Morgunblaðið - 19.06.1976, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JUNl 1976
13
Tóku próf í riti Fylkingarinnar:
,JEini tilgangurinn að koma okkur í skilning um,
að þegar við kæmum út á vinnumarkaðinn væri
gert Ktið úr okkur og kjör okkar væru ferleg”
0 VERKALÝÐSBARÁTTAN, 1. hefti, útgefandi Fylkingin, baráttusamtök sósíalista, nefnist bók. sem á liSnum
vetri var notuS til kennslu t samfélagsfræði ( framhaldsdeildum gagnfræSastigsins t Vtghólaskóla t Kópavogi.
Nemendur mótmæltu notkun þessarar kennslubókar viS skólastjórann og nokkrir foreldrar nemenda báru fram
kvartanir sama efnis vi8 skólanefndarmenn t Kópavogi og var máliS tekið til umræSu á skólanefndarfundi. i
framhaldi af þessari umræðu Var málið sent til menntamálaráðuneytisins. Menntamálaráðherra, Vilhjálmur
Hjálmarsson, sagði I samtali við Mbl. t gær, að utan viðtala við aðila málsins, væri Ijóst að mál þetta hefði af
einhverjum ástæðum dagað uppi i höndum starfsmanna ráðpneytisins. Ráðherra sagði hins vegar, að það væri
skoðun stn að fráleitt væri að nota rit eins stjórnmálaflokks sérstaklega sem kennslubók t félagsfræðilegum
greinum.
„Þessi bók var beinn áróður. . .
. . .var Itka eina námsefnið
um kjör fólks og um aðila
vinnumarkaðarins."
Blaðamaður Mbl ræddi af þessu
tilefni við þrjá nemendur Vlghóla-
skóla, sem allir voru I þeim bekkj-
um, er bókin Verkalýðsbaráttan var
kennd I Björg Jónsdóttir, nemandi I
5. bekk framhaldsdeildar gagn-
fræðaskóla t Vighólaskóla, var að
því spurð, hver hefðu verið tildrög
þess að þessi bók var tekin til
kennslu? „í haust, þegar kennsla
hófst, bauð kennarinn okkur upp á
námsefni og nefndi dæmi um verk-
efni eins og stjórnmálaflokkana
stjórnmálastarfsemi og atvinnusögu
En hann tók fram að þessi efni væru
leiðinleg og þurr. Sagðist kennarinn
vera með bókina, Verkalýðsbarátt-
una, 1. hefti, og án þess að við
fengjum að kynna okkur efni hennar
var ákveðið að hún yrði það náms-
efni, sem notað yrði fyrrihluta vetrar
I samfélagsfræðum. Við keyptum
slðan bókina af kennaranum en hún
kostaði 400 krónur eintakið "
Þá var Björg spurð, hvort nem-
endur hefðu verið ánægðir með bók-
ina? ..Eftir að við fengum bókina i
okkar hendur mótmæltum við henni
og ég talaði við skólastjórann Hann
vildi Ittið hafa með málið að gera og
var frekar hlynntur bókinni. Skóla-
stjórninn talaði að vlsu um að breyta
ætti um námsefni en úr því varð ekki
og um jól tókum við próf úr bókinni
nema hvað nokkrum kröflum var
sleppt. Þessi bók var beinn áróður
enda bókin gefin út af Fylkingunni
Bókin var llka eina námsefnið um
kjör fólks og um aðila vinnumarkað-
arins, sem við lærðum," sagði Björg
að lokum
...HANNTÓK FRAM
AÐ HIN EFNIN
VÆRU LEIÐINLEG. .
Þóra Jónasdóttir, nemandi I Vig-
hólaskóla, var innt eftir áliti nem-
enda á bókinni. Hún sagði: „Það var
langt frá því að við værum ánægð
með þessa bók. Bekkurinn minn var
I hjúkraunarkjörsviði og við vild-
um að farið yrði i efni tengt
þeirri grein en það var ekki
hægt Við vorum látin læra þessa
bók, Verkalýðsbaráttuna, og það
virtist vera eini tilgangurinn að
koma okkur i skilning um að
þegar við kæmum út á vinnumark-
aðinn væri gert lltið úr okkur og kjör
okkar væru ferleg Kennsla þessa
kennara var lika á vissan hátt áróð-
ur. Hann kom með slnar skoðanir og
það mátti á honum skilja. að þær
væru hið eina rétta." Aðspurð um
hver hefðu verið tildrög þess að
þetta námsefni var tekið til kennslu,
sagði Þóra: „í haust áttum við að
velja okkur námsefni Kennarinn
nefndi nokkur efni, sem öll fjölluðu
um stjórnmál og bað hann okkur
einnig að nefna það, sem okkur
langaði til að fara i. Þessi bók var
tillaga hans enda tók hann það fram
að hin efnin væru leiðinleg."
. VIÐ TÓKUM PRÓF
ÚR BÓKINNI "
Þriðji nemandi Vighólaskóla, sem
við ræddum við, var Valgerður
Garðarsdóttir. Aðspurð um hvort
nemendur hefðu verið ánægðir með
bókina Verkalýðsbaráttuna sem
kennslubók, sagði Valgerður: „Nei,
alls ekki. En við gátum ekkert gert,
þvi kennarinn sagðist hafa frjálsar
hendur um námsefni. Þetta var ein
hliða námsefni og hefðum við haft
aðstöðu til að kynna okkur bókina
áður en við keyptum hana, er vist að
hún hefði ekki verið tekin til kennslu
með okkar samþykki Þegar yfirvöld
skólans hafa verið spurð, hvers
vegna þessi bók var notuð, hefur
svarið alltaf verið að þetta væri
heimildarit, sem nota ætti við rit-
gerðir, en það er alrangt. Við gerð-
um enga ritgerð úr þessu efni og við
tókum próf úr bókinni."
...FYRST OG FREMST ÆTLUO
ÞEIM STÉTTVÍSUSTU
MEÐAL VERKALÝÐSINS. . ."
Eins og fyrr sagði er heiti bókar-
innar, sem notuð var, Verkalýðsbar-
áttan, 1. hefti, og er útgefandi Fylk-
ingin, baráttusamtök sósialista Bók-
in er tekin saman af Fylkingarfélög-
um og I inngangi bókarinnar segir:
„einstaka kaflar hennar, einkum þeir
sem fjallað er um hagfræði, eru
erfiðir aflestrar, einkum þeim, sem
ekki eru vanir lestri rita um marxiska
hagfræði Best væri ef umræðuhóp-
ar mynduðust um bókina. . . Fylk-
ingin mun skipuleggja slika um-
ræðuhópa." Aftast í bókinni er að
finna eyðublað fyrir áskrift að blöð-
um Fylkingarinnar
í inngangi bókarinnar er fjallað um
tilgang hennar og segir þar: „Hver
er þá leið hinnar sigursælu baráttu?
Það er einmitt tilgangur þessarar
bókar að gera grein fyrir nokkrum
áföngum þeirrar leiðar En fyrsta
skrefið er, að við gerum okkur grein
fyrir þvi, að grundvöllur þess, að
árangur náist, er framþróun stéttar-
legs þroska og pólitiskrar vitundar
meðal stéttarinnar. j sámræmi við
þessa staðreynd þurfum við að
starfa, tengja saman baráttu og
nám (leturbr Mbl ). Þessi bók er
fyrst Og fremst ætluð þeim stéttvís-
ustu meðal verkalýðsins, þeim sem
nú vilja mikið á sig leggja til að
stuðla að aukinni stéttarvitund, til að
finna leið sigursællar verkalýðsbar-
áttu."
„STARFSGREINA-
SAMBONDIN ERU
DAUÐAR OG MÁTTLAUSAR
STOFNANIR. . ."
Ef gripið er niður i einstökum
köflum bókarinnar má finna eftirfar-
lamaleg. . Þannig hefur myndast
skriffinnskuveldi, sem um margt er
Itkt veldi verkalýðsaðalsins innan
ASÍ En borgarastéttin verður ekki
knúin til þess með góðu Það verður
tæpast gert nema með verkfallsað-
gerðum i einhverri mynd, þótt ólög-
legar séu "
„ÉG TREYSTI
KENNARANUM TIL AÐ
VELJA NÁMSEFNI. . ."
Eftir að kvörtun um notkun bókar
innar Verkalýðsbaráttunnar til
kennslu hafði borizt skólanefndar-
mönnum í Kópavogi frá foreldrum
nemenda í skólanum, var málið
tekið fyrir á fundi skólanefndar
Fræðslustjóri hafði þá gert skóla-
stjóra Víghólaskóla aðvart um að
mál þetta yrði tekið til umræðu á
fundi skólanefndar og samdi við-
komandi kennari þá greinargerð
sem lögð var fyrir skólanefndar-
fundinn. Á þessum fundi skóla-
Rit Fylkingarinnar notað sem kennslubók í
framhaldsdeildum gagnfræðaskóla.
Nemendur og foreldrar báru fram kvartanir.
Bókun í skólanefnd send til menntamálaráðu-
neytisins í október sl. ráðuneytið hefur ekki
svarað enn.
Kennarinn segir bókina vera heimildarit —
Nemendur segja bókina vera kennslubók.
Fráleitt að nota rit eins stjórnmálaflokks sem
kennslubók í félagsfræðilegum greinum ... —
segir menntamálaráðherra.
andi upplýsingar um skipan málefna
aðila vinnumarkaðarins: „Félags-
dóm, sem er að 4/5 hlutum stéttar-
andstæðingar verkalýðsins, hafa
fulltrúar borgarastéttarinnar sett til
að túlka lögin um stéttarfélög og
vinnudeilur. . . Ekki er lagt í að hefja
verkföll á þeim tíma, sem atvinnu-
rekendum kemur verst og að þeim
óundirbúnum, en þannig mætti oft
knýja fram sigur á skömmum
tíma. . . Vinnulöggjöfin er þær laga-
legu skorður, sem fulltrúar borgara-
stéttarinnar setja stéttarbaráttu
verkalýðsins. . . Starfsgreinasam-
böndin eru dauðar og máttlausar
stofnanir sem ekki einu sinni full-
nægja lágmarksskilyrðum um
þjónustu til handa veikburða
aðildarfélögum i dreifbýli og er
Verkamannasamband íslands þar
gott dæmi . . . Samfara ráðandi sér-
hagsmunastefnu innan BSRB er
stjórnun þess og aðildarfélaganna
ákaflega skriffinnskukennd og þung-
nefndarinnar gerðu skólanefndar-
mennirnir Richard Björgvinsson og
Sigríður Pétursdóttir bókun þar sem
vakin er athygli á notkun bókarinnar
og bent á að útgefandi hennar sé
stjórnmálasamtök. Bókin túlkj mjög
einhliða skoðanir og Ijóst sé að þetta
framferði kennarans beri að víta
harðlega. í bókuninni er þess jafn-
framt krafizt að notkun bókarinnar
sem kennslubókar verði hætt og
vakin verði athygli menntamálaráðu-
neytisins á þessari breytni
kennarans.
Á þessum skólanefndarfundi var
einnig lögð fram greinargerð
kennarans og ákveðið að fræðslu
stjóri og skólastjóri kynntu málið í
ráðuneytinu. Var það gert með bréfi
til ráðuneytisins frá fræðslustjóra og
viðtölum skólastjórans við starfs-
menn í ráðuneytinu. Skólanefndinni
í Kópavogi barst síðan aldrei svar-
bréf en til ráðuneytisins var málið
sent I októbermánuði á sl. ári.
Andrés Kristjánsson, fræðslustjóri
f Kópavogi, sagði, að málið hefði
ekki verið tekið til umræðu á skóla-
nefndarfundum eftir að gögn máls-
ins hefðu verið send til ráðuneytis-
ins. Andrés tók fram, að hann liti
svo á að þessi bók, Verkalýðsbarátt-
an, hefði verið notuð sem heimilda-
gagn og til úrvinnslu á ákveðnu efni
en ekki sem kennslubók. Aðspurður
um, hvort ekki bæri að líta á bók
sem kennslubók, er væri eina
lestrarefnið og prófað væri í, sagði
Andrés: „Ef bók er notuð með þess-
um hætti er greinilega um kennslu-
bók að ræða "
Skólastjóri Víghólaskóla, Sveinn
Jóhannsson, sagði að sér hefðu ekki
borizt neinar kvartanir um notkun
bókarinnar fyrr en umræddur skóla-
nefndarfundur var haldinn 16
október sl. og vildi hann ekki
kannast við kvartanir nemenda Hjá
Sveini kom fram, að hann hefði á sl.
hausti sett viðkomandi kennara inn í
starfið og kynnt honum námskrána
Siðan sagði Sveinn " „Ég treysti
kennaranum til að velja námsefni,
sem svaraði til þeirra krafna, sem
gerðar eru i námskrá en ég vissi að
erfitt var um námsefni í samfélags-
fræðum. Það var tilgangur
kennarans með þessu námsefni að
kynna nemendum aðila vinnu-
markaðarins. í greinargerð þeirri,
sem kennarinn samdi, kom fram að
hann hafði leitað til Alþýðusam-
bandsins um efni en það var ekki
fyrir hendi. Það er min skoðun að
hver kennari megi ekki halda fram
sinum einkaskoðunum f kennslu og
þröngva þeim upp á nemendur."
MÁLIÐ DAGAÐI UPPI
í HONDUM STARFS-
MANNA RÁÐUNEYTISINS
Að lokum ræddi blaðamaður Mbl
við menntamálaráðherra, Vilhjálm
Hjálmarsson, og spurðist fyrir um
afdrif þessa máls innan ráðuneytis-
ins Vilhjálmur sagði, að Ijóst væri
að mál þetta hefði af einhverjum
ástæðum dagað uppi i höndum
starfsmanna ráðuneytisins. Mennta-
málaráðherra var þá spurður, hvort
hann teldi eðlilegt að rit gefin út af
stjórnmálaflokki eða samtökum
þeirra væru notuð sem kennslubæk-
ur. Svar ráðherrans var á þessa leið:
„Við kynningar á mótun og störfum
stjórnmálaflokkanna munu stundum
vera notaðir bæklingar og upp-
lýsingar frá flokkunum sjálfum og
sýnist mér það ekki aðfinnsluvert, ef
það er lagt fyrir á hlutlausan hátt.
Fráleitt er að nota rit eins flokks
sérstaklega sem kennslubók i félags-
fræðilegum greinum enda
samrýmist það ekki námskrá
skólanna. Á ég satt að segja bágt
með að trúa því að það sé gert en ef
slikt á sér stað er mér að sjálfsögðu
þökk i að það sé upplýst, svo unnt
sé að gera viðeigandi ráðstafanir."
— t.g