Morgunblaðið - 28.12.1976, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. DESEMBER 1976
herra Libýu, Azzous Attalhi, hef-
ur verið í Moskvu og gekk þar frá
samningum um að rússneskir
tæknifræðingar aðstoðuðu við
stækkun járn- og stálverkmsiðju í
Mizerata á ströndinni og endur-
skipulagningu rafveitukerfisins i
vesturhluta landsins.
Þar að auki verða samkomulag
um að Rússar legðu gasleiðslu
meðfram ströndinni í vestri frá
Sirte til Zuara. Hún á fyrst að sjá
verksmiðjunni í Mizerata fyrir
orku og síðan í litlum iðnfyrir-
tækjum og heimilum i Tripoli og
öðrum bæjum á ströndinni. Gasið
verður leitt frá oliusvæðum í eyði-
Rússar beztu
vinir Gaddafy
RUSSAR eru að verða beztu vinir
Gaddafis ofursta, þjóðarleiðtoga
Lfbýu, og lfklegt er að þeir fái þar
sams konar aðstöðu fyrir herskip
sín og herflugvélar og þeir áður
höfðu I Egyptalandi.
tbúar Líbýu eru innan við tvær
milljónir og 93% landsins eru
eyðimörk, en landið er auðugt af
olfu og á strandlengjunni, sem er
um 1800 kílómetrar, eru hafnar-
borgirnar Tripoli, Benghazi og
Tobruk.
Sovézkir sérfræðingar hafa
kynnt sér hafnarskilyrði og flug-
vallaaðstöðu í Líbýu og nú herma
fréttir að Rússar ætli að reisa
kjarnorkuver þar. Iðnaðarráó-
mörkinni, Mabruk og Dahra, þar
sem því er nú brennt sem úr-
gangi.
Rússneskir búfræðingar hafa
einnig gert athuganir á eyðimörk-
inni og kannað vatnslindir neðan-
jarðar. Þeir eiga að gera nákvæmt
kort af Líbýu með upplýsingum
um samsetningu jarðvegsins og
gróðurmöguleika.
Jafnframt halda Rússar uppa
loftbrú frá herstöð skammt frá
Leníngrad til Kúbu. Notaðar eru
langfleygar sprengjuflugvélar af
gerðinni TU-95 (Bear) og gert er
ráð fyrir að þær flytji hergögn til
kúbumanna og bandamanna
þeirra.
Gaddafi
Brezhnev
SYSTIR Farúks
Egyptakonungs,
Fathia prinsessa,
hefur verið myrt I
fbúð sinni I Los
Angeles og eigin-
maður hennar, Riad
Ghali, handtekinn,
grunaður um morðið.
Hann hefur verið
fluttur I sjúkrahús
alvarlega særður á
höfði og virðist hafa
reynt að ráða sér bana
eftir að hafa myrt
konu sfna.
Morðið komst upp
þegar einn sona prins-
essunnar reyndi að
hringja til hennar.
Símanum var ekki
svarað og hann fór til
Rhiad Ghali með mynd af Fathiu
prinsessu 1950, árið sem þau giftust.
fbúðarinnar þar sem særðan og skamm-
hann fann móður sfna byssu rétt hjá þeim.
látna, föður sinn Fathia bjó f fbúðinni
TITO forseti hafnaði tilmælum
frá Leonid Brezhnev flokksleið-
toga þegar hann var f heimsókn
sinni í Belgrad nýlega um að
sovézk herskip fái aukna aðstöðu
f júgóslavneskum höfnum og að
sovézkar herflugvélar fái að
fljúga f júgóslavneskri loftheigi
þar sem það gæti ieitt til þess að
Rússar fái flotastöð við Adriahaf.
Ljóst er að samsjdpti Júgóslava
og Rússa eru ekki góð eftir
heimsóknina þrátt fyrir opinber-
ar yfirlýsingar um hið gagnstæða,
þvi að Brezhnev reyndi að beita
Júgóslava þrýstingi í því skyni að
auka tengsl þeirra og annarra
Austur-Evrópuríkja. Þetta er
byggt á skýrslu sem Tito hefur
gefið stjórn flokksins um viðræð-
ur hans og Brezhnevs.
Tito sagði að Brezhnev hefði
reynt að fá hann til að ganga að
kröfum sem samrýmdust ekki
hlutleysi og sjálfstæði Júgóslavíu.
Þannig reyndi Brezhnev að gera
samband Júgóslavíu og Comecon
(markaðsbandalags Austur-
Evrópu) nánara, fá Júgóslava til
að taka þátt í „hugsjónafræðilegu
starfi“ Varsjárbandalagsins, fá
Júgóslava til að samþykkja að
Kolbrún S. Ingólfsdóttir, Hamborg:
Nám eða ekki nám?
UNDANFARNA mánuði hefur
miklu rými dagblaða landsmanna
verið eytt í að rifa niður náms-
menn eða öllu heldur námslánin,
sem þeim hefur hingað til staðið
til boða.
Það er aftur á móti marg-
sannað, að menntun íbúa sér-
hvers lands hefur afar mikið að
segja fyrir þjóðarhaginn. Og þá er
ekki þar með sagt, að verkalýður-
inn sé einskis metinn. Það er stað-
reynd, að hann er máttarstólpi
þjóðfélagsins, og er eigi að verð-
leikum metinn, sé miðað við þá
vinnu, sem hann innir af hendi,
og er lífsnauðsynleg fyrir landið.
Það má ef til vill segja, að
margar námsgreinar séu með öllu
NU skömmu fyrir jólin voru
brautskráðir frá Tækniskóla ts-
lands 37 nýir tæknar og er þetta I
fyrsta sinn sem Tækniskólinn
brautskráir nemendur sfna fyrir
jól því venjulega hefur það ekki
verið gert fyrr en um miðjan jan-
úar. Að sögn Bjarna Kristjánsson-
ar skólastjóra liggur ekki annað
að baki breytingunni en tilbreyt-
óþarfar, eða hvað á maður að
halda, þegar alltaf er verið að
níða lán til námsmanna okkar.
Það er vitnað í orð Sigurðar
Óskarssonar á ASÍ þingi í
Morgunblaðinu þann 3. desember
1976, að: „Fjósflór, bátslúkar eða
beituskúrar séu ekki vinnustaðir
hinnar krefjandi námsmanna að
námi loknu.“ Það er alveg rétt, en
á meðan á námi stendur, hefur
margur námsmaðurinn lagt hönd
á plóginn sem verkamaður. Eða
væri ekki til að mynda illa farið
með prestsnám, ef viðkomandi
settist í beituskúr í stað þess að
þjóna til prests?
Og ef taka á dæmi um mennta-
greinar, þá er læknisfræðin ein
ingin — mætti e.t.v. Ifta á hana
sem nokkurs konar jólagjöf til
fslenzks atvinnulffs.
Nýju tæknarnir skiptast í þrjá
hópa. 18 byggingatæknifræðingar
voru brautskráðir eftir 5‘A árs
nám eftir sveinspróf, 10 raftækn-
ar eftir 2'A árs nám eftir sveins-
próf og 9 véltæknar eftir 2lA árs
nám eftir sveinspróf.
elzta námsgrein mannkynsins,
ásamt heimspeki og byggingar-
list.
Oft hefur heyrst, að við höfum
ekki metið okkar fyrstu mennta-
menn sem skyldi. Skáld landsins
voru löngum misskilin og spottuð,
þegar þau komu heim að lokinni
námsdvöl erlendis. Lafafrakki
þeirra varð fyrir háði lands-
manna. Öfund í garð námsmanna
er því engin ný bóla.
Hæfileikar manna liggja á afar
misjöfnum sviðum, sem betur fer.
Það væri erfitt, ef allir vildu vera
i beituskúrnum, og enginn skip-
stjóri væri til að stýra skútunni.
Þá mætti eins vel leggja þessa
starfsgrein niður.
1 okkar þjóðfélagi styður hver
atvinnugreinin aðra. Alltaf er
miðað við hinar ólæsu þjóðir og
við getum með sanni sagt, að við
vorum með þeim fyrstu, sem
komum á almennri lestrar-
kennslu. Við erum afar stolt af
menningarauðæfum okkar, sem
eru bókmenntirnar. Það væri íllt,
ef enginn gæti lengur lesið Egils-
sögu og skilið skáldskapinn,
vegna þess að eigi væri Iengur
kennt hið forna skáldamál.
Það má vel vera, að margur
námsmaðurinn misnoti þau lán,
sem veitt eru. En það er nú einu
sinni svo, að eigi þarf marga mis-
lita sauði til þess að öll hjörðin
litist. Illt væri, ef þessir fáu mis-
notuðu traust hins almenna skatt-
greiðanda, og það yrði til þess, að
engin námslán væru veitt I fram-
tíðinni.
í landi voru er mikið um alls
konar styrki; ellistyrki, örorku-
styrki, barnabætur, mæðralaun,
ekkjubætur, skáldalaun, styrkir
til leikhúsmála, lista og rann-
sókna af ýmsu tagi. Það yrði afar
erfitt að skera alla þessa styrki
niður. Skoðanir manna eru líka
misjafnar á þvl, hvað sé nauðsyn
og hvað ekki.
Ég mæli algerlega með náms-
Kolbrún Ing'ólfsdóttir.
lanum. Pau gera morgum náms-
manninum kleift að mennta sig
og verða þannig þjóðfélaginu til
gagns. En þáð mætti ef til vill
setja á takmörk, hve langan tíma
hvert nám ætti að taka samkvæmt
mati þeirra, sem sjá um þessi mál
innan háskólans, sjómannaskól-
ans, iðnskólans o.s.frv.
Það er enginn leikur að mennta
sig f fimm :r eða lengur, og á
meðan verður námsmaðurinn að
miklu leyti að lifa á öðrum. Það er
heldur ekki þægileg tilhugsun, að
vera allan þann tíma upp á
ölmusu annarra kominn. Og jafn-
vel horfa á hinar vinnandi stéttir
veita sér gæði lífsins í fríum sín-
um, meðan námsmaðurinn verður
að nota sitt frí til að vinna fyrir
sér eða til að vinna að námi sínu,
sem oft vill verða, þegar lengra
líður á námið. En að lokum getur
námsmaðiírinn farið út í atvinnu-
lífið og lagt sitt að mörkum til
allra þessara styrkja, sem eru
veittir hinum ýmsu, sem þörf
hafa á þeim.
Það á hvert mannsbarn að fá
tækifæri til að mennta sig, eins og
það kýs og hefur hæfileika til. Eg
geri líka ráð fyrir, að verkalýður-
inn vilji mennta sín börn, þvi að
Frá brautskráningarathöfn Tækniskóla Islands.
„Jólagjöf til atvinnulífsins”
allir vilja það bezta fyrir sig og
sína.
Það er engin ástæða til að líta á
námsmenn sem snýkjudýr þjóðar-
innar. Þá væru það áreiðanlega
fleiri.
Vel má vera, að hinar mismun-
andi stéttir eða þá frekar, að ýms-
ir menn misnoti aðstöðu sína,
þannig að almenningi blöskrar,
en það er rétt minnst á slfkt í
dagblöðum landsins, og síðan fell-
ur allt í dúnalogn.
Og lfklega er ekki hægt að
segja, að ein stétt sé betri en
önnur. Ekki eru allir verkamenn
verkstjórar, ekki eru allir sjó-
menn skipstjórar, ekki er allt
skrifstofufólk forstjórar, ekki allt
afgreiðslufólk verzlunareigendur
og ekki eru allir alþingismenn
ráðherrar.
Það eru sendir menn til ann-
arra landa til að skoða mjólkurbú,
bilaverksmiðjur, virkjanir og
leikhús eða til að dæma bók-
menntir og veita verðlaun fyrir
þær. Menn fara í alls konar menn-
ingarferðir um allar álfur, skoða
sýningar á leikföngum, húsgögn-
um, pappírsvörum, mat og klæðn-
aði og svo mætti lengi telja.
Styrkir, sem eru greiddir af
skattgreiðendum, eru eftirsóttir,
og ekki komast allir að, sem vildu,
til að skoða allt það, er hinn stóri
heimur hefur upp á að bjóða.
Það má ekki gleyma hinum al-
menna verkalýð, sem lfka styður
slfkt, þar sem það er lífsnauðsyn-
legt að fylgjast með þróun mála
erlendis og heima, og læra að not-
færa sér það, sem bezt á við okkar
land hverju sinni.
Ef engir námsmenn væru til, þá
kæmumst við frekar stutt á tungu
vorri í alheimsviðskiptum. Við
gætum eigi fylgst með þróuninni
á sviði læknisfræðinnar, eða fært
okkur alla þá tækni og vísindi í
nyt, sem ailtaf fleygir fram. 1
reynd vill enginn missa af slíkri
þróun.
Við viljum ekki og megum ekki
verða eftir f lífsbaráttunni og eig-
um því að mennta börn okkar sem
bezt.. . jafnddel þó það kosti ein-
hverjar fjárhæðir árlega, en þær
ættu sfóan að koma margfaldar
aftur inn í þjóðarbúið, ef rétt er
með farið.