Morgunblaðið - 22.01.1977, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. JANUAR 1977
17
S-Afríka:
Kaþólska kirkjan til-
búin til að fara í hart
Jóhannesarborg, 21. janúar.
Reuter.
KAÞÓSLKA kirkjan í S-Afríku
gaf í dag til kynna art hún væri
reiðubúin til að fara í hörku við
stjórnvöld í landinu til að knýja
fram að þeldökkum hörnum verði
heimilaður aðgangur að skólum
kirkjunnar, sem fram til þessa
hafa fylgt aðskilnaðarstefnunni.
Tveir embættismenn i Jóhann-
esarborg endurtóku i dag hótanir
sínar um að loka slíkum skólum
ef börnum blökkumanna yrði
leyfður aðgangur að þeim. Sam-
kvæmt kynþáttaaðskilnaðar-
stefnu S-Afríkustjórnar er al-
gerlega bannað, að hvít börn og
þeldökk gangi í sama skóla.
A fundi biskupa í S-Afríku í
marz sl. var ákveðið að opna skól-
ana börnum af öllum litarháttum
og þegar nýtt skólatímabil byrjaði
í apríl veittu nokkrir skólar þel-
dökkum börnum inngöngu þrátt
fyrir viðvaranir frá hinu opin-
Manehester, 21. janúar. Reuter.
IIINN brezki hægrisinnaði stjórn-
málamaður Enoch Powell, sem á
undanförnum árum hefur komið
af stað heitum umræðum um kyn-
þáttamál f Bretiandi með baráttu
sinni gegn innflutningi hörunds-
dökks fólks til landsins, hélt ræðu
f Manchester í kvöld þar sem
hann sagði að Bretlands biði
horgarastríð milli hvítra og þel-
dökkra afkomenda innflytjenda.
Búist er við að ræðan muni
koma af stað nýjum og heitum
deilum sem endurspegla ótta
vegna þeirra kynþáttaóeirða, sem
orðið hafa og þann möguleika að
fátækrakverfi þeldökkra rísi upp.
Yfirvöld áætla að um 3,5% íbúa
Bretlands séu þeldökkir, en
bera. Samkvæmt upplýsingum
talsmanna kaþólsku kirkjunnar
eru nú um 300 þeldökkir nemend-
ur í skólum kirkjunnar í Jóhann-
esarborg, Höfðaborg, Windhoek
og Port Elizabeth. Talsmenn
kirkjunnar hafa vísað á bug hót-
London, 21. janúar. NTB.
EF Jesús Kristur snýr aftur til
jarðar innan 80 ára mun bíða
hans veruleg fjárupphæð, þar
sem skólastjóri nokkur í Ports-
mouth í Bretlandi, Ernest
Digweed, sem lézt f september sl.,
arfleiddi hann að 26000 steriings-
pundum. Á að ávaxta féð í allt að
80 ár, ef Kristur verður ekki kom-
Powell spáði því að þeim mundi
fjölga mun hraðar en öðrum fbú-
um Bretlands og breiðast yfir
sífellt stærri hluta landsins. Sagði
hann að þeir mundu leggja undir
sig mikilvægustu svæðin og störf-
in „í hjarta konungsríkisins".
Powell, sem með ræðusnilld
sinni hefur fengið nokkurn
hljómgrunn hjá aimenningi, hef-
ur verið gagnrýndur harðlega af
leiðtogum Asíu- og Vestur-
Indiumanna fyrir að æsa til
haturs og ótta við þá. Powell sagði
hins vegar að sá „eiginleiki
mannsins að vilja aðvara náunga
sinn við aðsteðjandi hættu", væri
heilbrigður eiginleiki og gagn-
rýndi ný lög, sem taka gildi í ár,
og sem banna yfirlýsingar, sem
leitt geta til kynþáttahaturs.
unum embættismanna í S-Afríku
og sagt að þeir muni aldrei loka
skólunum og málið sé raunar ekki
til umræðu. Kirkjan myndi halda
áfram að fylgja opinni inntöku-
stefnu hvað sem stjórnvöld segðu
og gerðu.
inn fyrir þann tíma og gert kröfu
til pcninganna.
Helzta vandamál, sem bæjar-
yfirvöld eiga við að etja,. er sú
klásúla í erfðaskránni þar sem
kveðið er á um að þau verði að
afla óyggjandí sannanna um að sá
aðili, sem kann að gera kröfu til
arfsins, sé í raun og veru Jesús
Kristur. Lögfræðingar bæjaryfir-
valda vinna nú i því að rannsaka
þetta vandamál.
Samkvæmt erfðaskránni mun
ríkið erfa peningana hafi erfing-
inn ekki gefið sig fram innan 80
ára.
ERLENT
82 hafa
látist
Sidney, 21. janúar. NTB.
TALA þeirra, sem létust í járn-
brautarslysinu í Sidney fyrr í vik-
unni er nú komin í 82, eftir að
tveir hinna slösuðu létust af völd-
um meiðsla sinna í sjúkrahúsi.
Samkvæmt upplýsingum Iög-
reglunnar í borginni eru 37 far-
þegar enn í lífshættu í sjúkrahús-
um.
Enoch Powell:
Breta bíður
borgarastríð
Arfleiddi Jesú Krist
að peningum sínum
Bandaríkin:
Kaldasti vetur
á þessari öld
Heldur er þó ad draga úr kuldakastinu
tlhicago og New York, 21. jan-
úar.
AP—Reuter.
VEÐl RFRÆÐINGAR í Banda-
ríkjunum áttu von á því í dag, að
heldur færi að draga úr kulda-
kasti sfðustu daga, sem hefur gert
þcnnan vetur hinn kaldasta það
sem af er öldinni. Frost og snjór í
sólarfylkinu Flórída hafa valdið
miklu tjóni á ávaxta- og græn-
nietisrækt og hefur Reuben
Askew fylkisstjóri lýst vfir neyð-
arástandi þar. Talið er að tjónið
nemi mörgum milljónum dollara.
Þá hafa verksmiðjur f Miðvestur-
rikjunum og á NA-ströndinni orð-
ið að loka vegna orkuskorts 1 iI
hitunar og hafa þúsundir verka-
manna þannig misst atvinnu sína
um stundarsakir. Gera sérfræð-
ingar ráð fyrir að þessir miklu
kuldar muni leiða til stórha-kkaðs
verðs á gra-nmeti, ávöxtum og
kjöti síðar á árinu.
í mörgum fylkjum hefur verið
lýst yfir gasneyðarástandi vegna
gífurlegrar notkunar á gasi til
húshitunar, og i Ohio og Michigan
var 56000 starfsmönnum við bíla-
verksmiðjur sagi upp störfum um
tíma þar sem erfitt var að hita
upp vinnustaði þeirra. Þó er talið
að þetta muni ekki draga veru-
lega úr framleiðslu, að bílaiðnað-
urinn geti unnið upp vinnutapið á
fyrstu þremur mánuðum ársins.
Einnig hefur orðið að segja upp
mörgum starfsmönnum í stálverk-
smiðju.
Verst verða bændur í landinu
þó úti af völdum veðursins, eink-
um í Miðvesturríkjunum, þar sem
frostið hefur farið niður í 45 stig á
celcíus. En mjög lítill snjór hefur
fallið og það ásamt kuldanum
mun hafa veruleg áhrif á upp-
skeruna á þessu ári svo og naut-
gripaeldi, þar sem þeir þurfa
miklu meira fóður og vaxa seinna
sökum kuldans. Mun þetta leiða
til mjög hækkaðs verðs á afurðum
eins og soyabaunum, maís og
hveiti.
Geir Haarde, fréttaritari Mbl. i
Minneapolis, sagði í samtali í gær,
að þar hefði frostið farið niður í
30 stig á celcíus og er vindur væri
tekinn með í reikninginn væri
raunverulegt frost allt að 45 gráð-
ur. Þetta hefði orðið þess vald-
andi að skortur hefði orðið á orku
til húsahitunar. Þess vegna hefði
fylkisstjórnin fyrirskipað að hita-
stigi í opinberum byggingum og
skólum skyldi haldið við 18 gráð-
ur á eelcíus á virkum dögum en 16
gráður um helgar og því jafn-
framt beint til húseigenda að þeir
reyndu að takmarka hitanotk-
usína. Geir sagði að veðrið og
kuldinn hefði verið eitt helzta
fréttaefni fjölmiðla í landinu og
sumsstaðar orðið að segja fólki
upp störfum af þessum sökum.
Geir sagði að heldur væri nú farið
að draga úr kuldanum og væri nú
t.d. aðeins 15 stiga frost.
21.
Banda-
Washington,
janúar. Reuter
JIMMY Carter
ríkjaforseti á viö mörg
vandamál að stríóa
fyrstu dagana, sem hann
situr í Hvíta húsinu.
Í* Hann horfist nú i fyrsta
skipti í augu vió vand-
ann, meó ábyrgðina einn
á herðum í málum eins
og deilunum fyrir botni
Miöjaröarhafs, takmörk-
un útbreiðslu karnorku-
vopna, oliumál Araba-
ríkjanna og efnahagsmál-
in heima fyrir. Þetta eru
ekki ný vandamál, fyrir-
rennari hans, Gerald
P'ord, glímdi við sömu
vandamál, en hann tókst
á við þau á annan hátt.
Carter lofaói hins vegar i
Mörg vanda-
mál blasa við
Carter á
fyrstu dögum
kosningabaráttu sinni
nýjum starfsaðferðum,
þar sem saman færu sið-
ferði og atvinnumennska
í stjórnmálum. Á þennan
hátt mun árangur hans
verða metinn.
Efst á lista hjá hinum nýja
forseta eru efnahagsmálin
heima fyrir og Carter er sann-
færður um að þau mál verði að
leysa áður en ha>gt verður að
snúa sér að öðrum vandamál-
um. Tillaga hans um 30
milljarða dollara skattaafslátt
og starfsáætlun til að draga úr
atvinnuleysi i landinu, þar sem
8 milljón manns eru nú at-
vinnulausir hafa hins vegar
vakið nokkrar deilur. Þeir
frjálslyndari, txl. meðal verka-
lýsðleiðtoga, telja að þessi áætl-
un nægi ekki til aö rífa þjóðina
upp úr efnahagshningnun, og
þeir sem íhaldssamari eru telja
að hún muni loiða til nýrrar
verðbólguöldu. Nýja starfs-
áætlunin mun leiða i ljós hve
langt forsetinn er tilbúinn til
að ganga til að vega gegn vax-
andi andstöðu blökkumanna
gegn honum. Blökkumenn telja
sig hafa ráðið miklu um að
Carter náði kosningu, en telja
sig hlunnfarna þar sem svo fáir
úr þeirra hópi hafa verið út-
nefndir í mikilvæg embætti.
1 utanríkismálum er nýr
SALT-samningur við Sovétrík-
in efst á lista og er Brozhnev
hvatti til þess í ra'ðu fyrir
tveimur dögum, að gerð sliks
samnings yrði hraðaö tóku
menn Carters þegar í stað und
ir með honum og nú er í undir
búningi toppfundur leiðto
anna tveggja. Þá eru deilur
Araba og ísraela ekki síður
mikilvægt viðfangsefni fyri
Carter og hina nýju stjórn hans
og hefur þegar verið skipuli);
ferð Cyrus Vanco utanríkisráð
herra til nokkurra landa
þessu svæði. Israelar, Egyptar
og Palestínumenn hafa allir
gefið til kynna sáttfýsi á einn
eða annan hátt og mun Yance
reyna að ganga úr skugga um
hve mikil alvara sé þar að baki
Olíumálin tengjast þessu
máli mjög náið og Carter hefur
varað leiðtoga Arabaríkjanna
við því að hann muni líta á nýtt
olíusölubann. sem efnahagslej.
stríð og svara í sömu mynt me
því að setja á útflutningshöml
ur.
Þá er gert ráð fyrir að Carte
niuni fljótlega sitja á toppfund
leiðtoga NATO-ríkjanna oj
vestrænu iðnríkjanna, þar sem
rætt veröur um áhrif olíuhækk
unar undanfarinnar ára á elna
hagslíf þessara þjóða. Önnu
mál , sem forsetinn mun ein
beita sér að í náinni framtið er
Panamamálið og ástandið
suðurhluta Afríku. en þa
kunna að vera á ferðinni nteir
háttar vandamál. ef ekki tekst
að leysa þau i ta'ka tið.