Morgunblaðið - 16.09.1976, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. SEPTEMBER 1976
Björgunarmaður breiðir yfir lfk eins þeirra 176, sem fórust er farþegaþoturnar tvær rákust saman
ufir Júgóslavfu f 33 þúsund feta hæð 10. þessa mánaðar.
Miklar breytingar
á stjórn Trudeaus
Ottawa 15. september Reuter. staðfesti Trudeau afsögn
útnefninguna. Edward Kennedy
vann auðveldan sigur og verður
mótherji hans af hálfu repúblfk-
ana Mike Robertson. Mótherji
James Buckleys, Repúblfkana,
verður svo Moynihan.
Ekki of seint að hætta
að reykja á miðjum aldri
NIÐURSTÖÐUR rannsókna
nokkurra þekktra brezkra vfs-
indamanna á áhrifum reykinga
á lungu manna benda til, að
hætti maður, sem reykt hefur
lengi, reykingum, er hann nær
fertugsaldri minnka mjög Ifk-
urnar á að hann fái alvarlega
lungnasjúkdóma. Þessar niður-
stöður brjóta f bága við al-
mennt viðurkennda læknis-
fræðilega þekkingu á þessu
sviði, en talið hefur verið fram
til þessa, að þó svo að maður
hætti að reykja þegar hann nær
miðjum aldri, nægi það ekki til
að forða honum frá möguleik-
um á að fá „króníska" lungna-
sjúkdóma, er kunni að verða
honum að bana.
I sfðustu viku var gefin út af
Oxfordháskólaforlaginu í Bret-
landi bók um þessar rannsóknir
eftir próf. Charles Fletcher við
konunglega læknaskólann i
London og nokkra af samstarfs-
mönnum hans. Einn af sam-
starfsmönnum prófessors
Fletcher, Richard Peto, sagði á
fundi með fréttamönnum I Cold
Springs Harbor í New York,
þar sem hann var á ferðalagi,
að þeir hefðu einnig nýlokið Við
að gera skýrslu um rannsóknir
á reykingum, þar sem niður-
stöðurnar sýna, að hætti maður
að reykja hverfur áhættan að
hann fái krabbamein í lungum,
en fram til þessa hefur verið
talið að möguleikarnir á
lungnakrabbameini minnkuðu
hægt og sígandi.
Rannsókn þessi, sem talin er
vera ein hin umfangsmesta á
þessu sviði, stóð frá 1961—1973
og náði til 792 miðaldra manna,
verkamanna og skrifstofu-
manna i London. Rannsóknin
leiddi f ljós, að um 25% þeirra,
sem hún náði til þjáðist af
skertri lungnastarfsemi, er þeir
komust á miðjan aldur. Að sögn
Petos sýndu rannsóknirnar að
þeir sem hafa tapað um þriðj-
ungi öndunargetu er þeir verða
miðaldra, muni verða mjög illa
farnir um sextugsaldur og sfð-
an deyja nokkrum árum sfðar,
ef hann hætti ekki að reykja.
Mitchell Sharps stjórnar-
ráðsleiðtoga og fyrrum ut-
anríkisráðherra, svo og
Bryce Mackaseys pðst-
málaráðherra og Charles
Drurys vísindamálaráð-
herra.
Vitað er, að Mackasey, sem
einnig gegndi störfum neytenda-
málaráðherra til bráðabirgða, var
óánægður með það, sem hann
kallaði fráhvarf Trudeaus frá
grundvallarreglum frjálslyndra.
Stjórnmálafréttaritarar segja, að
þessar breytingar séu til þess að
hressa upp á vinsældir frjáls-
lyndra, sem hafa minnkaó mjög
verulega, að þvi er niðurstöður
skoðanakannana sýna. Trudeau
sagði á blaðamannafundinum, að
hér væri um „meiriháttar upp-
skurð“ að ræða, og sagði að fleiri
breytingar yrðu gerðar á stjórn-
inni næsta sumar. Trudeau sagði
það sitt álit, að stjórnin nú væri
sterk, skipuð ungum mönnum og
hann gerði miklar kröfur til
hennar. Meðal þeirra, sem héldu
embættum sínum, voru Donald
Macdonald fjármálaráðherra,
John Munro verkalýðsmálaráð-
herra og James Richardson varn-
armálaráðherra.
Patrick Moynihan
sigraði í prófkjöri
New York 15. september AP—NTB.
Greiðslurnar eðlilegar segja
yfirmenn sænska hersins
Enn öflugir jarð-
skjálftar á Ítalíu
Udine, ítaliu 15. september.Reuter.
TVEIR öflugir jarðskjálftar urðu
á N-ltalfu f dag og biðu 5 manns
bana og 50 særðust. Mikil skelf-
ing greip um sig meðal fólks, sem
flýr nú svæðið hundruðum sam-
an. Mjög öflugir jarðskjálftar
urðu á þessum slóðum fyrir fjór-
um mánuðúm og biðu þá rúmlega
1000 manns bana. Skjálftarnir f
morgun voru 5,8 og 6 stig á
Richterkvarða. Skv. fréttastofu-
fregnum urðu miklar skemmdir á
mannvirkjum, skriður fóru af
stað og lokuðu vegum og eyði-
lögðu járnbrautarteina. Rfkis-
stjórn landsins lýsti yfir neyðar-
ástandi á þessu svæði eftir
skjálftana f morgun.
Skjálftanna varð vart um alla
N-og Mið-Italfu, f Austurríki,
Júgóslavfu og Tékkóslóvakfu. Um
60 þúsund manns misstu heimili
sín i skjálftanum i maí sl. og haf-
ast þeir við f tjaldbúðum. Ríkti
mikil örvænting meðal þessa
fólks f dag.
PIERRE Trudeau for-
sætisráðherra Kanada hef-
ur gert umfangsmiklar
breytingar á stjórn sinni.
Þrír ráðherrar hafa sagt af
sér og skipti hafa orðið
PATRICK Moynihan, fyrrum
sendiherra Bandarfkjanna hjá
Sameinuðu þjóðunum, sigraði f
forkosningum demókrata f New
York um réttinn til að fara f
framboð sem öldungadeildar-
þingmannsefni flokksins f kosn-
ingunum 2. nóvember nk.
Moynihan sigraði fulltrúar-
deildarþingmanninn Bellu Abzug
og fjóra aðra frambjóðendur.
Meðal annarra, sem sigruðu f
prófkosningum um helgina, voru
Hubert Humphrey, Edward
Kennedy, og James Buckley. Það
kom á óvart, að Humphrey átti f
vök að verjast, en tveir þingmenn
f Minnesota kepptu við hann um
Patrick
Moynihan
Bella
Ahzug
Washington 15. september Reuter
THOMAS Reed, ráðherra f
Bandarfkjastjórn, sem fer með
málefni flughersins fyrirskipaði f
dag nákvæma endurskoðun á öll-
um fjármálaviðskiptum flughers-
ins við Svfa f kjölfar ásakana f
vinstrisinnaða blaðinu FIB-
Kulturfront um leynilegar
greiðslur sænsku rfkisstjórnar-
innar til bandarfska flughersins.
1 sænska blaðinu segir, að
sænska varnarmálaráðuneytið
hafi greitt bandaríska flughern-
um um ‘A milljón dollara á árun-
um 1970—1973. Hafi fjármagni
þessu verið komið í hendur
bandaríska hershöfðingjans
Rockly Trintafellu, þáverandi yf-
irmanns leyniþjónustu flughers-
ins.
Stig Synnergren, yfirmaður
sænska hersins, sagði á fundi með
fréttamönnum f Stokkhólmi f dag,
að greiðsla þessi hefði verið fyrir
mjög fullkominn leynilegan raf-
eindatækjabúnað, og að Svíar
Sadat kosinn
forseti í dag
héldu áfram slfkum viðskiptum
við Bandarikjamenn.
Synnergren sagði, að ef greiðsl-
an hafi komizt i hendur Trinta-
fellus hafi aðeins verið um tilvilj-
un að ræða, og hann þá komið
fénu áfram til réttra aðila, þvi að
skjöl sýni, að allar slikar greiðslur
sænskra yfirvalda til Bandaríkja-
manna hafi komizt til skila.
Kairó 15. september — Reuter.
YFIR nfu milljónir Egypta
taka á morgun þátt f þjóðarat-
kvæðagreiðslu um það, hvort
Anwar Sadat verði forseti Eg-
yptalands annað sex ára kjör-
tfmabil. Sadat, sem er 57 ára
að aldri, var f sfðasta mánuði
einróma útnefndur til, að
gegna embættinu annað kjör-
tfmabil af egypska þjóðþing-
inu, enda enginn gildur keppi-
nautur um það. Sadat þarf ein-
faldan meirihluta f þjóðarat-
kvæðagreiðslunni til að
hreppa embættið, en búizt er
við þvf, að hann hljóti yfir-
gnæfandi meirihluta atkvæða
eða a.m.k. 90%. Spurningin,
sem kjósendur svara annað-
hvort með jái eða nei, er: Fall-
izt þér á, að Anwar Sadat verði
forseti lýðveldisins Egypta-
lands? Þótt atkvæðagreiðslan
á morgun sé Iftið annað en
formsatriði, verða úrslit henn-
ar án vafa persónulegur sigur
fyrir hann, en hann tók við
embætti forseta fyrst vegna
fráfalls Nassers árið 1970.
Breytingar á
Líbanonstjórn
Beirút 15. sepember AP.
SULEIMAN Franjieh fráfarandi
forseti Líbanons tilkynnti f dag
nokkrar breytingar á stjórn Kara-
mis forsætisráðherra. Einn nýr
ráðherra var skipaður og nokkrir
fluttir á milli ráðuneyta. Aðeins 8
dagar eru þar til Suleiman lætur
af embætti og Elias Sarkis tekur
við.
Pierre Gemayel, leiðtogi hægri
sinnaðra falangista, hótaði í dag
allsherjarárás á stöðvar vinstri-
manna f vesturhluta Beirút, ef
Palestinumenn hyrfu ekki til búða
sinna. Hótun þess kemur á sama
tíma og leiðtogar múhammeðstrú-
armanna og kristinna í Lfbanon
hittust í Kaíró til að ræða leiðir til
að binda enda á borgarstriðið, sem
nú hefur staðið í landinu i 17 mán-
uði.
Vextir á bygg-
ingalánum í Dan-
mörku í 18%
VEXTIR á húsnæðismálalánum f
Danmörku hækkuðu nýlega og
eru nú 18%, að þvf er segir f frétt
f Berlinske Tidene f fyrradag.
Hækkun þessi kemur f kjölfar
mikils verðfalls á verðbréfamark-
aðinum f Kaupmannahöfn, en
vextir eru bundnir skráðu verð-
bréfagengi. Hafa vextir á lánum
til nýbygginga og endurbóta á
eldri húsum hækkað úr 14% f
18% á einu ári. Hæstu vextir, sem
orðið hafa á húsbyggingarlánum,
voru f júlf 1974, er þeir komust f
19%.
Rússar skjóta
geimfari
Moskvu 15. september AP. Reuter.
SOVÉTMENN skutu f morgun á
loft mönnuðu geimfari, Soyuzi-22,
sem var varageimfar f sambandi
við sameiginlega geimferð
Bandarfkjamanna og Rússa á sl.
ári, er Apollo og Soyuz geimförin
voru tengd. Að sögn sovézkra vfs-
indamanna verður ferð þessi
stutt, en hún er þáttur f sam-
vinnuáætlun 9 kommúnistarfkja
um geimrannsóknir, sem sam-
þykkt var f júlf sl. Er m.a. a-þýzk
kvikmyndavél um borð f geimfar-
inu.
Trudeau.
innbyrðis í 16 ráðuneytum.
M.a. tekur nú Don
Jamieson iðnaðarráðherra
við embætti utanríkisráð-
herra af Allen Maceachen,
sem tekur við starfi aðstoð-
arforsætisráðherra og
stjórnarráðsleiðtoga. Á
fundi með fréttamönnum