórum junkum með allt að 70
manna áhöfn. Þeir fara í 3—5
daga veiðiferóir á stóru skipunum
og taka sér síðan gjarnan frí í
marga daga á eftir. Innan hafnar
vinna konur og börn öll störf sem
eitthvað kveður að og það er iðju-
samt fólk sem býr í Aberdeen.
Þetta er sérkennilegt samfélag á
margan hátt, það lítur aðeins eig-
in lögmálum, sem byggjast á
gamalli hefð, viðskiptum manna á
milli, en að öðru leyti er hver
junki, hver fjölskylda út af fyrir
sig. Menn fæðast og deyja í þessu
samfélagi og það þykir t.d. höfuð-
synd að kvænast út fyrir höfnina.
Þar sem við dóluðum m.a. á
miðri höfninni hittum við eina
liðlega 70 ára gamla. Hún var að
róa ein á báti sér til skemmtunar
og þegar við rerum til hennar og
gáfum henni nokkra dollara
lifnaði nú aldeilis yfir þeirri
gömlu og stillti sér upp i mynda-
töku brosandi út að eyrum svo við
blasti hennar eina bjagaða
skögultönn en það skipti litlu
máli miðað við gleðina yfir að fá
þessa peninga sem voru talsverð
upphæð á hennar mælikvarða.
Við tókum einnig að okkur að
hreinsa til um borð í einum
„kaupfélagsbátnum“ og þannig
leið tíminn með vatnafólkinu,
ljúfu fólki eins og svo víða í
heiminum, en að sama skapi
grimmu ef maður fer óvarlega
með eitthvað sem er því heilagt.
— Þýzkar
kvikmyndir
Framhald af bls. 71
kanna efni um „heftar“ mannver-
ur, svo sem blinda og heyrnar-
lausa, dverga, brjálaðan stríðs-
mann með herðaki^til og nú siðast
19. aldar fyrirbærið dularfulla —
Kaspar Hauser. I næstu mynd
hans sem tekin verður i Alaska
og fjallar um hjarðmann sem álit-
inn er hafa spámannsgáfu, munu
leikararnir leika undir dáleiðslu.
En það var Kaspar Hauser sem
kom Herzog verulega í kynni við
frægðina, því að um hann gerði
Herzog myndina Every Man for
Himself and God Against All svo
sem svo sem hún kallast á ensku.
En látum Herzog lýsa henni nán-
ar: „Sagan um Kaspar Hauser
fjallar um einasta þekkta dæmið
úr sögu mannsins, þar sem „mað-
ur“ fæðist fullorðinn. Kaspar var,
eins og hann mundi siðar meir,
læstur i dimmum kjallara allt sitt
líf og kunni ekki einu sinni skil á
öðrum mannverum, þvi að honum
var færður matur að nóttu til
meðan hann svaf. Hann hélt, að
það væri líkamlega eðlilegt
ástand að hann var bundinn niður
og gat aðeins setzt upp. Kaspar
var, í hinum hreina skilningi, per-
sóna án hugtaka, án máls, villi-
maður, en samt varð að líta á
hann sem eins konar mannveru,
óheflaða, eins og einhvern frá
annarri plánetu.“
Myndin lýsir síðan hvernig
Kaspar vegnar þegar hann slepp-
ur skyndilega úr prísundinni og
samfélag manna, í öllum sinum
hræsnisfulla smáborgaraskap,
birtist honum. Hann verður um
tíma augnakarl allra og sýninga-
gripur, en endalok hans eru jafn
einkennileg og upphaf hans.
Herzog fer ekki troðnar slóðir
fremur en endranær í skipan leik-
ara í aðalhlutverkið. Hann gróf
upp mann að nafni Bruno S„
mann sem eytt hafði ævinni á
hælum og stofnunum allt sitt líf,
þvi að honum og honum einum
treysti Herzog fyrir því að túlka
þessa fásinnuðu sál. Aðalkven-
hlutverkið er hins vegar i hönd-
um vinkonu okkar, Brigitte Mira,
sem áður er getið úr Fassbinder-
myndunum.
Skal nú látið staðar numið um
þýzka kvikmyndagerð um þessar
mundir, enda þótt enn sé af nógu
að taka. Vonandi gefur þó þessi
— að mörgu leyti — tilviljunar-
kennda upptalning einhverja
mynd af viðfangsefnum hinna
ungu þýzku kvikmyndagerðar-
manna, sem eru glettilega sam-
stæðir, þegar grannt er skoðað.
Meginþemað í þeim öllum er
smælinginn og barátta hans I
harðbýlum heimi, og er þá ýmist
róið á mið sögunnar — til síðustu
aldar þegar stéttabaráttan er í
birtingu, sem líta má á sem undir-
rót stjórnmálaátaka okkar daga
eða í það nútíma þjóðfélag og
þann veruleika sem þessi átök
setja svo mjög mark sitt á.
„Ég geri myndir mínar eins og
ekki sé til nein kvikmyndasaga;
ég er að reyna að skilgreina nýja
ímynd af þvi hvað það táknar að
vera maður,“ segir Herzog ein-
hvers staðar. I Þýzkalandi rofnaði
kvikmyndasagan um nærri 40 ára
skeið. Hin nýja kynslóð kvik-
myndagerðarmanna hafði því
enga eiginlega hefð til að byggja
á. Þeir hafa orðið að finna sér
sjálfstætt tjáningarmál og leita
nýrra leiða. Þeim hefur orðið vel
ágengt eftir öllum sólarmerkjum
að dæma. Á Islandi er yfir höfuð
engin kvikmyndahefð til, en hví
skyldum við ekki geta lært af
fordæmi Þjóðverja.
B.V.S. tók saman.
Heimildir: Sight and Sound, Films &
Filming, Deutsche Tribiine, Newsweek.)
f Sparið í
! þúsundir "
rwm kaupið !■ m
wtium ■
Sumar !
dekk !
Nokkur verðsýnishorn af
fjölmörgum stærðum okkar af
sumarhjólbörðum:
STÆRÐ VERÐ FRA KR:
5.60-15 5.680-
5.0 -15 5.210-
155-14 5.600 -
590-13 5.550 -
560-13 5.950-
645/165-13 7.050-
550 -12 4.700-
RADIAL: 165SR15 5 8.150-
185SR14 9.980-
8 155 SR14 6.370-
155 SR13 6.260 -
145 SR13 6.230 - 9 O
Óll verð eru miðuð við skráðgengi U.S.S: 178.80
TÉKKNESKA BIFREIÐA UMBOÐ/Ð
Á ÍSLANDI H/F
AUÐBREKKU 44 — 46 KÖPAVOGI SIMI 42606
AKUREYRI: SKODA VERKSTÆÐIO A AKUREYRI H/F ÖSEYRI 8
EGILSTAÐIR: VARAHLUTAVERSLUN GUNNARS GUNNARSSONAR
GARÐABÆR NYBAROI H/F GARÐABÆ.